Ο Αρχιεπίσκοπος Ιερώνυμος μίλησε στην εκπομπή «Ιστορίες» του ΣΚΑΪ, ο οποίος είπε για τη μητρική σχέση της Εκκλησίας και του λαού και διερωτήθηκε: «Ποιος θα μας χωρίσει;».
O Aρχιεπίσκοπος είπε ότι ο κ. Φίλης είναι «ασυνεπής στις σχέσεις του και στα λόγια του», ενώ αναφερόμενος στη συνάντησή του με τον πρωθυπουργό Αλέξη Τσίπρα στο Μέγαρο Μαξίμου, παρουσία του υπουργού Παιδείας, τόνισε ότι «δεν προλάβαμε να φύγουμε και ο κ. Φίλης τα άλλαξε όλα».
Ο Αρχιεπίσκοπος ερωτηθείς για την σχέση του με τον Πρωθυπουργό κ. Αλέξη Τσίπρα, τόνισε πως "η αλήθεια είναι ότι με τον κ. Τσίπρα έχουμε γνωριστεί πριν ακόμη ανέβει η δύναμη του και πριν ακόμη γίνει Πρωθυπουργός. Συνεχίζουμε να έχουμε κατά καιρούς ορισμένες συναντήσεις, σας είπα ότι μέσα μου υπερισχύει πιο πολύ το ειρηνικό πνεύμα παρά το πολεμικό. Οι συζητήσεις μας είναι πάντοτε δημιουργικές."
"Όμως, αποφεύγουμε να μην είναι συνέχεια σχέσεις Εκκλησίας και Πολιτείας και αντιθέσεις και αντιπαραθέσεις, υπάρχει και μεγάλο πεδίο συζητήσεως το οποίο έχει ανάγκη και ο Αρχηγός του Κράτους, ο υπεύθυνος μάλλον της Εκκλησίας. Αν δεν καθοριστούν αυτές οι βάσεις, και αν δεν ξέρουμε τι είναι αυτό που θέλουμε δε μπορούμε να κάνουμε καλή συζήτηση. Και εδώ είναι το πραγματικά μεγάλο πρόβλημα νομίζω, από τη δική μου πλευρά το πρόβλημα της Ελλάδας γιατί δεν είδα ποτέ υπευθύνους, υψηλά ισταμένους, σε ένα στρογγυλό τραπέζι να κουβεντιάσουν για θέματα ουσιαστικά" συμπλήρωσε ο Μακαριώτατος.
Για τα θρησκευτικά ο Αρχιεπίσκοπος είπε:
Ο πρωθυπουργός στις συζητήσεις μας μου είπε και ξαναείπ ότι δε θα κάνουμε τίποτα, μολονότι είμαστε η Αριστερά αν δεν το συζητήσουμε και καταλήξουμε στο τι θέλουμε. Δυστυχώς, ο κ. Φίλης -του ζητώ συγγνώμη και από αυτή τη θέση-, είναι ένας προβληματικός άνθρωπος. Άλλα λέει το βράδυ, άλλα λέει το πρωί. Είναι ασυνεπής. Και το λέω αυτό ως Αρχιεπίσκοπος. Είναι ασυνεπής στις σχέσεις του και στα λόγια του. Επομένως από μία τέτοια σχέση δεν περιμένει κανείς καλούς καρπούς.
