Στο Πολυαρχιερατικό Συλλείτουργο προεξήρχε ο Σεβασμιώτατος Μητροπολίτης Κερκύρας, Παξών και Διαποντίων Νήσων κ. Νεκτάριος, ενώ έλαβαν μέρος ο Σεβασμιώτατος Μητροπολίτης Κίτρους, Κατερίνης και Πλαταμώνος κ. Γεώργιος και ο Ποιμενάρχης μας, Σεβασμιώτατος Μητροπολίτης Βεροίας, Ναούσης και Καμπανίας κ. Παντελεήμων, ο οποίος κήρυξε και τον θείο λόγο.
Στο τέλος της Θείας Λειτουργίας ο Σεβασμιώτατος Μητροπολίτης μας κ. Παντελεήμων ανέγνωσε ειδική ευχή στην Υπεραγία Θεοτόκο την Σουμελιώτισσα, υπέρ καταπαύσεως των πυρκαγιών, ιάσεως των ασθενούντων υπό του κορονοϊού και ενισχύσεως του πυροσβεστικού σώματος, των ιατρών και των νοσηλευτών, ενώ όπως κάθε χρόνο πραγματοποιήθηκαν οι καθιερωμένες βραβεύσεις και δόθηκαν οι υποτροφίες σε αριστούχους του Μακροχωρίου εις μνήμη των αδικοχαμένων μαθητών του ατυχήματος των Τεμπών (2003).
Παράλληλα το Ιερό Προσκύνημα της Παναγίας Σουμελά τίμησε με «τον Σταυρό της Παναγίας Σουμελά» την Εθνική Βιβλιοθήκη Αργυρουπόλεως. Την τιμητική διάκριση απένειμε ο Σεβασμιώτατος Μητροπολίτης μας κ. Παντελεήμων στον πρόεδρο της Ευξείνου Λέσχης Ποντίων Ναούσης κ. Φάνη Φανιάδη.
Οι εκδηλώσεις ολοκληρώθηκαν με το τρισάγιο ενώπιον του μνημείου του Αλεξάνδρου Υψηλάντη και την κατάθεση στεφάνων, όπου μεταφέρθηκε και η Θαυματουργή Ιερά Εικόνα της Παναγίας Σουμελά.
Στις Ιερές Ακολουθίες έψαλλαν ο Άρχοντας Πρωτοψάλτης κ. Γρηγόριος Παπαεμμανουήλ και ο Πρωτοψάλτης του Ιερού Προσκυνήματος κ. Βασίλειος Φωτιάδης μετά χορού Ιεροψαλτών.
Της εκκλησιαστικής τάξεως επεμελήθη ο Πρωτοσύγκελλος της Ιεράς Μητροπόλεως μας και Καθηγούμενος του Ιερού Προσκυνήματος Παναγίας Σουμελά Αρχιμ. Αθηναγόρας Μπίρδας.
Ο Σεβασμιώτατος Μητροπολίτης μας κ. Παντελεήμων στην ομιλία του ανέφερε μεταξύ άλλων: «Νενίκηνται τῆς φύσεως οἱ ὅροι ἐν σοί, Παρθένε ἄχραντε».
