Ένα βήμα πιο κοντά στο… πάτημα του κουμπιού για την προκήρυξη πρόωρων εκλογών βρέθηκε τις προηγούμενες ημέρες ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης, ο οποίος δέχθηκε εκ νέου εισηγήσεις συνεργατών του να εκμεταλλευτεί το θετικό momentum για την κυβέρνησή του και να τερματίσει την τοξικότητα που καλλιεργεί η αντιπολίτευση με την υπόθεση των παρακολουθήσεων, η οποία, όπως πιστεύουν στο Μέγαρο Μαξίμου, δηλητηριάζει το πολιτικό κλίμα και θολώνει την εικόνα των αλλαγών οι οποίες, παρά τις δυσκολίες, συντελούνται στη χώρα.
Η φράση «καλό μας αγώνα», με την οποία έκλεισε την ομιλία που εκφώνησε την προπερασμένη Δευτέρα ο κ. Μητσοτάκης προς τα γαλάζια στελέχη τα οποία συμμετείχαν στη συνεδρίαση της Πολιτικής Επιτροπής της ΝΔ, δεν ήταν διόλου τυχαία. Δύο μέρες νωρίτερα, στο πρωθυπουργικό γραφείο είχαν φθάσει τα άκρως ενθαρρυντικά ευρήματα μεγάλης δημοσκόπησης η οποία διενεργήθηκε για λογαριασμό της ίδιας της κυβέρνησης και κατέτεινε στο συμπέρασμα ότι οι επιπτώσεις από την υπόθεση των παρακολουθήσεων δεν είναι σημαντικές.
Το κλίμα αυτό ήρθαν να επιβεβαιώσουν τα ευρήματα μιας ακόμη έρευνας με τις διαθέσεις της κοινής γνώμης που διενεργήθηκε από την εταιρία Alco και είδε το φως της δημοσιότητας αυτή τη Δευτέρα από το κεντρικό δελτίο ειδήσεων του Alpha. Το προβάδισμα της ΝΔ έναντι του ΣΥΡΙΖΑ μετρήθηκε στις 7,3 ποσοστιαίων μονάδων και είναι μια μονάδα μικρότερη από τον προηγούμενο μήνα.
Στην πρόθεση ψήφου η κυβερνητική παράταξη προηγείται με 30,3%, έναντι 23% του ΣΥΡΙΖΑ με μείωση της διαφοράς να αποδίδεται κυρίως στο γεγονός ότι το ζήτημα των υποκλοπών «φρέναρε» τις εισροές από άλλους χώρους στη ΝΔ.
Όπως φαίνεται και από τις συσπειρώσεις-μετακινήσεις ψηφοφόρων της ΝΔ, οφέλη από τον θόρυβο γύρω από τις παρακολουθήσεις δεν φαίνεται να καρπώνονται ούτε ο ΣΥΡΙΖΑ, ούτε το ΠΑΣΟΚ, το οποίο παραμένει σταθερό στο 11,4%. Το κυβερνών κόμμα διατηρεί τη συσπείρωση ψηφοφόρων του στο 74% και έχει διαρροές κυρίως προς αναποφάσιστους (12%) και όχι τόσο σε άλλο κόμμα. Την ίδια ώρα η συσπείρωση του ΣΥΡΙΖΑ είναι στο 69%, καθώς έχει απώλειες προς το ΠΑΣΟΚ της τάξης του 8%, 4% πάει προς το ΜέΡΑ25, 2% προς ΝΔ και ΚΚΕ, ενώ επίσης 12% οδεύει προς τους αναποφάσιστους.
Το δέλεαρ της κάλπης και το φρένο του πολέμου
Υπό αυτή τη συνθήκη, είναι μεγάλο το δέλεαρ που δημιουργείται για να στηθούν οι κάλπες πριν από το τέλος της επερχόμενης άνοιξης, προκειμένου η κυβερνητική παράταξη να εκμεταλλευθεί τη συνεχιζόμενη δημοσκοπική υπεροχή. Ο πρωθυπουργός, ωστόσο, δεν φαίνεται να πείστηκε από όσους του εισηγούνται να προκηρύξει εκλογές μέσα στον Χειμώνα και έτσι περιορίστηκε να δώσει στα στελέχη της παράταξής του το έναυσμα για να τεθούν σε κατάσταση πλήρους εκλογικής ετοιμότητας, χρησιμοποιώντας το επιχείρημα ότι για τον ίδιο ο προεκλογικός αγώνας ξεκίνησε από την επομένη της νικηφόρας για την παράταξή του αναμέτρηση της 7ης Ιουλίου 2019.
