Τι χρειάζεται μία διεθνής ομάδα για να πετύχει στους Ολυμπιακούς αγώνες; Χρήματα και πόρους για εξεύρεση και κατάρτιση ταλέντων, μεγάλο πληθυσμό για ποικιλομορφία φυσικών χαρακτηριστικών και δεξιοτήτων και κουλτούρα που ωθεί τους πολίτες να συμμετέχουν σε αθλήματα, όλα αυτά φαίνονται λογικά. Στους 32ους θερινούς Ολυμπιακούς Αγώνες, που ξεκίνησαν στο Τόκιο στις 23 Ιουλίου, η Αμερική αναμένεται να κερδίσει τα περισσότερα μετάλλια – όπως έχει κάνει και στις προηγούμενες έξι Ολυμπιάδες. Αλλά πολλές από τις ομάδες που κέρδισαν πολλά μετάλλια στους σύγχρονους αγώνες επωφελήθηκαν από δύο βασικά στοιχεία: το εντός έδρας πλεονέκτημα και τις φίλαθλες πολιτικές τους.
Ήδη από τους πρώτους σύγχρονους Ολυμπιακούς αγώνες στην Αθήνα το 1896, η χώρα που είχε το πλεονέκτημα εντός έδρας είχε κερδίσει δέκα φορές τα περισσότερα μετάλλια. Σε αυτούς περιλαμβάνονται οι πρώτοι πέντε οικοδεσπότες, από το 1896 έως το 1912, οι αθλητές των οποίων ήταν πολύ πιο εύκολο να συμμετέχουν στους αγώνες, εφόσον γίνονταν στη χώρα τους, σε σχέση με άλλα κράτη. Στους αγώνες του 1904, στο Σεντ Λούις του Μισσούρι, η Αμερική κέρδισε σχεδόν το 85% των 280 διαθέσιμων μεταλλίων. Τότε, το ταξίδι στις μεσοδυτικές πολιτείες των ΗΠΑ ήταν δύσκολο και η Ρωσία ήταν σε πόλεμο με την Ιαπωνία στον Ειρηνικό. Ως αποτέλεσμα, εκείνη τη χρονιά, οι Αμερικανοί αθλητές αντιπροσώπευαν περίπου το 80% των συνολικών αγωνιζομένων.
Τα αποτελέσματα των Ολυμπιακών έχουν, επίσης, επηρεαστεί από γεωπολιτικές αναταραχές. Από τον δεύτερο παγκόσμιο πόλεμο, τα δύο πιο ασύμμετρα αποτελέσματα, στα οποία μια χώρα κυριάρχησε με τεράστια διαφορά, ήταν ο θρίαμβος της Σοβιετικής Ένωσης το 1980 και της Αμερικής το 1984. Και στις δύο αυτές περιπτώσεις, οι δύο αυτές ομάδες ήταν στην έδρα τους, αλλά στην επιτυχία τους αυτή συνέβαλε περισσότερο η ιδιαίτερα έντονη ψυχροπολεμική περίοδος, κατά την οποία η πολιτική της κάθε χώρας οδήγησε τις ομάδες της να μποϊκοτάρουν η μία τους Ολυμπιακούς Αγώνες της άλλης. Η Αμερική, μαζί με άλλα 64 κράτη, αρνήθηκαν να συμμετάσχουν στους Ολυμπιακούς της Μόσχας το 1980. Τέσσερα χρόνια αργότερα, οι Σοβιετικοί και 13 από τους συμμάχους τους αρνήθηκαν να συμμετάσχουν στους αγώνες του Λος Άντζελες. Η απουσία του μεγαλύτερου αντιπάλου τους επέτρεψε στον οικοδεσπότη να κυριαρχήσει. Τα σοβιετικά μετάλλια αυξήθηκαν από 20% το 1976 σε 31% το 1980, ενώ τα αμερικανικά αυξήθηκαν από 15% το 1976 σε 25% το 1984.
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ
Ολυμπιακοί Αγώνες: Mε το εθνόσημο από τώρα Τσιτσιπάς και Σάκκαρη
Είναι απίθανο κάτι τέτοιο να ξανασυμβεί. Οι σύγχρονες Ολυμπιακές ομάδες θα πρέπει πλέον να έχουν εξαιρετικές επιδόσεις σε ένα πολύ ευρύτερο φάσμα αθλημάτων, από το μπάντμιντον έως το μπιτς βόλεϊ, και από το σέρφινγκ έως την αθλητική αναρρίχηση (τα δύο νεότερα αθλήματα φέτος). Ο συνολικός αριθμός των μεταλλίων αυξήθηκε από 600 το 1972 σε πάνω από 1.000 τη φετινή χρονιά. Παρόλο που η άνοδος της Κίνας στον πίνακα ολυμπιακών μεταλλίων συμβαδίζει με την οικονομική της ανάπτυξη, δεν έχει καταφέρει, ακόμη, να κερδίσει περισσότερα μετάλλια από την Αμερική. Η Gracenote, εταιρεία αθλητικών αναλυτικών στοιχείων, πιστεύει ότι η ομάδα των ΗΠΑ θα κερδίσει 96 μετάλλια φέτος και η Κίνα 66. Η Ιαπωνία, πιστεύει, θα χρησιμοποιήσει το δικό της πλεονέκτημα για να κερδίσει 61 μετάλλια, έναντι των 41 που είχε κερδίσει το 2016.
