Του Ευάγγελου Δ. Κόκκινου
Η Α.Μεσόγειος έχει μετατραπεί σε ένα τεράστιο στρατόπεδο, στο οποίο η συγκέντρωση δυνάμεων λόγω των ενεργειακών συμφερόντων είναι τεράστια. Ελλάδα-Κύπρος-Ισραήλ και ΗΠΑ έχουν ενώσει τις δυνάμεις τους δημιοργώντας τον πυρήνα τις περιφερειακής ασφάλειας, στον οποίο όμως, σταδιακά μπαίνουν και άλλες χώρες της περιοχής, τα συμφέροντα των οποίων αντιτάσσονται με αυτά της Άγκυρας (χαρακτηριστικό παράδειγμα η Αίγυπτος).
Στο παραπάνω πλαίσιο, το ελληνικό Πολεμικό Ναυτικό μαζί με δυνάμεις από 10 άλλες χώρες, την προηγούμενη εβδομάδα πραγματοποίησε επιχείρηση στην παράκτια πόλη του Ισραήλ, Χάιφα, σε μια τετραήμερη πολυεθνική άσκηση.
Η άσκηση με την ονομασία "Mighty Waves", προσομοίωνε συνθήκες και διαχείριση κρίσης που δημιουργήθηκε μετά από καταστροφικό σεισμό με πολυάριθμα θύματα και υλικές ζημιές.
Ήταν η πρώτη φορά που το Ισραήλ φιλοξένησε και οργάνωσε μια άσκηση τέτοιου τύπου, δήλωσε ο υπολοχαγός Col. Liav Zilberman.Ένας από τους κύριους στόχους ήταν "φυσικά να μάθουμε από του συναδέλφους άλλων χωρών" και αυτοί "να μάθουν από εμάς", είπε.
Το Ισραήλ προσπαθεί πάντοτε να ενισχύσει το προφίλ του μεταξύ των δυτικών συμμάχων καθώς και την εικόνα του ως την ισχυρότερη στρατιωτική δύναμη της Μέσης Ανατολής και η εν λόγω άσκηση ήταν μια ευκαιρία, δήλωσε ο Eran Lerman, πρώην σύμβουλος εθνικής ασφάλειας του Ισραήλ.
"Το γεγονός ότι το Ισραήλ γίνεται αντιληπτό από τους βασικούς παγκόσμιους παίκτες ως κράτος που μπορεί και πρέπει να συνεργαστεί στρατιωτικά μεταφέρει ένα αποτρεπτικό μήνυμα σε δυνητικούς εχθρούς ενισχύοντας ταυτόχρονα τους αυξανόμενους δεσμούς με αραβικά κράτη που μοιράζονται τις ίδιες απόψεις", δήλωσε ο Lerman, πρόεδρος του Ινστιτούτου για τη Στρατηγική και την Ασφάλεια στην Ιερουσαλήμ.
Δείτε εικόνες & βίντεο:
https://www.youtube.com/watch?v=EQEOyZ0EtGE
https://twitter.com/NATO_MARCOM/status/1160172494415966214
https://twitter.com/JComm_NewsFeeds/status/1159042792057761792
Το East Med Act αλλάζει τα δεδομένα
Το νέο νομοσχέδιο για τον αγωγό East Med που εγκρίθηκιε από το Κογκρέσο των Η.Π.Α. αλλάζει άρδην όλες τις ισορροπίες στην Ανατολική Μεσόγειο, προς όφελος των ΗΠΑ, εις βάρος της Άγκυρας και υπέρ της Αθήνας.
Εφόσον εγκρίθηκε ο νόμος για τον αγωγό East Med, αυτός επιτρέπει στις Ηνωμένες Πολιτείες να υποστηρίξουν πλήρως την τριμερή εταιρική σχέση του Ισραήλ, της Ελλάδας και της Κύπρου μέσω πρωτοβουλιών συνεργασίας στον τομέα της ενέργειας και της άμυνας, παρά την αντίθεση του παραδοσιακού συμμάχου που είναι η Τουρκία. Μεταξύ των διατάξεων του νομοσχεδίου υπάρχει και η άρση του εμπάργκο όπλων στην Κύπρο, αναφέρει αμερικανικό άρθρο.
Η Τουρκία αντιτίθεται στην αποκλειστική οικονομική ζώνη που έχει καταρτίσει η Κύπρος και αναγνωρίζεται από γειτονικές χώρες, με το σκεπτικό ότι ορισμένες περιοχές που περιλαμβάνονται στην κυπριακή ΑΟΖ, βρίσκονται στην ηπειρωτική υφαλοκρηπίδα της Τουρκίας. Η Άγκυρα αναφέρει επίσης ότι η εκμετάλλευση των πόρων της νήσου από την ελληνοκυπριακή κυβέρνηση με έδρα τη Λευκωσία, κράτος μέλος της ΕΕ, θα παραβίαζε τα δικαιώματα των Τουρκοκυπρίων.
Η αγορά από την Τουρκία ρωσικών συστημάτων αντιπυραυλικής άμυνας και οι συγκρουόμενες πολιτικές ΗΠΑ-Τουρκίας στη Συρία, συγκαταλέγονται στις πρόσφατες διαφωνίες που οδήγησαν Ουάσινγκτον και Άγκυρα να έρθουν ακόμα πιο μακριά, κάτι που θα μπορούσε να έχει σοβαρές συνέπειες για την προσπάθεια της Τουρκίας να αποκτήσει μερίδιο του ενεργειακού πλούτου στην Ανατολική Μεσόγειο.
