Η Άγκυρα θα στηρίξει την ελληνική υποψηφιότητα για μία μη μόνιμη θέση στο Συμβούλιο Ασφαλείας στον ΟΗΕ για την περίοδο 2025-2026 και η Αθήνα θα υποστηρίξει την εκλογή του Τούρκου υποψήφιου για την θέση του Γενικού Γραμματέα στο Διεθνή Ναυτιλιακό Οργανισμό (International Maritime Organization – IMO). Ως γνωστό ο ΙΜΟ διαχειρίζεται τα θέματα ασφάλειας και προστασίας της διεθνούς ναυτιλίας, αυτά της πρόληψης της ρύπανσης των διερχόμενων πλοίων και τέλος, της διευκόλυνσης της διεθνούς θαλάσσιας κυκλοφορίας.
Γράφει ο Λάζαρος Καμπουρίδης, Αντιστράτηγος ε.α.
Το θέμα της ελληνικής υποστήριξης προς την τουρκική υποψηφιότητα γεννά ερωτηματικά, καθώς οι περιοχές Έρευνας και Διάσωσης (Ε-Δ) στο Αιγαίο αλλά και στην ανατολική Μεσόγειο βρίσκονται στην ατζέντα του αναθεωρητικού πλαισίου της Τουρκίας εναντίον της Ελλάδας και της Κυπριακής Δημοκρατίας.
Η Τουρκία με τους σχετικούς Κανονισμούς 1988/13559 και 2001/3275 συμπεριέλαβε ελληνικά νησιά, ελληνικά Χωρικά Ύδατα και ελληνικό Εναέριο Χώρο στην τουρκική περιοχή Ε-Δ παραβιάζοντας την κυριαρχία της Ελλάδας και τις σχετικές Διεθνείς Συμβάσεις. Ακολούθησε ο Κανονισμός 3095/2020 διευρύνοντας τα τουρκικά όρια Ε-Δ μέχρι τον 26ο Μεσημβρινό, σύμφωνα με τα όρια του Δόγματος της «Γαλάζιας Πατρίδας».
Η Άγκυρα επιδιώκει την επιβολή των αξιώσεών της στα θέματα περιοχών αρμοδιότητας Ε-Δ, με τη συνεχή παρουσία σκαφών και ελικοπτέρων της Διοίκησης Ασφάλειας Ακτών (ΔΑΑ) και επέμβαση σε ναυάγια εντός περιοχών ελληνικής αρμοδιότητας, καθώς και με τις ασκήσεις Ε-Δ σε θαλάσσιες περιοχές του Αιγαίου και της ανατολικής Μεσογείου, με τελικό σκοπό την διεθνοποίηση και αποδοχή των θέσεών της, καθώς και την αναγνώριση του Ψευδοκράτους (Ψ/Κ).
Το κύριο επιχείρημα της τουρκικής πλευράς προκειμένου να δικαιολογήσει και να επιβάλει τις παράλογες αξιώσεις της σχετικά με τα όρια των περιοχών αρμοδιότητας Ε-Δ, το οποίο δεν παραλείπει να προβάλει στο διεθνή παράγοντα όχι μόνο στις ασκήσεις αλλά και σε διάφορες ενημερώσεις ξένων αξιωματούχων στην Τουρκία, είναι οι αυξημένες δυνατότητες σε μέσα και προσωπικό που διαθέτει για την ασφάλεια και διάσωση της ανθρώπινης ζωής στην ξηρά και στη θάλασσα, προβάλλοντας συγκριτικά ως ελλειμματικές τις ελληνικές δυνατότητες Ε-Δ, εκμεταλλευόμενη τις προβλέψεις του Κεφαλαίου 3 του Παραρτήματος της Διεθνούς Σύμβασης για την Αρωγή και τη Διάσωση, το οποίο αναφέρεται στη συνεργασία μεταξύ των κρατών και την εφαρμογή της Αρχής του Συντονισμού. Επίσης η Άγκυρα για το ίδιο θέμα, εκμεταλλεύεται και τονίζει τη γεωγραφική της θέση ως κρίσιμο παράγοντα στην ασφάλεια της κίνησης των προσφύγων διεκδικώντας διευρυμένα όρια Ε-Δ στο Αιγαίο, προβάλλοντας ότι η Τουρκία αποτελεί χώρα διέλευσης ξένων ατόμων από τις εμπόλεμες – προβληματικές περιοχές της Ασίας αλλά και της Αφρικής προς την Ευρώπη.
Η Τουρκία κάθε χρόνο εκμεταλλεύεται τις μεγάλες ασκήσεις Ε-Δ στο Αιγαίο και σε περιοχές της κατεχόμενης Κύπρου, προβάλλοντας τις δυνατότητές της στην αρωγή και τη διάσωση και αμφισβητώντας περιοχές Ε-Δ ελληνικής και κυπριακής αρμοδιότητας, ενώ επιχειρεί διεθνοποίηση και επιβολή των θέσεών της καθώς και αναγνώριση του Ψ/Κ, προσκαλώντας μεγάλο αριθμό αξιωματούχων άλλων χωρών.
