Ο Γενικός Γραμματέας της Διακοινοβουλευτικής Συνέλευσης Ορθοδοξίας και Βουλευτής Λαρίσης της ΝΔ κ. Μάξιμος Χαρακόπουλος μιλάει ακόμη για το μεταναστευτικό, την πανδημία, καθώς και για εκκλησιαστικά θέματα
Συνέντευξη στον Ευάγγελο Κόκκινο
Δημοσιογραφική επιμέλεια: Μάνος Χατζηγιάννης
“Τώρα είναι η ώρα των κυρώσεων, του μαστιγίου και όχι του καρότου! “ ανέφερε για την Τουρκία στην αποκλειστική του συνέντευξη στο ΠΕΝΤΑΠΟΣΤΑΓΜΑ ο Γενικός Γραμματέας της Διακοινοβουλευτικής Συνέλευσης Ορθοδοξίας και Βουλευτής Λαρίσης της Νέας Δημοκρατίας κ. Μάξιμος Χαρακόπουλος τονίζοντας μεταξύ άλλων πως η Ελλάδα δεν πρόκειται σε καμία περίπτωση να υποκύψει στους τουρκικούς εκβιασμούς.
Ο κ. Χαρακόπουλος κρούει τον κώδωνα του κινδύνου για το Οικουμενικό Πατριαρχείο, ενώ τονίζει πως δεν πρέπει να επιτραπεί να μπει στο αρχείο η υπόθεση Κατσίφα.
Σχετικά με την πανδημία αποδίδει ευθύνες υποστηρίζοντας πως “οι ψεκασμένες θεωρίες, δυστυχώς, στοιχίζουν ζωές” και επιπροσθέτως για το μεταναστευτικό στέλνει μήνυμα πως “η Ελλάδα δεν είναι ξέφραγο αμπέλι”.
Τέλος αναφορικά με την ισλαμική τρομοκρατία προειδοποιεί να μην πέσουμε ως Ελλάδα στην παγίδα “να συμπεριλάβουμε ολόκληρο τον ισλαμικό κόσμο ως απειλή”.
Δεν παραλείπει να εκφράσει και την θλίψη του για την διαίρεση στην Παγκόσμια Ορθοδοξία με αφορμή το ουκρανικό εκκλησιαστικό ζήτημα.
Ακολουθεί ολόκληρη η συνέντευξη:
-Κύριε Χαρακόπουλε, πως σχολιάζετε τις κινήσεις της Τουρκίας από το Αιγαίο μέχρι τον Έβρο, κι από τον τομέα της ενέργειας μέχρι την Αγιά Σοφιά; Τι μπορεί να σημαίνει για Ελλάδα και Ευρώπη η ολοκληρωτική στροφή προς έναν άτεγκτο ισλαμισμό;
Η Τουρκία είναι φανερό ότι έχει υιοθετήσει ένα νέο δόγμα εξωτερικής πολιτικής, αναθεωρητικό και επιθετικό, εντασσόμενο σε ιδεολογήματα όπως αυτά του νεοοθωμανισμού, του παντουρκισμού και του πανισλαμισμού. Υπ’ αυτό το πρίσμα πρέπει να δούμε όλες τις ενέργειες της Άγκυρας τα τελευταία χρόνια, όχι μόνον έναντι της Ελλάδος αλλά συνολικά. Δεν είναι τυχαίο ότι τουρκικός στρατός βρίσκεται στο Ιράκ, στην Συρία, που κατέχει μια πολύ μεγάλη ζώνη στα βόρεια και βορειοδυτικά, στην Λιβύη και στο Αζερμπαϊτζάν, όπου συμμετείχε ενεργά στον πόλεμο του Ναγκόρνο Καραμπάχ, τόσο με οπλικά συστήματα όσο και με Τούρκους στρατιώτες και μισθοφόρους τζιχαντιστές. Όπως επίσης, ότι τουρκικά πλοία, ερευνητικά, γεωτρητικά και πολεμικά βρίσκονται στα κυπριακά νερά, ενώ γίνεται και εποικισμός της περίκλειστης πόλης των Βαρωσίων.
