«Τελούμε σήμερα κατά χρέος Επιμνημόσυνη Δέηση στους μάρτυρες του Γένους μας, στους ήρωες των οποίων το αίμα πότισε το δέντρο της μαρτυρικής πορείας του αθανάτου ελληνισμού» είπε ξεκινώντας την σύντομη προσλαλιά του ο Σεβασμιώτατος και απευθυνόμενος στον Πρόεδρο του Εμπορικού και Βιομηχανικού Επιμελητηρίου Πειραιώς κ.Βασίλειο Κροκίδη και τα λοιπά μέλη του Ε.Β.Ε.Π. επεσήμανε το γεγονός της δωρεάς του ανδριάντος, «τον οποίον εδώρισε η αγάπη σας κύριε Πρόεδρε, αγαπητά μέλη του Εμπορικού και Βιομηχανικού Επιμελητηρίου Πειραιώς στην πόλη του Πειραιώς, στην ιστορία του Γένους, στην ιστορία του κόσμου».
«Σήμερα είναι η ανάμνηση της αποφράδος ημέρας, της 29ης Μαΐου 1453, όταν έπεσε η Κωνσταντινούπολη, όταν σταμάτησε η χιλιόχρονη πορεία της χριστιανικής αυτοκρατορίας που πύργωσε ο Μέγας Κωνσταντίνος» ανέφερε στην συνέχεια ο Σεβασμιώτατος, υπογραμμίζοντας πως «δυστυχώς η Πόλη των ονείρων μας, η πρωτεύουσα της αυτοκρατορίας των Ρωμαίων κατελύθη κατ’ ουσίαν στα 1204 από την μανία των εκ Δύσεως ελθόντων σταυροφόρων κατακτητών, οι οποίοι μέσα από την κακοδοξία και την αίρεση επετέθηκαν στην άμωμη Ανατολή, η οποία διεκράτησε επί αιώνες αλώβητη και ακαινοτόμητη την πίστη των Αποστόλων, των Αγίων Πατέρων και των Οικουμενικών Συνόδων».
Αναφερόμενος στην ημέρα της αλώσεως επεσήμανε ότι «ήρθε το 1453 για να ολοκληρωθεί αυτή η πτώση και να αποβεί πλέον ο τελευταίος αυτοκράτορας, ο Κωνσταντίνος Παλαιολόγος, εν γνώση του και οι μάρτυρες υπερασπισταί της Βασιλίδας των Πόλεων τα ινδάλματα, τα αιώνια πρότυπα κάθε αληθινού ανθρώπου», συμπληρώνοντας παράλληλα πως «γνώριζαν βέβαια ότι δεν ήταν δυνατό ανθρωπίνως να υπάρξει αισία έκβαση της πολιορκίας υπέρ των πολιορκουμένων, αλλά είχαν την ευψυχία και την ευπρέπεια να συστοιχηθούν με όλη την ιστορική διαδρομή του Ελληνικού Έθνους από τις Θερμοπύλες, το Μαραθώνα, την Σαλαμίνα έως την Βασιλίδα των Πόλεων».
Με εμφανή συγκίνηση αναφέρθηκε στην ιστορική και ηρωική απάντηση του Αυτοκράτορα Κωνσταντίνου «στην πρόσκληση του επιτιθεμένου Μωάμεθ, του σουλτάνου των οθωμανών τούρκων, να παραδώσει την πόλη και να φύγει ανενόχλητος», συμπληρώνοντας όμως παράλληλα πως «αν το είχε κάνει αυτό, δεν θα υπήρχε ο θρύλος του μαρμαρωμένου βασιλιά. Δεν θα είχει υποκαύσει τις συνείδησης των σκλαβωμένων για την ανάταξη των πραγμάτων, για την ανάσταση του Γένους, για την μεγαλειώδη επική προσπάθεια τέσσερις ατέλειωτους σκοτεινούς αιώνες να ξαναέρθει το φως της παλιγγενεσίας».
«Οφείλουμε πάρα πολλά στη μνήμη αυτού του ανδρός, του ήρωως του Γένους, γιατί παρόλη την τραγωδία της πτώσεως ήταν εκείνος που έσπειρε τον σπόρο, τον πόθο της Λευτεριάς και της Παλιγγενεσίας και με το αίμα του πότισε αυτόν τον σπόρο και καρποφόρησε», είπε σε άλλο σημείο ο Σεβασμιώτατος υπογραμμίζοντας ότι «αυτή η εκούσια θυσία, αυτή η μεγάλη προσφορά υπήρξε το εφαλτήριο για την παλιγγενεσία και για την αδούλωτη ψυχή των μαρτύρων του Γένους, για την αδούλωτή ψυχή των Νεομαρτύρων, των χιλιάδων κοριτσιών και αγοριών που δεν εξισλαμίστηκαν, αλλά έμειναν αμετακίνητα εδραίοι στην πίστη της αναστάσεως και της λυτρώσεως του ανθρώπου, στην αποκάλυψη του αιωνίου Θεού Λόγου».
Επισημαίνοντας πως «σήμερα, εδώ στην ελεύθερη Ελλάδα, μπροστά στον ανδριάντα του Μάρτυρος, τιμούμε το μεγαλειώδες αυτό μήνυμα που μας κόμισε στην τόσο αποφράδα στιγμή της ιστορίας μας» εξέφρασε, εκ μέρους όλων, προς τον Πρόεδρο και τα μέλη του Ε.Β.Ε.Π. την βαθιά ευγνωμοσύνη «για αυτή την μεγαλειώδη δωρεά η οποία έγινε με την επέτειο των 200 χρονών από την εθνική μας παλιγγενεσία». Τους συνεχάρη για το έργο που επιτελούν «στην διασφάλιση των ζωπύρων του Γένους, της αξιοπρέπειας, της ωραιότητας, της καλοσύνης, των ιδεωδών που συνθέτουν και συναπαρτίζουν τον πολιτισμό μας».
«Αιωνία η μνήμη των Μαρτύρων του Γένους μας. Αιωνία η μνήμη του τελευταίου αυτοκράτορος της χιλιόχρονης χριστιανικής Βυζαντινής Αυτοκρατορίας. Ας πάρουμε παράδειγμα στους σύγχρονους κόσμους και καιρούς από το μήνυμα, τη θυσία, τον αγώνα, την πίστη, την αλήθεια, τη μαρτυρία και το μαρτύριο αυτών των ηρώων οι οποίοι με το αίμα τους μας χάρισαν τη δική μας λευτεριά, γιατί ο σπόρος που έπεσε εκεί στα τείχη της Κωνσταντινουπόλεως καρποφόρησε και έγινε μεγάλο δένδρο και μας χάρισε πλέον την εθνική μας παλιγγενεσία, την εθνική μας αυτάρκεια, αυτοδιάθεση και αυτογνωσία. Ας μεταλαμπαδεύσουμε στην διάδοχη γενιά αυτό το μήνυμα σε καιρούς δύσκολους», υπογράμμισε ολοκληρώνοντας ο Σεβασμιώτατος.
Ακολούθησε κατάθεση στεφάνων και ο Εθνικός μας Ύμνος.