Στὶς 13 Ἰανουαρίου 2021 ὁ ἐπικεφαλῆς τῆς Αὐτοκέφαλης στὴν Οὐκρανία, Ἐπιφάνιος Ντουμένκο ὑποστήριξε ὅτι πέντε ἀκόμη τοπικὲς Ἐκκλησίες εἶναι ἕτοιμες νὰ ἀκολουθήσουν τὸ παράδειγμα τοῦ μακ. Προκαθημένου τῆς Κυπριακῆς Ἐκκλησίας καὶ νὰ ἀναγνωρίσουν τὴν αὐτοκεφαλία στὴν Οὐκρανία. Μάλιστα γιὰ τὴν περίπτωση τῆς Κυπριακῆς Ἐκκλησίας δήλωσε: «βλέπουμε στὸ παράδειγμα τῆς Ἐκκλησίας Κύπρου: δύο ἤ τρεις διαφωνοῦν, ἀλλά ἡ πλειοψηφία συμφωνεῖ». Αὐτὴ βέβαια ἡ ἄποψή του πόρρω ἀπέχει ἀπὸ τὴν πραγματικότητα, ἡ ὁποία εἶναι ὅτι ἑπτὰ ἔναντι ἑννέα δὲν συμφωνήσαν μὲ τὴν μνημόνευση τοῦ Ἐπιφανίου, ἐνῶ πρὶν τὴν μονομερὴ ἀντισυνοδικὴ πρωτοβουλία τοῦ μακ. Ἀρχιεπισκόπου Κύπρου νὰ τὸν μνημονεύσει, ὅλοι εἶχαν λάβει ὁμόφωνη συνοδικὴ ἀπόφαση γιὰ οὐδέτερη στάση καὶ ἐπομένως γιὰ μὴ ἀναγνώριση τῆς οὐκρανικῆς αὐτοκεφαλίας μέχρι νὰ ὑπάρξει πανορθόδοξη διευθέτηση τοῦ θέματος.
Ὅταν ὁ Ἐπιφάνιος δηλώνει ὅτι «ἡ Ἐκκλησία τῆς Κύπρου ἔχει δώσει τὸ παράδειγμα γιὰ ἄλλες Ἐκκλησίες στὸ πῶς μποροῦν νὰ κινηθοῦν πρὸς τὴν ἀναγνώριση τῆς αὐτοκεφαλίας», εἶναι σὰν νὰ προτρέπει καὶ στὶς ἄλλες Ἐκκλησίες οἱ Προκαθήμενοι τους νὰ μὴν λογαριάσουν τὶς Συνόδους τους καὶ νὰ ἀποφασίσουν ἀπὸ μόνοι τους, ὅπως ὁ μακ. Ἀρχιεπίσκοπος Κύπρου, νὰ ἀναγνωρίσουν τὴν αὐτοκεφαλία τῆς Οὐκρανίας. Ἰσχυρίστηκε λοιπὸν, ὅτι οἱ Ἐκκλησίες τῶν Ἱεροσολύμων, τῆς Ρουμανίας, τῆς Ἀλβανίας, τῆς Γεωργίας καὶ τῆς Βουλγαρίας εἶναι ἕτοιμες νὰ ἀναγνωρίσουν τὴν αὐτοκεφαλία καὶ νὰ τὸν μνημονεύσουν.
Ὡστόσο οἱ περισσότερες Ἐκκλησίες, εἴτε περισσότερο ἐπίσημα καὶ ξεκάθαρα, εἴτε λιγότερο, δὲν συμφώνησαν, ἀλλὰ διέψευσαν αὐτὲς τὶς ἀπόψεις τοῦ Ἐπιφανίου. Στὸ γραφεῖο τοῦ μακ. Ἀρχιεπισκόπου Ἀλβανίας Ἀναστασίου δήλωσαν ὅτι ἡ Ἀλβανικὴ Ὀρθόδοξη Ἐκκλησία δὲν ἔχει ἀλλάξει τὴν θέση της σχετικὰ μὲ τὴν Αὐτοκέφαλη καὶ τὸ ἐκκλησιαστικό σχίσμα στὴν Ουκρανία: «Μὲ ἐκπλήσσει αὐτὴ ἡ εἴδηση, δήλωσε ἐκπρόσωπος τοῦ γραφείου τοῦ μακ. Ἀρχιεπισκόπου – Δὲν ξέρω ἀπὸ ποῦ προέρχεται. Ἡ Ἱερὰ Σύνοδος τῆς Ἀλβανικῆς Ἐκκλησίας δὲν ἔλαβε ἀπόφαση σχετικὰ μὲ αὐτό…Ὅλα ὅσα σχετίζονται μὲ αὐτὸ τὸ ζήτημα ἔχουν ἤδη εἰπωθεῖ ἀπὸ τὴν Ἱερὰ Σύνοδο τῆς Ἐκκλησίας καὶ βρίσκονται στὸν ἰστότοπό μας. Δὲν μποροῦμε νὰ προσθέσουμε κάτι νέο. Τίποτα δὲν ἔχει ἀλλάξει ἀπὸ τότε».