Υπάρχει σύγχιση αποστολής και ρόλου:
Ολόκληρη ιστορία ποιος θα πάρει το παγκάρι της Ευαγγελιστρίας, του ναού της Τήνου... Και την καλύτερη απάντηση την έδωσε το ΚΚΕ. Και από τα κόμματα όλα το ΚΚΕ. Ο κ. Κουτσούμπας. Και τον συγχαίρω από αυτή τη θέση Είπε «δε μπορώ να καταλάβω ένα κομμουνιστικό κόμμα, μία Αριστερά, τι δουλειά έχει στο παγκάρι της Εκκλησίας;»
"Να σας κάνω ένα ερώτημα: Ο κ. Φίλης θέλει να ορίσει τι θα διδάσκονται τα παιδιά στα σχολεία. Έχει το δικαίωμα ως υπουργός Παιδείας. Αλλά η Εκκλησία δεν έχει δικαίωμα να πει ποια είναι η πίστη της; Όταν βλέπει ότι όλα κατακρεμνίζονται και στο θέμα της Παιδείας και στο θέμα των σχέσεων, στις παραδόσεις μας, στην Ιστορία... Δεν έχει λόγο αυτή η Εκκλησία να πει πώς θέλει τα Θρησκευτικά; Και σας λέω ότι γίνονται αυτά τα πράγματα, μπορούμε να πάμε στο Συμβούλιο της Επικρατείας και να πούμε ότι ο υπουργός μας όταν ορίζεται το μάθημα των μουσουλμάνων, των Ελλήνων αδελφών Ελλήνων μουσουλμάνων, δε μπορεί ο υπουργός να πάει να πει ότι αυτό που λέει το Κοράνι δεν είναι καλό, θα το αλλάξετε και θα το κάνετε αλλιώς όπως το λέω εγώ. Θα 'ρθει αύριο η καθολική Εκκλησία, θα έρθει των Ελλήνων Ισραηλιτών, έχει δικαίωμα να πάει ο κ. Τσίπρας και να πει «α, εσείς εδώ οι Εβραίοι της Ελλάδας δε θα διδάξετε αυτό, θα κάνετε αυτό που σας λέω εγώ». Δεν είναι περιπέτειες αυτές στις οποίες ανοιγόμαστε; Και αυτό θέλουμε;"
"Η δική μου άποψη είναι στο συγκεκριμένο θέμα, να γίνει αυτό που είπαμε στη συνάντηση στο Μαξίμου, η Επιτροπή της Εκκλησίας και η Επιτροπή του Πρωθυπουργού. Συμφωνήσαμε ότι αυτή η χρονιά θα προχωρήσει όπως τις άλλες, από τις δύο επιτροπές που θα συσταθούν, της Εκκλησίας και της Πολιτείας θα συνεργαστούν και το αποτέλεσμα θα αξιολογηθεί και θα γίνει πράξη για τον επόμενο χρόνο. Συμφωνήσαμε σε αυτό. Ξέροντας όμως και τον χαρακτήρα του Υπουργού, τον ρώτησα μπροστά στον Πρωθυπουργό, «κύριε υπουργέ έχετε να μας πείτε κάτι δικό σας; Και μου απάντησε πανηγυρικά: «Έχουμε μπροστά μας τον Πρωθυπουργό, ακούμε τι λέει ο Πρωθυπουργός. Ο υπουργός δεν κάνει τίποτα άλλο, παρά υλοποιεί τις αποφάσεις του Πρωθυπουργού κι επομένως θα προχωρήσουμε κατ’ αυτόν τον τρόπο». Φύγαμε ειρηνικά και όμορφα, είπαμε τις απόψεις μας στους δημοσιογράφους, ε, δεν προλάβαμε να φύγουμε και ο κ. Φίλης τα άλλαξε όλα. Τόσο, που αισθάνθηκα άσχημα κι εγώ και τα μέλη της Επιτροπής άσχημα όταν πήγαμε στη Σύνοδο, να τους έχουμε πει άλλα πράγματα και να ακούγονται άλλα. Στη διαμαρτυρία μας απάντησε το γραφείο του Πρωθυπουργού και μας λέει «μην ακούτε, αυτά που είπε ο Πρωθυπουργός, αυτά θα γίνουν. Οι απόψεις του κ. Φίλη είναι προσωπικές απόψεις».
Για το σενάριο ότι θα φτιαχτεί άλλη υπηρεσία παρά τω Πρωθυπουργώ η οποία θα ασχοληθεί μετα της Εκκλησίας:
"Είναι ένας τρόπος πλαϊνός, ο οποίος όμως δε λύνει το θέμα διότι, πάλι τα Θρησκευτικά θα είναι στα χέρια του υπουργού Παιδείας. Εμείς λοιπόν είτε είναι άλλη υπηρεσία των Θρησκευμάτων, μας απασχολεί το μάθημα των παιδιών μας. Και εκείνο που θέλουμε είναι η Επιτροπή που δημιουργείται, να εργαστεί ουσιαστικά και να έχει και το ουσιαστικό αποτέλεσμα."