Καί τή νίκη αὐτή, τήν ὁποία διαλαλεῖ διά μέσου τῶν αἰώνων εἰς τά πέρατα τοῦ κόσμου ὁ ἱερός ποιητής τοῦ κανόνος τῆς ἑορτῆς, ἅγιος Κοσμᾶς ὁ μελωδός, τή νίκη αὐτή τῶν ὅρων τῆς φύσεως, τήν ὁποία σηματοδοτεῖ ἡ Ὑπεραγία Θεοτόκος, ὄχι μόνο μέ τή θαυμαστή γέννησή της, ὄχι μόνο μέ τήν μετά τόκον παρθενία της ἀλλά καί μέ τήν μετά θάνατον ζῶσα παρουσία της, διαλαλοῦν καί διακηρύσσουν σήμερα καί τά συστήματα τῶν Ὀρθοδόξων. Τά πλήθη τῶν πιστῶν καί εὐσεβῶν χριστιανῶν, τά ὁποῖα αὐτή τήν ἡμέρα, τήν ἑορτή τῆς ἐνδόξου Κοιμήσεως τῆς Ὑπεραγίας Θεοτόκου, πλημμυρίζουν τούς ἱερούς ναούς τῆς πατρίδος μας καί τοῦ κόσμου, πλημμυρίζουν τά ἱερά Προσκυνήματα τῆς Παναγίας Παρθένου, τῆς Κυρίας Θεοτόκου, σέ βουνά καί σέ θάλασσες, ὄχι γιά νά ἐκπλαγοῦν καί νά θαυμάσουν «πῶς ἡ Παρθένος ἀπαίρει ἀπό τῆς γῆς εἰς τά ἄνω», ἀλλά γιά νά μακαρίσουν τήν ἄχραντο Παρθένο, στό πρόσωπο τῆς ὁποίας νικήθηκαν οἱ ὅροι τῆς φύσεως· στό πρόσωπο τῆς ὁποίας ὁ Θεός ἔκανε τήν ἀνατροπή τῶν ὅρων, τούς ὁποίους ὁ ἴδιος καθόρισε, γιά νά σώσει τούς ἀνθρώπους· στό πρόσωπο τῆς ὁποίας ὁ Θεός ἀπέδειξε ὅτι «ὅπου βούλεται νικᾶται φύσεως τάξις».
Ἡ νίκη αὐτή ἐπί τῶν ὅρων τῆς φύσεως, παρότι ἀποτελεῖ τό μεγαλύτερο θαῦμα τοῦ κόσμου, παρότι ἀποτελεῖ τό πιό ἀπροσπέλαστο μυστήριο τοῦ Θεοῦ, παρότι ἀποτελεῖ τό πιό ἀκατανόητο κεφάλαιο τῆς θεολογίας, γιά τούς εὐλαβεῖς λάτρεις τῆς Ὑπεραγίας Θεοτόκου καί τά πιστά τέκνα τῆς Παναγίας Παρθένου δέν ἀποτελεῖ «ἀμφίβολον ἄκουσμα», ἀλλά «ἀναμφίβολον καύχημα»· ἀποτελεῖ πίστη ἀκράδαντο καί βεβαιότητα ἀταλάντευτο, ἡ ὁποία αὐξάνει τήν ὁλοκάρδιο ἀγάπη τους πρός τήν Παναγία Μητέρα, τούς παρακινεῖ διά μεγαλυτέρα ἀφοσίωση στό ἱερό πρόσωπό της, τούς προτρέπει διά ἀκόμη περισσότερη ἐμπιστοσύνη στή μητρική ἀγάπη της.
«Νενίκηνται τῆς φύσεως οἱ ὅροι ἐν σοί, Παρθένε ἄχραντε».
Ποιός μπορεῖ νά ἀμφισβητήσει τό ὑπερκόσμιο αὐτό καί ὑπερφυσικό γεγονός; Παρθένος γίνεται Μητέρα. Θανοῦσα ἀποδεικνύεται ζῶσα. Παρεδρεύουσα στόν θρόνο τοῦ Υἱοῦ της ἐν οὐρανῷ δέν ἐγκαταλείπει τόν κόσμο καί τά πιστά της τέκνα.
Ἄπειρες οἱ ἐπεμβάσεις της, ἀμέτρητες οἱ ἐμφανίσεις της, ἀναρίθμητα τά θαύματά της. Ποιός μπορεῖ νά ἀπιστήσει καί νά ἀμφιβάλλει γιά τή διαβεβαίωση τοῦ ἱεροῦ ὑμνογράφου; Κανείς δέν μπορεῖ. Καί ὄχι μόνο οἱ πιστοί καί εὐλαβεῖς χριστιανοί, ἀλλά κάποιες φορές ἀκόμη καί οἱ ἄπιστοι καί ἀλλόθρηκοι.
Μά πιό πολύ ἀπό ὅλους πιστεύει στό θαῦμα αὐτό ὁ Ἑλληνισμός, ὁ ὁποῖος ἑορτάζει φέτος τήν ἐπέτειο τῶν 200 χρόνων ἀπό τήν ἔναρξη τῆς Ἑλληνικῆς Ἐπαναστάσεως γιά τήν ἀπελευθέρωσή του ἀπό τόν βαρύ ζυγό τοῦ ἀλλοθρήσκου κατακτητοῦ. Ὁ Ἑλληνισμός πιστεύει βαθειά καί ἀκράδαντα ὅτι στό πάνσεπτο πρόσωπο τῆς Ὑπεραγίας Θεοτόκου ὄχι μόνο νικήθηκαν «τῆς φύσεως οἱ ὅροι», ἀλλά καί συνεχίζουν νά νικῶνται.
