Η κοινή λογική και η αποδοχή της ηλικίας και της φυσικής σας κατάστασης είναι τα πρώτα βήματα για να απολαύσετε με ασφάλεια το κολύμπι στη θάλασσα. Πρέπει όμως να τηρείτε και κάποιους βασικούς κανόνες
Όπως όλα τα πράγματα στη ζωή, όμως, έτσι και το κολύμπι έχει μερικούς κανόνες, τους οποίους δεν πρέπει να παραβαίνουμε αν θέλουμε να είμαστε ασφαλείς.
Ο οργανισμός Safe Water Sports δημοσίευσε τους βασικούς κανόνες για ασφάλεια στη θάλασσα για τους ηλικιωμένους. Πρακτικά, όμως, οι περισσότεροι μας αφορούν όλους, ιδίως όσους έχουμε περάσει τα 50. Να ποιοι είναι.
Κανόνας 1: Να κολυμπάτε πάντοτε παράλληλα στην ακτή και όχι μέχρι εξαντλήσεως.
Η κολύμβηση στη θάλασσα πρέπει να γίνεται παράλληλα με την ακτή και όχι κάθετα σε αυτή. Πρέπει επίσης να γίνεται εντός του χώρου που ορίζεται από τις σημαδούρες (όπου υπάρχουν). Να θυμάστε ότι εκτός του χώρου αυτού και γενικότερα στα βαθιά, κυκλοφορούν πλεούμενα που μπορεί να σας κτυπήσουν, εάν δεν σας δουν.
Κανόνας 2: Η θάλασσα θέλει παρέα. Ιδανικά, σε παραλία με ναυαγοσώστη.
Το κολύμπι δεν πρέπει ΠΟΤΕ να είναι μια ατομική δραστηριότητα. Αυτό ισχύει για όλους, αλλά ακόμα περισσότερο για τους ηλικιωμένους. Η αντοχή, η ισορροπία και η ευελιξία μειώνονται καθώς μεγαλώνουμε. Μπορεί να είναι εύκολο να χάσετε την ισορροπία σας καθώς περπατάτε μέσα στη θάλασσα, ειδικά όταν ο βυθός είναι βραχώδης. Είναι επίσης πιθανότερο να αισθανθείτε μια αδιαθεσία μέσα στο νερό.
Οι κίνδυνοι αυτοί εντείνονται ακόμα περισσότερο αν πάσχετε από χρόνιο πρόβλημα υγείας. Και αν αυτό είναι νευρολογικό (π.χ. άνοια, παθήσεις του λαβυρίνθου) είναι ακόμα μεγαλύτεροι.
Επομένως, να κολυμπάτε πάντοτε με κάποιον που είναι σε θέση να σας προσέχει και θα σας βοηθήσει, αν παραστεί ανάγκη. Και ιδανικά να κολυμπάτε σε παραλία με ναυαγοσώστη, κοντά στον πύργο του. Να θυμάστε ότι ο χώρος επίβλεψής του είναι 200 μέτρα εκατέρωθεν του πύργου.
Κανόνας 3: Να μπαίνετε σταδιακά στη θάλασσα. Και να βγαίνετε χωρίς βιασύνη.
Να μπαίνετε σιγά-σιγά στο νερό, βρέχοντας πρώτα το πρόσωπό σας, ύστερα τα χέρια σας κ.ο.κ. Η σταδιακή προσαρμογή στη μειωμένη θερμοκρασία του νερού δίνει στον οργανισμό τον απαραίτητο χρόνο για την κινητοποίηση των μηχανισμών θερμορρύθμισης.
Kανόνας 4: Στα βαθιά να έχετε πάντοτε μαζί ένα πλευστό μέσο.
Αν κολυμπάτε σε σημεία όπου δεν πατώνετε, να έχετε μαζί σας ένα πλευστό βοήθημα («μακαρόνι», σωσίβιο κλπ). Αυτό θα σας βοηθήσει να μείνετε στην επιφάνεια της θάλασσας, αν αισθανθείτε αδυναμία ή εξάντληση ή πάθετε κράμπα.
Kανόνας 5: Να ακούτε την καρδιά σας.
Καθώς μεγαλώνουμε, γερνάει ολόκληρο το σώμα. Μην υπερεκτιμάτε τις αντοχές της καρδιάς σας, ιδίως αν είστε αγύμναστοι. Αν πάσχετε από οποιοδήποτε χρόνιο πρόβλημα υγείας, να συμβουλεύεστε τον γιατρό σας πριν αρχίσετε το κολύμπι στη θάλασσα. Αν έχετε καρδιολογικά προβλήματα, μην κολυμπάτε επί πολλή ώρα. Τα προβλήματα αυτά μπορεί να αυξάνουν στη διάρκεια της κολύμβησης τον κίνδυνο:
- Στηθάγχης (πόνος στο θώρακα ως αποτέλεσμα μειωμένης αιμάτωσης του μυοκαρδίου)
- Υπότασης
- Καρδιακής αρρυθμίας (μπορεί να την προκαλέσει η απότομη έκθεση στο κρύο νερό)
Kανόνας 6: Να κολυμπάτε κοντά στην ακτή, ιδανικά όπου πατάτε
Αν και δεν είναι ό,τι καλύτερο, το κολύμπι είναι προτιμότερο να γίνεται σε τέτοιο βάθος, ώστε να μπορείτε να πατήσετε στον πυθμένα αν παραστεί ανάγκη. Πατώντας στην άμμο αντί για να κολυμπάτε, είναι επίσης πιο εύκολο να ζητήσετε βοήθεια κουνώντας ψηλά τα χέρια σας.
