Μετά το ταξίδι στο Βατικανό, την συνάντηση με τον Πάπα Φραγκίσκο και κυρίως τις γέφυρες με τους Ουκρανούς Ουνίτες ο Οικουμενικός Πατριάρχης Βαρθολομαίος, συνέχισε να εκπλήσσει αρνητικά καθώς λίγες μέρες πριν από την συνεδρίαση της Ιεραρχίας της Ελλαδικής Εκκλησίας όπου αναμένεται πέραν των άλλων να ληφθούν αποφάσεις για το ουκρανικό εκκλησιαστικό ζήτημα, ανάβει “φωτιές” στηρίζοντας την παρατυπία του Μητροπολίτη Λαγκαδά, ο οποίος με την στάση έχει προκαλέσει αντιδράσεις με τις στενές σχέσεις που έχει διαμορφώσει από το καλοκαίρι με τους μη αναγνωρισμένους της εκκλησίας των Επιφάνιου-Βαρθολομαίου.
Στην ομιλία του, μετά την χθεσινή Θεία Λειτουργία στον πανηγυρίζοντα Ι.Ναό Αγίου Φωκά Μεσαχώρου, απευθυνόμενος στους πολυπληθείς προσκυνητές παρουσία του υφυπουργού Eσωτερικών της Ελλάδος κ. Θεόδωρου Καράογλου, αρμόδιου για την Μακεδονία και την Θράκη, και του Πρωτοσύγκελλου της Ι.Μ.Λαγκαδάς, Λητής και Ρεντίνης, Αρχιμ. Ευσέβιου αναφερόμενος στον Μητροπολίτη Λαγκαδά Ιωαννη ο κ. Βαρθολομαίος τόνισε: “Συγχαίρω εντεύθεν προσωπικώς και από μέρους της Μητρός Εκκλησίας για τη γεναιότητα και το θάρρος που έδειξε και επ’ εσχάτων εξ αφορμής του ουκρανικού εκκλησιαστικού ζητήματος. Παρακαλώ να του μεταφέρετε την Πατριαρχικήν μου ευαρέσκειαν, τον αδελφικόν ασπασμόν, τα συγχαρητήρια και τις καλύτερες ευχές μου”.
Είναι σαφές πως η στήριξη αυτή ενισχύει την αναστάτωση εντός της Ελλαδικής Εκκλησίας όπου άλλοι Ιεράρχες διατηρούν στενές επαφές με τους μη αναγνωρισμένους, άλλοι δηλώνουν ανοιχτά στήριξη στην κανονική Εκκλησία υπό τον Μητροπολίτη Ονούφριο, άλλοι παρεμβαίνουν με μακροσκελή κείμενα κλπ.
Επιφάνιος
Στο μεταξύ σε συνέντευξή του ο επικεφαλής της νέας εκκλησίας Επιφάνιος μίλησε για τον “Πατριάρχη” Φιλάρετο. “Ο Πατριάρχης Φιλάρετος υπήρξε ο μέντορας μου για πάνω από δύο δεκαετίες. Και μαζί πήγαμε για αναγνώριση και αυτοκεφαλία. Ωστόσο, αποδείχθηκε ότι είχε διαφορετικό όραμα για τη μελλοντική εξέλιξη της Εκκλησίας. Ήθελε η Κωνσταντινούπολη να μας αναγνωρίσει αμέσως ως πατριαρχία. Όταν ένας δάσκαλος σας λέει κάτι που δεν είναι ευεργετικό για την Εκκλησία αυτή τη στιγμή, κάτι αλλάζει δραματικά. Η επιλογή ήταν δύσκολη. Αλλά το έκανα προς όφελος της μελλοντικής ανάπτυξης της αναγνωρισμένης Ορθόδοξης Εκκλησίας της Ουκρανίας. Το βασικό πρόβλημα του πατριάρχη Φιλάρετου είναι ότι αποφάσισε ότι η προσωπική του σκέψη πρέπει να είναι αυτή ολόκληρης της Εκκλησίας” τόνισε ο Επιφάνιος, ο οποίος δεν παρέλειψε για ακόμη μια φορά να επιτεθεί στην Μόσχα λέγοντας:
