Με το αιφνιδιαστικό διάγγελμα που έκανε χθες ο πρωθυπουργός Αλέξης Τσίπρας επιχείρησε να αλλάξει την πολιτική ατζέντα, καθώς η κυβέρνηση βρίσκεται στριμωγμένη για την υπόθεση των πυρομαχικών στη Σαουδική Αραβία, αλλά και από τις εξελίξεις στην Κεντροαριστερά, αλλά κυρίως το Μέγαρο Μαξίμου θέλησε να κουκουλώσει με τις έκτακτες παροχές τα μέτρα που έρχονται και θα πλήξουν εκ νέου την μεσαία τάξη.
Τις επόμενες ημέρες επιστρέφουν οι Θεσμοί στην Ελλάδα και τα μέτρα που θα ζητήσουν για να κλείσει η τρίτη αξιολόγηση θα είναι σκληρά για την κοινωνία και ειδικά για τους μη έχοντες. Οι πλειστηριασμοί της ακίνητης περιουσίας για παράδειγμα θα είναι ένα εξ αυτών και βεβαίως το ζήτημα «καίει» την κυβέρνηση.
Έτσι, ο κ. Τσίπρας θέλησε αφενός να δείξει πώς «οι κόποι των Ελλήνων δεν πάνε χαμένοι», ανεξάρτητα αν η κυβέρνηση τα παίρνει από τους πολίτες όλο το χρόνο για να τους επιστρέψει ένα μικρό μέρος αυτών ως δήθεν ανταμοιβή και αφετέρου να επισκιάσει με την συζήτηση και το πόσα και πότε ο κάθε πολίτης θα λάβει τον νέο «μποναμά μέτρων» που κυβέρνηση και δανειστές ετοιμάζουν.
Οι παροχές που εξήγγειλε ο κ. Τσίπρας αγγίζουν το 1,4 δισ. ευρώ και αυτό το ποσό προέρχεται από το υπερπλεόνασμα, από την ασφυξία που προκάλεσαν στους Έλληνες φορολογούμενους τα μέτρα. Ασφαλώς και όλο αυτό το ποσό δεν θα καταλήξει στους λογαριασμούς των δικαιούχων της έκτακτης αυτής παροχής, αλλά όπως είπε ο πρωθυπουργός θα αφορά και στην ενίσχυση της ΔΕΗ.
Στην πράξη, μόλις 700 εκατ. ευρώ (ή το 1/8 από το πρωτογενές πλεόνασμα των 5,6 δισ. του 2017) θα δοθούν σε νοικοκυριά με χαμηλό εισόδημα. Η παροχή ξεκινά από μόλις 250 ευρώ για άγαμους με κάτω από 9.000 ευρώ το χρόνο (ή λιγότερα από 750 ευρώ το μήνα). Σε ακραίες περιπτώσεις μπορεί να φτάσει στα 900 ευρώ.
Αποκλείονται όμως όσοι έχουν ακίνητη περιουσία 180.000 ευρώ και άνω, δηλαδή όσοι έχουν ακίνητα σε σχετικά καλές περιοχές στα αστικά κέντρα της χώρας. Σε κάθε περίπτωση αποκλείονται όσοι είχαν εισόδημα 18.000 ευρώ και άνω, ασχέτως οικογενειακής κατάστασης ή άλλων αναγκών. Ο πρωθυπουργός είπε ότι η παροχή θα είναι ακατάσχετη και αφορολόγητη, αλλά δεν είπε αν θα μετράει στα εισοδηματικά κριτήρια για άλλες παροχές ή φοροελαφρύνσεις.
Επιπλέον, οι μισοί συνταξιούχοι και ειδικά οι χαμηλοσυνταξιούχοι- δεν θα πάρουν τίποτε από τα άλλα 315 εκατ. ευρώ που θα επιστρέψει η κυβέρνηση ως αχρεωστήτως παρακρατηθείσες εισφορές σε συντάξεις. Ωστόσο αυτά είναι λεφτά που ανήκουν σε συνταξιούχους και παρακρατούνταν παράνομα από το 2012 -και μέχρι και ενάμισι χρόνο μετά την εκλογή του ΣΥΡΙΖΑ- αλλά όχι «περίσσευμα» του προϋπολογισμού. Και είναι ελάχιστα μπροστά στα 2 δισ. που έχει επιδικάσει το ΣτΕ για να επιστραφούν σε συνταξιούχους, αλλά η κυβέρνηση δεν εφαρμόζει τις δικαστικές αποφάσεις.
