Ένα από τα ερωτήματα που βασανίζουν τους ανθρώπους σε όλη την υφήλιο λόγω της πανδημίας του κορωνοϊού είναι το πού και για πόσο διάστημα μπορεί να επιζήσει ο φονικός ιός πάνω σε αντικείμενα. Την συζήτηση πυροδότησε εκ νέου η αναφορά του Κέντρου Ελέγχου Λοιμώξεων των ΗΠΑ (CDC) σύμφωνα με την οποία RNA του κορωνοϊού βρέθηκε στο κρουαζιερόπλοιο Princess Cruise 17 ημέρες μετά την αποβίβαση του τελευταίου επιβάτη.
Ο Guardian απευθύνηκε στην καθηγήτρια Ανοσολογίας στο πανεπιστήμιο του Γιέιλ, Akiko Iwasaki, και στην επιδημιολόγο και καθηγήτρια στην Ιατρική Σχολή του Χάρβαρντ Julia Marcus για τις απαντήσεις.
Η έρευνα σημαίνει ότι οι ιοί μπορούν να επιζήσουν έως και 17 ημέρες σε επιφάνειες;
Julia Marcus: Το στοιχείο αυτό της έρευνας δείχνει ότι οι ιοί είναι ανιχνεύσιμοι - όχι ότι είναι ζωντανοί ή ότι η επαφή μαζί τους μπορεί να μολύνει κάποιον.
Akiko Iwasaki: Ο ιός χρειάζεται και άλλα στοιχεία για να είναι πλήρης. Το να έχεις κομμάτια RNA δεν σημαίνει ότι έχεις και ιό ή ότι έχεις και εστία μόλυνσης.
Πόσο διάστημα μπορεί να ζήσει στις επιφάνειες ο κορωνοϊός;
Marcus: Πρόσφατη έρευνα στο The New England Journal of Medicine σε ελεγχόμενες συνθήκες εργαστηρίου έδειξε ότι ο κορωνοϊός είναι ανιχνεύσιμος στον χαλκό για μέχρι 4 ώρες, στο χαρτόνι έως για 24 ώρες και στο πλαστικό και το ατσάλι έως και για 72 ώρες. Είναι όμως σημαντικό να τονίσουμε ότι η ποσότητα του ιού μειώνεται ταχύτατα όσο περνάει η ώρα σε κάθε μια από αυτές τις επιφάνειες. Οπότε ο κίνδυνος από το άγγιγμά τους πιθανότατα μειώνεται όσο περνάει η ώρα.
Μπορείς να μολυνθείς από μόνο ένα σωματίδιο Covid-19;
Iwasaki: Υπάρχει ένας συγκεκριμένος αριθμός ενεργών σωματιδίων στα οποία πρέπει να εκτεθείς για να μολυνθείς. Αν είχες μόνο ένα τέτοιο σωματίδιο στο δάχτυλό σου, είναι απίθανο να προσβληθείς. Ορισμένοι ιοί είναι πολύ ισχυροί και χρειάζεται μόνο 10 σωματίδια για να μολυνθείς ενώ για άλλους απαιτούνται εκατομμύρια. Όσο λιγότερα είναι τα σωματίδια στα οποία εκτίθεται κανείς τόσο λιγότερες είναι οι πιθανότητες έκθεσης στον ιόι. Γι' αυτό είναι πολύ σημαντική η ποσότητα του ιού σε μια επιφάνεια.
Πόσοι προσβάλνται από τις επιφάνειες σε σχέση με όσους προσβάλονται από αιωρούμενα σωματίδια ή από επαφή με ήδη μολυσμένους;
Marcus: Με βάση όσα γνωρίζουμε μέχρι στιγμής οι άνθρωποι είναι πιο πιθανό να προσβληθεί κανείς από τη στενή επαφή με μολυσμένο άνθρωπο από ό,τι αν ακουμπήσεις μια μολυσμένη επιφάνεια. Τούτου λεχθέντος πρέπει να τονιστεί ότι παραμένει σημαντικό να είναι κανείς προσεκτικός στο τι ακουμπάει, ειδικά επιφάνειες τις οποίες χρησιμοποιούν πολλοί, αλλά και να πλένει κανείς προσεκτικά τα χέρια του αφού ακουμπήσει οποιοδήποτε αντικέιμενο οπως για παράδειγμα τη χειρολαβή σε ένα ΜΜΜ ή κάποιο αντικείμενο σε μπακάλικο ή σούπερ μάρκετ.
Iwasaki: Ο κορωνοϊός είναι πολύ σταθερός σε αντικείμενα από πλαστικό ή ατσάλι - μπορεί να παραμείνει για κάμποσες ημέρες. Οπότε είναι πιθανόν κάποιος που είναι ασθενής να αφήσει τον ιό σε μια επιφάνεια και κάποιος άλλος να τον ακουμπήσει και στη συνέχεια να ακουμπήσει το πρόσωπό του.
Υπάρχει κίνδυνος μόλυνσης από λαχανικά και πακέτα που παραδίδονται;
Marcus: Ο κίνδυνος είναι μικρός αλλά είναι πιθανόν αν κάποιος παραδίδει ένα πακέτο στο σπίτι κάποιου άλλους και είναι άρρωστος, αυτό να είναι μια «διαδρομή» μετάδοσης. Η συμβουλή μου είναι κάθε φορά που μπαίνει κάτι νέο στο σπίτι σας να είστε προσεκτικοί με το πλύσιμο των χεριών μετά τον χειρισμό του.
Iwasaki: Η σταθερόηττα του ιού είναι αρκετά σημαντική στο χαρτόνι. Όταν λαμβάνετε τέτοια πακέτα, ανοίξτε τα και πετάξτε γρήγορα το χαρτόνι, πλύντε τα χέρια σας και προσπαθείστε να αποφύγετε την επαφή με το πρόσωπό σας. Λάβετε όλα τα μέτρα που μπορείτε για να ελαχιστοποιήσετε την επαφή από την επιφάνεια του πακέτου στο πρόσωπό σας.
Είναι πιθανό το περιεχόμενο ενός πακέτου να είναι μολυσμένο από όποιον το πακέταρε;
Iwasaki: Οπωσδήποτε υπάρχει αυτή η πιθανότητα αλλά η εξωτερική πλευρά ενός χαρτονιού είναι πιο πιθανό να έρθει σε επαφή με περισσότερους ανθρώπους από ό,τι το εσωτερικό. Αν χρειαστούν, δε, ημέρες για να φτάσει το πακέτο σπίτι σας τότε οποιοσδήποτε ιός ήταν σε αυτό θα έχει ήδη απενεργοποιηθεί.
