Μετά από δύο συναρπαστικούς ημιτελικούς, έστω και δύσκολα επικράτησαν οι δύο ομάδες που είχαν τις περισσότερες πιθανότητες να φτάσουν στον τελικό.
Οι προβλέψεις του μοντέλου για τον τελικό δίνονται στον πίνακα και το διάγραμμα που ακολουθούν. Μαζί με τις πιθανότητες κάθε αποτελέσματος δίνεται και το σκορ με την μεγαλύτερη πιθανότητα εμφάνισης (η αντίστοιχη πιθανότητα δίνεται σε παρένθεση) και ο αναμενόμενος αριθμός γκολ της κάθε ομάδας (με δύο δεκαδικά). Ο αναμενόμενος αριθμός των γκολ για την Αγγλία είναι περίπου 1 (0.91 για την ακρίβεια) και 0.62 για την Ιταλία. Η διαφορά των αναμενόμενων αριθμών των γκολ είναι ίση με 0.29 (μικρότερος της μονάδας και από τους μικρότερους που έχουμε δει στο EURO 2020) και υποδεικνύει τις μικρές διάφορες μεταξύ των αντίπαλων ομάδων και την αβεβαιότητα για το τελικό αποτέλεσμα.
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ
Euro 2020, Ιταλία – Αγγλία: It's coming home Ή it's going Rome;
Με βάση, λοιπόν, τα παραπάνω αποτελέσματα βλέπουμε ότι ο τελικός αγώνας είναι σχετικά αμφίρροπος (όπως και αναμενόταν) με ελαφρύ προβάδισμα της Αγγλίας επί της Ιταλίας. Πιο συγκεκριμένα η Αγγλία έχει ελαφρύ προβάδισμα νίκης με πιθανότητα νίκης 41.5% κατά της Ιταλίας ενώ η πιθανότητα να πάει ο αγώνας στην παράταση ή να νικήσει η Ιταλία είναι ίση με 58.5%. Να σημειώσουμε ότι σε αυτό το EURO έχουμε παρατηρήσει αυξημένο αριθμό αγώνων που οδηγήθηκαν σε παράταση. Αυτό θα μπορούσαμε να το λάβουμε υπόψη μας με βάση το διορθωμένο μοντέλο που η ερευνητική μας ομάδα έχει εισάγει στην βιβλιογραφία το 2003 και προσθέτει ένα πληθωριστικό όρο για τις ισοπαλίες με σκοπό να τις εκτιμήσει σωστά. Αυτό το διορθωμένο μοντέλο εδώ θα υποδείκνυε, και με βάση τα αποτελέσματα που έχουμε δει, την παράταση ως πιο πιθανό αποτέλεσμα (αλλά και πάλι η Αγγλία θα έχει ελαφρύ προβάδισμα).
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ
Euro 2020: «Ιts coming home» και με αεροπλάνα στην Αγγλία
Στο ακόλουθο διάγραμμα απεικονίζονται οι πιθανότητες κάθε σκορ για τον τελικό. Τα πιο σκούρα κουτάκια απεικονίζουν τα πιο πιθανά αποτελέσματα ενώ τα πιο ανοικτόχρωμα υποδεικνύουν αποτελέσματα με χαμηλή πιθανότητα εμφάνισης. Επικρατέστερο σκορ το 0-0 (21%) και ακολουθούν αποτελέσματα όπως το 1-0 υπέρ της Αγγλίας (20%) και 0-1 υπέρ της Ιταλίας (13%) και η ισοπαλία με 1-1 (12%). Να σημειώσουμε ότι οι πιθανότητες να προβλέψουμε το τελικό σκορ είναι αρκετά μειωμένες.
