Το “φαρμακείο” του TikTok ξαναχτυπά. Αυτή την φορά τα reels της εφαρμογής και οι δημιουργοί τους, μαγνητίζονται κατά δισεκατομμύρια γύρω από τα οφέλη της βερβερίνης, μιας ουσίας που κερδίζει ταχύτατα έδαφος στην βιομηχανία φαρμάκων απώλειας βάρους και που υπόσχεται να είναι “η απόλυτα φυσική λύση”.
Με σχόλια όπως το “Είναι τέλειο, πρέπει να θυμίζω στον εαυτό μου να τρώει” και το “Άρχισα να το παίρνω και ένιωσα διαφορά σε 3 ημέρες” που γράφονται κάτω από το βίντεο της TikToker Shelbypei, που προμοτάρει το προσωπικό ταξίδι της για την μείωση του βάρους της, η βερβερίνη γίνεται ανάρπαστη στην διαδικτυακή πλατφόρμα. Συγκεκριμένα το #berberine έχει 83,9 εκατομμύρια views, το hashtag #berberinesupplement, 34.9 εκατ. και το #naturesozempic 14.2 εκατ. προβολές. Το τελευταίο hashtag είναι ίσως και το μεγαλύτερο καύχημα της ουσίας αυτής, καθώς πλέον συγκρίνεται από τους περισσότερους με το Ozempic, το φάρμακο που λαμβάνεται κυρίως από τους διαβητικούς και βοηθάει στη μείωση βάρους.
Ένα φυσικό φάρμακο
Το Ozempic είναι ευρέως διαδεδομένο στην Αμερική, με πολλούς celebrities να το χρησιμοποιούν για να χάσουν κιλά, όπως ο Elon Musk και η Amy Schumer, ενώ συνδέεται και με την Khloé Kardashian και την πρωταγωνίστρια του RHOBH, Kyle Richards. Μια μικρή δόση του μπορεί να οδηγήσει σε μείωση 3-5 κιλών κάθε μήνα, χωρίς ωστόσο να απουσιάζουν οι παρενέργειες της χρήσης του, που περιλαμβάνουν ναυτία, διάρροια, έμετο, πόνο στο στομάχι και δυσκοιλιότητα. Και ενώ το φάρμακο, παρά την αμφιλεγόμενη χρήση του μονοπωλούσε το ενδιαφέρον της βιομηχανίας απώλειας βάρους, η βερβερίνη φαίνεται να ανατρέπει όλα τα δεδομένα και να κερδίζει σημαντικό έδαφος, κυρίως εξαιτίας της ονομασίας της ως “το φυσικό ozempic”.
H αλήθεια είναι ότι η βερβερίνη λειτουργεί κάπως παρόμοια. Η βερβερίς (Berberis vulgaris), γνωστή και ως ευρωπαϊκή οξυάκανθα (European barberry), είναι ένας θάμνος που παράγει βρώσιμους, όξινους καρπούς. Μέρη του φυτού αυτού χρησιμοποιούνται κυρίως στην παραδοσιακή ιατρική ασιατικών χωρών για διάφορα θέματα υγείας, όπως διαταραχές στο μεταβολισμό, διάρροια, δερματικά προβλήματα, και άλλα. Ωστόσο, μία από τις κύριες δράσεις της βερβερίνης είναι να ενεργοποιεί ένα ένζυμο μέσα στα κύτταρα που ονομάζεται κινάση πρωτεΐνης. Αυτό το ένζυμο βρίσκεται στα κύτταρα διαφόρων οργάνων, συμπεριλαμβανομένου του εγκεφάλου, των μυών, των νεφρών, της καρδιάς και του ήπατος και παίζει σημαντικό ρόλο στη ρύθμιση του μεταβολισμού.
Ως συμπλήρωμα, μπορεί να είναι αποτελεσματική για την βοήθεια απώλειας βάρους. Οι ερευνητές πιστεύουν ότι η απώλεια βάρους προκαλείται από τη βελτιωμένη λειτουργία των ορμονών που ρυθμίζουν το λίπος, όπως η ινσουλίνη, η αδιπονεκτίνη και η λεπτίνη. Η βερβερίνη φαίνεται επίσης να αναστέλλει την ανάπτυξη των λιποκυττάρων σε μοριακό επίπεδο. Ωστόσο, πολλοί από τους ισχυρισμούς σχετικά με τη βερβερίνη δεν έχουν επαληθευτεί από μεγάλες, αξιολογημένες μελέτες - και το μεγαλύτερο μέρος της έρευνας έχει διεξαχθεί σε ποντίκια, όχι σε ανθρώπους, εξηγούν οι ειδικοί.