"Εμένα με ενδιαφέρει να προασπίσω αυτή τη στιγμή σαν υπεύθυνος εκ μέρους όλης της Ιεραρχίας, τα καλώς εννοούμενα συμφέροντα της Εκκλησίας. Και το μάθημα των Θρησκευτικών στα σχολεία, είναι πραγματικά καλώς εννοούμενο συμφέρον της Εκκλησίας".
Για τις άλλες θρησκείες:
"Αν δείτε τα βιβλία που κυκλοφορούν, έχουν ένα πολύ μεγάλο κομμάτι. Αλοίμονο μας εάν δεν κάνουμε για τις άλλες θρησκείες σήμερα. Να τις εμπλουτίσουμε. Αλλά όχι να μπορούμε να αλλοιώσουμε και να χαλάσουμε το δικό μας. Δεν είναι της ώρας. Αν σας κάνω μία μικρή ανάλυση στα μαθήματα που επιχειρείται να γίνει, θα σηκωθείτε από τη θέση σας. Θα φρίξετε. Αλλά αυτά είναι για άλλους και για άλλο χρόνο."
Για την ψήφο Φίλη στις εκλογές του Άρτης:
"Αυτό ούτε εμάς τιμάει ούτε και τον κ. Φίλη τιμάει. Είτε από πλευράς δικής μας, ένα τέτοιο μεγάλο γεγονός δε θα έπρεπε να το αντιμετωπίσουμε με αστείο τρόπο, αλλά ούτε και για τον κ. Φίλη είναι καλό γιατί είναι μία γελοιοποίηση του θεσμού του υπουργού Παιδείας."
Για ακραίους Ιεράρχες και Ταλιμπάν στην Εκκλησία:
"Ούτε ακραίους έχουμε, ούτε Ταλιμπάν. Έχουμε ανθρώπους, οι οποίοι βλέπουν με έναν άλλο τρόπο πολλά θέματα, μεταξύ των οποίων και αυτό και θέλουν μία άλλη αντιμετώπιση."
"Η Εκκλησία είναι ο κατ’ εξοχήν δημοκρατικός χώρος αυτή τη στιγμή στην Ιεραρχία, ένας χώρος που ακούει όλες τις απόψεις. Δεν μπορούμε να φιμώσουμε κανέναν. Θα λέει τις απόψεις του. Μπορεί στις κατ’ ιδίαν συζητήσεις να του κάνουμε τις δικές μας συστάσεις, τις συναδελφικές, αλλά δεν μπορούμε να τον απομονώσουμε."
Για τον Καλαβρύτων Αμβρόσιο: "Ο Αμβρόσιος επειδή είναι γνωστός μου, μαζί μεγαλώσαμε, σπουδάσαμε, δεν κάνει λάθος. Αυτά που επισημαίνει δεν είναι λάθη, είναι ο τρόπος με τον οποίο τα λέει και αυτό που του λένε. Αν ψάξουμε τα κείμενα και τα ψηλαφίσουμε και τα δούμε για το θέμα το κεντρικό που θίγει, δεν κάνει λάθος. Αλλά δεν είναι αυτός ο τρόπος ο κατάλληλος που μπορεί να ενεργήσει ένας ποιμένας."
Για τη ρήση Καμμένου «θα ρίξω την κυβέρνηση»:
"Πρέπει να είμαστε δίκαιοι, ευθύς, το ομολόγησε. Είπε «αν μου πείτε Μακαριώτατε, δε συμφωνείτε, εγώ ρίχνω την κυβέρνηση αύριο το πρωί». Και μάλιστα παρακάλεσε να μη φύγουμε από αυτόν τον χώρο...σχεδόν μετά δακρύων...αν δε βρούμε λύση γιατί ο τόπος χρειάζεται συναίνεση για να προχωρήσουμε."
Για το χωρισμό κράτους - εκκλησίας, ο Αρχιεπίσκοπος είπε:
"Στην Εκκλησία μας, στην Ορθοδοξία μας, δεν υπάρχει στην Αποστολή την ποιμαντική της Εκκλησίας, η λέξη χωρισμός. Χωρίζω ποιον; Το παιδί μου; Στην Ελλάδα, και παντού βέβαια, αλλά στην Ελλάδα, οι πολίτες δημιουργούν το Κράτος. Υπάρχει μία σχέση. Η Εκκλησία γεννάει τους πολίτες."