Τέλος, το διάγραμμα των αμυντικών (με μπλε) και επιθετικών (με κόκκινο) δυναμικοτήτων των δύο αντιπάλων απεικονίζει την ισορροπία μεταξύ των δύο ομάδων. Αν εξετάσουμε προσεκτικά τα διαγράμματα, θα δούμε ότι Αγγλία έχει και τις δύο παραμέτρους ελαφρώς καλύτερες από την Ιταλία που τελικά της δίνει το μικρό προβάδισμα στις τελικές πιθανότητες. (Σημείωση: όσο μικρότερες είναι οι αμυντικές δυναμικότητες τόσο καλύτερη είναι η αμυντική της λειτουργία ενώ μεγαλύτερες επιθετικές δυναμικότητες απεικονίζουν ομάδες με καλύτερη επιθετική λειτουργία).
Λίγα λόγια για το μοντέλο
Η τεχνική αλλά και τέχνη στατιστικής μοντελοποίησης έχει άμεση εφαρμογή στον τομέα του αθλητισμού και πιο συγκεκριμένα του ποδοσφαίρου με άμεση εφαρμογή στην λήψη αξιόπιστων προβλέψεων σε μελλοντικούς αγώνες ποδοσφαίρου όπου το ενδιαφέρον των φιλάθλων αυξάνει κατακόρυφα.
Η χρήση στατιστικών τεχνικών για την πρόβλεψη αγώνων ποδοσφαίρου πρώτο-εμφανίστηκε στην επιστημονική βιβλιογραφία το 1968 με την πρωτοπόρα επιστημονική δημοσίευση των Reep & Benjamin. Οι επόμενες πραγματικές καινοτομίες εμφανίζονται στη δεκαετία του 80 με την εργασία του Michael Maher και την εργασία του Lee το 1997 όπου έθετε το ερώτημα αν πράγματι η Μάντσεστερ Γιουνάιτεντ τότε ήταν πράγματι η καλύτερη ομάδα. Το ερώτημα επιβεβαιώνονταν με την χρήση ενός απλοϊκού στατιστικού μοντέλου και προσομοίωσης. Η ανάλυση αυτή έθετε τα θεμέλια της σύγχρονης μοντελοποίησης στο Ποδόσφαιρο και στον αθλητισμό. Επόμενες σημαντικές δημοσιεύσεις ήταν οι εργασίες των Dixon & Coles το 1997 και το διμεταβλητό μοντέλο Poisson των Καρλή και Ντζούφρα το 2003 (δύο από τους συγγραφείς της συγκεκριμένης ανάλυσης). Τα δύο αυτά μοντέλα έθεσαν τη βάση των συγχρόνων μοντέλων πρόβλεψης των αποτελεσμάτων αγώνων ποδοσφαίρου.
Η βασική ιδέα του στατιστικού μοντέλου των καθηγητών του ΟΠΑ Καρλή και Ντζούφρα βασίζεται σε μια επέκταση μια γνωστής κατανομής που ονομάζεται Poisson για την πρόβλεψη του αριθμού των γκολ που θα σκοράρει κάθε ομάδα. Ο προβλεπόμενος αριθμός γκολ γράφεται ως συνάρτηση της επίδρασης της έδρας (home effect) που πλέον μπορεί να ποσοτικοποιηθεί και της επιθετικής και αμυντικής δυναμικότητας των ομάδων. Εδώ γίνεται χρήση μιας παραλλαγής αυτού του μοντέλου για να γίνει πρόβλεψη των αγώνων του EURO 2020. Επιπλέον χρησιμοποιούνται χρονό-δυναμικές παράμετροι που αντικατοπτρίζουν τις δυναμικότητες ομάδων και η διαφορά στο ranking μεταξύ των δύο αντίπαλων ομάδων με βάση τον δείκτη Coca-Cola FIFA ranking την 27η Μαΐου 2021. Το μοντέλο εκτιμήθηκε με χρήση της Μπευζιανής προσέγγισης (Bayesian approach) με του στατιστικών πακέτων R και STAN. Οι προβλέψεις αυτές είναι παρόμοιας ακρίβειας με αυτές που χρησιμοποιούν οι εταιρείες στοιχηματισμού.