«Η πρωτοβουλία για το φυσικό αέριο στην Ανατολική Μεσόγειο ορίζεται από τη συμμαχία των τριών αυτών χωρών (Ελλάδα, Κύπρος, Ισραήλ) ενώ η Τουρκία αποκλείεται εντελώς από την εξίσωση», δήλωσε ο Sibel Oktay, καθηγητής πολιτικών επιστημών στο Πανεπιστήμιο του Illinois. «Το νομοσχέδιο δεν πρέπει να το εκτιμήσουμε μόνο από άποψη ασφαλείας, αλλά και από άποψη ενεργειακής συνεργασίας», τόνισε ο ίδιος.
Για τον Έντι Ζεμενίδη, επικεφαλής του συμβουλίου της Ελληνοαμερικανικής ένωσης, η διαμάχη μπορεί να αποκαταστήσει τις αλλαγές πολιτικής υπό τον Πρόεδρο Μπαράκ Ομπάμα.
«Ο άξονας της κυβέρνησης του Ομπάμα στην Ασία ήταν εν μέρει ένας« άξονας» που περιλάμβανε την Ανατολική Μεσόγειο και την Μέση Ανατολή», δήλωσε ο Ζεμενίδης. «Ο Πρόεδρος Ομπάμα φάνηκε να βασίζεται στην ενίσχυση της Τουρκίας για την προστασία των συμφερόντων των ΗΠΑ, που θα παραμείνουν ακόμα και αν υποβαθμιστεί η αμερικανική στρατιωτική παρουσία», τόνισε.
Αυτή η εξάρτηση από την Τουρκία απέτυχε όμως, σύμφωνα με τον Ζεμενίδη. «Καταδείχθηκαν σημαντικές διαφορές στα συμφέροντα και τις αξίες μεταξύ Ουάσινγκτον και Άγκυρας», ανέφερε. «Στη Συρία, οι Η.Π.Α. έδωσαν προτεραιότητα στη συνεργασία με τους Κούρδους για να πολεμήσουν το Ισλαμικό Κράτος (ISIS), ενώ η Τουρκία αντιμετώπισε τους Κούρδους ως εχθρό», τόνισε ο ίδιος.
Η υποστήριξη των Η.Π.Α. προς τις Μονάδες Προστασίας του Λαού (Kurdish-People's Protection Units) (YPG) αναστάτωσε την Τουρκία. Η Άγκυρα βλέπει την οργάνωση αυτή ως παρακλάδι του (PKK), το οποίο διεξάγει ένοπλη εξέγερση στο νοτιοανατολικό τμήμα της Τουρκίας από τη δεκαετία του 1980 και έχει χαρακτηριστεί τρομοκρατική οργάνωση από την Τουρκία.
Εν τω μεταξύ, οι ολοένα στενότεροι δεσμοί της Τουρκίας με τους ανταγωνιστές των ΗΠΑ προκαλούν πονοκεφάλους στην Ουάσιγκτον, σύμφωνα με τον Ζεμενίδη.
«Διαδοχικές διοικήσεις εργάστηκαν για να ελαχιστοποιήσουν τη ρωσική και ιρανική επιρροή στην Ανατολική Μεσόγειο, ενώ η Τουρκία έγινε ένας αγωγός τόσο για τη Μόσχα όσο και για την Τεχεράνη, με σκοπό να αυξήσουν την επιρροή τους στην περιοχή», ανέφερε ο ίδιος.
Η αγορά του ρωσικού αμυντικού συστήματος S-400 από την Τουρκία είναι το πιο εμφανές σημάδι των στενότερων δεσμών με τη Ρωσία, ενώ η Άγκυρα βασίστηκε επίσης στη βοήθεια της Μόσχας στη Συρία. Εν τω μεταξύ, η Τουρκία επιθυμεί να συνεχίσει τις συναλλαγές της με το Ιράν παρά τον νέο γύρο κυρώσεων από τον Πρόεδρο των ΗΠΑ Ν.Τραμπ.
Αυτή η στρατηγική απόκλιση οδήγησε τις Ηνωμένες Πολιτείες να επανεξετάσουν την προσέγγισή τους στην Ανατολική Μεσόγειο, προετοιμάζοντας το έδαφος για το νόμο για τον αγωγό East Med.
«Ενώ η στρατηγική των ΗΠΑ στην περιοχή έχει βασισθεί στο Ισραήλ και την Τουρκία ως κύριους συμμάχους, ο East Med Act κωδικοποιεί την αλλαγή ρόλων μεταξύ της Τουρκίας και Ελλάδας. Η Τουρκία καθίσταται συνεχώς όλο και πιο αναξιόπιστος σύμμαχος της Ουάσινγκτον, ενώ η Ελλάδα κινείται προς την αντίθετη κατεύθυνση », είπε.
«Η Ελλάδα αποτελεί μέρος της συνεργασίας με άλλες χώρες της Ανατολικής Μεσογείου, ενώ η Τουρκία έχει περάσει από μια πολιτική «μηδενικών προβλημάτων με τους γείτονες» σε «μηδενικούς γείτονες με πολλά προβλήματα», πρόσθεσε.
Εκτός από τις συνεχιζόμενες θαλάσσιες διαμάχες με την Ελλάδα και την Κύπρο, η εξωτερική πολιτική της Τουρκίας την έφερε σε αντίθεση με πλήθος περιφερειακών χωρών. Οι σχέσεις με το Κάιρο είναι άσχημες, καθώς και οι σχέσεις με το Ισραήλ.
Ο Οκτάι, όπως ο Ζεμενίδης, σημείωσαν ότι ο νόμος για τον αγωγό East Med προήγαγε μεγάλα αποτελέσματα για την Ελλάδα, καθιστώντας την χώρα αξιόπιστο εταίρο με τις Ηνωμένες Πολιτείες, αλλάζοντας ταυτόχρονα τον χάρτη των συμφερόντων για τις ΗΠΑ.
