Πραγματοποιήθηκε την προηγούμενη εβδομάδα στη Λαύρα των Σπηλαίων του Κιέβου το διεθνές συνέδριο «Η συνοδικότητα της Εκκλησίας: θεολογικές, κανονικές και ιστορικές διαστάσεις». Η εκδήλωση οργανώθηκε από την Ουκρανική Ορθόδοξη Εκκλησία, που υπάγεται στο Πατριαρχείο Μόσχας. Στο συνέδριο έλαβαν μέρος τόσο θεολόγοι, όσο και επιστήμονες ιστορικοί, θρησκειολόγοι και φιλόσοφοι. Οι σύνεδροι συζήτησαν την τρέχουσα εκκλησιαστική κρίση στην Ουκρανία, που έχει προκληθεί από τις ενέργειες του Πατριάρχη Κωνσταντινουπόλεως Βαρθολομαίου.
Ο Πατριάρχης Κωνσταντινουπόλεως ήρε την ισχύ της πράξεως του προκατόχου του από το έτος 1686, με την οποία μεταβιβάσθηκε η μητρόπολη Κιέβου υπό τη δικαιοδοσία του Πατριαρχείου Μόσχας. Στη συνέχεια ο κ. Βαρθολομαίος χορήγησε αυτοκέφαλο στην Εκκλησία της Ουκρανίας, η οποία αποτελείται κυρίως από σχισματικούς. Όλες αυτές οι κινήσεις προκάλεσαν μεγάλη συζήτηση στον ορθόδοξο κόσμο. Όλες οι Ορθόδοξες Εκκλησίες είναι ισότιμες, ενώ ο Πατριάρχης Κωνσταντινουπόλεως απολαμβάνει το «πρωτείο τιμής». Γι᾽ αυτό ακριβώς και υπάρχουν διαφωνίες. Η πλειονότητα των θεολόγων συγκλίνουν στην άποψη ότι το «πρωτείο τιμής» δεν σημαίνει υπεροχή επί των Ορθοδόξων Εκκλησιών. Ωστόσο ο Πατριάρχης Βαρθολομαίος ομιλεί πολύ συχνά για την ηγετική του θέση.
Στη Λαύρα των Σπηλαίων του Κιέβου συγκεντρώθηκαν εκπρόσωποι επτά κατά τόπους Ορθοδόξων Εκκλησιών, της Αντιοχείας, της Ρωσίας, της Σερβίας, της Βουλγαρίας, της Πολωνίας, της Τσεχίας και Σλοβακίας και της εν Αμερική Ορθοδόξου Εκκλησίας.
Το κεντρικό μήνυμα διατύπωσε ο Προκαθήμενος της κανονικής Ουκρανικής Ορθοδόξου Εκκλησίας του Πατριαρχείου Μόσχας μητροπολίτης Ονούφριος. Η διέξοδος από κάθε μεγάλη κρίση της Ορθοδοξίας είναι δυνατή μόνον συνοδικώς, σε πανορθόδοξο επίπεδο.
«Εκείνο που μας ανησυχεί περισσότερο από όλα είναι το ότι το Πατριαρχείο Κωνσταντινουπόλεως αρνείται να παραπέμψει τα επώδυνα ζητήματα της εκκλησιαστικής ζωής σε συνοδική συζήτηση. Άλλωστε είναι φανερό ότι μόνον διά της συγκλήσεως Συνάξεων των Προκαθημένων των κατά τόπους Εκκλησιών, ενδεχομένως και Πανορθοδόξου Συνόδου, μπορούμε να βρούμε διέξοδο από τη δεινή κρίση, που έφερε την παγκόσμια Ορθοδοξία στο χείλος του σχίσματος», ανέφερε ο κ. Ονούφριος.
Οι εκπρόσωποι των κατά τόπους Εκκλησιών υποστήριξαν την κεντρική τοποθέτηση του μητροπολίτη Ονουφρίου.
Ο Πατριάρχης Σερβίας στο μήνυμά του επέστησε την προσοχή στις πρακτικές συνέπειες των ενεργειών της Κωνσταντινουπόλεως στην Ουκρανία: «Η υποστήριξη των σχισματικών, οι απειλές και η βία, η αρπαγή ορθοδόξων ναών και η υιοθέτηση νόμων που εισάγουν διακρίσεις και στρέφονται κατά της κανονικής Ορθοδοξίας, δεν μπορούν να δικαιολογηθούν για οποιουσδήποτε κρατικούς ή εθνικούς λόγους, διότι όλα αυτά είναι μια ανοικτή μάχη κατά του Σωτήρος Χριστού, καθώς και κατά της Μίας, Αγίας, Καθολικής και Αποστολικής Αυτού Εκκλησίας» (https://mospat.ru/gr/news/88392/)
Ο επίσκοπος Μοράβιτς Αντώνιος από την Εκκλησία της Σερβίας επεσήμανε ότι «Η οικουμενικότητα της εκκλησίας συνίσταται στην ενότητά της. Η Εκκλησία είναι μία, διότι μία είναι η κεφαλή της Εκκλησίας ο Σωτήρας Ιησούς Χριστός. Επομένως, εάν πάσχει ο ουκρανικός λαός, συμπάσχουν και όλες οι κατά τόπους Εκκλησίες», δήλωσε ο κ. Αντώνιος.
Ο εκπρόσωπος της Ορθοδόξου Εκκλησίας της Αντιοχείας αρχιμανδρίτης Ρωμανός Αλναχάτ σαφώς προσδιόρισε ότι για την Αντιόχεια Ουκρανική Εκκλησία είναι η Εκκλησία υπό τον μητροπολίτη Ονούφριο. «Προσευχόμαστε ώστε να μην υπάρχουν σχίσματα στην Εκκλησία, διότι τούτο προκαλεί δυστυχία και θλίψη. Προσευχόμαστε ώστε να είμαστε ενωμένοι», υπογράμμισε ο αρχιμανδρίτης Ρωμανός.
Η ενιαία θέση επτά τοπικών Εκκλησιών με την ευχή να συζητηθεί η ουκρανική κρίση πανορθοδόξως, προσφέρει μια ευκαιρία για την έναρξη διαλόγου όλων των κατά τόπους Εκκλησιών.