Απέναντι στην Ελλάδα ο «σουλτάνος» έχει ανοίξει όλη την βεντάλια των τουρκικών διεκδικήσεων, από την αμφισβήτηση των κυριαρχικών δικαιωμάτων της στην ΑΟΖ, την επέκταση στα 12 μίλια των χωρικών υδάτων της, την αποστρατιωτικοποίηση των ελληνικών νησιών, τις γκρίζες ζώνες, την διεκδίκηση ακόμη και ελληνικού εδάφους, νησιών του Αιγαίου. Προσπαθεί να σύρει τη χώρα μας σε έναν δήθεν διάλογο, με την γνώστη λογική «τα δικά σου δικά μας και τα δικά μου δικά μου». Και το κάνει αυτό επιδιώκοντας να δημιουργήσει τετελεσμένα, όπως με το Ορούτς Ρέις, που συνεχίζει να βρίσκεται στο Αιγαίο. Στην φαρέτρα της Τουρκίας δεν λείπουν και άλλες μέθοδοι πίεσης, όπως οι μεταναστευτικές ροές. Είδαμε τι συνέβη πριν μερικούς μήνες, όταν με σαφή σχεδιασμό επεδίωξε να δημιουργήσει μια χαοτική κατάσταση αμφισβήτησης των ελληνικών συνόρων με χιλιάδες, κατευθυνόμενους από τις τουρκικές αρχές, μετανάστες στον Έβρο.
Επίσης, ο Ερντογάν έχει εγκαταλείψει τις βασικές αρχές του κεμαλισμού, που βασίζονταν στην κοσμικότητα του τουρκικού κράτους και στην υιοθέτηση δυτικών προτύπων, και έχει αναγάγει ως βασική ατζέντα την επιστροφή στις επιταγές του Ισλάμ. Αυτό είναι κάτι που γοητεύει και τις μάζες της Ανατολίας που τον έφεραν στην εξουσία και τον στηρίζουν πολιτικά. Εξ ου και η μετατροπή της Αγίας Σοφίας και της Μονής της Χώρας σε μουσουλμανικά τεμένη.
Απέναντι σε αυτή τη συμπεριφορά η Ελλάδα οφείλει να αντιτάξει με αποφασιστικότητα μια ενεργή διπλωματία, που υψώνει ένα ισχυρό πλέγμα συμμαχιών, αλλά και με την ισχυροποίηση της αμυντικής της ικανότητας. Από την πλευρά της Ευρώπης πρέπει να υπάρξει μια σαφέστερη καταδίκη της τουρκικής παραβατικότητας, και όχι να παραμένει σε ρητορικές προτροπές, που αποθρασύνουν την Άγκυρα. Τώρα είναι η ώρα των κυρώσεων, του μαστιγίου και όχι του καρότου!
-Ανησυχείτε για ένα «ατύχημα» στο Αιγαίο, αποτέλεσμα εσκεμμένης τουρκικής μεθόδευσης; Ειδικά μετά από το μπαράζ επιθετικών δηλώσεων και απειλών καθώς και των...ορέξεων σχετικά με το Καστελλόριζο;
Ασφαλώς και μπορεί οποιαδήποτε στιγμή να συμβεί ένα ατύχημα. Το είδαμε το καλοκαίρι με την επακούμβηση της φρεγάτας «Λήμνος» με την τουρκική φρεγάτα «Κεμάλ Ρέις». Το ίδιο μπορεί να συμβεί και στον αέρα, όπου οι Τούρκοι συνεχίζουν τις παραβάσεις, παραβιάσεις και υπερπτήσεις επάνω από ελληνικά νησιά. Δεν αποκλείεται η Άγκυρα να επιθυμεί και ένα συμβάν, ώστε να το χρησιμοποιήσει ως πρόσχημα για να πιέσει σε ένα διάλογο με τους δικούς της όρους. Δηλαδή, με την ατζέντα των θρασύτατων διεκδικήσεών της έναντι της Ελλάδος.