Μια μετα-ανάλυση 49 μελετών που δημοσιεύθηκε πέρυσι στο περιοδικό Frontiers in Nutrition διαπίστωσε ότι η βερβερίνη μπορεί να παρέχει μεταβολικά οφέλη στους ανθρώπους, κυρίως για την καρδιά, αν και να προσφέρει μικρά οφέλη στην απώλεια βάρους. Ωστόσο, τρόπος με τον οποίο το συμπλήρωμα υποστηρίζει την μείωση των περιττών κιλών - αν την υποστηρίζει καθόλου - είναι σε μεγάλο βαθμό άγνωστος, με πολλούς ειδικούς να μην την συνιστούν.
Είναι ασφαλής η βερβερίνη;
Η βερβερίνη έγινε viral ως ένα θαυματουργό φυσικό χάπι απώλειας βάρους. Η επιτυχία της στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης δείχνει ωστόσο πόσο αμφιλεγόμενα είναι τα προϊόντα της βιομηχανίας συμπληρωμάτων. Πιο συγκεκριμένα ακριβώς επειδή τα συμπληρώματα διατροφής δεν εξετάζονται ούτε εγκρίνονται από τον Οργανισμό Τροφίμων και Φαρμάκων, μπορούν να προωθούνται ισχυριζόμενα την οποιονδήποτε επίδραση στην υγεία μας. Μπορεί επίσης να περιέχουν ανακριβείς ποσότητες μιας χημικής ένωσης, ή να περιέχουν άλλα συστατικά που δεν αναγράφονται στην ετικέτα, γεγονότα που τα καθιστούν επικίνδυνα για μερικές ομάδες ανθρώπων με υποκείμενα νοσήματα.
Σχετικά με την βερβερίνη, οι έρευνες τόσο για την αποτελεσματικότητά της, όσο και για τις παρενέργειες της, συνεχίζονται. Αν και συνήθως τα φάρμακα που προέρχονται από φυτά δεν αποτελούν ασυνήθιστα προϊόντα, όπως η ασπιρίνη και η μορφίνη, η βερβείνη χρήζει την προσοχή των μελετητών, καθώς αν και οι πιο γνωστές παρενέργειες της στον άνθρωπο περιλαμβάνουν ναυτία και εμετό, στα ζώα, φάνηκε να διευρύνει το ήπαρ και τα νεφρά και να μειώνει τον αριθμό των λευκών αιμοσφαιρίων, τα οποία καταπολεμούν τις λοιμώξεις. Συγκεκριμένα ο γιατρός Pieter Cohen, ο οποίος ερευνά τη χρήση συμπληρωμάτων στο Cambridge Health Alliance στο Somerville της Μασαχουσέτης, δήλωσε στο NBC news, “Στην πραγματικότητα αν οι άνθρωποι παρουσιάσουν απώλεια βάρους χρησιμοποιώντας βερβερίνη, θα πρέπει να σταματήσουν αμέσως τη λήψη της και να μιλήσουν με έναν γιατρό”. Αυτό θα μπορούσε να υποδηλώνει ότι κάτι δεν πάει καλά με το προϊόν και ότι μπορεί να έχετε εκτεθεί σε κάτι που είναι πιο επικίνδυνο από τη βερβερίνη, εξηγεί ο ίδιος.
Από TikTokers σε πωλητές συμπληρωμάτων
Ωστόσο η βερβερίνη συνεχίζει να γίνεται τάση στα social media, με όλο και περισσότερους χρήστες να μοιράζονται διαδικτυακά το ταξίδι τους προς το αδύνατο σώμα. Ένας παράγοντας που τονίζεται πολύ στα βίντεο και που την κάνει τόσο περιζήτητη είναι και η τιμή της. Συγκριτικά με το ozempic, η βερβερίνη φαίνεται να είναι ευρέως διαθέσιμη στο διαδίκτυο και η τιμή της κυμαίνεται συνήθως από 15 έως 40 δολάρια για προμήθεια ενός μήνα. Αντίστοιχα το Ozempic κοστίζει περίπου 1.000 δολάρια το μήνα στις Ηνωμένες Πολιτείες. Μια τιμή πολύ μεγάλη που δύσκολα καλύπτεται από την κρατική ασφάλιση, ειδικά αν ο ασθενής το χρησιμοποιεί απλώς για απώλεια βάρους.
Η Shelbypei, με τα βίντεο της για την βερβερίνη που αποκτούν όλο και περισσότερους φανατικούς, ή εκκωφαντικούς μισητές, έκανε ένα πολύ γρήγορο άλμα από tiktoker σε μικρή επιχειρηματία, πουλώντας το συμπλήρωμα αυτό. Με το μήνυμα “Παραγγείλτε βερβερίνη εδώ” να αναγράφεται στο TikTok bio της σελίδας της, συνδέοντάς τους πιθανούς πελάτες με την συνεργάτιδα εταιρεία της, μπορούμε να αντιληφθούμε πόσο γρήγορα πλέον οι απλοί άνθρωποι μπορούν να εμπλακούν στην εκτεταμένη βιομηχανία συμπληρωμάτων.