"Λοιπόν τι σημαίνει αυτό; Σημαίνει ότι υπάρχει μία μητρική σχέση μεταξύ της Εκκλησίας και του λαού μας. Ποιος θα μας χωρίσει; Αν, όπως είπα στην Ένωση των Περιφερειακών, χωρισμό εννοεί «κρατικό χωρισμό», στη διοίκηση την κρατική, δε μας θέλουν, μας λένε να μην πηγαίνουμε. Π.χ. να μην πάω στην παρέλαση, να μην πάω να δώσω τη διαβεβαίωση στο Κράτος, με γειά τους με χαρά τους. Εμένα δε με απασχολεί."
"Επομένως, για εμάς δε μας πειράζει καθόλου η κρατική, καταλάβατε εσείς, κρατική σχέση. Εάν μας πουν ότι από το λαό, δε θα το καταφέρουν, δε θα μπορέσουν. Διότι αυτό που είναι πολίτες για την κυβέρνηση, για το Κράτος, αυτό είναι πιστοί για εμάς."
"Εκείνο που θα έλεγα εγώ είναι ότι για εμάς, δεν υπάρχει η λέξη χωρισμός. Όποιος όμως θέλει από το Κράτος, από τους πολίτες, όποιος θέλει, να πάει στο καλό. Δεν μας πειράζει. Τον περιμένουμε να ξαναγυρίσει."
Ερωτηθείς για την εκκλησιαστική περιουσία και τη μισθοδοσία του κλήρου από το Δημόσιο, απάντησε:
"Αυτά που ζούμε εμείς σήμερα, τα έζησαν άλλα Κράτη της Ευρώπης νωρίτερα. Και ιδιαίτερα η Γερμανία το 1803. Και με τον καιρό που πέρασε εξομαλύνθηκαν αυτές οι σχέσεις. Λοιπόν, εάν μας δώσει το Κράτος όλη την περιουσία, που μας έχει πάρει, όλη την περιουσία, είτε με συμβάσεις, με Νόμους, με ξέρω ‘γω οποιεσδήποτε νομικές διαδικασίες, τις δωρεές που έχουμε κάνει και ιδιαίτερα τις καταχρηστικές απαλλοτριώσεις από το 1920 ως το 1930, εάν μας τα δώσει αυτά τα πράγματα, μπορούσαμε να κάνουμε ό,τι έκαναν και οι Γερμανοί."
"Είπαν οι Γερμανοί, δε μπορούμε τώρα να βρούμε όλη αυτή η περιουσία τι κάνει, δε μπορούμε όμως και να σας πληρώνουμε, αυτό που λέει εδώ πέρα, διότι δεν είστε δημόσιοι υπάλληλοι. Όμως, σας δίνουμε εφάπαξ κάθε χρόνο ένα ποσό που θα αντιμετωπίζετε τα έξοδα σας. Ξέρετε πόσο είναι μόνο το κεφάλαιο αυτό που παίρνουν οι δύο Εκκλησίες της Γερμανίας; Η προτεσταντική και η καθολική; Ένα δισεκατομμύριο ευρώ. Πεντακόσια εκατομμύρια η κάθε μία, η καθολική και η προτεσταντική για να αντιμετωπίσουν τα έξοδα τους, πέρα από τη φορολογία την εκκλησιαστική, το Kirchensteur και άλλες δωρεές που έχουν. Επομένως, εμείς εάν τεθεί το θέμα αυτό, ξέρουμε ότι δεν είναι εύκολο να καταγραφεί, να καταλογιστεί όλη αυτή η περιουσία..."