Κανόνας 7: Μην κολυμπάτε ΠΟΤΕ μετά από κατανάλωση φαγητού ή ποτού.
Η λειτουργία της πέψης απαιτεί αύξηση της αιμάτωσης των οργάνων του πεπτικού συστήματος (στομάχι, λεπτό και παχύ έντερο). Αυτό επιβαρύνει ελαφρώς την καρδιά. Όταν κολυμπάμε με γεμάτο στομάχι, η καρδιά μας επιβαρύνεται ακόμη περισσότερο, καθώς αναγκάζεται να δουλέψει ακόμη πιο εντατικά για να αντεπεξέλθει και στις ανάγκες των μυών κατά την κολύμβηση. Αυτό μπορεί να οδηγήσει σε ισχαιμία της καρδιάς (ακόμη και έμφραγμα), υπόταση ή/και λιποθυμία. Επίσης, κολυμπώντας με γεμάτο στομάχι (ιδίως εάν κάνουμε βουτιές) αυξάνεται ο κίνδυνος:
- Παλινδρόμησης (επιστροφής γαστρικού περιεχομένου από το στομάχι στον οισοφάγο)
- Εισρόφησης (είσοδος του περιεχομένου του στομάχου στους αεραγωγούς).
Τα ίδια ισχύουν και όταν το στομάχι μας είναι γεμάτο με υγρά. Ειδικά το αλκοόλ, όμως, ενέχει πρόσθετους κινδύνους, καθώς:
- Μειώνει και τα αντανακλαστικά που είναι απαραίτητα για ασφαλή κολύμβηση
- Αυξάνει τον κίνδυνο εμέτου και εισρόφησης
- Μπορεί να οδηγήσει σε απώλεια προσανατολισμού
- Διαταράσσει τη θερμορρύθμιση του σώματος
Κανόνας 8: Να συμπεριφέρεστε αναλόγως με την κατάσταση της υγείας σας
Ανεξάρτητα από την ηλικία σας, πρέπει να είστε ιδιαίτερα προσεκτικοί στη θάλασσα, εάν πάσχετε από προβλήματα υγείας και παίρνετε φάρμακα. Κατ' αρχάς, πρέπει να πάντοτε να συμβουλεύεστε τον γιατρό σας πριν αρχίσετε να κάνετε μπάνιο στη θάλασσα. Μην ξεχνάτε να τον ρωτάτε, αν επιτρέπεται να κάνετε βουτιές. Επιπλέον, πρέπει να λαμβάνετε τη φαρμακευτική αγωγή σας, αναλόγως με τις οδηγίες του.
Να θυμάστε, όμως, ότι το κολύμπι μπορεί να επηρεαστεί από ορισμένα φάρμακα. Ενδεικτικά:
- Τα νευρολογικά φάρμακα μπορεί να επηρεάσουν την ικανότητα συγκέντρωσης, τον προσανατολισμό και τα αντανακλαστικά.
- Τα αντιϋπερτασικά φάρμακα μπορεί να προκαλέσουν υπόταση ή/και λιποθυμία (ιδίως τις ζεστές ημέρες)
- Η ινσουλίνη και τα αντιδιαβητικά φάρμακα μπορεί να οδηγήσουν σε υπογλυκαιμία (ιδίως σε συνδυασμό με έντονη άσκηση).
Εξυπακούεται ότι ποτέ και για κανένα λόγο δεν θα πηγαίνετε μόνοι για κολύμπι στη θάλασσα.
Κανόνας 9: Να προσέχετε πως και τι ώρα κολυμπάτε
Να μην επιπλέετε κάθετα για πολλή ώρα, διότι κινδυνεύετε από υπόταση και υποθερμία. Όσο βρίσκεστε μέσα στο νερό, να κινείτε διαρκώς τα άκρα σας. Να μην κολυμπάτε επί πολλή ώρα σε κρύο νερό. Να αποφεύγετε το κολύμπι τις πρώτες πρωινές ώρες της ημέρας (το νερό είναι παγωμένο). Να αποφεύγετε το κολύμπι το μεσημέρι που ο ήλιος είναι πιο ζεστός. Ούτε να κάθεστε στον ήλιο πριν μπείτε στο νερό. Να θυμάστε ότι οι ακραίες θερμοκρασίες και οι μεταβολές τους με την είσοδο/έξοδο στο νερό μπορεί να είναι επικίνδυνες. Αν η θάλασσα είναι πολύ κρύα, μην βουτήξετε καθόλου.
Κανόνας 10: Βγείτε από το νερό αμέσως, αν νιώσετε ότι κάτι δεν πάει καλά
Αν αισθανθείτε το παραμικρό περίεργο σύμπτωμα, από μία μικρή κράμπα έως την αίσθηση ότι ζαλίζεστε, ζητήστε βοήθεια από τον άνθρωπό σας που κολυμπά δίπλα σας. Ύστερα, προσπαθήστε να βγείτε στην ακτή σιγά-σιγά, χωρίς πανικό. Μην περιμένετε να δείτε πως θα εξελιχθούν τα συμπτώματά σας για να ζητήσετε βοήθεια και να βγείτε από τη θάλασσα.