Να εντείνουν τις κοινές προσπάθειες σε σχέση με την εξωτερική διάσταση διαχείρισης της μετανάστευσης ως αναπόσπαστο μέρος μιας ολιστικής προσέγγισης, συμφώνησαν οι υπουργοί Εσωτερικών και Μετανάστευσης και Ασύλου της Ελλάδας, της Κύπρου, της Ιταλίας, της Ισπανίας και της Μάλτας, που συναντήθηκαν, σήμερα, στη Θεσσαλονίκη στο πλαίσιο της 6ης Συνόδου της ομάδας των MED.
Στο κείμενο συμπερασμάτων της Συνόδου αναφέρεται ότι η απώλεια ζωών στη θάλασσα και η κακομεταχείριση των μεταναστών από διακινητές μπορούν να αποφευχθούν μέσω της αποτροπής των παράτυπων αναχωρήσεων. Στο πλαίσιο αυτό, καλείται η Επιτροπή να διαπραγματευτεί νέες στρατηγικές συνεργασίας και αμοιβαία επωφελείς συμφωνίες με βασικές τρίτες χώρες προέλευσης και διέλευσης στη βάση της αμοιβαίας εμπιστοσύνης και μιας συνολικής προσέγγισης διαδρομής.
Οι υπουργοί που μετείχαν στη σημερινή Σύνοδο καλούν, επίσης, την Ευρωπαϊκή Επιτροπή να διασφαλίσει την πλήρη εφαρμογή των υφιστάμενων εταιρικών σχέσεων και συμφωνιών με τρίτες χώρες, με σκοπό τον περιορισμό των παράτυπων αναχωρήσεων, την εξάρθρωση των δικτύων παράνομης διακίνησης, την αποφασιστική καταπολέμηση του οργανωμένου εγκλήματος και την αύξηση του ποσοστού επιστροφών. Σε περίπτωση, δε, που οι εν λόγω εταιρικές σχέσεις χρειάζονται αναζωογόνηση ή εάν συναφθούν νέες τονίζεται στο κείμενο των συμπερασμάτων πως θα πρέπει "να δράσουμε άμεσα προς αυτή την κατεύθυνση προκειμένου να διασφαλιστεί η αποτελεσματική διαχείριση της μετανάστευσης.
Στο κείμενο των συμπερασμάτων επιβεβαιώνεται επίσης, η κοινή δέσμευση της ομάδας των MED5 για την προστασία των εξωτερικών συνόρων της Ευρωπαϊκής Ένωσης, σε συμφωνία με το ισχύον διεθνές δίκαιο, τις αρχές και αξίες της ΕΕ και την προστασία των θεμελιωδών δικαιωμάτων. Επιπλέον, διατυπώνεται η δέσμευση για τα ανθρώπινα δικαιώματα και τις θεμελιώδεις ελευθερίες ώστε να μην γίνεται κατάχρηση από διακινητές ανθρώπων. Γίνεται, επίσης, αναφορά στις επιχειρήσεις έρευνας και διάσωσης με την επισήμανση ότι θα πρέπει να διεξάγονται για την παροχή βοήθειας σε οποιοδήποτε σκάφος ή άτομο που βρίσκεται σε κίνδυνο στη θάλασσα, στη βάση του διεθνούς δικαίου, και δεν θα πρέπει να γίνεται κατάχρηση κατά τρόπο που να προκαλεί παράτυπη μετανάστευση ή παράνομη διακίνηση μεταναστών οδηγώντας έτσι στην κατάχρηση του Κοινού Ευρωπαϊκού Συστήματος Ασύλου.
Επιβεβαιώνεται ακόμη ο ρόλος της FRONTEX σε ό,τι αφορά την παροχή βοήθειας προς τα κράτη-μέλη στα εξωτερικά σύνορα στο πλαίσιο των προσπαθειών τους για αποτελεσματική διαχείριση των συνόρων. Στο πλαίσιο αυτό, καλείται -μεταξύ άλλων- η Ευρωπαϊκή Επιτροπή να διαθέσει επαρκείς πόρους στη FRONTEX και να προβεί στην ολοκλήρωση των συμφωνιών με τις τρίτες χώρες προκειμένου να αξιοποιηθεί πλήρως το δυναμικό της, ενώ υπογραμμίζεται ο ρόλος της Europol κατά της παράνομης διακίνησης μεταναστών και η ανάγκη για δύο επιχειρησιακές ομάδες δράσεις στην κεντρική και την ανατολική Μεσόγειο.
