Η αορτή είναι η μεγαλύτερη αρτηρία του ανθρώπινου σώματος, τροφοδοτώντας με αίμα ζωτικά όργανα.
Το ανεύρυσμα της κοιλιακής αορτής, μια διάταση ή αύξηση της διαμέτρου της κοιλιακής αορτής τουλάχιστον κατά 50% σε σχέση με μια φυσιολογική αορτή (η οποία είναι κατά μέσον όρο 20 mm στους άνδρες), είναι επικίνδυνο γιατί υπάρχει πιθανότητα ρήξης. Με τη ρήξη του τοιχώματος της αορτής προκαλείται σημαντική αιμορραγία. Πρόκειται για μια πολύ σοβαρή επιπλοκή, όπου η ολική θνητότητα μπορεί να φτάσει το 90%. Στις ανεπτυγμένες χώρες αποτελεί τη 10η αιτία θανάτου στους άνδρες μετά την ηλικία των 55 ετών.
Μια νέα μελέτη που δημοσιεύεται στο JAMA Surgery, δείχνει ότι μια ευρέως χρησιμοποιούμενη κατηγορία αντιβιοτικών φαίνεται να αυξάνουν τον κίνδυνο ανευρύσματος στην κοιλιακή αορτή ειδικά σε νέα υγιή άτομα.
Συγκεκριμένα, επιστημονική ομάδα του Πανεπιστημίου της Νότιας Καρολίνα στο Τσαπελ Χιλ, με επικεφαλής την Δρ Melina Kibbe, ανέλυσε εκατομμύρια ιατρικές συνταγές για αντιβιοτικά στις ΗΠΑ και εντόπισε μια συγκεκριμένη ομάδα αντιβιοτικών που αυξάνουν τον κίνδυνο για αορτικό ανεύρυσμα.
Πρόκειται για τις φλουοροκινολόνες, που συνταγογραφούνται ευρέως εδώ και δεκαετίες. Δεν είναι η πρώτη φορά που συσχετίζονται με τον κίνδυνο σχηματισμού ανευρύσματος στην κοιλιακή αορτή. Αρκετές έρευνες στο παρελθόν έχουν αναδείξει τον συσχετισμό και μάλιστα το 2018 ο Αμερικανικός Οργανισμός Τροφίμων και Φαρμάκων (FDA) εξέδωσε προειδοποίηση για συγκεκριμένες ομάδες ασθενών.
Σύμφωνα με αυτή την προειδοποίηση, στις ομάδες υψηλού κινδύνου περιλαμβάνονται οι ηλικιωμένοι και οι πάσχοντες από υπέρταση ή και οι έχοντες ιστορικό ανευρυσμάτων ή εμφράξεων σε αρτηρίες.
Η νέα αμερικανική μελέτη ωστόσο υποστηρίζει ότι ο κίνδυνος αφορά και τα υγιή άτομα νεαρής ηλικίας. Από την ανάλυση των ιατρικών συνταγών προκύπτει μια συχνότητα 7,5 περιπτώσεων ανευρύσματος κοιλιακής αορτής ανά 10.000 συνταγές, έναντι 4,6 περιστατικών ανά 10.000 συνταγές για άλλες κατηγορίες αντιβιοτικών.
Μάλιστα, μεταξύ περισσοτέρων από 9 εκατομμυρίων ιατρικών συνταγών για φλουοροκινολόνες αντιστοιχούσαν 6,75 περιπτώσεις ανευρύσματος κοιλιακής αορτής εντός 90 ημερών από την έναρξη της φαρμακευτικής αγωγής, με τα 103 εξ αυτών να χρειάζονται χειρουργική αντιμετώπιση.
Βέβαια, αν και η μελέτη δεν αποδεικνύει σχέση αιτίου-αποτελέσματος μεταξύ φλουοροκινολόνων και ανευρύσματος, σίγουρα είναι μια παρατήρηση που θα πρέπει να αναλυθεί περαιτέρω.
Αξίζει δε να σημειωθεί ότι οι Αμερικανοί ερευνητές συνεκτίμησαν και παράγοντες όπως τις παθήσεις για τις οποίες είχαν συνταγογραφηθεί τα συγκεκριμένα αντιβιοτικά στους ασθενείς. Αλλά στις περίπου μισές ιατρικές συνταγές δεν υπήρχε ιατρική ένδειξη. Κι αυτό καθιστά δυσκολότερο να αποκλειστεί η πιθανότητα ο ιατρικός λόγος για την συνταγογράφηση των φλουοροκινολόνων να επηρεάζει τον κίνδυνο ανευρύσματος κοιλιακής αορτής.