Πρακτικά η κυβέρνηση «ψαρεύει» κυρίως σε συνταξιούχους Δημοσίου και πρώην ΔΕΚΟ, καθώς συνταξιούχοι κάτω των 1.000 ευρώ τον μήνα δεν είχαν υποστεί μειώσεις τα προηγούμενα χρόνια -αλλά υπέστησαν πολλές άμεσες και έμμεσες την τελευταία διετία.
Σύμφωνα με όσα εξήγγειλε χθες ο πρωθυπουργός, μέσα στη βδομάδα κατατίθεται ο σχετικός νόμος στη Βουλή και μέχρι τα μέσα Δεκεμβρίου θα έχει πραγματοποιηθεί η καταβολή του ποσού στους δικαιούχους.
Τα κριτήρια που θα τεθούν είναι εισοδηματικά, περιουσιακά και οικογενειακής κατάστασης. Τα εισοδηματικά κριτήρια αφορούν μονοπρόσωπα νοικοκυριά με ύψος εισοδήματος μέχρι 9.000 ευρώ και πολυπρόσωπα με ανώτατο όριο τα 18.000 ευρώ. Τα εισοδηματικά όρια προσαυξάνονται κατά 50% για κάθε επιπλέον ενήλικα και κατά 25% για κάθε παιδί. Ενώ παράλληλα, δικαιούχοι θα είναι και όσων τα νοικοκυριά διαθέτουν ακίνητη περιουσία με ανώτατο όριο σε κάθε περίπτωση τα 180.000 ευρώ.
Τα παραπάνω πρακτικά σημαίνουν ότι:
Για οικογένειες με δύο παιδιά,
-και εισόδημα 6.000 ευρώ ετησίως, θα δοθεί ενίσχυση 900 ευρώ,
-για εισόδημα 12.000 ευρώ, ενίσχυση 700 ευρώ και
-για εισόδημα 18.000 ευρώ, ενίσχυση ύψους 500 ευρώ.
Για ένα νοικοκυριό που αποτελείται από ένα ζευγάρι χωρίς παιδιά,
-για εισόδημα 4.500 ευρώ, θα δοθεί ενίσχυση 675 ευρώ,
-για εισόδημα 9.000 ευρώ, ενίσχυση 525 ευρώ
-και για εισόδημα 13.500 ευρώ, ενίσχυση 375 ευρώ.
Ενώ και για τα μονοπρόσωπα νοικοκυριά,
-για όσους έχουν ετήσιο εισόδημα 3.000 ευρώ, δίδεται ενίσχυση 450 ευρώ
-για εισόδημα 6.000 ευρώ, ενίσχυση 350 ευρώ
-και για εισόδημα 9.000 ευρώ, ενίσχυση 250 ευρώ.
Οι συνταξιούχοι που δεν θα πάρουν ούτε 10 ευρώ
Με τη σύνταξη του Δεκεμβρίου, δηλαδή στις 29 Νοεμβρίου, θα επιστραφούν στους συνταξιούχους οι εισφορές υπέρ υγείας που παρακρατήθηκαν παρανόμως τόσο από τη σημερινή, όσο και από τις προηγούμενες κυβερνήσεις.
Σύμφωνα με τα παραδείγματα που ανέφερε ο πρωθυπουργός, συνταξιούχος που λαμβάνει σύνταξη περί τα 1.100 ευρώ, θα έχει επιστροφή περίπου 240 ευρώ, για σύνταξη περί τα 1.200 ευρώ, η επιστροφή θα είναι 370 ευρώ και για σύνταξη περί τα 1.300 ευρώ, η επιστροφή θα είναι 450 ευρώ. Το συνολικό ποσό που θα επιστραφεί ανέρχεται σε 315 εκατ. ευρώ.
