Παρά τα όσα φαίνονται στο προσκήνιο του αμερικανοτουρκικού "τσίρκο", ο Αμερικανός πρόεδρος Ντόναλντ Τραμπ, κάνει ό,τι περνάει από το χέρι του για να κρατήσει την Τουρκία στην αμερικανική σφαίρα επιρροής, έτοιμος ουσιαστικά να παραδώσει τα πάντα.
Σύμφωνα με τις τελευταίες πληροφορίες, τις επόμενες ημέρες θα ακολουθήσει πρόταση της Ουάσινγκτον στην Άγκυρα που θα περιλαμβάνει από μείωση των δασμών στις εισαγωγές του χάλυβα, μέχρι και την παράδοση τελικά των F-35 στην Τουρκία, καθώς και την αγορά του αμερικανικού πυραυλικού συστήματος Patriot.
Ο Λευκός Οίκος υποβαθμίζει την ισχύ του και ετοιμάζεται να υποχωρήσει μπροστά στον "Σουλτάνο", σε μια απέλπιδα προσπάθεια να τον απομακρύνει από τη Μόσχα. Αυτό που προκαλεί ανησυχία ωστόσο, είναι το τι μπορεί να σημαίνουν όλα αυτά για την Ελλάδα.
Πως θα επηρέαζε την χώρα μας η επαναπροσέγγιση ΗΠΑ-Τουρκίας, σε μια περίοδο που η ελληνική πολιτική ηγεσία έχει επενδύσει "γη και ύδωρ" στις σχέσεις με τις Ηνωμένες Πολιτείες; Το σίγουρο είναι ότι ο χρόνος θα δείξει, ωστόσο στην Αθήνα οφείλουν να προετοιμάζονται για κάθε πιθανό σενάριο και να κρατάνε ανοικτές τις πόρτες σε νέες συμμαχίες.
Νέα πρόταση προς την τουρκική κυβέρνηση και τον Ερντογάν για Patriot, F-35 και εμπόριο υπέβαλαν οι ΗΠΑ προς την τουρκική αντιπροσωπεία που βρίσκεται για την 74η Γενική Συνέλευση του ΟΗΕ στη Νέα Υόρκη.
Η αμερικανική κυβέρνηση και κυρίως ο πρόεδρος Τραμπ φαίνεται ότι προσπαθούν να κρατήσουν με κάθε τρόπο στο όχημα της Δύσης την Άγκυρα, που έχει ήδη λοξοδρομήσει προς τη Ρωσία μετά και την παραλαβή των S-400.
Αν και ακόμη δεν έχουν δοθεί στη δημοσιότητα οι λεπτομέρειες, η πρόταση, η οποία πρόκειται να υποβληθεί γραπτώς από τον Αμερικανό πρέσβη στην Άγκυρα Ντέιβιντ Μάικλ Σάτερφιλντ μέσα στις επόμενες ημέρες, θα περιλαμβάνει:
- νέους όρους για την αγορά από την Τουρκία του συστήματος Patriot
- τρόπους για την παράδοση τελικά των μαχητικών F-35 στην Τουρκία παρά την αναστολή της συμμετοχής της στο πρόγραμμα
- προτάσεις για την αύξηση του εμπορίου μεταξύ των δύο χωρών στα 100 δις. δολάρια, που αυτή τη στιγμή είναι στα 20 δις.
- μείωση δασμών στην εισαγωγή τουρκικού χάλυβα και αλουμινίου στις ΗΠΑ.
Ο Ερντογάν θέλει ζώνη ασφαλείας, ο Τραμπ εμπόριο
Η «ομπρέλα» της νέας πρότασης των ΗΠΑ προς την Τουρκία είναι κυρίως οικονομική, ωστόσο περιλαμβάνει και κεφάλαια για πολιτική επίλυση ζητημάτων μεταξύ των δύο χωρών, π.χ. στα εξοπλιστικά, που έχουν ωστόσο μεγάλο οικονομικό αντίκρισμα.
Ο Τούρκος πρόεδρος βέβαια αυτό που επιθυμεί περισσότερο στην παρούσα χρονική περίοδο με τις ΗΠΑ είναι συνεργασία σε πολιτικό και στρατιωτικό επίπεδο στη Συρία, παρά συζητήσεις για οικονομική συνεργασία και εξοπλιστικά, που μπαίνουν σε δεύτερο πλάνο.
