Χάπια ή τρόφιμα; Το μυστικό της αντιγήρανσης δεν κρύβεται σε κάποιο χάπι, αλλά μάλλον στην διατροφή μας υποστηρίζει νέα έρευνα που επιχείρησε να συγκρίνει την επίδραση των δύο στις κυτταρικές μεταβολικές διεργασίες που σχετίζονται με την μεταβολική υγεία, σύμφωνα με το ygeiamou.gr
Στην πλέον αποτελεσματική μέθοδο που προλαμβάνει την εμφάνιση του σακχαρώδους διαβήτη, του εγκεφαλικού επεισοδίου και της καρδιαγγειακής νόσου κατέληξαν οι ερευνητές του Κέντρου Charles Perkins του Πανεπιστημίου του Σϊδνευ.
Σύμφωνα με έρευνα τους που διεξήχθη σε ποντίκια και δημοσιεύθηκε στο Cell Metabolism τα μακροθρεπτικά διατροφικά συστατικά αποδεικνύονται πιο αποτελεσματικό όπλο στην πρόληψη της κυτταρικής γήρανσης και την διατήρηση της μεταβολικής υγείας συγκριτικά με φαρμακευτικά σκευάσματα που χορηγούνται για την ρύθμιση του διαβήτη και στα οποία αποδίδεται αντιγηραντική δράση.
Η έρευνα αποτελεί συνέχεια πρωτοποριακής εργασίας της ερευνητικής ομάδας σε πειραματόζωα και ανθρώπους καταδεικνύοντας τον προστατευτικό ρόλο της διατροφής και συγκεκριμένων συνδυασμών πρωτεινών, λιπαρών και υδατανθράκων κατά της γήρανσης, της παχυσαρκίας, της στεφανιαίας νόσου, των διαταραχών του ανοσοποιητικού συστήματος και του κινδύνου μεταβολικών νόσων όπως ο διαβήτης τύπου 2.
Σύμφωνα με τον επικεφαλής συγγραφέα καθηγητή Stephen Simpson τα φάρμακα στοχεύουν τα ίδια βιοχημικά μονοπάτια με τα θρεπτικά συστατικά των τροφίμων. Ο ίδιος επισήμανε τη μεγάλη προσπάθεια που γίνεται για τον εντοπισμό φαρμάκων που έχουν ως στόχο την βελτίωση της μεταβολικής υγείας και της γήρανσης χωρίς να χρειάζονται αλλαγές στη διατροφή.
«Η διατροφή είναι ένα ισχυρο φάρμακο. Ωστόσο επί του παρόντος τα φάρμακα χορηγούνται χωρίς να λαμβάνεται υπόψιν τυχόν αλληλεπίδρασή τους με τα συστατικά της διατροφής μας, ακόμη και όταν τα φάρμακα αυτά έχουν σχεδιαστεί να δρουν στο ίδιο σηματοδοτικό μονοπάτι με αυτά τα συστατικά» δήλωσε ο καθηγητής Simpson.
Ο στόχος των ερευνητών ήταν να διαπιστώσουν κατά πόσο τα φάρμακα ή η διατροφή ήταν πιο δραστικά στην αναδιαμόρφωση των σηματοδοτικών μοριακών μονοπατιών του οργανισμού, καθώς και κατά πόσο τα φάρμακα και τα διατροφικά συστατικα αλληλεπιδρούσαν με τρόπο που καθιστούσε αμφότερα λιγότερο ή περισσότερο αποτελεσματικά.
«Διαπιστώσαμε ότι τα διατροφικά συστατικά ήταν πολύ πιο επιδραστικά από ότι τα φάρμακα, τα οποία κατά κύριο λόγo μείωναν τις αποκρίσεις στη δίαιτα παρά τις αναμόρφωναν» είπε ο καθηγητής Simpson και συμπλήρωσε: «Με δεδομένο ότι οι άνθρωποι μοιραζόμαστε τα ίδια διατροφικά σηματοδοτικά μονοπάτια με τα ποντίκια η έρευνα καταδεικνύει ότι οι άνθρωποι θα επωφεληθούν περισσότερο αλλάζοντας τη διατροφή τους με σκοπό τη βελτίωση της μεταβολικής υγείας συγκριτικά με τη λήψη των υπό μελέτη φαρμάκων»
Η ερευνητική ομάδα σχεδίασε μια σύνθετη μελέτη σε ποντίκια, η οποία περιελάμβανε 40 διαφορετικές θεραπείες, η καθεμία με διαφορετικά επίπεδα ισορροπίας πρωτεϊνών, λιπών και υδατανθράκων, θερμίδων και περιεκτικότητας σε φάρμακα.