Ο κ. Ιερώνυμος έκανε εκτενείς αναφορές στις απαλλοτριώσεις εκκλησιαστικής περιουσίας και τις δωρεές προς το Δημόσιο και αναρωτήθηκε: «Πού θα πάμε εμείς και πώς θα διεκδικήσουμε αυτή την περιουσία;»
Μάλιστα για την εκκλησιαστική περιουσία, ο Αρχιεπίσκοπος υποστήριξε ότι «έγινε καταλήστευση. Να τα μαζέψουμε όλα αυτά και να δώσει το κράτος επιχορήγηση έναντι αυτών για να πληρώνουμε εμείς τους ιερείς. Η εκκλησιαστική περιουσία είναι μια περιουσία 1.000 νομικών προσώπων. Δεν είναι εύκολα πράγματα να διατεθούν. Εμείς είμαστε έτοιμοι. Βάσει του νόμου που υπογράψαμε με την κυβέρνηση Σαμαρά να έρθουμε να συνεργαστούμε για την αξιοποίηση αυτής της περιουσίας και για την Εκκλησία και για το κράτος. Έχει τη δυνατότητα όμως το κράτος να μας πει πώς;»
Στην ερώτηση τι ζητάει η Εκκλησία από ένα χρεοκοπημένο κράτος η Εκκλησία:
"Σωστό είναι αυτό, αλλά έχουμε δικαιώματα σε αυτή τη ζωή. Έχουμε 10.000 οικογένειες ιερέων. Θα τους αφήσουμε χωρίς μισθό; Δεν έχουμε μία ευθύνη εμείς; Και επιτρέπεται ένας καβγάς μεταξύ του Αρχιεπισκόπου και του Πρωθυπουργού ή με τον υπουργό Παιδείας ή με τους άλλους υπουργούς Περιβάλλοντος, επιτρέπει λοιπόν αυτός ο καβγάς να αφήσουμε 10.000 οικογένειες ιερέων να υποφέρουν; Και γιατί να υποφέρουν όταν όλη αυτή η περιουσία ήταν δική τους και επειδή υπάρχουν και μερικοί οι οποίοι λένε «και πού τα βρήκε η Εκκλησία;» "
"Για εμάς δεν υπάρχει χωρισμός. Δε διώχνουμε τους ανθρώπους. Δεύτερον. Έχουμε προβλήματα, τα οποία έχουν συσσωρευθεί, τεράστια, από τη σχέση μας Εκκλησίας και Πολιτείας. Μέχρι τώρα είτε κατ’ ανοχή είτε διότι έτσι συνηθίσαμε, υποχωρούσαμε. Έρχεται κάποιος τώρα και μας λέει εμείς χωρίζουμε. Δε θα κοιτάξουμε τα δικαιώματά μας αυτά να τα υπερασπιστούμε για να συντηρήσουμε αυτό το λαό; Τα ιδρύματα. Έχουμε 800 ιδρύματα. Θα τα αναλάβει το Κράτος;"
Για το Οικουμενικό Πατριαρχείο: Ο κ. Ιερώνυμος αναφέρθηκε και στις σχέσεις της Ελλαδικής Εκκλησίας με το Οικουμενικό Πατριαρχείο, σημειώνοντας ότι πλέον έχουνε εξομαλυνθεί.
Χαρακτηριστικά τόνισε ότι ο Πατριάρχης του είπε:
"Δεν πέρασε ποτέ από το μυαλό μου ότι εγώ θα διεκδικήσω τις Νέες Χώρες και εγώ συγκινήθηκα όταν το άκουσα αυτό και επειδή είχα ζήσει μερικές πικρές καταστάσεις με αυτό το ζήτημα, αλλά έκτοτε ζούμε σε καλή ατμόσφαιρα. Ο Πατριάρχης μας είναι δεκτός, όπου θέλει να έρθει στην Ελλάδα, στην Πελοπόννησο, στα νησιά μας, γιατί είναι ο δικός μας ο Πατριάρχης. Ξέρουμε τι σημαίνει πατριαρχία, ξέρουμε και το σεβόμαστε. Αλλά όμως πρέπει να προσέχουμε και μερικά πράγματα τα οποία μας εκθέτουν, υπήρχε τουλάχιστον μέχρι τώρα ένα σημείο, που μας δημιούργησε μερικές τριβές, και αυτό είναι το Γραφείο των Αθηνών του Οικουμενικού Πατριαρχείου."
