Άμεση ήταν η αντίδραση της κανονικής Εκκλησίας της Ουκρανίας μετά το συλλείτουργο Βούλγαρου Ιεράρχη στην Μητρόπολη Λαγκαδά και την μνημόνευση του επικεφαλής της νεάς Εκκλησίας της Ουκρανίας Μητροπολίτη Επιφάνιου.
Στις 6 Δεκεμβρίου, ο μητροπολίτης Zhitomir Νικόδημος και ο Αρχιεπίσκοπος Nikolai Danilevich, αναπληρωτής επικεφαλής της κανονικής εκκλησίας πραγματοποίησαν επίσημο ταξίδι στη Βουλγαρία.
Από την πλευρά του πάντως ο Οικουμενικός Πατριάρχης έχει “κολλήσει” στα περί πρωτείου και το πρωί της Κυριακής, 8 Δεκεμβρίου, στον Πατριαρχικό Ναό, με αφορμή την χειροτονία του Επισκόπου Ευμενείας Ειρηναίου ανέφερε:
“ Ο Αρχιεπίσκοπος Κωνσταντινουπόλεως - Νέας Ρώμης και Οικουμενικός Πατριάρχης, αγαπητέ άγιε Εψηφισμένε, είναι ο υπό τε των ιερών Κανόνων και υπό της μαρτυρικώς καθηγιασμένης πράξεως και Παραδόσεως της Εκκλησίας εψηφισμένος εις την άρσιν του Σταυρού της Αληθείας κατά πάσαν περίστασιν. Και τούτο διότι, όταν η Μήτηρ Εκκλησία, προνοητής καθίσταται όχι μονον των εν αυτή, αλλά και των εν ταις εκασταχού Εκκλησίαις αναφυομένων μειζόνων ζητημάτων, δεν αντιλαμβάνεται τούτο ως προνόμιον ή ως διάθεσιν και ευκαιρίαν κατεξουσιάσεως των εθνών, αλλ’ ως στραυρόσχημον ευθύνην, την οποίαν προθύμως επωμίζεται. (...)
Πολλοί επ’ εσχάτων εθεώρησαν την θέσιν του Πρώτου ως μίαν συναισθηματικήν τιμήν και αρχήν ενός καταλόγου. Όμως, τούτο εστίν ο Πρώτος κατά την ημετέραν Εκκλησιολογίαν; Ο Πρώτος, Θεοφιλέστατον τέκνον, είναι όντως ο ελθών διακονήσαι και ουχί διακονηθήναι. Τι σημαίνει, όμως, διακονία; Διακονία είναι μία ταπεινοσχημία, αγαπολογία, ραστώνη, αδράνεια, εγκατάλειψις των παραδεδομένων, απώλεια συνειδήσεως και άλλα πολλά παρόμοια; Ουδόλως! Αι ευθύναι διά τον Κωνσταντινουπόλεως είναι τοσούτον συνυφασμέναι μετά του Γολγοθαίου Θρόνου αυτού, ώστε δεν δύναται να είναι ο Κωνσταντινουπόλεως της Εκκλησίας άνευ αυτών. Διό και ως διάκονος πιστός των ιερών και των οσίων, ουδέποτε ημπορεί να απεμπολή αυτήν την ιδιοσυγκρασίαν και αυτοσύστασιν του πανιέρου Θεσμού, ον επ’ ώμων μετ’ αυταπαρνήσεως φέρει”.
Ιεράρχης του UOC: Η αυτοκεφαλία δεν δόθηκε ποτέ σε διαφωνούντες
Στο μεταξύ ο Μητροπολίτης Zhitomir Νικόδημος, που όπως αναφέραμε στην αρχή βρέθηκε στην Βουλγαρία, ανέφερε πως η διάσπαση, η οποία μετά τη χορήγηση του Τόμου μόνο επιδεινώθηκε, δεν είναι ένα ενδοουκρανικό αλλά 'ένα πανορθόδοξο ζήτημα.
Κατά τη συνέντευξη τύπου στη Βουλγαρία τόνισε πως ο Τόμος, που δόθηκε από τον Πατριάρχη Βαρθολομαίο δεν κατάφερε να φέρει ειρήνη ούτε στην Ουκρανία ούτε στον Ορθόδοξο κόσμο.
"Δυστυχώς, από το 1991 υπήρξε διάσπαση στην Ουκρανία", δήλωσε ο ιεράρχης. "Για πολλά χρόνια η πληγή αυτή αιμορραγεί και δεν μπορούμε να την θεραπεύσουμε. Τα πρόσφατα γεγονότα, τα οποία συνδέονται με την ίδρυση της αποκαλούμενης OCU, έχουν επιδεινώσει μόνο αυτή τη διαφωνία. "
Τόνισε ότι οι τελευταίες διετείς δοκιμασίες ήταν πολύ πιο δύσκολες για την Ορθόδοξη Εκκλησία της Ουκρανίας, αλλά αυτό δεν είναι μόνο ένα ενδοουκρανικό, αλλά ένα πανορθόδοξο ζήτημα και "τώρα όλες οι Τοπικές Ορθόδοξες Εκκλησίες αντιμετωπίζουν μια δύσκολη κατάσταση".
Είπε πως η αποκαλούμενη OCU εμφανίζεται για διαχωρισμό του λαού μας και του κράτους.
Εκφράζοντας την ευγνωμοσύνη του προς τον προκαθήμενο της Βουλγαρικής Ορθόδοξης Εκκλησίας, Πατριάρχη Νεόφυτο, για τη βοήθεια, την κατανόηση και την υποστήριξη των προσευχών, ο ιεράρχης της κανονικής εκκλησίας σημείωσε ότι «η επισκοπή της Βουλγαρικής Ορθόδοξης Εκκλησίας μας στηρίζει και καταλαβαίνει τι συμβαίνει στην Εκκλησία μας. Αγαπούν τον Προκαθήμενο της Εκκλησίας μας, τον Μακαριότατο Μητροπολίτη Ονούφριο "
Ο ιεράρχης τόνισε ακόμη πως το χειρότερο είναι ότι στην Ουκρανία δεν είναι μόνο μια διάσπαση αλλά ένας ορατός αγώνας και αντιπαράθεση των ανθρώπων.
«Είμαστε η Ουκρανική Εκκλησία, είμαστε η Εκκλησία του λαού μας, προσευχόμαστε για τον λαό μας, για εξουσία, για τον στρατό, προσευχόμαστε για ειρήνη στο κράτος μας», πρόσθεσε. "Αυτό το σχίσμα είναι κατασκευασμένο από τον άνθρωπο και μερικές πολιτικές δυνάμεις είναι υπεύθυνες για αυτό. Άνθρωποι που δεν έχουν καμία σχέση με την Ορθοδοξία προσπαθούν να μας πουν πώς να ζουμε και πώς να προσευχόμαστε. Επί του παρόντος, η Εκκλησία μας πρέπει να αντέξει τις δοκιμασίες και είναι καιρός για τη δοκιμή ακεραιότητας των πιστών της UOC. "
Σύμφωνα με τον Επίσκοπο Νικοδήμο, «η Ορθόδοξη Εκκλησία της Βουλγαρίας είναι κοντά μας όπως κανένας άλλος και μας καταλαβαίνει» και κατέληξε: “Υπήρξαν πολλά σχίσματα στην ιστορία της Εκκλησίας, υπήρξαν πολλές αποφάσεις αλλά ποτέ δεν δόθηκε αυτοκεφαλίες στους σχισματικούς στην ιστορία της Ορθοδόξου Εκκλησίας”