Το πρώτο 15ήμερο Μαΐου κάθε έτους, η Τουρκία πραγματοποιεί μεγάλη άσκηση Ε-Δ στο Αιγαίο, δημοσιεύοντας χάρτες με τα τουρκικά όρια Ε-Δ τα οποία φτάνουν στον 25ο Μεσημβρινό εις βάρος των ελληνικών κυριαρχικών δικαιωμάτων. Τα μονά έτη η άσκηση φέρει την επωνυμία «Anatolian Star - Αστέρας της Ανατολής» και τα ζυγά έτη «Sea Lion - Θαλάσσιος Λέων». Στην σχετική πρόσκληση προς τους ξένους παρατηρητές ως περιοχή πραγματοποίησης της Άσκησης αναφέρεται χαρακτηριστικά, «εντός της Τουρκικής Περιοχής Έρευνας Διάσωσης εντός των Διεθνών Υδάτων του Αιγαίου».
Στις ασκήσεις αυτές οι οποίες τυγχάνουν ιδιαίτερης προβολής, εκτελούνται θαλάσσια και χερσαία σενάρια Ε-Δ, πραγματοποιούνται υπό τον συντονισμό της τουρκικής ΔΑΑ με την συμμετοχή στοιχείων από όλους τους Κλάδους των Ενόπλων Δυνάμεων (ΕΔ) ενώ συμμετέχουν παράλληλα, το Κύριο Κέντρο Συντονισμού Έρευνας Διάσωσης της Γεν. Διεύθυνσης Θαλασσών και Ρύθμισης Εσωτερικών Υδάτων του Υπουργείου Μεταφορών, Ναυτιλίας και Επικοινωνιών, σε συνεργασία με τα Συντονιστικά Κέντρα του Γενικού Επιτελείου ΕΔ και των άλλων Κλάδων.
Αντίστοιχη άσκηση με την επωνυμία «Şehit Teğmen Caner Gönyeli», πραγματοποιείται στα μέσα Ιουνίου κάθε έτους και στο κατεχόμενο μέρος της Κύπρου με συμμετοχή στοιχείων Ασφάλειας Ακτών και των Δυνάμεων Ασφάλειας του Ψ/Κ καθώς και της ΔΑΑ και των ΕΔ της Τουρκίας. Στην άσκηση η οποία περιλαμβάνει 2 θαλάσσια (Αμμόχωστο) και 1 χερσαίο σενάρια (Άγιο Ιλαρίωνα).
Η αυξημένη παρουσία ξένων αξιωματούχων στις ασκήσεις αυτές, ευνοεί την τουρκική στρατηγική διεθνοποίησης των αξιώσεών της στα θέματα Ε-Δ στο Αιγαίο και στην ανατολική Μεσόγειο καθώς και αναγνώρισης του Ψ/Κ, ενώ λειτουργεί αρνητικά προς τα εθνικά μας συμφέροντα.
Ερωτήματα που προκύπτουν:
Μήπως η Άγκυρα, με Τούρκο Γενικό Γραμματέα στον ΙΜΟ πετυχαίνει την διεθνοποίηση των θέσεών της εις βάρος της Ελλάδας και της Κυπριακής Δημοκρατίας;
Θα συνεχίσει η Τουρκία να παραβιάζει τις περιοχές ελληνικής αρμοδιότητας Ε-Δ με την παρουσία και δραστηριοποίηση μέσων και προσωπικού της καθώς και με την διεξαγωγή ασκήσεων, παρά την ελληνική στήριξη στον Τούρκου υποψήφιο για τον ΙΜΟ;
Πως θα ερμηνευτεί διεθνώς μία πιθανή μελλοντική παρουσία Τούρκου Γενικού Γραμματέα του ΙΜΟ ως προσκεκλημένου από την Άγκυρα στις ασκήσεις Ε-Δ που προαναφέρθηκαν στο Αιγαίο και στην Κύπρο;
Συμπερασματικά:
Η εκλογή Τούρκου στη θέση του Γενικού Γραμματέα στον ΙΜΟ, θέτει σε κίνδυνο τα εθνικά μας συμφέροντα. Η ελληνική στήριξη θα πρέπει να δοθεί υπό την προϋπόθεση σεβασμού των ορίων – περιοχών Ε-Δ στο Αιγαίο και στην ανατολική Μεσόγειο, δέσμευση η οποία θα συνοδεύεται από την μη εμπλοκή τουρκικών στοιχείων Ε-Δ σε ναυάγια, καθώς και από ακύρωση εκτέλεσης των ασκήσεων που προαναφέρθηκαν στις περιοχές αυτές.
Κρίνεται επιτακτική η συνεχόμενη ενίσχυση με μέσα και προσωπικό της Ελληνικής Ακτοφυλακής, αφού με την αύξηση των επιχειρησιακών δυνατοτήτων της, αποδυναμώνεται κάθε ισχυρισμός της Άγκυρας περί τουρκικής υπεροχής στην διασφάλιση και προστασία της ανθρώπινης ζωής στο Αιγαίο και στην ανατολική Μεσόγειο.
Ο Αντιστράτηγος ε.α. Λάζαρος Καμπουρίδης είναι απόφοιτος της Σχολής Εθνικής Άμυνας, κάτοχος MBA από το Nottinngham Trend University, Πτυχιούχος του Τμήματος Ιστορίας & Εθνολογίας του ΔΠΘ, και υποψήφιος Διδάκτορας του Παντείου Πανεπιστημίου, ενώ διετέλεσε μέλος της Ελληνικής Διπλωματικής Αντιπροσωπείας στην Κωνσταντινούπολη την περίοδο 1995-1999, Ακόλουθος Άμυνας στην Ελληνική Πρεσβεία στην Άγκυρα την περίοδο 2013-2017. Αποστρατεύθηκε τον Μάρτιο / 2022.