Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας κήρυξε κατάσταση έκτακτης ανάγκης για την υγεία παγκοσμίως για δεύτερη φορά μέσα σε δύο χρόνια για την επιδημία του ιού mpox (Ευλογιά των Πιθήκων), ιογενούς λοίμωξης που εξαπλώνεται μέσω στενής επαφής.
Τι είναι ο ιός mpox
Ο ιός mpox είναι ιογενής λοίμωξη που προκαλεί συμπτώματα παρόμοια με της γρίπης, καθώς και βλάβες με πύον, και ενώ συνήθως είναι ήπιος, μπορεί να προκαλέσει ακόμη και θάνατο. Τα παιδιά, οι έγκυοι και τα άτομα με εξασθενημένο ανοσοποιητικό σύστημα, όπως τα άτομα με HIV, διατρέχουν υψηλότερο κίνδυνο επιπλοκών.
Ο ΠΟΥ κήρυξε κατάσταση έκτακτης ανάγκης για τη δημόσια υγεία, λόγω της πρόσφατης εξάπλωσης της νόσου, καθώς νέα παραλλαγή του ιού mpox, που εντοπίστηκε για πρώτη φορά στη Λαϊκή Δημοκρατία του Κονγκό, άρχισε να εξαπλώνεται σε γειτονικές χώρες.
Ο ιός mpox μεταδίδεται μέσω της στενής σωματικής επαφής, συμπεριλαμβανομένης της σεξουαλικής επαφής, αλλά δεν υπάρχουν ενδείξεις ότι μεταδίδεται εύκολα μέσω του αέρα.
Η νέο παραλλαγή έχει προκαλέσει παγκόσμια ανησυχία επειδή φαίνεται να εξαπλώνεται ευκολότερα στους ανθρώπους
ΕΟΔΥ: Ποιοι πρέπει να εμβoλιαστούν, τι να προσέξουμε
Σε εγρήγορση είναι ο ΕΘνικός Οργανισμός Δημόσιας Υγείας (ΕΟΔΥ), μετά και την αύξηση του συναγερμού στην Ευρώπη για την mpox (ευλογιά των πιθήκων).
Ειδικότερα, όπως αναφέρει σε ανακοίνωσή του «στις 14 Αυγούστου 2024 ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας (ΠΟΥ) κήρυξε την επιδημία Mpox στη Λαϊκή Δημοκρατία του Κονγκό (ΛΔΚ) και στις γειτονικές με εκείνη χώρες ως επείγουσα κατάσταση δημόσιας υγείας με διεθνές ενδιαφέρον(Public Health Emergency of International Concern).
Στην κίνηση αυτή προέβη ο ΠΟΥ λόγω της αύξησης των κρουσμάτων στην ΛΔΚ και της ανίχνευσης κρουσμάτων σε 4 γειτονικές χώρες (Μπουρούντι, Κένυα, Ρουάντα, Ουγκάντα) ενός νέου στελέχους του ιού που ανήκει στη φυλογενετική ομάδα Ιb. Επιπλέον το νέο στέλεχος στη ΛΔΚ εμφανίζεται με αυξημένη σοβαρότητα νόσου και αναφερόμενη θνητότητα μεταξύ 3% και 4%. Πρέπει να σημειωθεί ότι η αναφερόμενη θνητότητα αντανακλά τις συνθήκες στη συγκεκριμένη χώρα και τη σημαντική υποδήλωση των ήπιων σε βαρύτητα κλινικών μορφών του νοσήματος.
Στις 14/08/2024 δηλώθηκε το πρώτο κρούσμα Mpox φυλογενετικής ομάδας Ιb στην Ευρώπη σε ταξιδιώτη από την Αφρική. Η μετάδοση του νοσήματος από άνθρωπο σε άνθρωπο γίνεται κυρίως μέσω της επαφής με δερματικές βλάβες-σωματικά υγρά του πάσχοντος και μετά από παρατεταμένη στενή επαφή σε μικρή απόσταση και σπανιότερα από μολυσμένα αντικείμενα».
Και προσθέτει: «Στη ΛΔΚ και στις γειτονικές χώρες οι κύριοι αναφερόμενοι τρόποι μετάδοσης είναι η σεξουαλική επαφή, η διαμονή στο ίδιο οικιακό περιβάλλον με πάσχοντες και η μετάδοση εντός του χώρου υγειονομικής περίθαλψης (ελλείψει κατάλληλου εξοπλισμού ατομικής προστασίας). Αναφέρεται, επίσης, μετάδοση μετάαπό επαφή με ζωντανά ή νεκρά άγρια ζώα.