Το διαφαινόμενο, ωστόσο, τέλος του πολέμου στην Ουκρανία, σε συνδυασμό με τη συγκριτικά με πολλές άλλες ευρωπαϊκές χώρες καλύτερη του αναμενομένου πορεία της ελληνικής οικονομίας, αποτελούν, σύμφωνα με πληροφορίες, δύο σοβαρούς λόγους που προβάλλονται από όσους επιχειρηματολογούν για τη διεξαγωγή των εκλογών αφού παρέλθουν οι πρώτοι μήνες του 2023.
«Μέχρι τότε η κυβέρνηση και ο πρωθυπουργός θα έχουν δώσει ένα ακόμη ισχυρό δείγμα γραφής για την ικανότητα που έχουν να χειρίζονται αποτελεσματικά κρίσεις, όπως η τρέχουσα ενεργειακή», λένε στελέχη του κυβερνητικού επιτελείου. «Αν μάλιστα έχουν γραφεί και οι τίτλοι τέλους στην πολεμική σύρραξη Ουκρανίας-Ρωσίας, τότε οι συνθήκες θα είναι ακόμη πιο ευνοϊκές για τη χώρα και άρα και για την κυβέρνηση», συμπληρώνουν.
Άκαμπτο το δημοσκοπικό προβάδισμα
Σε πείσμα, πάντως, της ακραίας πολιτικής όξυνσης που προκαλείται από την κυρίαρχη θέση που έχει τις τελευταίες εβδομάδες το ζήτημα των παρακολουθήσεων, το δημοσκοπικό προβάδισμα του κυβερνώντος κόμματος παραμένει στα επίπεδα της κάλπης του Ιουλίου του 2019, καθώς η απόσταση από την αξιωματική αντιπολίτευση κυμαίνεται στην περιοχή των οκτώ και πλέον εκατοστιαίων μονάδων. Η επίδοση της ΝΔ στην πρόθεση ψήφου είναι ελαφρώς μειωμένη, πλην όμως η στασιμότητα του ποσοστού του ΣΥΡΙΖΑ αποτρέπει το κλείσιμο της ψαλίδας. Με εξαίρεση άλλωστε μια μικρή ανοδική τάση που παρατηρείται στη δύναμη του ΠΑΣΟΚ, το εκλογικό σκηνικό μοιάζει αμετάβλητο.
Την ίδια ώρα αδιαμφισβήτητη εμφανίζεται να είναι η κυριαρχία του Κυριάκου Μητσοτάκη, ο οποίος υπερέχει εμφανώς στη σύγκριση με τον Αλέξη Τσίπρα τόσο στα ποσοτικά και στα λεγόμενα «ποιοτικά» στοιχεία της συγκεκριμένης μέτρησης. Εντυπωσιακά μεγάλη είναι η απόσταση που τους χωρίζει στις απαντήσεις που δίνουν οι πολίτες στα ερωτήματα για το ποιος μπορεί να υπερασπιστεί καλύτερα τα συμφέροντα της Ελλάδας μπροστά στην τουρκική προκλητικότητα, να αντιμετωπίσει καλύτερα τα προβλήματα της χώρας σε περιόδους κρίσεων ή τον εμπιστεύονται περισσότερο στο τιμόνι της χώρας.