Η μελέτη σχεδιάστηκε για να εξετάσει την επίδραση τριών αντιγηραντικών φαρμάκων στο ήπαρ, βασικό όργανο στη ρύθμιση του μεταβολισμού.
Ένα βασικό πλεονέκτημα της μελέτης ήταν η χρήση του λεγόμενου γεωμετρικού πλαισίου για τη διατροφή που αναπτύχθηκε από τους καθηγητές Stephen Simpson και David Raubenheimer. Το πλαίσιο επέτρεψε στην ομάδα να εξετάσει συνδυαστικά τον τρόπο που οι συνδυασμοί και οι αλληλεπιδράσεις διαφορετικών θρεπτικών συστατικών επηρεάζουν την υγεία, αντί να εστιάζει σε μεμονωμένα θρεπτικά συστατικά, κάτι που αποτελεί περιορισμό σε άλλες έρευνες.
Τα αποτελέσματα προσθέτουν ένα ακόμη κομμάτι στο παζλ της κατανόησης των μηχανισμών που συσχετίζουν το «τι τρώμε» με το «πώς το τρώμε».
Οι ερευνητές διαπίστωσαν ότι η πρόσληψη θερμίδων και η ισορροπία των μακροθρεπτικών συστατικών (πρωτεΐνες, λίπη και υδατάνθρακες) στη διατροφή είχαν ισχυρή επίδραση στο ήπαρ.
Οι πρωτεΐνες και η συνολική πρόσληψη θερμίδων είχαν μια ιδιαίτερα ισχυρή επίδραση όχι μόνο στα μεταβολικά μονοπάτια, αλλά και σε βασικές διαδικασίες της κυτταρικής λειτουργίας.
Η ποσότητα της προσληφθείσας πρωτείνης λόγου χάρη φάνηκε ότι επηρέαζε την δραστηριότητα των μιτοχονδρίων – των «εργοστασίων ενέργειας» των κυττάρων.
Αυτό δημιουργεί μια ακόμη επίδραση, καθώς η ποσότητα πρωτεΐνης και θερμίδων που καταναλώνεται επηρεάζει τον τρόπο με τον οποίο τα κύτταρα αποκωδικοποιούν τα γονίδιά τους στις διαφορετικές πρωτεΐνες που χρειάζονται για την εύρυθμη κυτταρική λειτουργία και την κυτταρική ανανέωση.
Πρόκειται για δυο ουσιαστικές διαδικασίες που σχετίζονται με την γήρανση.
Συγκριτικά τα φάρμακα φάνηκε ότι κυρίως μετριάζουν και δεν αναμορφώνουν την κυτταρική μεταβολική απάντηση στα διατροφικά μακροθρεπτικά συστατικά. Βέβαια οι ερευνητές παρατήρησαν πιο εξειδικευμένες αντιδράσεις ανάλογα με το υπό μελέτη φάρμακο – ορισμένα επιδρούσαν λόγου χάρη κυρίως κυτταρικές αλλαγές που προκαλούνταν από τα λίπη και τους υδατάνθρακες, ενώ άλλα περεμπόδιζαν την επίδραση των πρωτεινών στα μιτοχόνδρια.
Η έρευνα θεωρείται εξαιρετικά περίπλοκη, αλλά αποτελεί τη μόνη προσέγγιση της αλληλεπίδρασης ανάμεσα στη διατροφή, την υγεία και την φυσιολογία σύμφωνα με τον επικεφαλης ερευνητή καθηγητή David Le Couteur ο οποίος επισημαίνει: «Όλοι γνωρίζουμε ότι η διατροφή επηρεάζει την υγεία μας, αλλά αυτή η μελέτη έδειξε πώς οι τροφές μπορεί να επηρεάσουν σημαντικά πολλές από τις κυτταρικές λειτουργίες γεγονός που μας δίνει πληροφορίες για το πώς η διατροφή επηρεάζει την υγεία και τη γήρανση».
