Το καρπούζι, ο… βασιλιάς των καλοκαιρινών φρούτων, διακρίνεται για τη δροσερή και ιδιαίτερα αγαπημένη γεύση του. Τα θετικά του όμως δεν σταματούν εδώ, καθώς οι ειδικοί υπογραμμίζουν ότι προσφέρει στον οργανισμό σημαντικά οφέλη, δυναμώνοντας μεταξύ άλλων την καρδιά. Σύμφωνα με πρόσφατη ανακοίνωση της Αμερικανικής Εταιρείας Καρδιάς (American Heart Association – ΑΗΑ) το καρπούζι λειτουργεί ως ασπίδα για την υγεία. Μάλιστα, υπογραμμίζει ότι αποτελεί θησαυρό θρεπτικών συστατικών, ο συνδυασμός των οποίων καθιστά το αγαπημένο αυτό φρούτο μοναδικό.
Αναλυτικότερα και σύμφωνα με τον Dr. Tim Allerton, μεταδιδακτορικό ερευνητή στο Κέντρο Βιοϊατρικής Ερευνας του Πολιτειακού Πανεπιστημίου της Λουιζιάνα, το καρπούζι αποτελεί καλή πηγή:
Καλίου και μαγνησίου.
Βιταμινών C και Α.
Βήτα-καροτένης (ή β-καροτένιο) που συμβάλλει στην παραγωγή βιταμίνης Α.
Η λίστα όμως δεν σταματά εδώ. Διαθέτει επίσης ικανοποιητικές ποσότητες από τις βιταμίνες Β1, Β5 και Β6.
Ενα ακόμη δε δυνατό σημείο του είναι ότι η γλυκιά και τραγανή γεύση του δεν συνοδεύεται από πολλές θερμίδες. Αντιθέτως, ένα φλιτζάνι καρπούζι έχει περίπου 47 θερμίδες.
Το καρπούζι είναι επίσης ιδανικό για καλή ενυδάτωση του οργανισμού, καθώς έχει περιεκτικότητα 92% σε νερό.
Αντιοξειδωτικά συστατικά. Τα αντιοξειδωτικά συστατικά μειώνουν τις βλάβες που προκαλούν στα κύτταρα οι ελεύθερες ρίζες οξυγόνου, εξηγεί ο Dr. Allerton. Και παρότι ο οργανισμός διαθέτει ένα εσωτερικό αντιοξειδωτικό σύστημα, η σωστή διατροφή τον βοηθά πολύ. Το καρπούζι συνεπώς είναι ένα από τα τρόφιμα που συμβάλλουν στη διαδικασία αυτή.
Ενα από τα πανίσχυρα αντιοξειδωτικά συστατικά, που αποτελεί «κλειδί» για την καλή υγεία του οργανισμού, είναι το λυκοπένιο, που χρωματίζει το εσωτερικό του με κόκκινο χρώμα. Μελέτες δε έχουν καταλήξει ότι έχει αντικαρκινικές και αντιφλεγμονώδεις ιδιότητες, ενώ παράλληλα έχει σχετισθεί με μειωμένο κίνδυνο εγκεφαλικού επεισοδίου.
Υπενθυμίζεται ότι την υψηλότερη περιεκτικότητα σε λυκοπένιο έχει ένα άλλο κόκκινο τρόφιμο, η ντομάτα, που επίσης διακρίνεται για τα οφέλη που προσφέρει στον οργανισμό, καθώς επίσης και το ρόδι που συγκαταλέγεται στα «σούπερ τρόφιμα».
Το καρπούζι όμως περιέχει και άλλες αντιοξειδωτικές ουσίες. Μεταξύ αυτών συμπεριλαμβάνονται οι βιταμίνες Α και C, καθώς και η γλουταθειόνη. Η τελευταία είναι ένα από τα σημαντικότερα αντιοξειδωτικά, καθώς μεταξύ άλλων συμμετέχει στη σύνθεση και την επισκευή του γενετικού μας υλικού, του DNA, ενώ έχει ζωτική σημασία και για τους πνεύμονες.
Η κιτρουλίνη. Το καρπούζι περιέχει επίσης υψηλά επίπεδα κιτρουλίνης, ενός βασικού αμινοξέος που μελετά ο Dr. Allerton. «Δεν έχουν πολλά άλλα τρόφιμα τόσο υψηλή περιεκτικότητα σε κιτρουλίνη», διαπιστώνει.
Μικρή μελέτη του 2013 – είχε δημοσιευθεί στην επιστημονική επιθεώρηση «Journal of Agricultural and Food Chemistry» – έδειξε ότι η κιτρουλίνη από τον χυμό καρπουζιού συμβάλλει στην καταπράυνση του μυϊκού πόνου στους αθλητές. Η κιτρουλίνη σχετίζεται επίσης με την παραγωγή μονοξειδίου του αζώτου, το οποίο είναι σημαντικό για την υγεία του ενδοθηλίου (το εσωτερικό τοίχωμα των αιμοφόρων αγγείων). Αρκετές μικρές μελέτες έχουν δείξει ότι η λήψη κιτρουλίνης από εκχύλισμα καρπουζιού μπορεί να συμβάλλει στη μείωση της αρτηριακής πίεσης. Ωστόσο για να επιτευχθεί ανάλογο όφελος με την κατανάλωση ολόκληρου του φρούτου θα έπρεπε να τρώει κανείς καθημερινά τουλάχιστον 1,5 κιλό καρπούζι, επί έξι εβδομάδες. Η ποσότητα αυτή είναι τεράστια και δεν συνιστάται, τονίζει ο Dr. Allerton. Ωστόσο μπορεί κανείς να τρώει λίγο καρπούζι καθημερινά και να ωφελεί την πίεσή του. Και αυτό διότι το καρπούζι περιέχει κάλιο, που επίσης συμβάλλει στη ρύθμισή της.
Τα σάκχαρα. Αν και το καρπούζι περιέχει πολλά φυσικά σάκχαρα και έχει υψηλό γλυκαιμικό δείκτη, έχει χαμηλό γλυκαιμικό φορτίο. Τι σημαίνει αυτό; Τα σάκχαρά του μπαίνουν εύκολα στο αίμα, αλλά δεν επηρεάζουν πολύ τη γλυκόζη αίματος. Επιπλέον, μία μερίδα καρπούζι παρέχει καλύτερο κορεσμό της πείνας απ’ ό,τι λ.χ. ένα μπολ με μπισκότα.
Είναι σημαντικό δε να σημειωθεί ότι ο χυμός του διατηρεί πολλά από τα οφέλη του φρούτου, άρα μπορεί κανείς να το πιει χωρίς να στερηθεί τα οφέλη του.
Ο ειδικός μάλιστα, κάνει ένα βήμα παραπέρα, δίνοντας χρήσιμες συμβουλές για το πώς να διαλέξουμε το ιδανικό καρπούζι. Ο πρώτος κανόνας συνοψίζεται ως εξής: «Οσο πιο βαρύ είναι, τόσο το καλύτερο». Επίσης, το χρώμα του κάνει τη διαφορά καθώς το σημείο του φρούτου που ακουμπούσε στο χώμα πρέπει να είναι υποκίτρινο.