Θολά σημεία περιέχει το κοινό ανακοινωθέν που εκδόθηκε μετά τη συνάντηση, το απόγευμα της Τρίτης, του πρωθυπουργού Αλέξη Τσίπρα και του Αρχιεπισκόπου Αθηνών κ. Ιερωνύμου. Το κείμενο δηλώνεται ως βάση διαλόγου και θα εξετασθεί από το κορυφαίο όργανο της Εκκλησίας της Ελλάδος, την Ιεραρχία της. Η «Κ» με τη συνδρομή του κ. Γιάννη Κτιστάκη, επίκουρου καθηγητή Νομικής Σχολής στο Δημοκρίτειο Παν. Θράκης, και στελεχών του Ενιαίου Φορέα Κοινωνικής Ασφάλισης (ΕΦΚΑ) επιχειρεί σήμερα να φωτίσει ενδεικτικά σημεία του κοινού ανακοινωθέντος:
– Ποια είναι τα μοντέλα θρησκευτικής ουδετερότητας στη Δυτική Ευρώπη;
– Yπάρχει το ακραίο γαλλικό μοντέλο, υπάρχει και το συναινετικό γερμανικό μοντέλο, όπως δήλωσε πρόσφατα και ο κ. Ιερώνυμος. Πιο κοντά στην Ελλάδα φαίνεται να είναι το ισπανικό ή το νορβηγικό μοντέλο. Και οι δύο αυτές Πολιτείες έχουν δεχθεί έντονα την επίδραση της Καθολικής και της Λουθηρανικής Εκκλησίας αντίστοιχα («επίσημες εκκλησίες»). Καμία από τις δύο Πολιτείες, όμως, δεν χειραγωγεί τις ίδιες τις Εκκλησίες. Για παράδειγμα, μόνον η ελληνική Βουλή επιμένει να ψηφίζει η ίδια τον Καταστατικό Χάρτη της Εκκλησίας της Ελλάδος ή να τον τροποποιεί κατά το δοκούν. Ουδετερότητα, συνεπώς, σημαίνει κρατική αδιαφορία για τα τεκταινόμενα στα εκκλησιαστικά πράγματα, όχι κρατικός παρεμβατισμός εις βάρος των δικαιωμάτων των ομοθρήσκων και των ετεροθρήσκων.
– Υλοποιεί τη θρησκευτική ουδετερότητα η συμφωνία Τσίπρα - Ιερωνύμου;
– Δεν την υλοποιεί, διότι πρέπει να διαβαστεί σε συνδυασμό με την πρόταση Τσίπρα για αναθεώρηση του άρθρου 3 του Συντάγματος. Θα την υλοποιούσε, ίσως, αν προέβαινε σε πλήρη απάλειψη του άρθρου 3 περί «επικρατούσας θρησκείας»: Η φράση αυτή είναι η κερκόπορτα για την ανάμειξη του κράτους (των πολιτικών κομμάτων δηλαδή) στα της Εκκλησίας, αλλά και το έρεισμα για διακρίσεις εις βάρος ετεροθρήσκων και ετεροδόξων. Θα την υλοποιούσε αν άλλαζε τη νομική υπόσταση των μητροπόλεων και τους έδινε ελευθερία κινήσεων (νομικά πρόσωπα ιδιωτικού δικαίου). Αν έδινε στην Εκκλησία μια εύλογη ετήσια επιχορήγηση με την πλήρη ελευθερία να τα κάνει η Εκκλησία ό,τι θέλει και, παράλληλα, άλλες εύλογες επιχορηγήσεις στις λοιπές ιστορικές θρησκευτικές κοινότητες της χώρας.
