Ελληνοαμερικανικά και αμερικανοεβραϊκά λόμπυ πιέζουν τις ΗΠΑ για πιο ενεργή συμμετοχή στην τριμερή της Α.Μεσογείου, ενόψει των ενεργειακών εξελίξεων και των επεκτατικών σχεδίων της Τουρκίας.
Οι Έντι Ζεμενίδης και Ντέιβιντ Χάρις, με άρθρο παρέβασή τους ωθούν τις ΗΠΑ σε μια τετραμερή συνεργασία στην ανατολική Μεσόγειο, αναφερόμενοι στα ωφέλη της ενεργειακής συνεργασίας και της αναβάθμισης της ευρύτερης περιοχής με το East Med Act.
Ενώ οι απειλές και οι διεκδικήσεις των Τούρκων έχουν ξεπεράσει κάθε προηγούμενο, είναι απαραίτητο να γίνουν γρήγορες και αποφασιστικές κινήσεις που θα εμποδίσουν την υλοποίηση των παράνομων σχεδίων της Άγκυρας και θα επωφελήσουν την περιφερειακή ασφάλεια, μέσω πιο ενισχυμένης συνεργασίας.
Όπως αναφέρουν οι δύο εκπρόσωποι στο άρθρο τους, η ψήφιση του East Med Act από το Κογκρέσο πρέπει να αποτελέσει προτεραιότητα καθώς αποτελεί το πρώτο βήμα μια σταθεροποιημένης συμμαχίας με φόντο την ενέργεια και την περιφερειακή ασφάλεια. Στο πλαίσιο αυτό προτείνουν την ενεργό συμμετοχή των ΗΠΑ στην περιοχή και τη δημιουργία μιας παγιωμένης τετραμερούς.
Αναλυτικά το άρθρο όπως δημοσιεύτηκε στην εφημερίδα "Καθημερινή":
"Πριν από έξι χρόνια, η Αμερικανική Εβραϊκή Επιτροπή (AJC) και το Hellenic American Leadership Council (HALC) ένωσαν τις δυνάμεις τους για να υποστηρίξουν τις προσπάθειες των βουλευτών Γκας Μπιλιράκης (Ρεπουμπλικανός, Φλόριντα) και Τεντ Ντόιτς (Δημοκρατικός, Φλόριντα) για τη δημιουργία της συνέλευσης της «Ελληνικής και Ισραηλινής Συμμαχίας του Κογκρέσου» (CHIA).
Το σκεπτικό μας ήταν απλό: σε μια αυξανόμενα ασταθή Ανατολική Μεσόγειο, οι ΗΠΑ χρειάζονταν αξιόπιστους συμμάχους. Το 2013, η αναδυόμενη συνεργασία μεταξύ της Κύπρου, της Ελλάδας και του Ισραήλ προσέφερε στην Ουάσιγκτον τη δελεαστική επιλογή να δουλέψει με συνεταίρους οι οποίοι μοιράζονταν τόσο τα αμερικανικά συμφέροντα όσο και τις αμερικανικές αξίες.
Επιπλέον, πιστεύαμε πως η χάραξη της αμερικανικής πολιτικής δεν ήταν δομημένη σωστά ώστε να αξιοποιήσει τις θετικές εξελίξεις στην Ανατολική Μεσόγειο. Οι υπηρεσίες του αμερικανικού υπουργείου Εξωτερικών και οι υποεπιτροπές Εξωτερικών Υποθέσεων του Κογκρέσου ήταν οργανωμένες με τέτοιον τρόπο, που η Ευρώπη αποτελούσε μία δικαιοδοσία και η Μέση Ανατολή/Βόρεια Αφρική μία άλλη. Προβλήματα που ταλάνιζαν την Κύπρο –η οποία απέχει λιγότερο από μία ώρα πτήση από το Τελ Αβίβ– αντιμετωπίζονταν από τις επιτροπές που ήταν υπεύθυνες για τη Φινλανδία και τη Γαλλία αντί από εκείνες που ασχολούνταν με το Ισραήλ και την Αίγυπτο. Η μόνη χώρα που συνέδεε αυτά τα διαφορετικά κομμάτια της γραφειοκρατίας της χάραξης εξωτερικής πολιτικής ήταν η Τουρκία.
