Από την μια το καρότο από το Κρεμλίνο με την δήλωση ''Η Αγία Σοφία δεν επηρεάζει τις ρωσοτουρκικές σχέσεις'', από την άλλη το μαστίγιο από την Ιερά Σύνοδο της Ρωσικής Εκκλησίας. Συγκεκριμένα Σε μια συνάντηση της Ιεράς Συνόδου της Ρωσικής Ορθόδοξης Εκκλησίας στις 16-17 Ιουλίου 2020, εκδόθηκε δήλωση σε σχέση με την απόφαση των τουρκικών αρχών μεταξύ άλλων αναφέρει:
“Η Ιερά Σύνοδος της Ρωσικής Ορθόδοξης Εκκλησίας εκφράζει τη λύπη της για την απόφαση της τουρκικής κυβέρνησης να στερήσει την Αγία Σοφία από το καθεστώς του μουσείου και να τη μεταφέρει στην λειτουργική χρήση της μουσουλμανικής κοινότητας. Η προαναφερθείσα απόφαση ελήφθη χωρίς να ληφθούν υπόψη οι αναφορές και η σαφώς εκφρασμένη θέση των προκαθημένων και ιεραρχών των Ορθόδοξων Τοπικών Εκκλησιών, εκπροσώπων ξένων κρατών, πολλών διεθνών οργανώσεων ανθρωπίνων δικαιωμάτων, κληρικών διαφόρων θρησκειών και θρησκευτικών παραδόσεων. Βλάπτει τα θρησκευτικά συναισθήματα εκατομμυρίων χριστιανών σε όλο τον κόσμο, γεγονός που μπορεί να οδηγήσει σε παραβίαση της θρησκευτικής ισορροπίας και αμοιβαίας κατανόησης μεταξύ χριστιανών και μουσουλμάνων, όχι μόνο στην ίδια την Τουρκία, αλλά και σε άλλα μέρη”.
Στην συνέχεια αναφέρεται στην διχόνοια στον Ορθόδοξο κόσμο, κατάσταση που βρίσκει το θλιβερό γεγονός της αλλαγής καθεστώτος της Αγιάς Σοφιάς
“Όσον αφορά τις αδελφές Τοπικές Εκκλησίες, σημειώνουμε με ιδιαίτερη θλίψη ότι Αγία Ορθόδοξη Εκκλησία είναι κατακερματισμένη, κάτι που ήταν άμεση συνέπεια της αντικανονικής νομιμοποίησης της διάσπασης στην Ουκρανία και η οποία εξασθένησε την ικανότητά μας να αντιμετωπίζουμε από κοινού νέες πνευματικές απειλές και προκλήσεις. Τώρα, σε μια εποχή αυξανόμενης χριστιανοφοβίας και της αυξανόμενης πίεσης της κοσμικής κοινωνίας στην Εκκλησία, η ενότητα χρειάζεται ακόμη περισσότερο από πριν. Προτρέπουμε τις αδελφές Τοπικές Εκκλησίες μαζί, σε πνεύμα ειρήνης και αγάπης για τον Χριστό, να αναζητήσουν διέξοδο από την κρίση”.
“Ελπίζουμε ότι οι τουρκικές αρχές θα καταβάλουν τις απαραίτητες προσπάθειες για να διατηρήσουν τα θαυματουργά σωζόμενα χριστιανικά μωσαϊκά και θα παρέχουν στους χριστιανούς προσκυνητές πρόσβαση σε αυτά. Εκφράζοντας την ελπίδα για την περαιτέρω διατήρηση και ενίσχυση του αμοιβαίου σεβασμού και της αμοιβαίας κατανόησης μεταξύ πιστών διαφόρων παγκόσμιων θρησκειών, καλούμε επίσης την παγκόσμια κοινότητα να παράσχει κάθε δυνατή βοήθεια στη διατήρηση του ειδικού καθεστώτος της εκκλησίας της Αγίας Σοφίας, η οποία ισχύει για όλους τους χριστιανούς”. καταλήγει