– Τι συνεπάγεται, πρακτικά, η προχθεσινή συμφωνία; Θα πρέπει να αφαιρεθούν από δημόσια κτίρια θρησκευτικά σύμβολα και εικόνες;
– Δεν είναι σε θέση κανείς να γνωρίζει με ακρίβεια, διότι μένουν πολλές ασάφειες λόγω της προχειρότητας της συμφωνίας. Ωστόσο, είναι σίγουρο ότι δεν αφαιρούνται σύμβολα ή εικόνες από δημόσιους χώρους λόγω αυτής. Δεν αλλάζει η υψηλή προστασία που απολαμβάνει η εκκλησιαστική περιουσία από καταχραστές. Δεν αλλάζει η εκκλησιαστική ζωή στις ενορίες και στους ναούς. Δεν αλλάζουν τα εκκλησιαστικά αξιώματα. Βεβαίως και δεν επηρεάζονται οι μοναχοί, οι μοναχές που, ούτως ή άλλως, δεν μισθοδοτούνταν.
– Τι θα γίνει με τη μισθοδοσία των ιερέων της Κρήτης και των Δωδεκανήσων που υπάγονται στο Οικουμενικό Πατριαρχείο;
– Γι’ αυτούς θα πρέπει να υπάρξει ξεχωριστή συμφωνία της ελληνικής κυβέρνησης με το Οικουμενικό Πατριαρχείο.
– Η συμφωνία Τσίπρα - Ιερωνύμου επηρεάζει και τους ιερείς των λεγόμενων Νέων Χωρών (Ηπείρου, Μακεδονίας, Θράκης);
– Σε περίπτωση που αλλάξει ο Καταστατικός Χάρτης της Ελλάδος, κάτι που είναι απαραίτητο για την υλοποίηση των εξαγγελθέντων, πρέπει να ερωτηθεί δεόντως το Φανάρι. Συνεπώς, ναι, τους επηρεάζει.
– Θα αφαιρεθούν τα κρατικά αυτοκίνητα από τους μητροπολίτες;
– Δεν αλλάζουν οι τιμές ή οι ενδείξεις σεβασμού προς την Ιεραρχία, όπως για παράδειγμα η διάθεση κρατικών αυτοκινήτων σε μητροπολίτες.
– Πού ασφαλίζονται σήμερα οι κληρικοί;
– Οι κληρικοί ως δημόσιοι υπάλληλοι ασφαλίζονταν έως το τέλος του 2016 στο Γενικό Λογιστήριο του Κράτους και από την 1η Ιανουαρίου 2017, όπως και όλοι οι δημόσιοι υπάλληλοι, στον ΕΦΚΑ. Αντίστοιχα, εφάπαξ λάμβαναν από τον ειδικό κλάδο του Ταμείου Επικουρικής Ασφάλισης Δημοσίων Υπαλλήλων (ΤΕΑΔΥ) που ήταν γνωστός ως Ταμείο Πρόνοιας Ορθόδοξου και Εφημεριακού Κλήρου. Πλέον και αυτός ο κλάδος έχει ενταχθεί στο Ενιαίο Ταμείο Επικουρικής Ασφάλισης και Εφάπαξ Παροχών (ΕΤΕΑΕΠ).
– Θα αλλάξει κάτι στην ασφάλισή τους;
– Oχι. Θα εξακολουθήσουν να ασφαλίζονται σε ΕΦΚΑ και ΕΤΕΑΕΠ. Βέβαια, πλέον, τις εισφορές θα τις καταβάλλει στα Ταμεία η Εκκλησία και όχι το κράτος.
– Τι θα γίνει με τις συντάξεις;
– Και στις συντάξεις δεν αλλάζει κάτι. Αν και η πλειοψηφία των κληρικών δεν επιλέγει τη συνταξιοδότηση, προφανώς λόγω της φύσης του λειτουργήματός τους, όπως και σήμερα, έτσι και στο μέλλον οι παροχές θα καταβάλλονται από τα δύο Ταμεία κοινωνικής ασφάλισης που λειτουργούν στη χώρα, τον ΕΦΚΑ για κύρια σύνταξη και το ΕΤΕΑΕΠ για επικούρηση και εφάπαξ.
kathimerini.gr
