Μπορεί μια ειδική διατροφή να βοηθήσει σε ορισμένες περιπτώσεις άσθματος; Μια νέα μελέτη στο Πανεπιστήμιο της Βόννης δείχνει ότι ναι, μπορεί. Σύμφωνα με τη μελέτη, που δημοσιεύεται στο Immunity, τα ποντίκια που ακολούθησαν κετογονική διατροφή εμφάνισαν σημαντικά μειωμένη φλεγμονή της αναπνευστικής οδού.
Ως γνωστόν, οι ασθενείς με άσθμα αντιδρούν ακόμη και σε χαμηλές συγκεντρώσεις ορισμένων αλλεργιογόνων με σοβαρή φλεγμονή των βρόγχων. Αυτό συνοδεύεται επίσης από αυξημένη παραγωγή βλέννας, γεγονός που καθιστά ακόμα πιο δύσκολη την αναπνοή. Κομβικό ρόλο παίζουν εδώ τα κύτταρα του ανοσοποιητικού συστήματος, τα οποία ανακαλύφθηκαν μόλις πριν από μερικά χρόνια και καλούνται ενδογενή λεμφοκύτταρα (Innate Lymphoid Cells, ILCs), τα οποία εκτελούν μια σημαντική προστατευτική λειτουργία στους πνεύμονες με την αναγέννηση κατεστραμμένων βλεννογόνων μεμβρανών.
Αυτός ο μηχανισμός επιτρέπει στον οργανισμό να επιδιορθώνει γρήγορα βλάβες που προκαλούνται από επιβλαβείς ουσίες. Στη συνέχεια η βλέννα μεταφέρει τα παθογόνα από τα βρογχίδια και προστατεύει την αναπνευστική οδό από την εκ νέου μόλυνση. Ωστόσο, με το άσθμα, η φλεγμονώδης αντίδραση είναι πολύ ισχυρότερη και μεγαλύτερη από το κανονικό, με συνέπεια τις δυσκολίες στην αναπνοή. Όμως τα ILC πολλαπλασιάζονται γρήγορα κατά τη διάρκεια αυτής της διαδικασίας και παράγουν μεγάλες ποσότητες προφλεγμονωδών κυτοκινών. Οι επιστήμονες ελπίζουν ότι εάν η διαίρεσή τους μπορεί να επιβραδυνθεί, μπορεί να είναι δυνατό να τεθεί υπό έλεγχο ο υπερβολικός αντίκτυπος, δηλαδή οι κρίσεις άσθματος.
Εμβαθύνοντας λοιπόν στη λειτουργία αυτών των κυττάρων βρέθηκε ότι τα ILC χρησιμοποιούν λιπαρά οξέα, για να δημιουργήσουν την κυτταρική μεμβράνη. Απορροφούν δηλαδή λιπαρά οξέα από το περιβάλλον τους και τα αποθηκεύουν στο εσωτερικό τους για μικρό χρονικό διάστημα, προτού τα χρησιμοποιήσουν για ενέργεια ή για να κατασκευάσουν μεμβράνες. Αλλά τι θα συνέβαινε αν τα κύτταρα αναγκάζονται να χρησιμοποιήσουν αυτά τα λιπαρά οξέα κάπου αλλού; Για να απαντήσουν σε αυτή την ερώτηση, οι ερευνητές υπέβαλαν ασθματικά ποντίκια σε μια διατροφή που περιείχε κυρίως λίπη, αλλά σχεδόν καθόλου υδατάνθρακες ή πρωτεΐνες. Με αυτή τη δίαιτα, γνωστή και ως κετογονική διατροφή, ο μεταβολισμός των κυττάρων μεταβάλλεται: Τα κύτταρα αποκτούν άμεσα την ενέργεια που χρειάζονται από το κάψιμο λίπους. Ωστόσο, αυτό σημαίνει ότι δεν διαθέτουν λιπαρά οξέα, τα οποία χρειάζονται για το σχηματισμό νέων μεμβρανών κατά τη διάρκεια της κυτταρικής διαίρεσης.
Κατά συνέπεια, η δραστηριότητα διαίρεσης των ILC στα τρωκτικά που τράφηκαν με την ειδική δίαιτα μειώθηκε δραματικά, ενώ στα πειραματόζωα παρέμεινε σχεδόν αμετάβλητη η παραγωγή βλέννας και τα συμπτώματα άσθματος μειώθηκαν.
Αυτό δεν οφείλεται μόνο στη μετάβαση στα λίπη ως εναλλακτική πηγή ενέργειας και στη συνακόλουθη έλλειψη λιπαρών οξέων. Η ανεπάρκεια γλυκόζης πιθανώς επίσης άμεσα συμβάλλει στην μειωμένη δραστικότητα των ILCs.
Οι επιστήμονες θέλουν τώρα να διερευνήσουν σε ασθενείς εάν η εν λόγω δίαιτα μπορεί να αποτρέψει τις επιθέσεις άσθματος. Ωστόσο, αυτό δεν είναι εντελώς χωρίς μακροπρόθεσμους κινδύνους και θα πρέπει να πραγματοποιείται μόνο σε συνεννόηση με έναν γιατρό.
