Ανοιχτή γραμμή με διακινητές
Ύποπτος ήταν ο ρόλος που έπαιξαν κάποιες εξ αυτών στις εξεγέρσεις και ιδιαίτερα στην τελευταία της Λέσβου. Τον ρόλο τους κατήγγειλαν πρόσφυγες και μετανάστες οι οποίοι δήλωσαν στις τοπικές αρχές ότι τους παρακινούσαν να ξεσηκωθούν γιατί δεν θέλει η Ελλάδα να τους δώσει άσυλο.Οι εμφανιζόμενοι ως μέλη ΜΚΟ υπέδειξαν στους Αφγανούς τι θα γράψουν και στα πανό, «θέλουμε άσυλο» στα ελληνικά. Οργανωμένο φαινόταν το σχέδιο με βάση το οποίο κινήθηκαν στο νησί στην εξέγερση της Δευτέρας. Στη Μόρια υπάρχουν πλέον αστυνομικές δυνάμεις που ελέγχουν την κίνηση των μεταναστών - προσφύγων στο χωριό που έζησε εφιαλτικές στιγμές.
«Ήρθαν κι άλλα πρόσωπα που είχαν άλλους σκοπούς, όπως πιθανόν να δημιουργήσουν επεισόδια» δήλωσε ο κοινοτάρχης Μόριας, Γιάννης Μαστρογιάνης.«Ήταν πρόσωπα άγνωστα σε εμένα, δεν ξέρω από πού είναι και ήταν υποστηρικτές των δύο άκρων, αλληλέγγυοι των ΜΚΟ και άλλοι με την πλευρά του χωριού».
Ταυτόχρονα λειτουργούσε στα νησιά και ένα δίκτυο γιατρών - δικηγόρων που έβγαζαν καρμπόν γνωματεύσεις είτε για να αποκτήσουν οι πρόσφυγες και μετανάστες γνωμάτευση ευαλωτότητας σε ποσοστό 80% είτε για να ξεκινήσουν τη διαδικασία για το άσυλο. Στήθηκαν ΜΚΟ εν μία νυκτί με ευρωπαϊκά κονδύλια για να καλύψουν διάφορες ανάγκες αρκετά από τα οποία τώρα ελέγχει ο OLAF.
Ονοματεπώνυμο και «Big brother»
Οι ΜΚΟ θα έχουν πλέον όχι μόνο ΑΦΜ αλλά και ονοματεπώνυμο.
Κυβερνητικές πηγές επισημαίνουν ότι η ρύθμιση προβλέπει, για πρώτη φορά, την ανάγκη καταχώρισης και πιστοποίησης και των φυσικών προσώπων που δραστηριοποιούνται σε αυτές. «Μέλη, υπαλλήλους και συνεργάτες έχουν υποχρέωση να δηλώσουν και οι ήδη εγγεγραμμένες ΜΚΟ σε προθεσμία τριών μηνών», επισημαίνεται χαρακτηριστικά.
Ο έλεγχος από την Πολιτεία σε ατομικό επίπεδο θα είναι πιο ενδελεχής. Κανένα πρόσωπο δεν θα μπορεί να δραστηριοποιείται σε δομές ή στις ακτές, χωρίς να διαθέτει σχετική πιστοποίηση/ ταυτότητα από το υπουργείο Μετανάστευσης και Ασύλου. Οι ΜΚΟ θα έχουν την υποχρέωση να δηλώνουν τα άτομα (μέλη, υπαλλήλους, συνεργάτες) που θα δραστηριοποιούνται και αυτά θα πρέπει να φέρουν ταυτότητα μέλους/ πιστοποίηση για να δραστηριοποιούνται».
Προβλέπεται να οριστεί ειδικός γραμματέας ΜΚΟ, ο οποίος θα έχει ως αποκλειστικό αντικείμενο την στενή παρακολούθηση των ΜΚΟ.
Με υπουργική απόφαση θα εξειδικευτούν οι προϋποθέσεις εγγραφής και διαγραφής των μελών από το Μητρώο. Άπαντες που θα εισέρχονται στις δομές θα χτυπάνε κάρτα. Εάν ένα μέλος - υπάλληλος ΜΚΟ παραβιάσει κάποια από τις αρχές μπορεί να οδηγήσει ακόμη και στην αποβολή ολόκληρης της οργάνωσης. Θα υπάρξει Κώδικας Συμπεριφοράς που θα πρέπει να υπηρετούν όλοι.