Γιατί πῶς ἦταν διαφορετικά δυνατό νά ἀποκαλεῖ καί νά ἐπικαλεῖται ὡς Ὑπέρμαχο Στρατηγό τοῦ Γένους μία ἀδύναμη ἀπό τή φύση της Κόρη;
Πῶς ἦταν δυνατόν νά ἀποφασίσει ὁ Ἑλληνισμός νά ξεσηκωθεῖ καί νά σηκώσει τά λάβαρα τῆς Ἐπαναστάσεως ἐναντίον μιᾶς αὐτοκρατορίας, πού τόν καταδυνάστευε γιά περισσότερα ἀπό 400 χρόνια καί εἶχε τή στήριξη τῶν ἰσχυρῶν τῆς Εὐρώπης, ἀνήμερα τῆς ἑορτῆς τοῦ Εὐαγγελισμοῦ της, χωρίς δυνάμεις, χωρίς χρήματα, χωρίς ὀργάνωση ἀλλά μόνο μέ τήν εὐλογία καί τή χάρη τῆς Κυρίας Θεοτόκου;
Πῶς ἦταν δυνατόν διαφορετικά νά καταφεύγουν στά ἱερά Προσκυνήματά της οἱ ὁπλαρχηγοί τοῦ ἀγῶνος τοῦ 1821 γιά νά προσευχηθοῦν στή χάρη της, γιά νά ζητήσουν τή βοήθειά της, γιά νά καταθέσουν τήν εὐγνωμοσύνη τους γιά τή σωτήρια ἐπέμβασή της;
Στήν Παναγία στό Χρυσοβίτσι ὁ ἀρχιστράτηγος τῆς Ἑλληνικῆς Ἐπαναστάσεως Θεόδωρος Κολοκοτρώνης, στήν Παναγία τήν Προυσιώτισσα ὁ γενναῖος ὁπλαρχηγός τῆς Ρούμελης Γεώργιος Καραϊσκάκης καί ὁ Μάρκος Μπότσαρης, στήν Παναγία στή Χίο ὁ μεγάλος πυρπολητής Κωνσταντίνος Κανάρης μετά τή μεγάλη ἐπιτυχία του νά πυρπολήσει τήν τουρκική ναυαρχίδα, στήν Παναγία τή Θυμιανή οἱ ἀγωνιστές τῆς Κρήτης, στήν Παναγία Δοβρᾶ ὁ Γέρο-Καρατάσος, στήν Παναγία καί ὁ στρατηγός Μακρυγιάννης.
«Νενίκηνται τῆς φύσεως οἱ ὅροι ἐν σοί, Παρθένε ἄχραντε», ψάλλει πανηγυρικά ὁ Ἑλληνισμός ἀπό ἄκρου εἰς ἄκρον τῆς οἰκουμένης γιά τήν ἑορτή τῆς πανσέπτου Κοιμήσεως τῆς Ὑπεραγίας Θεοτόκου, καί ἰδιαιτέρως φέτος, γιατί εἶδε αὐτή τή νίκη νά πραγματώνεται στήν ἱστορία του, νά πραγματώνεται στήν πορεία καί στή ζωή του· γιατί νίκη τῶν ὅρων τῆς φύσεως, νίκη τῆς Παναγίας Παρθένου, τῆς Ὑπερμάχου Στρατηγοῦ του, ἦταν ἡ ἐπιτυχής ἔκβαση τῆς Ἐπαναστάσεως τοῦ 1821 καί ἡ ἀπελευθέρωσή του.