Ὁ προσωπικὸς σύμβουλος πάτερ Δανιήλ Μιχαήλ Τίτσα τοῦ μακ. Πατριάρχη Ρουμανίας Δανιήλ εἶπε ὅτι δὲν γνωρίζει «σὲ ποιὰ γεγονότα ὁ Μητροπολίτης τῆς Αὐτοκέφαλης Ἐπιφάνιος βασίζει τὸν ἰσχυρισμό του σχετικὰ μὲ τὶς μελλοντικὲς σχέσεις τῆς Αὐτοκέφαλης μὲ τὴν Ὀρθόδοξη Εκκλησία τῆς Ρουμανίας…ἡ θέση τῆς Ἐκκλησίας μας μέχρι στιγμής, ἀπὸ ὅσο γνωρίζω, ἐκφράζεται στὴν προηγούμενη ἀπόφασή της». Ἐπίσης ἀναφέρθηκε στὴν σύσταση τῆς Ἱερᾶς Συνόδου τῆς Ἐκκλησίας τῆς Ρουμανίας πρὸς «τὸ Οἰκουμενικὸ Πατριαρχεῖο καὶ τὸ Πατριαρχεῖο τῆς Μόσχας νὰ ἔρθουν σὲ κοινὴ ἀπόφαση, διατηρῶντας τὴν ἐνότητα τῆς πίστης καὶ τὴν διοικητικὴ καὶ ποιμαντικὴ ἐλευθερία».
Ὁ σεβ. Μητροπολίτης Λόβτσαν Γαβριήλ τῆς Βουλγαρικῆς Ἐκκλησίας σχετικὰ μὲ τὴν δήλωση τοῦ Ἐπιφανίου εἶπε ὅτι ἡ Βουλγαρικὴ Ἐκκλησία δὲν ἔχει ἐξετάσει ἀκόμη τὸ θέμα ποὺ ἀφορὰ τὴν ἐκκλησιαστικὴ κατάσταση στὴν Οὐκρανία: «Ἡ Ἱερά Σύνοδος τῆς Βουλγαρικῆς Ἐκκλησίας διόρισε ἐπιτροπὴ ἐπισκόπων γιὰ λεπτομερὴ μελέτη τοῦ σχίσματος στὴν Οὐκρανία (ἐπικεφαλῆς εἶναι ὁ σεβ. Μητροπολίτης Στάρο-Ζαγκόρσκι Κυπριανός) καὶ ἀναμένεται ἔκθεση σχετικὰ μὲ αὐτὸ στὶς συνεδρίες τῆς Ἱερᾶς Συνόδου τῆς Βουλγαρικῆς Ἐκκλησίας». Ἐπομένως δὲν εἶναι ἀκόμα δυνατὸν νὰ βγοῦν συμπεράσματα σχετικὰ μὲ τὸ τὶ θὰ ἀποφασίσουν συνοδικὰ οἱ Ἱεράρχες στὴν Βουλγαρία, δεδομένου μάλιστα ὅτι πολλοὶ ἔχουν ἀντιδράσει δημοσίως στὴν χορήγηση τοῦ Τόμου Αὐτοκεφαλίας στὴν Οὐκρανία καὶ ὑποστηρίζουν τὸν μακ. Μητροπολίτη Ὀνούφριο, ἀνάμεσα στοὺς ὁποίους εἶναι καὶ ὁ σεβ. Μητροπολίτης Γαβριήλ. Κάποια ἀνάλογη στάση τηρήθηκε καὶ ἀπὸ τὴν Ἐκκλησία τῆς Γεωργίας.
Ἀπὸ τὸ Πατριαρχεῖο Ἱεροσολύμων δὲν δώθηκε κάποια ἄμεση ἀπάντηση στὶς δηλώσεις τοῦ Ἐπιφανίου, ἀλλὰ ὡστόσο λίγες μέρες ἀργότερα ὁ μακ. Πατριάρχης Ἱεροσολύμων, ἄν καὶ εἶπε ὅτι δὲν θὰ ήθελε τὰ σχόλιά του νὰ ἐπηρεάσουν τὴν ἑνότητα τῆς Ὀρθόδοξης Ἐκκλησίας καὶ μόνο προσεύχεται γιὰ τὴν ἐνότητα ὅλων τῶν Ὀρθόδοξων Χριστιανῶν, ὡστόσο συμπλήρωσε μὲ νόημα γιὰ ὅσους καταλαβαίνουν (καὶ δὲν ἐπιθυμοῦμε νὰ τὸ ἐξηγήσουμε δημοσίως, ἐφόσον δὲν τὸ θέλησε ὁ ἴδιος) ὅτι «εἶναι σημαντικὸ γιὰ ὅλους τοὺς Ὀρθόδοξους Χριστιανοὺς νὰ εἶναι μέρος τῆς Μίας, Ἁγίας, Καθολικῆς καὶ Ἀποστολικῆς Ἐκκλησίας. Ἐκεῖνοι ποὺ καταλαβαίνουν τὶ σημαίνει Αγία, Καθολικὴ καὶ, ὡς ἐκ τούτου, Ἀποστολικὴ Ἐκκλησία, θὰ καταλάβουν πολὺ καλὰ τὴν απάντησή μου στὴν ἐρώτησή σας».
