Του Ευάγγελου Δ. Κόκκινου
Η ένταση συνεχίζει να αυξάνεται στην Ανατολική Μεσόγειο μεταξύ της Τουρκίας και της Κύπρου, ενώ υπάρχει ένας μακρύς κατάλογος προβλημάτων μεταξύ της Άγκυρας και της Λευκωσίας, ο οποίος ξεκινά από το καθεστώς του νησιού και φτάνει στην εξερεύνηση των αποθεμάτων υδρογονανθράκων γύρω από το νησί.
Οι Ελληνοκύπριοι ενισχύουν συνεχώς τις διπλωματικές τους ενέργειες για να σχηματίσουν ένα αντι-τουρκικό μπλοκ στην ανατολική Μεσόγειο, αναφέρει το αραβικό πρακτορείο ειδήσεων Al-monitor.
Η βασική προσέγγιση της Τουρκίας για τη διαχείριση της κρίσης είναι η καταφυγή στην διπλωματία των κανονιοφόρων. Όμως, η Λευκωσία, η οποία δεν διαθέτει ισχυρό πολεμικό ναυτικό ή πολεμική αεροπορία έχει διαφορετική προσέγγιση, βασιζόμενη σε διπλωματικές κινήσεις, για την οικοδόμηση ενός αντι-τουρκικού άξονα.
Η ανασκόπηση των διπλωματικών προσπαθειών των Ελληνοκυπρίων τους τελευταίους τρεις μήνες δείχνει ότι προσπαθούν να αντιμετωπίσουν τις επιθετικές τάσεις της Τουρκίας, με έναν διαφορετικό τρόπο.
Για παράδειγμα, στις 11 Σεπτεμβρίου οι Ελληνοκύπριοι φιλοξένησαν έναν νέο ισχυρό επισκέπτη, τον υπουργό εξωτερικών της Σαουδικής Αραβίας, Ιμπραχίμ Μπιν Αμπντουλάζι Αλ Ασσάφ, ο οποίος πραγματοποίησε την πρώτη επίσκεψη υψηλού επιπέδου στη Λευκωσία.
«Ένας από τους κύριους στόχους της εξωτερικής πολιτικής της Κύπρου είναι η ενίσχυση και επέκταση των σχέσεων με τις γειτονικές χώρες της Μέσης Ανατολής και του Κόλπου», δήλωσε ο Ελληνοκύπριος Υπουργός Εξωτερικών Νίκος Χριστοδουλίδης σε δήλωση που εκδόθηκε μετά την επίσκεψη.
«Είχα την ευκαιρία να ενημερώσω τον υπουργό της Σ.Αραβίας για τις τελευταίες εξελίξεις που αφορούν τους μηχανισμούς της τριμερούς συνεργασίας που έχει δημιουργήσει η Κύπρος και η Ελλάδα με χώρες της περιοχής, συμπεριλαμβανομένης της Αιγύπτου, του Λιβάνου, της Ιορδανίας, του Ισραήλ και της Παλαιστίνης», δήλωσε ο ίδιος.
Αυτή ήταν ουσιαστικά μια πρόσκληση προς τη Σαουδική Αραβία να ενταχθεί στο ενεργειακό μπλοκ που περιλαμβάνει την Ελλάδα και το ελληνικό τμήμα της Κύπρου, την Αίγυπτο, το Ισραήλ, την Ιορδανία και τον Λίβανο.
Εκτός από το ταξίδι του Assaf στη Λευκωσία στις 11 Σεπτεμβρίου, την Κύπρο επισκέφθηκε επίσης και ο Αιγύπτιος υπουργός Άμυνας Μοχάμεντ Ζάκκι.
Σύμφωνα με τα διεθνή μέσα ενημέρωσης, ο βασικός στόχος της επίσκεψης του Ζακί ήταν "να συζητηθεί η επιθετική στρατηγική της Άγκυρας ενάντια στις γειτονικές της χώρες".
Αυτά είναι τα πιο πρόσφατα γεγονότα στον διπλωματικό πεδίο και στον αναβρασμό που επικρατεί στην περιοχή. Στις 22 Αυγούστου ο Αρχηγός της Ελληνοκυπριακής Εθνικής Φρουράς, Αντιστράτηγος Ηλίας Λεοντάρης, βρισκόταν στο Λίβανο ως ειδικός προσκεκλημένος του λιβανικού στρατού.