Ακόμη, όμως, και σε ερωτήματα που αφορούν στην τρέχουσα επικαιρότητα, όπως για το ποιος μπορεί να διασφαλίσει καλύτερα τα δικαιώματα και τις ελευθερίες των πολιτών, να ωφελήσει περισσότερο ανθρώπους σαν και εσάς ή να χειριστεί καλύτερα θέματα διαφθοράς και διαφάνειας, οι περισσότεροι από όσους απάντησαν υποδεικνύουν τον νυν πρωθυπουργό, ο οποίος απολαμβάνει της εμπιστοσύνης του ενός στους δύο πολίτες. Αντιστοίχως, εμπιστοσύνη στον προκάτοχό του Αλέξη Τσίπρα εκφράζει ένας στους τρεις ψηφοφόρους.
Από την εξέταση, πάντως, των συνολικών στοιχείων της περί ης ο λόγος δημοσκόπησης, όπως και άλλων, αναλυτές επισημαίνουν ότι η αναζωπύρωση της υπόθεσης των παρακολουθήσεων με τις λίστες των παρακολουθούμενων που δημοσιεύτηκαν και τις αιτιάσεις που διατυπώθηκαν ότι υπάρχει εμπλοκή του Μεγάρου Μαξίμου, προκύπτει ότι η κοινή γνώμη δεν είναι αδιάφορη απέναντι στις καταγγελίες.
Έχουν βάση οι παρακολουθήσεις, αλλά…
Στέλεχος του κυβερνητικού επιτελείου που μελέτησε εις βάθος την έρευνα έλεγε στο «Θέμα» ότι «η ζημιά για μας παραμένει μικρή, αλλά δεν μπορούμε να αρνηθούμε ότι το θέμα συζητιέται πλέον πολύ περισσότερο από ο,τι τον περασμένο Αύγουστο», όταν ήρθε στο φως η υπόθεση της «επισύνδεσης» του τηλεφώνου του Νίκου Ανδρουλάκη και οδηγήθηκαν σε παραίτηση οι Γρηγόρης Δημητριάδης και Παναγιώτης Κοντολέων.
Είναι χαρακτηριστικό ότι το ζήτημα των παρακολουθήσεων κατατάσσεται στην έκτη θέση σε σχέση με τα θέματα της επικαιρότητας αυτής της περιόδου που ανησυχούν τους πολίτες. Μακράν μπροστά είναι η ακρίβεια, οι ανατιμήσεις και ο δύσκολος Χειμώνας που έρχεται. Ακολουθούν τα εθνικά θέματα, με εστίαση στα ελληνοτουρκικά, η εγκληματικότητα και εν γένει τα φαινόμενα βίας, οι εξελίξεις στον πόλεμο στην Ουκρανία και το μεταναστευτικό. «Οι πολίτες προεξοφλούν ότι οι υποκλοπές είναι μια διαχρονική παθογένεια και οι άνθρωποι της εξουσίας θέλουν να παρακολουθούν ο ένας τον άλλο, αλλά στην παρούσα συγκυρία ο περισσότερος κόσμος θέλει να… ακούν τον ίδιο και τα προβλήματά του», σχολιάζει αναλυτής που έχει γνώση των στοιχείων της έρευνας.
Παρά ταύτα, περισσότεροι από τους μισούς πολίτες όταν ερωτώνται αυτοτελώς για την υπόθεση των παρακολουθήσεων θεωρούν ότι «είναι μια πολύ σοβαρή υπόθεση που έχει βάση». Η πλειονότητά τους μάλιστα πιστεύει ότι «μεθοδεύτηκε από το Μέγαρο Μαξίμου», ενώ πολύ λιγότεροι είναι εκείνοι που «αγοράζουν» το κυβερνητικό αφήγημα ότι οι υποκλοπές έγιναν «από εγχώρια εξωθεσμικά κέντρα». Kατά πληροφορίες, εμπλοκή της κυβερνητικής ηγεσίας «βλέπει», εκτός των άλλων, και το 7% όσων ψηφίζουν τη ΝΔ.