Από την μεριά μας χρειάζεται η συνέχιση της άσκησης αυτής της λεπτής ισορροπίας που θα δείχνει αποφασιστικότητα χωρίς να πέσουμε στις παγίδες που στήνει η άλλη πλευρά. Εννοείται, βεβαίως -και αυτό έχει ξεκαθαριστεί τόσο από τον πρωθυπουργό, όσο και από τους υπουργούς Εξωτερικών και Άμυνας- ότι όσο η Τουρκία προκαλεί δεν πρόκειται να υπάρξει καμία συζήτηση, και ότι όταν δημιουργηθούν οι προϋποθέσεις για διάλογο, το μόνο θέμα αυτής της συζήτησης θα είναι η υφαλοκρηπίδα και οι θαλάσσιες ζώνες, οι ΑΟΖ. Κι αν υπάρχουν διαφωνίες επ’ αυτών των θεμάτων, να απευθυνθούμε από κοινού στο δικαστήριο της Χάγης, ώστε να υπάρξει μια διευθέτηση. Προφανώς, οι Τούρκοι δεν βολεύονται με αυτή την προοπτική, και θέλουν με την απειλή της βίας να περάσουν τα δικά τους. Η Ελλάδα, πάντως, δεν πρόκειται σε καμία περίπτωση να υποκύψει σε αυτούς τους εκβιασμούς. Δεν διαπραγματεύεται με κανέναν, και για κανέναν λόγο -όπως για παράδειγμα για το καλό της ατλαντικής συμμαχίας, που υποστηρίζουν κάποιοι- ούτε τα κυριαρχικά της δικαιώματα, ούτε την κυριαρχία της.
-Με την ιδιότητά σας και ως Γενικός Γραμματέας της Διακοινοβουλευτικής Συνέλευσης Ορθοδοξίας πως εκλαμβάνετε τις τουρκικές επιθέσεις στον Οικουμενικό Πατριάρχη;
Ο εκάστοτε Οικουμενικός Πατριάρχης βρισκόταν πάντοτε σε μια ιδιόμορφη κατάσταση. Πάντοτε ήταν στο στόχαστρο των αρχών ή του παρακράτους και του υποκινούμενου όχλου. Και δυστυχώς είδαμε να αναβιώνουν τέτοιες σκηνές έξω από το πατριαρχείο κατά την επίσκεψη Πομπέο στο Φανάρι. Για αιώνες, στην Οθωμανική αυτοκρατορία, ήταν πολλοί οι πατριάρχες που έχασαν τη ζωή τους, που εξορίστηκαν, που υπέστησαν διωγμούς και μαρτύρια. Όποιος ανέρχεται στον Οικουμενικό θρόνο γνωρίζει ότι αναλαμβάνει να σηκώσει έναν σταυρό! Το ίδιο συμβαίνει και με τον Πατριάρχη Βαρθολομαίο, ο οποίος στα χρόνια της ποιμαντορίας του έχει επιδείξει πλούσιο, πολυποίκιλο και αξιοθαύμαστο έργο, αναδεικνύοντας, παρά τα εμπόδια, το Πατριαρχείο Κωνσταντινουπόλεως σε διεθνή παράγοντα με τεράστιο κύρος. Οπωσδήποτε, η ισλαμιστική στροφή της Τουρκίας και η ενίσχυση των εθνικιστικών διαθέσεων στην τουρκική κοινωνία δημιουργεί ένα επικίνδυνο περιβάλλον για το Πατριαρχείο και τον ίδιο τον Πατριάρχη. Πιστεύω, όμως ότι με την σοφία του, την εμπειρία του, και με την βοήθεια του Θεού, θα καταφέρει να περάσει και αυτήν την καταιγίδα με επιτυχία.