Αν και η πρόθεση της κυβέρνησης είναι να εμφανιστούν τα ποσά ως χριστουγεννιάτικος μποναμάς, με τη μορφή 13ης σύνταξης, η πλειοψηφία των συνταξιούχων δεν ανήκει στις κατηγορίες που ανέφερε ο πρωθυπουργός.
Σύμφωνα με την έκθεση ΗΛΙΟΣ πάνω από 1.1 εκατ. συνταξιούχοι σε σύνολο 2.600.107 όχι μόνο δεν παίρνουν πάνω από 1.100 ευρώ αλλά προσπαθούν να επιβιώσουν με κάτω από 500 ευρώ κύρια σύνταξη το μήνα. Όπως υπολογίζουν οι ειδικοί περίπου 1,9 εκατ. συνταξιούχοι δεν θα πάρουν πίσω ούτε 10 ευρώ.
Μια άλλη κατηγορία συνταξιούχων, περίπου 600.000, θα λάβουν πίσω ποσά έως 300 ευρώ. Μεγάλα ποσά θα πρέπει να περιμένουν περίπου 100.000 υψηλοσυνταξιούχοι δικαστικοί, τραπεζικοί, υπάλληλοι ΔΕΚΟ και Πανεπιστημιακοί.
Συγκεκριμένα 93.000 θα πάρουν πίσω περίπου 1.000 ευρώ, 2.000 συνταξιούχοι 1.200 ευρώ και 1.500 από 2.000 έως και 3.000 ευρώ.
Επί τέσσερα έτη τα ταμεία εφάρμοζαν τις περικοπές των μνημονίων εσφαλμένα, με αποτέλεσμα οι συνταξιούχοι να χάνουν κάθε μήνα σημαντικά ποσά από τη σύνταξή τους. Και αυτό γιατί ο νόμος αναφέρει ότι η εισφορά υπέρ υγείας υπολογίζεται επί των καταβαλλόμενων συντάξεων και κατά συνέπεια η κράτηση για τον κλάδο ασθένειας θα πρέπει να γίνεται στο ποσό που προκύπτει μετά την αφαίρεση των μνημονιακών μειώσεων και όχι επί του αρχικού ποσού. Όπως επισημαίνουν νομικοί σε περίπτωση θανάτου του δικαιούχου , τα χρήματα πρέπει να επιστραφούν στους κληρονόμους του.
Χαρακτηρίζουν μέρισμα την ενίσχυση της ΔΕΗ
Έμμεση παραδοχή της δύσκολης κατάστασης στην οποία βρίσκεται η ΔΕΗ αποτελεί η ξαφνική απόφαση της κυβέρνησης να καταβάλει εφάπαξ - αντί στην πενταετία - οφειλές προς την επιχείρηση, ύψους 360 εκατομμυρίων ευρώ. Δια στόματος πρωθυπουργού ανακοινώθηκε ότι από το μέρισμα των 1,4 δισ. ευρώ θα καλυφθεί το κόστος των Υπηρεσιών Κοινής Ωφελείας με στόχο πρώτον να δοθεί μια άμεση ανάσα ρευστότητας στη δημόσια επιχείρηση ηλεκτρισμού, αλλά και να μην υπάρξει αύξηση στα τιμολόγια ρεύματος περίπου 90 εκατομμυρίων το 2018, ένα χρόνο πριν τις εκλογές.
Η αποπληρωμή αυτού του ποσού αναμενόταν αρχικά να καταβληθεί μέσω των λογαριασμών της ΔΕΗ και από τον κρατικό προϋπολογισμό, σε βάθος πενταετίας. Φαίνεται ότι η λύση να δοθούν τα 360 εκατ. ευρώ από το πλεόνασμα επιλέχτηκε καθότι η τρόικα δεν συμφωνούσε με μια πιθανή επιβάρυνση του προϋπολογισμού του 2018, αλλά και εξαιτίας της δύσκολης θέσης που βρίσκεται η ΔΕΗ - ταμειακά, λόγω των υψηλών ληξιπρόθεσμων οφειλών από καταναλωτές ύψους 2,5 δισ. ευρώ.