Ευτυχώς, η CHIA και ο γερουσιαστής Μπομπ Μενέντεζ (Δημοκρατικός, Νιου Τζέρσεϊ), έβαλαν στόχο να πιέσουν για τη δημιουργία μιας νέας αμερικανικής στρατηγικής στην Ανατολική Μεσόγειο. Πλέον έχουν μαζί τους τον γερουσιαστή Μάρκο Ρούμπιο (Ρεπουμπλικανός, Φλόριντα) και τον βουλευτή Νταβίντ Σίσιλιν (Δημοκρατικός, Ρόουντ Αϊλαντ) προκειμένου να προχωρήσουν ένα βήμα παρακάτω, δημιουργώντας πρόσφατα το Eastern Mediterranean Security and Energy Partnership Act (East Med Act).
Καθώς η Ανατολική Μεσόγειος αναδύεται ως μία γεωγραφική περιοχή καθοριστικής σημασίας, το Κογκρέσο έχει ξεκινήσει μια αξιέπαινη προσπάθεια να παρέχει τα εργαλεία προκειμένου οι ΗΠΑ να αδράχνουν εφεξής τις ευκαιρίες που παρουσιάζονται από τη συνεργασία μεταξύ των δημοκρατιών δυτικών προτύπων της περιοχής. To «East Med Act» θέτει τις βάσεις για μια αποφασιστική αμερικανική στρατηγική στην περιοχή, η οποία καλύπτει συνεργασίες σε επίπεδο ενέργειας, ασφάλειας και αντιμετώπισης πιθανών αρνητικών εξελίξεων.
Η ανακάλυψη φυσικού αερίου έχει διαδραματίσει κομβικό ρόλο στο να ενώσει την περιοχή. Το «East Med Act» υποστηρίζει την τρέχουσα ενεργειακή διπλωματία ακριβώς επειδή εξουσιοδοτεί τη σύσταση ενός Ενεργειακού Κέντρου Αμερικής και Ανατολικής Μεσογείου όπως και τη συμμετοχή των ΗΠΑ στο Φόρουμ Φυσικού Αερίου Ανατολικής Μεσογείου. Επιπλέον, απαιτεί από την κυβέρνηση να αναλύσει τις μεθόδους με τις οποίες θα φέρει το αέριο αυτό στην αγορά, συμπεριλαμβανομένου και του προτεινόμενου EastMed Pipeline που έχει προγραμματιστεί από το Ισραήλ, την Κύπρο και την Ελλάδα.
Η ενέργεια έχει οδηγήσει σε βαθύτερη συνεργασία και σε άλλους τομείς, εκ των οποίων σημαντικότερος είναι αυτός της ασφάλειας. Για πολύ καιρό, μόλις μία χώρα διεθνώς είχε στρατιωτική συνεργασία με το Ισραήλ – οι ΗΠΑ. Πλέον, η Ελλάδα και η Κύπρος έχουν προστεθεί σε αυτή τη λίστα, ανεβάζοντας τον αριθμό των συνεργαζόμενων χωρών με το Ισραήλ σε αυτόν τον τομέα στις τρεις. Το «East Med Act» μπορεί να οδηγήσει σε περισσότερες συγκλίσεις μεταξύ των δυνάμεων των τεσσάρων αυτών κρατών, και τελικώς σε μία σταθεροποιημένη συμμαχία ασφαλείας στην περιοχή.
Tο νομοσχέδιο αυτό προωθεί επενδύσεις στον ελληνικό στρατό, συμπεριλαμβανομένης της αύξησης της χρηματοδότησης του προγράμματος Διεθνούς Στρατιωτικής Εκπαιδευτικής Κατάρτισης και της επανεισαγωγής της Στρατιωτικής Βοήθειας του Εξωτερικού. Επανεισάγει επίσης την εξωτερική στρατιωτική βοήθεια στην Ελλάδα.
Αυτές οι επενδύσεις θα συμβάλουν στην απρόσκοπτη μετατροπή της τριμερούς συνεργασίας ασφάλειας μεταξύ του Ισραήλ, της Ελλάδας και της Κύπρου σε μια τετραμερή σύμπραξη με τις ΗΠΑ.
Το «East Med Act» θα καταργήσει επίσης διατάξεις που απαγορεύουν την εξαγωγή και μεταφορά αμυντικών ειδών και όπλων στην Κυπριακή Δημοκρατία. Οσο παραμένει αυτό το άδικο εμπάργκο στη χώρα, η εταιρική σχέση στον τομέα της ασφάλειας μεταξύ Ελλάδας, Κύπρου και Ισραήλ θα έχει αναπόφευκτα ένα ανώτατο όριο.