-Έχετε θέσει επανειλημμένως το ζήτημα της διαλεύκανσης της υπόθεση της δολοφονίας του ομογενή Κωνσταντίνου Κατσίφα ως βασική προϋπόθεση για την ενταξιακή πορεία της Αλβανίας στην ΕΕ. Πώς ανταποκρίνονται τα Τίρανα σε αυτό το ζήτημα και ποια η κινητοποίηση της ελληνικής πλευράς δύο χρόνια μετά;
Πράγματι, είναι ένα θέμα το οποίο εξ αρχής προσπάθησα να αναδείξω, γιατί πιστεύω είναι απαράδεκτο σε μια χώρα που θέλει να ενταχθεί στην ευρωπαϊκή οικογένεια να καταπατώνται σκανδαλωδώς ανθρώπινα δικαιώματα. Η πρόσφατη ερώτηση που απεύθυνα στον υπουργό Εξωτερικών Νίκο Δένδια, είχε ως αφορμή την είδηση ότι συμπληρώνοντας δύο έτη από την δολοφονία Κατσίφα, σύμφωνα και με την αλβανική νομοθεσία, και μετά από μια εξοργιστική γραφειοκρατική καθυστέρηση η υπόθεση κινδυνεύει να μπει στο αρχείο. Αυτό δεν πρέπει να το επιτρέψουμε. Οι αλβανικές αρχές πρέπει να καταλάβουν ότι είναι υποχρεωμένες να ρίξουν φως στην υπόθεση. Κι αν υπάρχουν ένοχοι να τιμωρηθούν. Δεν είναι δυνατόν να δίνουμε διαβατήριο στα Τίρανα να εισέλθει στην ΕΕ σαν να είναι λευκή επιταγή. Πρέπει να τηρεί βασικές ευρωπαϊκές προϋποθέσεις, όπως είναι οι αρχές του κράτους δικαίου. Και βεβαίως να γίνονται σεβαστά τα δικαιώματα της Ελληνικής Εθνικής Μειονότητας. Αν εμείς καλωσορίζουμε τους Αλβανούς στην Ευρώπη, επιτρέποντας συμπεριφορές που μόνον ευρωπαϊκές δεν χαρακτηρίζονται, αυτό είναι κακό τόσο για την ίδια την Αλβανία όσο και για την Ευρώπη. Στην απάντησή του ο υπουργός με διαβεβαίωσε ότι το ζήτημα Κατσίφα τίθεται σε κάθε συνάντηση με την αλβανική πλευρά, και ότι γίνεται σαφές ότι συνέχιση της πορείας προς της ΕΕ συνδέεται με τις επιδόσεις και στην απόδοση δικαιοσύνης όσο και στο σεβασμό των ανθρωπίνων δικαιωμάτων.
-Είμαστε σε μια κομβική στιγμή σχετικά με την πανδημία και χρειάζεται ψυχραιμία και αποφασιστικότητα σε όλα τα μέτωπα. Ποια είναι η ευθύνη της κυβέρνησης και ποια των πολιτών για σήμερα αλλά και για την επόμενη μέρα;
Ζούμε μια πρωτόγνωρη κατάσταση. Έλαχε στη γενιά μας να το βιώσει, και μάλιστα σε πλανητική διάσταση. Εκατομμύρια άνθρωποι έχουν νοσήσει και εκατοντάδες χιλιάδες έχουν χάσει τη ζωή τους. Η παγκόσμια οικονομία έχει μπει σε ένα νέο τούνελ κρίσης, και επιχειρήσεις και εργαζόμενοι βρίσκονται σε αδιέξοδο. Ταυτόχρονα, υπάρχει μια κόπωση και ένας διάχυτος φόβος, που επιβαρύνουν τη συλλογική ψυχολογία. Αν και η Ελλάδα πήρε άριστα στο πρώτο κύμα της πανδημίας στο δεύτερο αντιμετωπίζει σοβαρές δυσκολίες. Βεβαίως είναι σε καλύτερη θέση από άλλες χώρες με ανάλογα πληθυσμιακά δεδομένα, ωστόσο έχουμε αύξηση των θανάτων, των διασωληνωμένων και των νοσούντων, ενώ το σύστημα υγείας είναι σε οριακό σημείο. Γιατί φθάσαμε ως εδώ είναι μεγάλη κουβέντα, και ίσως δεν έχει νόημα αυτή τη στιγμή να την κάνουμε. Αυτό που πρέπει να δούμε είναι πως θα βγούμε από την πανδημία γρηγορότερα. Κι αυτό νομίζω ότι επαφίεται πρωτίστως στην ατομική ευθύνη. Αν όλοι μας συμπεριφερθούμε με σύνεση και αυτοσυγκράτηση, αν εκλείψουν ακραίες και ανεύθυνες συμπεριφορές, το φαινόμενο υποχρεωτικά θα υποχωρήσει. Το είδαμε αυτό στις χώρες της άπω ανατολής, όπου εκεί με μια άλλη κουλτούρα πειθαρχίας, καταγράφουν εντυπωσιακά θετικά αποτελέσματα. Με τον κορονοϊό δεν παίζουμε, και οι ψεκασμένες θεωρίες, δυστυχώς, στοιχίζουν ζωές! Από εκεί και πέρα ελπίζουμε όλοι ότι θα έχουμε σύντομα και το κατάλληλο εμβόλιο ώστε να περιοριστεί η διάδοση της πανδημίας και να επιστρέψουμε σε μια κανονικότητα.
