Και πολλοί από εμάς θέλουμε, όπως είναι λογικό, να μάθουμε ποιο είναι το μυστικό της μακροζωίας τους. Στην περίπτωση της ισπανίδας Maria Branyas Morera -η οποία ήταν ο γηραιότερος άνθρωπος στον κόσμο μέχρι που πέθανε πέρυσι στην ηλικία των 117 ετών- το μυστικό της μακροζωίας της θα μπορούσε να είναι το γιαούρτι.
Μελέτη που προσπάθησε να βρει το μυστικό της μακροζωίας της Branyas αποκάλυψε ότι τις τελευταίες δύο δεκαετίες της ζωής της έτρωγε τρεις μερίδες γιαούρτι την ημέρα. Η ανάλυση του μικροβιώματος του εντέρου της έδειξε ασυνήθιστα υψηλούς αριθμούς ενός ωφέλιμου βακτηρίου, το οποίο είναι γνωστό ως bifidobacterium, το οποίο μπορεί να ενισχυθεί από την κατανάλωση γιαουρτιού, και ένα «μικροβίωμα που προσδίδει αυξημένη πιθανότητα για μια υγιή παρατεταμένη διάρκεια ζωής», έγραψαν οι ερευνητές.
Πριν τρέξετε, όμως, στο πλησιέστερο σούπερ μάρκετ για να γεμίσετε το καροτσάκι σας με γαλακτοκομικά προϊόντα που έχουν υποστεί ζύμωση, υπάρχουν μερικά πράγματα που πρέπει να γνωρίζετε για τη συγκεκριμένη γυναίκα και το γιαούρτι.
Το πρώτο είναι ότι έκανε πολλά πράγματα σωστά, όχι μόνο το γιαούρτι, λέει ο γαστρεντερολόγος καθηγητής Emad El-Omar, διευθυντής του Ερευνητικού Κέντρου Μικροβιώματος του Πανεπιστημίου της Νέας Νότιας Ουαλίας στο νοσοκομείο St George στο Σίδνεϊ.
Ακολουθούσε μεσογειακή διατροφή, η οποία είναι πλούσια σε λαχανικά και φρούτα, δημητριακά ολικής άλεσης, όσπρια, ξηρούς καρπούς και σπόρους και χαμηλή σε επεξεργασμένα τρόφιμα, κόκκινο κρέας, πρόσθετη ζάχαρη και εξευγενισμένα δημητριακά. Αυτή η διατροφή παρέχει επίσης ακριβώς τους σωστούς σύνθετους υδατάνθρακες, τις φυτικές ίνες και άλλα θρεπτικά συστατικά για να ευδοκιμήσουν τα ευεργετικά βακτήρια του εντέρου.
Η μεσογειακή διατροφή είναι ίσως η πιο υγιεινή διατροφή όσον αφορά τη σύνθεσή της και τον τρόπο με τον οποίο τροφοδοτεί το μικροβίωμα, λέει ο El-Omar. «Εάν τρώτε υγιεινά και ακολουθείτε έναν υγιεινό τρόπο ζωής, αυτό αντικατοπτρίζεται στη σύνθεση και τη λειτουργία του μικροβιώματός σας, το οποίο στη συνέχεια δουλεύει υπέρ σας και όχι εναντίον σας», τονίζει.
Η Branyas δεν κάπνιζε ούτε έπινε αλκοόλ, ασκούνταν τακτικά και περνούσε πολύ ποιοτικό χρόνο με τους φίλους και την οικογένειά της.
Και είχε καλά γονίδια. «Έκανε το πρώτο πράγμα σωστά – απέκτησε τους σωστούς γονείς», λέει η διατροφολόγος καθηγήτρια Clare Collins από το Πανεπιστήμιο του Newcastle. «Πιθανότατα ζούσε σε ένα μικρό νησί, χωρίς αυτοκίνητο, έτρωγε πολλά θαλασσινά, περπατούσε πάνω-κάτω στους λόφους, έτρωγε λαχανικά από την τοπική αγορά», εξηγεί.