Ψαλίδισμα στον Στεφανή
Η νέα ρύθμιση για τις ΜΚΟ προβλέπει και θεσμοθέτηση ειδικής επιχορήγησης προς τους δήμους στα όρια των οποίων λειτουργούν δομές φιλοξενίας προσφύγων συνολικού ύψους 50 εκατ. ευρώ, και επαναπροσδιορισμό των αρμοδιοτήτων του Εθνικού Συντονιστή για την αντιμετώπιση του προσφυγικού - μεταναστατευτικού προβλήματος. Δηλαδή ψαλιδίζονται οι αρμοδιότητες του υφυπουργού Αμυνας Αλκιβιάδη Στεφανή μετά την επανασύσταση του υπουργείου Μεταναστευτικής Πολιτικής.
Επίσπευση διαδικασιών
Τα κενά και οι ασάφειες που εντοπίστηκαν κατά την εφαρμογή του νόμου για το άσυλο που ψήφισε η σημερινή κυβέρνηση θα έρθουν να καλύψουν τροπολογίες που θα κατατεθούν ίσως και την επόμενη εβδομάδα όπως προανήγγειλε ο υπουργός Μετανάστευσης Νότης Μηταράκης. Θα μειώνεται περαιτέρω ο χρόνος έκδοσης των αποφάσεων και η ταχύτερη έξοδος από τα κέντρα όσων έχουν απόφαση. Για παράδειγμα όταν κάποιος πάρει οριστικά άσυλο προβλεπόταν να μπορεί να παραμείνει στις δομές έως έξι μήνες. Τώρα θα περιοριστεί σημαντικά ο χρόνος (πχ έως ένα μήνα). Αυτό θα αποσυμφορήσει τις δομές και θα περιορίσει και τα κονδύλια αφού η παραμονή εντός του συστήματος σημαίνει εκτός από κρεβάτια, συσσίτια, μηνιαία επιδόματα κλπ. Θα περιοριστεί και ο χρόνος έκδοσης αποφάσεων για όσους δεν δικαιούνται άσυλο οι οποίοι επίσης ζουν για χρόνια μέσα στις δομές με τα συγκεκριμένα προνόμια. Ο στόχος είναι η Ελλάδα να μπορέσει να πλησιάσει τον μέσο όρο της ΕΕ όπου το 57% των αιτήσεων ολοκληρώνεται μέσα σε έξι μήνες.
Οι επιστροφές
Από τις αρχές του χρόνου έχουν πραγματοποιηθεί 7 αποστολές επιστροφών στην Τουρκία και επεστράφησαν 85 άτομα (Σύροι, Αφγανοί και άτομα προερχόμενα από χώρες της υποσαχάριας Αφρικής), ενώ ολόκληρο το 2019 επέστρεψαν στην Τουρκία 391 άτομα. Ο στόχος είναι να φτάσουν τις 200 την εβδομάδα αλλά μοιράζει με σταγόνα στον ωκεανό. Σύμφωνα με στοιχεία που διαβίβασε στη Βουλή ο υφυπουργός Προστασίας του Πολίτη Λευτέρης Οικονόμου σε 55.609 ανέρχονται οι συλληφθέντες στα ελληνοτουρκικά σύνορα (χερσαία και θαλάσσια) από τις αστυνομικές και λιμενικές αρχές το β΄ εξάμηνο του 2019.
Ειδικότερα, οι 22.591 είναι υπηκοότητας Αφγανιστάν, οι 14.742 Συριακής υπηκοότητας, 4.244 Τουρκικής, 2.553 Ιρακινής, 2.180 υπηκοότητας Σομαλίας, 2.065 Παλαιστινιακής, 1.827 Λαϊκής Δημοκρατίας Κογκό (πρώην Ζαϊρ), 1.417 Ιρανικής, 660 Κογκό, 582 Καμερούν και 2.748 αλλοδαποί με λοιπές υπηκοότητες. Συνολικά, 55.609. Εξ αυτών, οι 22.184 συνελήφθησαν στη Λέσβο, οι 2.633 στην περιοχή αρμοδιότητας Διεύθυνσης Αστυνομίας Α΄ Δωδεκανήσου, οι 4.761 στην περιοχή αρμοδιότητας της Διεύθυνσης Αστυνομίας Αλεξανδρούπολης, οι 7.508 στη B’Δωδεκανήσου, οι 3.777 στην περιοχή της Διεύθυνσης Αστυνομίας της Ορεστιάδας, οι 8.115 στη Σάμο και οι 6.601 στη Χίο.