Τα περιστατικά που καταγράφονται σε 40 από τα 53 κράτη-μέλη του ευρωπαϊκού σκέλους του ΠΟΥ μαρτυρούν 30πλάσια αύξηση στα κρούσματα ιλαράς σε σύγκριση με το 2022, οπότε είχαν αναφερθεί 941 μόλις περιστατικά ολόκληρο το έτος.
Πρόκειται για κατάσταση συναγερμού που χρήζει άμεσης αντιμετώπισης, αναφέρει ο ΠΟΥ, τονίζοντας πως η ραγδαία αύξηση της διασποράς που παρατηρήθηκε τους τελευταίους μήνες αναμένεται να συνεχιστεί σε όλο το ευρωπαϊκό σκέλος αν δεν ληφθούν έκτακτα μέτρα για πρόληψη της περαιτέρω εξάπλωσης.
«Δεν παρατηρήσαμε μόνο 30πλάσια αύξηση των κρουσμάτων ιλαράς, αλλά και σχεδόν 21.000 νοσηλείες και 5 θανάτους που σχετίζονται με τη νόσο. Αυτό είναι ανησυχητικό» εξήγησε ο Δρ Hans Henri P. Kluge, Περιφερειακός Διευθυντής του ΠOY για την Ευρώπη και πρόσθεσε ότι «ο εμβολιασμός είναι ο μόνος τρόπος για την προστασία των παιδιών από αυτήν τη δυνητικά επικίνδυνη ασθένεια. Απαιτούνται επείγουσες επιχειρήσεις εμβολιασμού για να σταματήσει η μετάδοση και να αποτραπεί η περαιτέρω εξάπλωση. Είναι ζωτικής σημασίας όλες οι χώρες να είναι προετοιμασμένες για άμεσο εντοπισμό και έγκαιρη αντιμετώπιση των κρουσμάτων ιλαράς, τα οποία θα μπορούσαν να θέσουν σε κίνδυνο την πρόοδο προς την εξάλειψη της νόσου».
Παιδιά αλλά και ενήλικες «πληρώνουν» το εμβολιαστικό κενό
Δύο στα πέντε κρούσματα αφορούν παιδιά 1-4 ετών και ένα στα πέντε ενήλικες 20 ετών και άνω, με την Ιλαρά για το τρέχον έτος να έχει προσβάλει «όλες τις ηλικιακές ομάδες, με σημαντικές διαφορές στην ηλικιακή κατανομή των κρουσμάτων μεταξύ των χωρών» κατά την ανακοίνωση που κάνει λόγο επιπλέον για 20.918 νοσηλείες στην Ευρώπη και 5 θανάτους από ιλαρά σε δύο χώρες.
Σύμφωνα με τον ΠΟΥ, για την αναδυόμενη απειλή θα πρέπει να ενοχοποιηθεί η υποχώρηση της εμβολιαστικής κάλυψης στο ευρωπαϊκό σκέλος κατά την περίοδο 2020-2022. Σε επίπεδο εθνικής εμβολιαστικής κάλυψης με την πρώτη δόση εμβολίου κατά της ιλαράς, οι ευρωπαϊκές χώρες έπεσαν στο 93% το 2022 από 96% το 2019, ενώ η κάλυψη με τη δεύτερη δόση μειώθηκε από 92% το 2019 σε 91% το 2022. Συνολικά, πάνω από 1,8 εκατομμύρια βρέφη στην ευρωπαϊκή περιφέρεια στερήθηκαν την εμβολιαστική προστασία έναντι της ιλαράς μεταξύ 2020 και 2022.
«Η επανέναρξη των εγχώριων και διεθνών ταξιδιών και η άρση των κοινωνικών μέτρων και των μέτρων δημόσιας υγείας που συνδέονται με την πανδημία COVID-19 έχουν αυξήσει τον κίνδυνο διασυνοριακής μετάδοσης της νόσου και εξάπλωσης εντός των κοινοτήτων, ιδίως σε κοινότητες με ανύπαρκτη ή μειωμένη εμβολιαστική κάλυψη» αναφέρει ο ΠΟΥ και προειδοποιεί ότι, παρότι η επιδημιολογική έκρηξη παρατηρείται σε χώρες όπου η ιλαρά έχει χαρακτηριστεί ενδημική νόσος, τα κράτη που έχουν επιτύχει την εξάλειψή της παραμένουν σε κίνδυνο εάν ιός περάσει τα σύνορα και τα βρει ανοχύρωτα, χωρίς δηλαδή τα αναγκαία υψηλά ποσοστά στους παιδικούς εμβολιασμούς (τουλάχιστον 95%).
Κρούσματα έχουν αναφερθεί σε πολλές χώρες όπου η ιλαρά έχει κηρυχθεί ως ενδημική ασθένεια. Οι χώρες που έχουν επιτύχει την εξάλειψη της ιλαράς εξακολουθούν να κινδυνεύουν από μεγάλες και ανατρεπτικές επιδημίες μετά από εισαγωγή του ιού της ιλαράς από άλλες χώρες, εάν δεν διατηρηθούν πολύ υψηλά ποσοστά εμβολιασμού ρουτίνας παιδιών (τουλάχιστον 95%) σε όλες τις κοινότητες.
Κάλυψη 95% με δύο δόσεις εμβολίου είναι ο μόνος τρόπος για ανάσχεση της εξάπλωσης και επιστροφή στην πρόοδο που είχε σημειωθεί για την εξάλειψη της ιλαράς. Επί τούτω ο ΠΟΥ αναδεικνύει το ζήτημα εντοπισμού και της αντιμετώπισης των ανισοτήτων στην ανοσοποίηση μέσω εμβολιασμού σε όλες τις χώρες.
Οι 10 πρώτες χώρες σε κρούσματα ιλαράς
Στις 8 Δεκεμβρίου 2023, τα Κέντρα Ελέγχου και Πρόληψης Νοσημάτων των ΗΠΑ (CDC) επικαιροποίησαν τη λίστα με τις χώρες που επελαύνει η ιλαρά με βάση προσωρινά στοιχεία από τα μηνιαία επιδημιολογικά δεδομένα που αναφέρθηκαν στον ΠΟΥ (Γενεύη) στις αρχές Νοεμβρίου 2023, για την περίοδο Μαΐου 2023 – Οκτωβρίου 2023. Η εικόνα έχει ως εξής:
Υεμένη 25.216
Ινδία 14.927
Καζακστάν 12.985
Αιθιοπία 11.227
Πακιστάν 8.316
Λαϊκή Δημοκρατία του Κονγκό (ΛΔΚ) 5.989
Ρωσική Ομοσπονδία 4,305
Ιράκ 4.164
Ινδονησία 3.827
Νιγηρία 3,683
