Οι μεγάλες καθυστερήσεις στην απονομή της Δικαιοσύνης και οι συνεχείς οίκοθεν αναβολές κυριάρχησαν στη συνάντηση, σήμερα Δευτέρα, της Προέδρου της Δημοκρατίας Κατερίνας Σακελλαροπούλου με τις ηγεσίες των δικαστηρίων, του δικηγόρους και δικαστικούς υπαλλήλους.
Όλοι αποδέχθηκαν ότι υπάρχουν τεράστιες καθυστερήσεις που φτάνουν σε σημείο αρνησιδικίας, ενώ συμφώνησαν ότι στο μέλλον θα υπάρξουν ανάλογες συναντήσεις, χωρίς όμως τη συμμετοχή της κυρίας Σακελλαροπούλου.
Πάντως, οι πρόεδροι των δικαστηρίων και ειδικά του Συμβουλίου της Επικρατείας και του Ελεγκτικού Συνεδρίου δεν αρνήθηκαν την ύπαρξη του τεράστιου προβλήματος στην απονομή της Δικαιοσύνης και των αναβολών, ενώ έγινε και παραδοχή από πρόεδρο Ανωτάτου Δικαστηρίου ότι δεν μπορεί να στείλει συναδέλφους της στο πειθαρχικό. Από την πλευρά του ο κ. Σαρμάς επέρριψε τις ευθύνες των καθυστερήσεων στην Διοίκηση. Η κυρία Γεωργίου επανέλαβε ότι ήδη από την πειθαρχική Ολομέλεια του Αρείου Πάγου έχουν ήδη απολυθεί 20 δικαστές και εισαγγελείς, αλλά παρ΄ όλα αυτά το πρόβλημα των καθυστερήσεων παραμένει.
Ένα ακόμα από τα θέματα που τέθηκαν στο τραπέζι ήταν ο μεγάλος αριθμός των οργανικών κενών θέσεων των δικαστικών υπαλλήλων που εδώ και χρόνια αποτελεί ένα από τα βασικά προβλήματα της Δικαιοσύνης και προκαλεί τεράστια προβλήματα δυσλειτουργίας.
Στη συνάντηση παραβρέθηκαν η πρόεδρος του Συμβουλίου της Επικρατείας, Ευαγγελία Νίκα, η πρόεδρος του Αρείου Πάγου, Μαρία Γεωργίου, ο πρόεδρος του Ελεγκτικού Συνεδρίου, Ιωάννης Σαρμάς, ο Εισαγγελέας του Αρείου Πάγου, Ισίδωρος Ντογιάκος, ο Γενικός Επίτροπος της Επικρατείας των Τακτικών Διοικητικών Δικαστηρίων, Δημήτριος Κωστάκης, η πρόεδρος του Νομικού Συμβουλίου του Κράτους, Ευγενία Βελώνη, ο πρόεδρος του Δικηγορικού Συλλόγου Αθηνών και Πρόεδρος της Ολομέλειας των Δικηγορικών Συλλόγων Ελλάδας, Δημήτρης Βερβεσός και ο πρόεδρος της Ομοσπονδίας Δικαστικών Υπαλλήλων Ελλάδος, Γεώργιος Διαμάντης.
Η κυρία Σακελλαροπούλου μεταξύ άλλων ανέφερε:
«Όλοι συζητούμε για την έγκαιρη και αποτελεσματική απονομή της δικαιοσύνης και η Ελλάδα τρέχει πίσω από αυτές τις μαγικές λέξεις επί δεκαετίες. Οι δικαστές, οι δικηγόροι, οι πάντες. Και βέβαια η κοινωνία που ταλαιπωρείται. Δεν είναι πολύ εύκολο, επιμένω όμως ότι μπορούν πολλά να γίνουν για την αντιμετώπιση αυτής της παθογένειας, γιατί η δικαιοσύνη είναι μεν συλλογικό αγαθό, αλλά η λειτουργία της είναι κάτι που μπορεί να βελτιωθεί.
Βλέπουμε να εισάγονται ρυθμίσεις αλλεπάλληλες, οι οποίες πολλές φορές περιπλέκουν τα πράγματα ή πάντως αποδεικνύονται ανεπαρκείς. Για να μπορέσει κανείς να βρει λύσεις, χρειάζονται τομές και όχι μικρορρυθμίσεις και μπαλώματα. Οι τομές όμως θέλουν συναινέσεις, θέλουν γενναιότητα και υποχωρήσεις αμοιβαίες. Ξέρω ότι αυτή την εποχή έχουν ήδη αρχίσει συζητήσεις και για τις καθυστερήσεις που είναι ένα μεγάλο θέμα. Όπως προκύπτει και από τους δείκτες του EU Justice Scoreboard, το οποίο έχει μεγάλο ρόλο και στα μέτρα που προτείνονται στα κράτη μέληκαι στη χρηματοδότηση από το ταμείο Ανάκαμψης, η Ελλάδα εμφανίζεται στο θέμα αυτό να υστερεί. Τουλάχιστον πάντως για τις διοικητικές διαφορές υπάρχει σημαντική βελτίωση, από τις 1500 μέρεςτο 2013, στις 600, που όμως είναι και πάλι πίσω από τον ευρωπαϊκό μέσο δείκτη.