Οταν το εμπάργκο παύσει να ισχύει στην Κύπρο, οι ΗΠΑ θα μπορέσουν τελικά να δημιουργήσουν μια ισχυρότερη σχέση ασφαλείας με την Κυπριακή Δημοκρατία. Αυτό βοηθά όχι μόνο τη διμερή σχέση ΗΠΑ -Κύπρου, αλλά και ενισχύει τη συνεργασία ασφάλειας του ΝΑΤΟ με την Ε.Ε. και παρέχει μεγαλύτερη στρατηγική ενίσχυση στο Ισραήλ.
Τέλος, το «East Med Act» βοηθά σημαντικά στους ελέγχους για τον εντοπισμό κακοήθων στοιχείων στην περιοχή. Από την απαγόρευση των πωλήσεων F-35 στην Τουρκία, στην απαίτηση υποβολής αναφορών σχετικά με τις τουρκικές παραβιάσεις του ελληνικού εναέριου χώρου και της ΑΟΖ της Κύπρου, καθώς και στην αντιμετώπιση της ρωσικής δραστηριότητας στην περιοχή, το Κογκρέσο φέρνει στο προσκήνιο οποιεσδήποτε επιθετικές δυνάμεις δεν ενδιαφέρονται για την ενίσχυση της συνεργασίας, αλλά αντιθέτως για την κυριαρχία τους στην περιοχή.
Το «East Med Act» εξελίσσεται ταχύτατα. Εχει ήδη περάσει από την Επιτροπή Εξωτερικών Σχέσεων της Γερουσίας και ορισμένες από τις διατάξεις του διαβιβάστηκαν στην ολομέλεια της Γερουσίας στο πλαίσιο του Νόμου Εξουσιοδότησης Εθνικής Αμυνας. Συγχρόνως, τρεις από τους βασικούς χορηγούς του επισκέφθηκαν πρόσφατα την περιοχή – ο γερουσιαστής Μενέντεζ ταξίδεψε στην Ελλάδα και στην Κύπρο αμέσως μετά την εισαγωγή του νομοσχεδίου και τα μέλη του Κογκρέσου Ντεντς και Μπιλιράκης επισκέφθηκαν το Ισραήλ, την Κύπρο και την Ελλάδα στις αρχές του Ιουλίου.
Συγχρόνως, το «East Med Act» θα μπορούσε να θεωρηθεί επείγουσα ανάγκη. Οι επαναλαμβανόμενες παραβιάσεις του ελληνικού εναέριου χώρου και της Αποκλειστικής Οικονομικής Ζώνης της Κύπρου από την Τουρκία είναι ιδιαίτερα προκλητικές. Η Ρωσία έχει επεκτείνει τη ναυτική παρουσία της στην περιοχή και, παρά τις αντιρρήσεις των ΗΠΑ, απειλεί να τοποθετήσει συστήματα πυραύλων S-400 στην Τουρκία. Την ίδια στιγμή, η υποστήριξη του Ιράν προς τις τρομοκρατικές ομάδες της Μεσογείου συνεχίζεται ακάθεκτη.
Προς μεγάλο όφελος της Ευρώπης αλλά και του κόσμου συνολικά, οι ΗΠΑ παρείχαν κάποτε υποστήριξη για την Ευρωπαϊκή Κοινότητα Ανθρακα και Χάλυβα που εξελίχθηκε στην Ευρωπαϊκή Ενωση. Με παρόμοιο τρόπο μπορεί να καλλιεργηθεί μια εξίσου φιλόδοξη εξέλιξη στην Ανατολική Μεσόγειο, μετατρέποντας την τριμερή σύμπραξη σε τετραμερή.
Το «East Med Act» αποτελεί βασικό βήμα προς αυτήν την κατεύθυνση. Κατά συνέπεια, η ψήφισή του από το Κογκρέσο πρέπει να θεωρείται προτεραιότητα".
* Ο κ. Ντέιβιντ Χάρις είναι επικεφαλής της Αμερικανοεβραϊκής Επιτροπής (AJC). Ο κ. Εντι Ζεμενίδης είναι εκτελεστικός διευθυντής του Συμβουλίου Ελληνοαμερικανικής Ηγεσίας (HALC).