Στη χώρα μας ο εμβολιασμός έναντι της Μpox ξεκίνησε στις 22 Ιουλίου 2024 στα νοσοκομεία Αττικόν και Ανδρέας Συγγρός. Προς το παρόν ο εμβολιασμός ενδείκνυται στις ομάδες υψηλού κινδύνου όπως αυτές περιγράφονται στην ιστοσελίδα του ΕΟΔΥ. Στο επόμενο διάστημα θα λειτουργήσουν 5 ακόμα εμβολιαστικά κέντρα σε Θεσσαλονίκη, Αλεξανδρούπολη, Κρήτη, Πάτρα και Αθήνα.
Όσον αφορά σε πολίτες που πρόκειται να ταξιδέψουν στις χώρες που αναφέρονται παραπάνω συστήνεται αυτή η λήψη αυξημένων μέτρων προφύλαξης, ήτοι να αποφεύγεται επαφή με α) πιθανά μολυσμένα άτομα και ιδιαίτερα με όσα εμφανίζουν δερματικές βλάβες, β) άγρια ζώα (ζωντανά ή νεκρά), όπως μικρά θηλαστικά, συμπεριλαμβανομένων τρωκτικών (αρουραίοι, σκίουροι) και πρωτευόντων (μαϊμούδες, πίθηκοι), γ) μολυσμένες επιφάνειες και είδη που χρησιμοποιούνται από ασθενείς (ρούχα, κλινοσκεπάσματα κλπ) ή που ήρθαν σε επαφή με άγρια ζώα.
Επίσης,κατά την διάρκεια του ταξιδιού θα πρέπει να αποφεύγεται η κατανάλωση ή παρασκευή κρέατος από άγρια ζώα () χρήση προϊόντων (κρέμες, λοσιόν, σκόνες) που προέρχονται από άγρια ζώα και να αναζητείται άμεσα ιατρική φροντίδα σε περίπτωση εμφάνισης ανεξήγητου δερματικού εξανθήματος (βλάβες σε οποιοδήποτε μέρος του σώματος), με ή χωρίς πυρετό και ρίγη. Αν τα συμπτώματα εμφανιστούν μετά την επιστροφή από το ταξίδι να ενημερώνεται ο γιατρός ή ο πάροχος υγειονομικής περίθαλψης σχετικά με το ταξίδι κατά τη διάρκεια των τελευταίων 21 ημερών πριν την εμφάνιση συμπτωμάτων.
Πέραν των ταξιδιωτών οι ίδιες οδηγίες ισχύουν και για εργαζόμενους στις χώρες αυτές καθώς και σε ναυτικούς που τα πλοία τους προσεγγίζουν λιμάνια των επηρεαζόμενων χωρών.
Για περισσότερες πληροφορίες σχετικά με τα μέτρα προφύλαξης καθώς και το τι πρέπει να κάνετε εάν νοσήσετε μπορείτε να επικοινωνήσετε με τον ΕΟΔΥ στην τηλεφωνική γραμμή 210 5212054 όλο το 24ωρο. Τέλος, σημειώνεται ότι έχουν δοθεί οδηγίες στις πύλες εισόδου μεταναστών από τις χώρες με κρούσματα, για την έγκαιρη αναγνώριση πιθανών κρουσμάτων και τη διαχείριση τους, καθώς και την άμεση λήψη μέτρων δημόσιας υγείας.
Παρότι ο κίνδυνος αυτή τη στιγμή εκτιμάται ως χαμηλός για μετάδοση του νοσήματος στη χώρα μας, ο ΕΟΔΥ προβαίνει σε ενημέρωση του κοινού, σε ευαισθητοποίηση του υγειονομικού προσωπικού για έγκαιρη διάγνωση και ενημέρωση των αρχών δημόσιας υγείας. Παράλληλα λειτουργεί δίκτυο εργαστηρίων ( ΚΕΔΥ, ΠΕΔΥ Κρήτης, ΑΠΘ) για τη διασφάλιση της εργαστηριακής διάγνωσης το οποίο θα ενισχυθεί όταν κριθεί σκόπιμο.