-Τι μέτρα πιστεύετε πρέπει να ληφθούν σχετικά με το μεταναστευτικό; Ούτε η Ευρώπη, πόσο δε μάλλον η Ελλάδα, δεν μπορούν επωμιστούν άλλο βάρος...
Το μεταναστευτικό είναι πράγματι μια ωρολογιακή βόμβα για τις κοινωνίες μας. Δυστυχώς, για πολλά χρόνια επικράτησε μια χαλαρή αντιμετώπιση του ζητήματος, πολλές φορές υπό το βάρος ιδεοληπτικών προσεγγίσεων. Έπρεπε να φθάσουμε στο αμήν, στα όσα συνέβησαν στη Μόρια της Λέσβου, αλλά και στα άλλα νησιά του ανατολικού Αιγαίου, ακόμη και στην ηπειρωτική Ελλάδα, για να δούμε ότι η κατάσταση είναι σχεδόν μη διαχειρίσιμη. Η Ελλάδα, λόγω γεωγραφίας, βρίσκεται στα σύνορα της Ευρώπης, είναι η πύλη εισόδου όλων όσων θέλουν να εισέλθουν στην γη της επαγγελίας. Από την πλευρά της η Ευρώπη δεν δείχνει ιδιαίτερη ζέση να συνδράμει τις χώρες της πρώτης γραμμής. Προτιμά να ενισχύει οικονομικά για τη διαχείριση του μεταναστευτικού και να νουθετεί με γενικές αρχές τις κοινωνίες και τις κυβερνήσεις των χωρών του νότου.
Ταυτόχρονα, υπάρχει και μια Τουρκία που χρησιμοποιεί τους μετανάστες για να εκβιάζει την Ευρώπη προς όφελος των δικών της επιδιώξεων. Τους τελευταίους μήνες, ωστόσο, έχει γίνει μια αξιόλογη προσπάθεια να σφραγισθούν τα σύνορα. Γίνεται στον Έβρο, όπου επεκτείνεται ο φράχτης, γίνεται στο Αιγαίο με τις συνεχείς περιπολίες του ελληνικού λιμενικού και της FRONTEX. Το μήνυμα εστάλη: η Ελλάδα δεν είναι ξέφραγο αμπέλι!
Όμως αυτό είναι μόνον η μια, σημαντική, πλευρά της αντιμετώπισης του θέματος. Η άλλη είναι με τους ανθρώπους που βρίσκονται εντός του ελληνικού εδάφους. Για αυτούς υπήρξε μια επιτάχυνση των διαδικασιών απονομής ασύλου, που καρκινοβατούσαν για χρόνια. Ωστόσο, εδώ προκύπτουν δύο νέα προβλήματα. Το ένα είναι τι κάνουν όσοι παίρνουν το άσυλο, χωρίς εργασία, χωρίς κατοικία, χωρίς γνώση της γλώσσας. Βλέπουμε, δυστυχώς, τι συμβαίνει στην πλατεία Βικτωρίας. Το άλλο είναι τι γίνεται με όσους απορρίπτεται η αίτηση απονομής ασύλου. Πώς επιστρέφονται αυτοί οι άνθρωποι στις πατρίδες τους; Εδώ απαιτείται μια ολοκληρωμένη ευρωπαϊκή πολιτική, που θα επιβάλει την ορθολογική κατανομή των ασυλούχων στην Ευρώπη, χωρίς εξαιρέσεις, και επίσης θα προωθήσει τις συμφωνίες επιστροφών με τις χώρες προέλευσης παράτυπων μεταναστών. Αν δεν γίνουν αυτά, δυστυχώς, το πρόβλημα θα παραμένει και θα κακοφορμίζει.