Τό ψάλλει ὅμως μαζί μέ τόν οἰκουμενικό Ἑλληνισμό καί ὁ Ποντιακός Ἑλληνισμός αὐτή τήν ἡμέρα τῆς μεγάλης ἑορτῆς τῆς Κοιμήσεως τῆς Θεοτόκου, καί σήμερα, ὅπως καί τότε, στό ἱστορικό μοναστήρι τῆς Παναγίας Σουμελᾶ τοῦ Πόντου, ὅπου λειτουργεῖ καί πάλι ὁ Οἰκουμενικός μας Πατριάρχης κ.κ. Βαρθολομαῖος, ἀλλά καί στό νέο μοναστήρι της, ἐδῶ στό Βέρμιο, ὅπου θησαυρίζεται ἡ ἱστορική καί θαυματουργός εἰκόνα τῆς Σουμελιώτισσας Παναγίας, ὅπου κτυπᾶ γιά σχεδόν 70 χρόνια ἡ καρδιά τοῦ Ποντιακοῦ Ἑλληνισμοῦ, ὅπου συρρέουν Πόντιοι καί εὐλαβεῖς προσκυνητές ἀπό ὅλον τόν κόσμο καί παρά τίς δυσκολίες πού δημιουργεῖ ἡ ὑγειονομική κρίση, τήν ὁποία διέρχεται ὅλος ὁ κόσμος, γιά νά ἐπιβεβαιώσουν μέ τήν παρουσία τους καί τήν ἔκφραση τοῦ σεβασμοῦ καί τῆς ἀγάπης τους πρός τήν Κυρία Θεοτόκο τήν πίστη τους ὅτι ὄντως «νενίκηνται οἱ ὅροι τῆς φύσεως».
Γιατί νίκη τῶν ὅρων τῆς φύσεως μέ τή χάρη καί τή σκέπη τῆς Παναγίας τῆς Σουμελιώτισσας, τῆς μητέρας τοῦ Ποντιακοῦ Ἑλληνισμοῦ, εἶναι ὅτι παρά τόν βίαιο ξερριζωμό ἀπό τίς πατρογονικές τους ἑστίες, παρά τίς ταλαιπωρίες καί κακουχίες πού ὑπέστησαν στόν δρόμο τῆς προσφυγιᾶς καί τῆς ξενιτειᾶς, παρά τά ὅποια ἐμπόδια συνάντησαν καί συναντοῦν ἀκόμη καί σήμερα ἀγωνιζόμενοι γιά τή δικαίωση τῆς θυσίας τῶν πατέρων τους, δέν χάθηκαν, δέν ἔσβυσαν, δέν ἐξαφανίστηκαν, δέν ξέχασαν τήν ἱστορία καί τή γλώσσα τους, τόν πολιτισμό καί τά ἔθιμά τους, ἀλλά τά μεταδίδουν ἀπό γενιά σέ γενιά, γιατί μέ τή χάρη τῆς Παναγίας Σουμελᾶ «ἡ Ρωμανία κι ἄν πέρασε, ἀνθεῖ καί φέρει κι ἄλλο», ὅπως τραγουδᾶ καί ὁ λαϊκός ποιητής μέ τόν δικό του τρόπο αὐτό πού ψάλλει ὁ ἱερός ὑμνογράφος, «Νενίκηνται τῆς φύσεως οἱ ὅροι ἐν σοί, Παρθένε ἄχραντε».
Μέ αὐτήν τήν πίστη καί αὐτή τή βεβαιότητα στρεφόμεθα καί ἐμεῖς σήμερα πρός τή σεπτή μορφή τῆς Ὑπεραγίας Θεοτόκου, πρός τή χαριτόβρυτο καί θαυματουργό εἰκόνα τῆς Παναγίας τῆς Σουμελιώτισσας καί τήν ἱκετεύουμε νά νικήσει καί πάλι τούς ὅρους τῆς φύσεως καί νά μᾶς σώσει ἀπό τήν πανδημία καί ἀπό τίς φυσικές καταστροφές, πού προκαλεῖ καί ἡ δική μας ἀμέλεια καί ἡ δική μας ἀδιαφορία γιά τό περιβάλλον καί τόν κόσμο.
Τήν ἱκετεύουμε νά ἐνισχύσει τήν πίστη μας στόν Υἱό της, αὐτή τήν πίστη πού μᾶς κράτησε στά 400 καί πλέον σκοτεινά χρόνια τῆς σκλαβιᾶς Ἕλληνες, αὐτή τήν πίστη πού μᾶς ἐλευθέρωσε ἀπό τή δουλεία καί μᾶς ἔκανε ἀνεξάρτητο κράτος, αὐτή τήν πίστη πού σέ ὅλες τίς δύσκολες στιγμές τῆς ἱστορίας μας μᾶς ἔσωσε.
