Σύμφωνα με δημοσιεύματα του ρωσικού τύπου η Ρωσία ζήτησε την είσοδο στην ισραηλινή βιομηχανία φυσικού αερίου συμμετέχοντας στην εκμετάλλευση του κοιτάσματος Λεβιάθαν.
Αυτό φέρεται να συζήτησαν οι Β.Πούτιν και Μ.Νετανιάχου στην συνάντηση που είχαν την Πέμπτη.
Δεν είναι η πρώτη φορά που η Ρωσία προσπαθεί να ισχυροποιήσει την παρουσία της στην Μ. Ανατολή μέσω του ελέγχου των κοιτασμάτων φυσικού αερίου.
Τον Φεβρουάριο του 2013, η κρατική κατά το ήμισυ εταιρία φυσικού αερίου, Gazprom υπέγραψε μνημόνιο συνεργασίας με σκοπό την αγορά φυσικού αερίου από το κοίτασμα Tamar μέσω μίας πλωτής εγκατάστασης FLNG.
Η Gazprom συμφώνησε για αγορά 3 εκατομμυρίων τόνων ή 4,1 δισεκατομμύρια κυβικών μέτρων LNG τον χρόνο.
Η συμφωνία δεν υλοποιήθηκε ποτέ, με έναν από τους λόγους να είναι η άρνηση έγκρισής της από τον Υπουργού Εθνικών Υποδομών, Ενέργειας και Υδάτινων Πόρων.
Παρ’ όλα αυτά η Ρωσία δεν εγκατέλειψε. Η Gazprom, μετά από διαπραγματεύσεις μηνών, πέτυχε να αγοράσει περί το 30% του κοιτάσματος Λεβιάθαν.
Η πρωτοβουλία αυτή του Ισραήλ για συνεκμετάλλευση με την Ρωσία, πάρθηκε καθώς υπήρχε έλλειψη οικονομικής δυνατότητας, τεχνογνωσίας και διασυνδέσεων κάτι που θα εμπόδιζε την αποτελεσματική αξιοποίηση των δυνατοτήτων του τεράστιου κοιτάσματος κατά τον συντομότερο χρόνο.
Και άλλες εταιρείες έχουν εκφράσει ενδιαφέρον συνεκμετάλλευσης για το Λεβιάθαν όπως η νοτιοκορεάτικη Kogas, η κινέζικη CNOOC και η αυστραλιανή Woodside.
Η Gazprom απ’ ότι φαίνεται ήταν ο μεγαλύτερος πλειοδότης.
Παρ’ όλα αυτά ενώ οι Ισραηλινοί και κυρίως η Yitzhak Tshuva’s Delek Group Ltd, ήταν ενθουσιασμένοι από την πιθανότητα συνεκμετάλλευσης του κοιτάσματος με μία μεγάλη ρωσική εταιρεία, ο Αμερικάνος συνέταιρος-η Noble Energy- πρόβαλε ένσταση, προτιμώντας δυτικό συνέταιρο, έστω και με λιγότερο επωφελείς οικονομικούς όρους από την Gazprom.
Πράγματι η Woodside ήταν η εταιρεία που προχώρησε μέχρι το τελικό στάδιο των διαπραγματεύσεων, αλλά αποσύρθηκε την τελευταία στιγμή, οπότε καμία συμφωνία δεν υπογράφηκε.
Τώρα που η ισραηλινή βιομηχανία φυσικού αερίου βρίσκεται στην δυσχερέστερη κατάσταση των τελευταίων χρόνων (βασισμένη σε ένα μοναδικό κοίτασμα, με το πρόγραμμα εκμετάλλευσης φυσικού αερίου να έχει παγώσει, με τον κορεσμό της αγοράς φυσικού αερίου και τις πτωτικές τιμές του πετρελαίου), φαίνεται ότι η Ρωσία ξαναχτυπά.
Τα έσοδα που έχει η Ρωσία από το πετρέλαιο και το φυσικό αέριο αντιστοιχούν στο 50% των συνολικών εσόδων (45% από το πετρέλαιο και 5% από το φυσικό αέριο), αλλά για τον Β.Πούτιν η ευκαιρία εκμετάλλευσης του ισραηλινού κοιτάσματος είναι περισσότερο στρατηγικής-γεωπολιτικής παρά οικονομικής σημασίας.
Η Ρωσία προμηθεύει το 35% του ευρωπαϊκού και το 55% του τουρκικού φυσικού αερίου.
Τόσο η Ευρώπη όσο και η Τουρκία καταβάλλουν προσπάθειες να ανεξαρτητοποιηθούν από την Ρωσία αναζητώντας άλλους προμηθευτές.
Το ισραηλινό φυσικό αέριο, που μεταφέρεται από το Λεβιάθαν στην Τουρκία μέσω αγωγού και από εκεί στην Ευρώπη μέσω άλλου αγωγού, είναι μία από τις πιο εφικτές λύσεις.
Επομένως μία από τις βασικές ανησυχίες του Ισραήλ είναι ότι η Ρωσία θα επιχειρήσει να εμποδίσει την αξιοποίηση του Λεβιάθαν για να αποφύγει τον ανταγωνισμό με το δικό της φυσικό αέριο, ή ακόμα και σε περίπτωση που προχωρήσει η ανάπτυξη του κοιτάσματος, να μην πωληθεί το φυσικό αέριο στην Ευρώπη ή στην Τουρκία.
Μία άλλη ανησυχία είναι ότι η εμπλοκή της Ρωσίας στα ισραηλινά κοιτάσματα θα μπορούσε να είναι η τέλεια δικαιολογία για την είσοδο Ρωσικών πλοίων στην Μεσόγειο, με σκοπό την «προστασία» των πλατφορμών εξόρυξης φυσικού αερίου.
Φυσικά από την συνεργασία με τους Ρώσους υπάρχουν και πλεονεκτήματα.
Η Gazprom κατέχει επαγγελματισμό στην ανάπτυξη και εξαγωγή των κοιτασμάτων, την οικονομική δυνατότητα για την εκμετάλλευση των κοιτασμάτων και έτοιμη αγορά για το φυσικό αέριο.
Παρ’ όλα αυτά το Ισραήλ θα πρέπει να επανεξετάσει τις συνέπειες μίας τέτοιας συνεργασίας, η οποία δύσκολα θα γίνει αποδεκτή από τις ΗΠΑ.
Πρόκειται για μια στρατηγικής σημασίας κίνηση του Β.Πούτιν ο οποίος έριξε στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων και τα Υψίπεδα του Γκολάν όπως είπαμε και στο άρθρο μας Ο Μ.Νετανιάχου πάει εκτάκτως στη Μόσχα για να ζητήσει την βοήθεια του Β.Πούτιν για το θέμα των Υψιπέδων του Γκολάν.
Η Ρωσία θέλει να ελέγξει το κοίτασμα Λεβιάθαν και να αποκλείσει εντελώς την πιθανότητα δημιουργίας αγωγού προς την Τουρκία.
Να σημειώσουμε πως οι ΗΠΑ ασκούν μεγάλες πιέσεις για να τα βρει η Άγκυρα με το Τελ Αβίβ για τον λόγο αυτό.
Είναι ίσως από τις λίγες φορές στην Ιστορία που τα ελληνικά με τα ρωσικά συμφέροντα συμπλέουν σε τόσο μεγάλο βαθμό με κοινό παρανομαστή την αντιτουρκική στρατηγική της Μόσχας σε όλους τους τομείς...