Οι υπουργοί της ομάδας των MED5 καταδικάζουν επίσης κάθε προσπάθεια τακτικών εργαλειοποίησης και υβριδικών απειλών από τρίτες χώρες ή μη κρατικούς παράγοντες υπογραμμίζοντας την ανάγκη για μια συλλογική αντιμετώπισή τους. Τονίζουν, παράλληλα, την ανάγκη να καταστούν τα εξωτερικά σύνορα της ΕΕ ανθεκτικά, συμπεριλαμβανομένης της Πράσινης Γραμμής στην περίπτωση της Κύπρου, η οποία, όπως επισημαίνεται, θα πρέπει να τύχει της δέουσας αντιμετώπισης, παρά το γεγονός ότι δεν αποτελεί σύνορο, όπως υπογραμμίζεται στο κείμενο.
Στα συμπεράσματα της συνόδου οι υπουργοί των MED5 επαναλαμβάνουν τη σταθερή τους θέση ότι οι ευθύνες που επωμίζονται οι χώρες της ομάδας πρέπει να αντισταθμιστούν με επαρκή, απτά και αποτελεσματικά μέτρα αλληλεγγύης καθώς η ισορροπία μεταξύ ευθύνης και αλληλεγγύης, αποτελεί προϋπόθεση για την αποτελεσματική διαχείριση της μετανάστευσης εντός της Ένωσης.
Τονίζεται ακόμη η ανάγκη να υποστηριχθούν "οι γείτονες μας στη Μεσόγειο και τον Ατλαντικό στις προσπάθειές τους να αντιμετωπίσουν τις παράνομες μεταναστευτικές ροές", μεταξύ άλλων μέσω της παροχής εξοπλισμού, εκπαίδευσης, της ανάπτυξης δεξιοτήτων και άλλων μορφών συνεργασίας. Στο πλαίσιο αυτό καλείται η Ευρωπαϊκή Επιτροπή να διαθέσει τη χρηματοδότηση που απαιτείται για τη διαχείριση του μεταναστευτικού.
Στο κείμενο των συμπερασμάτων επαναλαμβάνεται η δέσμευση των MED5 για αντιμετώπιση των βαθύτερων αιτιών της μετανάστευσης, με την προώθηση των νόμιμων οδών και μείωση των παράτυπων, την ενίσχυση της ασφαλούς μετανάστευσης κ.ά., ενώ ζητούνται καινοτόμες και αποτελεσματικές λύσεις για τον περιορισμό των πρωτογενών μετακινήσεων και την άρση των κινήτρων που ωθούν τους ανθρώπους να έρχονται παράτυπα στην Ένωση.
Τονίζεται -μεταξύ άλλων- η σημασία των επιστροφών ως βασικού πυλώνα της μεταναστευτικής πολιτικής της ΕΕ, συμπεριλαμβανομένων των εκούσιων υποβοηθούμενων επιστροφών και καλείται η Επιτροπή να αναλάβει ενισχυμένη δράση ώστε να διασφαλίσει ότι οι τρίτες χώρες συμμορφώνονται με τις νόμιμες ή συμφωνημένες δεσμεύσεις επανεισδοχής και επιστροφής.
Τέλος, σε ό,τι αφορά το Σύμφωνο για το 'Ασυλο και τη Μετανάστευση, ζητείται η άμεση ολοκλήρωση των διαπραγματεύσεων με την επισήμανση ότι το τελικό αποτέλεσμα θα πρέπει να είναι ένα αποδοτικό και στιβαρό σύστημα που να λειτουργεί στην πράξη και να είναι σε θέση να αντέχει σε δύσκολες καταστάσεις.
Το κείμενο των συμπερασμάτων υπογράφουν:
- Ο υπουργός Μετανάστευσης και Ασύλου της Ελλάδας, Δημήτρης Καιρίδης, ο οποίος και προήδρευσε των εργασιών της Συνόδου,
- Ο υπουργός Εσωτερικών της Ισπανίας, Φερνάντο Γκράντε Μαρλάσκα Γκόμεθ, η χώρα του οποίου βρίσκεται στο τιμόνι της ΕΕ το τρέχον εξάμηνο,
- Ο υπουργός Εσωτερικών της Ιταλίας, Ματέο Πιαντεντόσι
- Ο υπουργός Εσωτερικών της Κύπρου, Κωνσταντίνος Ιωάννου, και
- Ο υπουργός Εσωτερικών της Μάλτας, Μπάιρον Καμιλιέρι.