"Ο καινούργιος Εκπρόσωπος του Πατριαρχείου εδώ, είτε από ενδιαφέρον, είτε από μία, ξέρω ‘γω, έπαρση, γιατί είναι πατριαρχικός Έξαρχος, ήθελε να δημιουργήσει ένα χώρο δικό του όπως αυτός το ήθελε, αλλά αυτά δεν είναι δυνατό".
Σε σχετική αναφορά του κ. Παπαχελά ότι ο Υπουργός Παιδείας είπε ότι ο Αρχιεπίσκοπος συντηρεί την κρίση με την κυβέρνηση ως αντιπερισπασμό στην πραγματική κρίση που είναι οι σχέσεις με το Πατριαρχείο, ο κ.Ιερώνυμος σχολίασε ότι "αυτό που είπε ο κ. Φίλης, είναι ένα χαρακτηριστικό του χαρακτήρος του. Τίποτα άλλο."
Για την επέμβαση του κράτους στην εκπαίδευση του κλήρου:
«Έρχεται ο κ.Φίλης και ο κάθε κ.Φίλης να μιλάει για την εκπαίδευση των κληρικών. Μπορούμε να πούμε εμείς θα σας κάνουμε εμείς τους αστυνομικούς οι Ευέλπιδες;» αναρωτήθηκε ο κ. Ιερώνυμος.
Για την ανέγερση του Τεμένους:
'Ήταν κάτι που είχε δεχθεί ο μακαριστός Χριστόδουλος και ο ίδιος όταν είχε αναλάβει είχε πει ναι. "Ωστόσο, και εγώ τώρα είμαι επιφυλακτικός, αφού τα δεδομένα έχουν αλλάξει. Ποιος θα το διοικήσει; Θα είναι ένας τόπος προσευχής η θα γίνει τόπος διδασκαλίας; Αυτό θα γίνει και ένας τόπος εσωτερικού καβγά μεταξύ μουσουλμάνων. Θα είναι μεγάλη δοκιμασία και ένα μεγάλο πρόβλημα, και πρέπει να έχουμε τα μάτια μας ανοιχτά."
Για την προσφορά της Εκκλησίας:
Ο Αρχιεπίσκοπος Ιερώνυμος έκανε αναφορά στη στήριξη που προσφέρει η Εκκλησία σε φτωχές οικογένειες και ευχαρίστησε όλους όσοι τη συνδράμουν σ' αυτή την προσπάθεια.
Για τους πρόσφυγες:
«Συγκινηθήκαμε περισσότερο απ΄όλους. Βοηθάμε, αλλά πλέον είμαστε λίγο μακριά. Είμαι λίγο επιφυλακτικός. Δεν θέλουμε οι δικοί μας να λένε βοηθάτε εκεί και όχι εδώ. Φοβάμαι ότι η φιλοξενία των ξένων έχει γίνει λίγο επαγγελματική».
Για τον κίνδυνο ισλαμοποίησης:
«Είναι μια απόπειρα αλλοίωσης αυτού του τόπου από κέντρα που ξέρουμε. Ο τόπος μας προχωράει στον αφελληνισμό και τον αποχριστιανισμό. Εκείνοι που δεν το βλέπουν είναι μακριά νυχτωμένοι και κείνοι που το βλέπουν χαίρονται γιατί το σχέδιό τους προχωρά». Πρόσθεσε μάλιστα, ότι ο μουσουλμάνος δεν αφομοιώνονται. «Εξαιρέσεις υπάρχουν. Το μουσουλμανικό στοιχείο δεν αφομοιώνεται. Μάλλον εμείς θα πάμε προς τα εκεί και όχι αυτοί».
Κλείνοντας ο Αρχιεπίσκοπος τόνισε:
"Θα αγωνιστώ γι΄ αυτά που πιστεύω και να ξέρετε δεν φοβόμαστε γιατί η Εκκλησία πάντα νικά, γιατί το πνεύμα του Θεού ζει μέσα στην Εκκλησία. Δεν με νοιάζει η υστεροφημία μου, αυτός είμαι αυτό μπορώ να κάνω, αν δεν αρέσω παίρνω το μπαστουνάκι μου και φεύγω για το μοναστηράκι μου."
https://youtu.be/vnWzbisEdSg