Σε διάφορες περιπτώσεις τον Ιούλιο, ο Αιγύπτιος Υπουργός Εξωτερικών Sameh Shoukry και ο επικεφαλής του Ομοσπονδιακού Υπουργείου Εξωτερικών της Ελβετίας, Ignazio Cassis, επισκέφθηκαν τη Λευκωσία. Επίσης, πραγματοποιήθηκε στη Νέα Υόρκη τριμερής συνάντηση μεταξύ Ελλάδας, Κύπρου και Ηνωμένων Πολιτειών.
Τον Ιούνιο, την Κύπρο επισκέφθηκαν, ο υπουργός εξωτερικών των Ηνωμένων Αραβικών Εμιράτων Σέιχ Αμπντουλάχ Μπιν Ζάιντ Αλ Ναχίν και ο ΥΠΕΞ της Σλοβακίας Μίροσλαβ, ενώ είχαμε την πρώτη τριμερή συνάντηση μεταξύ των υπουργών εξωτερικών της Κύπρου, της Αρμενίας και της Ελλάδας στο νησί.
Αυτές οι έντονες και υψηλού επιπέδου διπλωματικές δράσεις δείχνουν ότι οι Ελληνοκύπριοι σκοπεύουν να διευρύνουν το μπλοκ της Ανατολικής Μεσογείου μέσω της συμμετοχής των Ηνωμένων Πολιτειών, της Σαουδικής Αραβίας, των ΗΑΕ, της Αρμενίας, των μελών της ΕΕ και ίσως της Ιταλίας.
Πώς θα αντιδράσει όμως η Άγκυρα σε αυτές τις κινήσεις της Λευκωσίας; Εν ολίγοις, η Άγκυρα έστειλε τρία από τα πλοία της: το Φατίχ, το Yavuz, και το Barbaros, τα οποία μετά απέσυρε αφού υλοποίησαν σεισμικές έρευνες.
Οι Τούρκοι με αυτόν τον τρόπο και με μια προκλητική ρητορική στέλνουν μηνύματα στη Λευκωσία και τις χώρες που συνεργάζονται μαζί της, ότι αν συνεχίσουν αυτές τις συμμαχίες, αποκλείοντας την Τουρκία, η Άγκυρα θα παρέμβει. Έτσι, ενώ η Λευκωσία σκοπεύει να δημιουργήσει ένα αντι-τουρκικό μπλοκ στην ανατολική Μεσόγειο, η Άγκυρα πιστεύει ότι θα μπορούσε να διαταράξει στρατιωτικά το στόχο της Λευκωσίας.
Αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο οι ασκήσεις μάχης των τουρκικών ενόπλων δυνάμεων στην Ανατολική Μεσόγειο φαίνεται να είναι ατελείωτες. Η τελευταία τουρκική αεροναυτική άσκηση ήταν στις 16-22 Σεπτεμβρίου, σχεδιασμένη να βελτιώσει τη διαλειτουργικότητα μεταξύ Τουρκικών αεροσκαφών και των μονάδων επιφανείας στο Αιγαίο και στην περιοχή της ανατολικής Μεσογείου. Η Τουρκία κινητοποίησε φρεγάτες, κορβέτες, αμφίβια πλοία, υποβρύχια, αεροσκάφη και ελικόπτερα, για τον σκοπό αυτόν.
Η πλήρης εξάρτηση της Άγκυρας από τη στρατιωτική ικανότητα της και την προβολή ισχύος αναγκάζει την ίδια την χώρα να αντιδράσει στρατιωτικά στην Ανατολική Μεσόγειο, βάζοντας το τουρκικό καθεστώς στην παγίδα της επικίνδυνης απομόνωσης.
Ωστόσο, αυτού του είδους οι επιλογές της ισλαμικής εξωτερικής πολιτικής της Τουρκίας, είναι εξαιρετικά πολύτιμες για την εγχώρια κατανάλωση, καθώς υπάρχει λαϊκή στήριξη στα κυριαρχικά δικαιώματα της χώρας στην περιοχή, καθώς και στο καθεστώς της κατεχόμενης Κύπρου.
Αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο η τουρκική αντιπολίτευση και ο εθνικιστής σύμμαχός της, το Καλό Κόμμα, υποστηρίζουν πλήρως τις επιθετικές τακτικές του Προέδρου Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, παρόλο που δεν υποστηρίζουν τον ίδιο τον Τούρκο πρόεδρο. Τους επόμενους μήνες, αναμένεται ότι η Λευκωσία θα εντείνει ακόμα πιο πολύ τις διπλωματικές ενέργειες της για την οικοδόμηση ενός καθαρά αντι-τουρκικού συνασπισμού και το μόνο που απομένει είναι να φανεί το τι ακριβώς ετοιμάζει η Άγκυρα η οποία ετοιμάζεται να πέσει στην παγίδα.