-Με αφορμή τις τελευταίες τρομοκρατικές επιθέσεις στην Ευρώπη, θεωρείτε πως το ριζοσπαστικό Ισλάμ επέστρεψε για τα καλά; Ποιοι είναι οι τρόποι αντιμετώπισης αυτής της δραματικής κατάστασης;
Το εξτρεμιστικό Ισλάμ δεν έφυγε ποτέ, είναι «εδώ» τις τελευταίες δεκαετίες. Τα τρομοκρατικά κτυπήματα επαναλαμβάνονται κατά καιρούς, ιδίως στις ευρωπαϊκές χώρες. Αυτή η μετατροπή της θρησκείας σε πολιτική ιδεολογία, του Ισλάμ σε ισλαμισμό, είναι άκρως επικίνδυνη. Και γίνεται πιο επικίνδυνη όταν την ενστερνίζονται νέοι σε ηλικία μουσουλμάνοι εκτός αλλά και εντός της Ευρώπης. Ιδιαίτερα για τους τελευταίους, οι οποίοι έχουν ζήσει σε ένα ελεύθερο κοινωνικό περιβάλλον, καταδεικνύει ότι το φαινόμενο έχει ισχυρές ρίζες, που δεν μπορεί να εξαλείψει η μέθοδος της επιβολής της λεγόμενης πολυπολιτισμικότητας. Αντιθέτως, βλέπουμε ότι από τους ριζοσπαστικούς κύκλους του Ισλάμ γίνεται προσπάθεια να απεμπολήσει η Ευρώπη τις δικές της αρχές, της ανοχής, της ελευθερίας της έκφρασης. Αυτό επίσης που αξίζει προσοχής είναι ο τρόπος που διάφορα μουσουλμανικά κράτη προσεγγίζουν τις τρομοκρατικές ενέργειες. Για παράδειγμα η Τουρκία κατηγόρησε τη Γαλλία και την Αυστρία, που υπερασπίστηκαν τις ευρωπαϊκές αρχές, μετά τις πρόσφατες τρομοκρατικές επιθέσεις. Βεβαίως, δεν πρέπει να πέσουμε στην παγίδα να συμπεριλάβουμε ολόκληρο τον ισλαμικό κόσμο ως απειλή, σε αυτό δηλαδή που διατύπωσε ο Χάντινγκτον, με τον πόλεμο των πολιτισμών. Ιδίως για την Ελλάδα, που επιδιώκει τη συμμαχία με τον αραβικό κόσμο, αυτό θα ήταν μια καταστροφική επιλογή.
-Τέλος, η Παγκόσμια Ορθοδοξία δοκιμάζεται από την διένεξη για το ουκρανικό εκκλησιαστικό ζήτημα και την αντιπαράθεση ανάμεσα στους δύο ισχυρούς πόλους, Φανάρι και Μόσχα. Τι πιστεύετε σχετικά;
Χωρίς να θέλω να υπεισέλθω σε αμιγώς εκκλησιαστικά ζητήματα, τα οποία δεν είναι της αρμοδιότητας της ΔΣΟ, θα εκφράσω μόνον την λύπη μου για την κρίση που βιώνει αυτή τη στιγμή ο ορθόδοξος κόσμος. Σε ένα ρευστό διεθνές περιβάλλον, με πολλαπλές προκλήσεις και ποικίλες απειλές, η Ορθοδοξία θα έπρεπε να ενισχύσει την ενότητα της, δίνοντας απαντήσεις στα προβλήματα του σύγχρονου ανθρώπου. Ελπίζω ειλικρινά ότι η όλη αυτή υπόθεση που ταλανίζει τον ορθόδοξο κόσμο να λήξει σύντομα με πνεύμα αγάπης και αλληλοκατανόησης.