Τήν ἱκετεύουμε νά μᾶς κρατήσει ἑνωμένους ὡς Ἔθνος κάτω ἀπό τή σκέπη της, γιατί ἡ ἑνότητα εἶναι ἡ βασική προϋπόθεση τῆς ἐλευθερίας ἀλλά καί τῆς προόδου, γιά τήν ὁποία ἀγωνιζόμεθα.
Τήν ἱκετεύουμε νά προστατεύει καί νά στηρίζει καί τόν Ποντιακό Ἑλληνισμό ὅπου γῆς, γιά νά τήν τιμᾶ καί νά τήν δοξάζει πάντοτε.
Στρεφόμεθα ὅμως πρός τήν Ὑπεραγία Θεοτόκο, τή στοργική μητέρα μας καί Ὑπέρμαχο Στρατηγό τοῦ Ἔθνους μας, καί τῆς ἀπευθύνουμε μυριόστομη τήν εὐχαριστία γιά τήν ἐλευθερία πού μᾶς χάρισε, ἀλλά καί γιατί μᾶς ἀξίωσε καί φέτος νά ἑορτάσουμε καί νά τιμήσουμε τήν πάνσεπτο Κοίμησή της καί τήν ἔνδοξο εἰς οὐρανούς μεταστάσεώς της, ἐδῶ στό Ἱερό Προσκύνημα τῆς Παναγίας Σουμελᾶ, μέ τή σεπτή παρουσία τῶν Σεβασμιωτάτων Ἁγίων Ἀδελφῶν, τοῦ Σεβασμιωτάτου Μητροπολίτου Κερκύρας, Παξῶν καί διαποντίων νήσων κυρίου Νεκταρίου, ὁ ὁποῖος καί προεξάρχει τῆς σημερινῆς πανηγυρικῆς θείας Λειτουργίας, ἀλλά καί χθές χοροστάτησε καί μᾶς ὁμίλησε ὑπέροχα, ἀλλά καί τοῦ Σεβασμιωτάτου Μητροπολίτου Κίτρους, Κατερίνης καί Πλαταμῶνος κυρίου Γεωργίου, οἱ ὁποῖοι λάμπρυναν τούς ἑορτασμούς τοῦ Ἱεροῦ Προσκυνήματος τῆς Παναγίας Σουμελᾶ καί τοῦ Ποντιακοῦ Ἑλληνισμοῦ. Τούς εὐχαριστῶ ἐκ βάθους καρδίας γιά τήν παρουσία τους καί τή συμμετοχή τους στίς ἱερές Ἀκολουθίες καί τίς ἑορταστικές ἐκδηλώσεις.
Εὐχαριστίες ἐκφράζω καί πρός τούς παρισταμένους ἐκπροσώπους, τόν Ὑπουργό μας, ἐκπρόσωπο τῆς Ἑλληνικῆς Κυβερνήσεως, τούς βουλευτές πού ἐκπροσωποῦν τά πολιτικά κόμματα, τούς ἐκπροσώπους τῶν Ἐνόπλων Δυνάμεων καί τῶν Σωμάτων Ἀσφαλείας, τούς προξένους τῆς Ρωσίας καί τῆς Γεωργίας, τόν Ἀντιπεριφερειάρχη, τόν Δήμαρχο, τούς τοπικούς ἄρχοντες, τούς ἐκπροσώπους τῶν Ποντιακῶν Σωματείων, ὅλους ὅσους τιμοῦν τήν πανήγυρη τῆς Παναγίας τῆς Σουμελᾶ, τῆς μητέρας τῶν Ποντίων, καί ὅλους τούς εὐλαβεῖς προσκυνητές πού συνέρρευσαν αὐτές τίς ἡμέρες στή χάρη τῆς Παναγία μας. Καί εὔχομαι ταπεινά ἡ εὐλογία τῆς Ὑπεραγίας Θεοτόκου νά σκέπει καί νά προστατεύει τήν πατρίδα μας, νά προστατεύει ὅλο τόν κόσμο.