Μεγάλο ζήτημα είναι και το θέμα του χωροταξικού χάρτη, γιατί η κατάσταση των πραγμάτων και στη δικαιοσύνη είναι δυναμική. Η Ελλάδα δεν είναι η Ελλάδα του 1960, ούτε του 2000 καν, επομένως και η χωροταξία των δικαστηρίων είναι προς μελέτη. Στο ζήτημα αυτό είναι αναπόφευκτο να υπάρχουν αντιδράσεις και επιφυλάξεις τόσο από τους πολίτες, τις τοπικές κοινωνίες και τους τοπικούς συλλόγους, όσο και από τους δικαστές. Γι’ αυτό λέω ότι οι μεταρρυθμίσεις θέλουν μελέτη, γενναιότητα και συναίνεση.
Υπάρχουν και άλλα πολλά ζητήματα, όπως η αξιολόγηση του έργου των δικαστών, όσο και να ενοχλεί καμιά φορά η λέξη αυτή. Τα θέματα αυτά δεν μπορούν να λυθούν μόνον από τους δικαστές, τον νομοθέτη ή την εκάστοτε κυβέρνηση, αλλά όλοι οι φορείς της δικαιοσύνης πρέπει να έχουν τη διάθεση να προβληματιστούν και να συνεργαστούν».
Οι δικηγόροι
Από την πλευρά του ο κ. Βερβεσός, επισήμανε ότι «η ανεξάρτητη και αποτελεσματική λειτουργία της Δικαιοσύνης αποτελεί ζήτημα μείζονος εθνικής σημασίας», ενώ τόνισε την αναγκαιότητα αλλαγής του τρόπου της επιλογής της ηγεσίας των Ανωτάτων Δικαστηρίων της χώρας, όπως επίσης και το ζήτημα της μη ανάθεσης καθηκόντων και εξουσιών σε δικαστικούς λειτουργούς αμέσως μετά την αφυπηρέτησή τους.
Ακόμη, ο κ. Βερβεσός έκανε έμμεση αλλά σαφή αναφορά, στη γνωμοδότηση του εισαγγελέα του Αρείου Πάγου Ισίδωρου Ντογιάκου για τις τηλεφωνικές υποκλοπές και τις αρμοδιότητες ελέγχου της Αρχής Διασφάλισης του Απορρήτου των Επικοινωνιών (ΑΔΑΕ), τονίζοντας χαρακτηριστικά: «Η Δικαιοσύνη οφείλει να απορρίπτει σθεναρά σε κάθε απόπειρα επηρεασμού της από οποιονδήποτε και αν προέρχεται, όσο υψηλά και αν βρίσκεται αλλά ταυτόχρονα και να μην υπερβαίνει το πλαίσιο της θεσμοθετημένης λειτουργίας της, ιδίως σε σχέση με τις λοιπές εξουσίες και Αρχές και δη τις συνταγματικά κατοχυρωμένες».
Δεν παρέλειψε ο κ. Βερβεσός να δηλώσει ότι είναι αποδοκιμαστέα τα φαινόμενα τελεδικών και της παραβίασης της μυστικότητας της προδικασίας και μεταφοράς της δικαστικής διαδικασίας στα ΜΜΕ.
Αναλυτικότερα, ο κ. Βερβεσός, μεταξύ των άλλων, κατά τη συνάντηση ανέφερε:
-Το συνταγματικά κατοχυρωμένο δικαίωμα των πολιτών σε δικαστική προστασία ικανοποιείται μόνο εφόσον επιτευχθεί ορθή και ταχεία απονομή της Δικαιοσύνης. Οι αδικαιολόγητες καθυστερήσεις, που φθάνουν στο όριο της αρνησιδικίας, είναι σταυρικό πρόβλημα, που κλονίζει την εμπιστοσύνη των πολιτών στο θεσμό. Δυστυχώς, έχουμε καταστεί «πρωταθλήτρια» χώρα σε καθυστερήσεις στην Ε.Ε. με το μέσο χρόνο επίλυσης μιας διαφοράς να ανέρχεται σε 1.771 ημέρες σύμφωνα με τα στοιχεία της Παγκόσμιας Τράπεζας, ενώ ο ευρωπαϊκός μέσος όρος είναι μόλις 455 ημέρες.
-Το ζήτημα δεν επιλύεται με καταργήσεις ή συγχωνεύσεις δικαστικών σχηματισμών, ούτε με τηλεματικές δίκες και κατάργηση της προφορικότητας της διαδικασίας, αλλά προϋποθέτει χορήγηση επίκαιρων ανωνυμοποιημένων στατιστικών στοιχείων για τους ρυθμούς απονομής της Δικαιοσύνης, ανά δικαστικό σχηματισμό και ανά δικαστικό λειτουργό, αλλαγή των δικονομικών κανόνων, βελτίωση των ρυθμίσεων του Κώδικα Οργανισμού Δικαστηρίων και Κατάστασης Δικαστικών Λειτουργών, ανακατανομή αρμοδιοτήτων, κάλυψη των οργανικών κενών των δικαστικών υπαλλήλων, προώθηση της ηλεκτρονικής Δικαιοσύνης και ενίσχυση των δικαστικών κτιρίων και των εν γένει υλικοτεχνικών υποδομών.
- Θα πρέπει να υπάρξει μόνιμος, θεσμοθετημένος διάλογος σε όλους τους δικαστικούς σχηματισμούς της χώρας μεταξύ λειτουργών και συλλειτουργών της Θέμιδας και δικαστικών υπαλλήλων. Εξίσου σημαντική είναι η θέσπιση Κοινού Κώδικα Δεοντολογίας.
-Το δικηγορικό σώμα έχει καταδικάσει επανειλημμένα φαινόμενα συνήχησης της εκτελεστικής και της δικαστικής εξουσίας, τη μη συμμόρφωση της Διοίκησης με δικαστικές αποφάσεις κ.ο.κ.