“ Η Μόσχα μάς έχει ουσιαστικά απομονώσει από τον έξω κόσμο. Εκπρόσωποι άλλων τοπικών εκκλησιών επικοινωνούσαν μαζί μας μόνο στο περιθώριο. Δεν είναι λοιπόν περίεργο ότι όλοι οι επίσκοποί μας θέλουν αντικειμενικά να έχουν μια καθολική εκκλησιαστική ένωση, να επισκέπτονται ελεύθερα τα κοινά ορθόδοξα ιερά, να λειτουργούν στο Άιγο Όρος, την Ελλάδα, την Κωνσταντινούπολη” αναφέρει και συνεχίζει την επίθεση στην ρωσική πλευρά:
“Οι ρωσικές αρχές κατανοούν πολύ καλά τον ρόλο της Εκκλησίας. Για παράδειγμα, όταν ρωτήθηκε ο Πούτιν ποια ήταν η εγγύηση για την ασφάλεια του ρωσικού κράτους, απάντησε: πυρηνική ασπίδα και εκκλησία. Αλλά όταν το ουκρανικό κράτος προσπαθεί να προστατευθεί πνευματικά, η ίδια Ρωσία λέει ότι το ουκρανικό κράτος παρεμβαίνει στις υποθέσεις της Εκκλησίας. Αλλά τότε τι συμβαίνει στη Ρωσία; Δεν υπάρχει, γενικά, ανεξάρτητη Εκκλησία ως τέτοια. Από δομική άποψη, η Ρωσική Εκκλησία είναι το Υπουργείο Εξωτερικών των Θρησκευμάτων”.
Σχετικά με την δυναμική που έχει αναπτύξει η νέα ουκρανική εκκλησία σημείωσε: “Περίπου 600 ενορίες του Πατριαρχείου Μόσχας εντάχθηκαν στην εκκλησία μας κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου. Κάθε εβδομάδα, μία ή δύο εκκλησίες στη Δυτική Ουκρανία ενώνονται με την Αυτοκέφαλη Εκκλησία. Αντικειμενικά, τους τελευταίους μήνες, η διαδικασία έχει επιβραδυνθεί”
Τέλος αναφορικά με την υποστήριξη από τον Οικουμενικό Πατριάρχη Βαρθολομαίο σχολίασε:
“Σπάνια επικοινωνούμε. Πολλοί λένε ότι είμαστε μέρος του Οικουμενικού Πατριαρχείου, αλλά αυτό δεν συμβαίνει. Δεν υπάρχει εξωτερική πίεση ή παρέμβαση στις υποθέσεις της Εκκλησίας μας. Εν τω μεταξύ, η Εκκλησία της Κωνσταντινούπολης είναι η Μητέρα Εκκλησία για μας. Και μια μητέρα είναι πάντα μια υποστήριξη για το τέκνο της. Η επιτυχία μας θα είναι η επιτυχία της Κωνσταντινούπολης, αφού η μελλοντική ενότητα ολόκληρου του ορθόδοξου κόσμου εξαρτάται από τη λύση του ουκρανικού ζητήματος”.
Αναφορικά δε με την αναγνώριση από άλες εκκλησίες, αυτήν την φορά δεν είπε πως η Ελλαδική Εκκλησία τους έχει αναγνωρίσει de facto ή πως πρόκειται να τους αναγνωρίσει, απλά ανέφερε:
“Μόνο η εκκλησία του Αγίου Ανδρέα υποσχέθηκε διπλωματική αποστολή του Οικουμενικού Πατριαρχείου. Και έχουν εκπληρώσει αυτή την υπόσχεση. Δεν υπήρχαν άλλες”