Τι ρόλο λοιπόν, αν υπάρχει, θα μπορούσε να έπαιξε το γιαούρτι στη μακροζωία της Branyas;
Το γιαούρτι είναι ενδιαφέρον επειδή περιέχει ζωντανά βακτήρια, και συγκεκριμένα έναν τύπο που ονομάζεται γαλακτοβάκιλλος, λέει ο αναπληρωτής καθηγητής Claus Christophersen, μικροβιολόγος στο Πανεπιστήμιο Edith Cowan στο Περθ. Αυτό είναι ένα από τα βακτήρια που μετατρέπουν το γάλα σε γιαούρτι, τρέφοντας τους υδατάνθρακες του γάλακτος για να παράγουν γαλακτικό οξύ κατά τη διαδικασία της ζύμωσης, το οποίο στη συνέχεια προκαλεί την πήξη των πρωτεϊνών του γάλακτος.
Οι γαλακτοβάκιλλοι είναι επίσης σημαντικά βακτήρια για την καλή υγεία του εντέρου, αν και γενικά έχουμε χαμηλά επίπεδα, λέει.
«Αν έχετε περισσότερα από αυτά, έχετε την τάση να ρίχνετε το pH στο έντερό σας, κάτι που είναι καλό, έτσι ώστε στην πραγματικότητα να κρατούν τα παθογόνα μακριά λίγο πιο εύκολα και να ευνοούνται περισσότερα από τα ωφέλιμα βακτήρια σας εάν το pH σας είναι λίγο χαμηλότερο», εξηγεί ο Christophersen.
Ο γαλακτοβάκιλλος φαίνεται επίσης να έχει ευεργετικές επιδράσεις στο ανοσοποιητικό σύστημα.
«Όταν μιλάμε για την υγεία του εντέρου, συχνά μιλάμε για το παχύ έντερο, όπου αναπτύσσονται τα βακτήρια», λέει ο Christophersen. «Αλλά στο λεπτό έντερο υπάρχει πολλή σύνδεση με το ανοσοποιητικό σύστημα».
Υπάρχουν επίσης στοιχεία ότι τα ωφέλιμα βακτήρια του εντέρου παράγουν τις δικές τους αντιμικροβιακές ουσίες που βοηθούν στην καταστολή της ανάπτυξης επιβλαβών βακτηρίων, λέει ο El-Omar.
«Ουσιαστικά κρατούν μακριά τους άσχημους τύπους και επιτρέπουν αυτή τη συνύπαρξη και τη φυσική ισορροπία που σε προστατεύει από λοιμώξεις», λέει.
Και όλο και περισσότερο, οι επιστήμονες έρχονται να κατανοήσουν τις θετικές αλληλεπιδράσεις μεταξύ του μικροβιώματος του εντέρου και μιας σειράς άλλων συστημάτων του σώματος, συμπεριλαμβανομένου του εγκεφάλου.
Το γιαούρτι είναι επίσης μια καλή πηγή αυτών των ευεργετικών βακτηρίων, επειδή τα γαλακτοκομικά λιπαρά βοηθούν στην προστασία των βακτηρίων από το εξαιρετικά όξινο περιβάλλον του στομάχου, ώστε να μπορούν να περάσουν από και προς το λεπτό και παχύ έντερο.
Αλλά δεν είναι όλα τα γιαούρτια ίδια. Το γιαούρτι πρέπει να περιέχει ζωντανή καλλιέργεια γιαούρτης και όχι πρόσθετα, οπότε πρέπει να επιλέγετε προσεκτικά, διαβάζοντας τις ετικέτες και αποκλείοντας προϊόντα με πολλούς αριθμούς στη λίστα συστατικών που παραπέμπουν σε πρόσθετα και συντηρητικά.
Αν δεν σας αρέσει το κλασικό γιαούρτι ή αν σας φαίνεται ξινό, μπορείτε να προσθέσετε φρούτα, λίγη κανέλα ή κάτι παρόμοιο.
Πρέπει επίσης να τρώτε γιαούρτι τακτικά, όπως έκανε η Branyas. Εκείνη έτρωγε γιαούρτι τρεις φορές την ημέρα. Που σημαίνει ότι εμπλούτιζε το μικροβίωμά της όλη μέρα, σημειώνει ο Collins.