Η αναπληρώτρια υπουργός Υγείας Ειρήνη Αγαπηδακη δήλωσε «Ο ΕΟΔΥ απο την πρώτη στιγμή έχει θέσει σε υλοποίηση τον σχεδιασμό που έχουμε αναπτύξει για την προληψη και τον έγκαιρο εντοπισμό των κρουσμάτων που ενδέχεται να εμφανιστούν στη χώρα μας απο τη νέα έξαρση της νόσου της ευλογιάς των πιθήκων. Δεν υπάρχει αυξημένη ανησυχία για τον γενικό πληθυσμό, αλλά για ομαδες υψηλού κινδύνου για τις οποίες συστήνονται ήδη συγκεκριμένα μέτρα προστασίας. Αυξάνουμε τα εμβολιαστικά κέντρα, ενώ έχουμε ήδη ορίσει συγκεκριμένα κέντρα αναφοράς και έχουμε επάρκεια σε φάρμακα και εμβόλια προκειμένου να ανταποκριθούμε στη νέα αυτή πρόκληση δημόσιας υγείας».
Ο ΕΟΔΥ συμμετέχει σε όλες τις συναντήσεις με ECDC ,WHO, και HSC της Ευρωπαϊκής Ένωσης με σκοπό τη διαμόρφωση και εφαρμογή των διεθνών πρωτοκόλλων διαχείρισης πιθανών περιστατικών».
Το ECDC αύξησε το επίπεδο συναγερμού
Το Ευρωπαϊκό Κέντρο Ελέγχου και Πρόληψης Ασθενειών (CDC) αύξησε νωρίτεα σήμερα το επίπεδο συναγερμού για την mpox και ζήτησε από τις χώρες να διατηρήσουν υψηλά επίπεδα ενημέρωσης για τους ταξιδιώτες που έρχονται από περιοχές που έχουν επηρεαστεί από τον ιό. Η ευρωπαϊκή υπηρεσία ανέφερε πως βλέπει τώρα έναν «μέτριο» κίνδυνο mpox, σε σύγκριση με έναν «χαμηλό» κίνδυνο νωρίτερα, για τον ευρύτερο πληθυσμό και τους ταξιδιώτες. Πρόσθεσε πως η πιθανότητα μετάδοσης στην Ευρώπη παραμένει πολύ μικρή, δεδομένου ότι οι εισαγόμενες μολύνσεις διαγιγνώσκονται γρήγορα και εφαρμόζονται μέτρα ελέγχου.
Η παρούσα έξαρση της ασθένειας στη Λαϊκή Δημοκρατία του Κονγκό ξεκίνησε με την εξάπλωση ενός ενδημικού στελέχους γνωστού ως clade I. Όμως μια νέα παραλλαγή, η clade Ib, φαίνεται να εξαπλώνεται πιο εύκολα μέσω καθημερινών στενών επαφών, περιλαμβανομένων των σεξουαλικών επαφών.
«Λόγω των στενών συνδέσεων ανάμεσα στην Ευρώπη και την Αφρική, πρέπει να προετοιμαστούμε για περισσότερες εισαγόμενες μολύνσεις του clade I», δήλωσε η διευθύντρια του οργανισμού Πάμελα Ρέντι Βάγκνερ.
Νωρίτερα αυτήν την εβδομάδα, ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας κήρυξε την έξαρση της ασθένειας στην Αφρική, κατάσταση έκτακτης υγειονομικής ανάγκης αφότου μολύνσεις με το στέλεχος clade Ib άρχισαν να εξαπλώνονται στις γειτονικές της ΛΔ του Κονγκό χώρες. Χθες, Πέμπτη, μια μόλυνση από το νέο στέλεχος επιβεβαιώθηκε στη Σουηδία, το πρώτο σημάδι πρώτη ένδειξη της εξάπλωσής του εκτός Αφρικής.
Το ευρωπαϊκό CDC συνέστησε στις αρχές δημόσιας υγείας να ετοιμάσουν σχέδια και να προετοιμαστούν για γρήγορα εντοπισμό τυχόν μολύνσεων με το clade I που μπορεί να φθάσουν στην Ευρώπη. Προβλέπει πως ο αντίκτυπος από αυτό το στέλεχος του ιού θα είναι μικρός στην Ευρώπη εφόσον υπάρξει η κατάλληλη επιτήρηση και εφαρμοστούν μέτρα ελέγχου.
Η mpox είναι μια ιογενής λοίμωξη που προκαλεί συμπτώματα που μοιάζουν με εκείνα της γρίπης και αν και είναι συχνά ήπια, μπορεί να είναι μοιραία σε σπάνιες περιπτώσεις.