Ωστόσο, και σε αυτό το θέμα υπάρχει διάσταση απόψεων μεταξύ Ουάσιγκτον – Άγκυρας, αναφέρει το Έθνος, αφού ο Αμερικανός πρόεδρος Τραμπ θέλει να κρατήσει στο όχημά του την Τουρκία, υποχρεώνοντάς την να εξαρτηθεί όσο γίνεται περισσότερο οικονομικά από τις ΗΠΑ. Είτε με αγορά εξοπλισμών, είτε με υψηλές συμφωνίες εμπορικής σημασίας και επίσης να χρησιμοποιήσει αυτό το χαρτί της διπλωματίας του ως απάντηση στο Κογκρέσο που τον πιέζει και δεν ξεχνά το θέμα των κυρώσεων κατά της Τουρκίας.
Τουρκικές πηγές αναφέρουν πάντως ότι το κλίμα στη Νέα Υόρκη όσον αφορά στις κυρώσεις από πλευράς Λευκού Οίκου έχει εξομαλυνθεί, χωρίς ωστόσο να έχει απομακρυνθεί. Η αίσθηση είναι ότι μάλλον θα υπάρξει αναβολή κυρώσεων.
Η Ουάσιγκτον θέλει βέβαια με κάποιο τρόπο να «αντιδράσει» στην απειθαρχία της Τουρκίας να παραλάβει τους S-400 και προσπαθεί να βρει τρόπους να «τιμωρήσει» μεν την Άγκυρα αλλά προς όφελός της παράλληλα, στρατηγική που ταιριάζει άλλωστε με το προφίλ του σημερινού πλανητάρχη-μάνατζερ.
Πήρε τα "πάνω" της η τουρκική λίρα
Η τουρκική λίρα ενισχύθηκε έναντι του δολαρίου την Τρίτη μετά την ανακοίνωση των τουρκικών ΜΜΕ ότι οι Ηνωμένες Πολιτείες ετοιμάζονταν να προσφέρουν στην Τουρκία ένα εμπορικό πακέτο που θα μπορούσε να περιλαμβάνει προτάσεις σχετικά με τα πυραύλους των ΗΠΑ F-35 και τους πυραύλους Patriot, επισημαίνει το Reuters.
Στο 0805 GMT, η λίρα ανήλθε σε 5.6900 έναντι του αμερικανικού νομίσματος, σταθεροποιώντας από το κλείσιμο των 5.7165 της Δευτέρας και καθιστώντας το πιο ισχυρό νόμισμα αναδυόμενης αγοράς έναντι του δολαρίου.
Ο τηλεοπτικός σταθμός CNN Turk ανέφερε ότι ο πρεσβευτής των ΗΠΑ στην Άγκυρα Ντέιβιντ Σάτερφιλντ είχε δώσει πρόσφατα μια παρουσίαση σχετικά με το προτεινόμενο πακέτο στο προεδρικό μέγαρο πριν από την τρέχουσα επίσκεψη του Προέδρου Ταγίπ Ερντογάν στις Ηνωμένες Πολιτείες.
Οι εκθέσεις αναφέρθηκαν σε έναν υπάρχοντα στόχο τετραπλασιάσματος των διμερών συναλλαγών μεταξύ των δύο χωρών στα 100 δισεκατομμύρια δολάρια ετησίως, έναν φιλόδοξο στόχο που αναφέρθηκε στις συνομιλίες μεταξύ αξιωματούχων της Τουρκίας και των ΗΠΑ.
Το CNN Turk δήλωσε ότι η προτεινόμενη συμφωνία είναι μια συμφωνία ελεύθερου εμπορίου που περιλαμβάνει προτάσεις σχετικά με τη συμμετοχή της Τουρκίας στο πρόγραμμα F-35 stealth jet και την πώληση πυραύλων των ΗΠΑ Patriot, καθώς και μέτρα για τη μείωση των τελωνειακών δασμών στον χάλυβα και το αλουμίνιο.
Ο Ρεπουμπλικανός γερουσιαστής Lindsey Graham δήλωσε την Κυριακή μετά την συνάντηση με τον Ερντογάν ότι θα ήθελε να επαναφέρει την Τουρκία στο κοινό πρόγραμμα παραγωγής F-35, από το οποίο αποχώρησε τον Ιούλιο.
Σε συνέντευξή του στο Reuters στις 13 Σεπτεμβρίου, ο Ερντογάν δήλωσε ότι θα συζητήσει με τον Πρόεδρο Ντόναλντ Τραμπ την αγορά του πυραυλικού αμυντικού συστήματος Patriot αυτόν τον μήνα.
Ο κύριος δείκτης μετοχών αυξήθηκε κατά 1,5%, με τον τραπεζικό δείκτη να αυξάνεται κατά 2,1%. Η απόδοση του 10ετούς ομολόγου αναφοράς υποχώρησε στο 14,61% από 14,82% τη Δευτέρα.