Οι κεντρώοι, οι νέοι και ο… Χειμώνας
Στην κυβέρνηση πιστεύουν ότι με την υιοθέτηση εκ μέρους της «θετικής ατζέντας» που θα φέρνει στο προσκήνιο τα επιτεύγματα των τελευταίων τριάμισι χρόνων, «οι αρνητικές εντυπώσεις θα διασκεδαστούν και οι παρακολουθήσεις θα ξεφουσκώσουν». Δεν παραγνωρίζουν ότι η υπόθεση αυτή έχει ενοχλήσει τους ψηφοφόρους οι οποίοι κινούνται στον χώρο Κέντρου και αποτελούν την κρίσιμη μάζα του εκλογικού σώματος που καθορίζει την ανάδειξη του νικητή της κάλπης.
Η αποξένωση ενός μέρους των κεντρώων μπορεί να δημιουργήσει πρόβλημα στην προσέγγιση του πήχη της αυτοδυναμίας, παραδέχονται κυβερνητικοί αξιωματούχοι που επισημαίνουν, ωστόσο, ότι σε αυτή την κατηγορία ψηφοφόρων είναι ακόμη έντονο το αντι-ΣΥΡΙΖΑ πνεύμα. Το ίδιο συμβαίνει, παρατηρούν, και στους ψηφοφόρους του ΠΑΣΟΚ. «Στο άκουσμα των ονομάτων του Πολλάκη, του Σπίρτζη, του Βαξεβάνη ή του Ραγκούση, ο κεντρώος κόσμος εκφράζει απέχθεια», σχολιάζουν.
Από τα ευρήματα, εξάλλου, των μετρήσεων προκύπτει ότι η ΝΔ εξακολουθεί να αποσπά μεγαλύτερη μερίδα από τη δεξαμενή των ψηφοφόρων που αυτοπροσδιορίζονται ως κεντρώοι. Σύμφωνα με πληροφορίες, υπέρ της κυβερνητικής παράταξης τάσσεται το 29,4% εξ αυτών, έναντι 22,9% που προτιμούν το ΠΑΣΟΚ και μόλις 14,2% που στρέφονται προς τον ΣΥΡΙΖΑ.
Από την ανάλυση των στοιχείων της πρόθεσης ψήφου, φαίνεται ότι το κυβερνών κόμμα αντιμετωπίζει πρόβλημα πειθούς στις νεότερες γενιές των ψηφοφόρων. Ειδικότερα, στην ηλιακή κατηγορία μεταξύ 18 και 44 ετών, ο ΣΥΡΙΖΑ έχει την πρωτοκαθεδρία με 29,5% και η ΝΔ έπεται με 23,6%. Την καλύτερη επίδοσή του με ποσοστό άνω του 14% έχει σε αυτή την κατηγορία το ΠΑΣΟΚ.
Στις μεγαλύτερες ηλικίες, όμως, οι όροι αντιστρέφονται και η υπεροχή της ΝΔ είναι μεγάλη. Ξεκινά με προβάδισμα σχεδόν 5,5 μονάδων που αποσπά στην ηλικία μεταξύ 45 και 64 και… σπάει τα κοντέρ στους άνω των 65 που την ψηφίζουν σε ποσοστό άνω του 52%, με τον ΣΥΡΙΖΑ να ξεπερνά μόλις και μετά βίας το 15% επί του συνόλου.
Τούτων δοθέντων, μάλιστα, όπως πληροφορείται το «Θέμα», στις εσωτερικές συζητήσεις που έγιναν στο κυβερνητικό επιτελείο εκτιμήθηκε ότι τυχόν προσφυγή στις κάλπες στη διάρκεια των χειμερινών μηνών μπορεί να αποβεί εις βάρος της κυβερνητικής παράταξης προς την οποία στρέφονται οι πλέον ηλικιωμένοι, οι οποίοι θα έχουν δυσκολία προσέλευσης στα εκλογικά τμήματα σε περίπτωση που η ψηφοφορία διεξαχθεί σε μέρα με άσχημες καιρικές συνθήκες.
Έμπειρος εκλογικός αναλυτής θύμιζε ότι στις εκλογές του Ιανουαρίου του 2015, που επικράτησε ο ΣΥΡΙΖΑ, η εκλογική δύναμη της ΝΔ ήταν μικρότερη της προσδοκώμενης, εξαιτίας και του χρόνου κατά τον οποίο στήθηκαν οι κάλπες, αποτρέποντας την προσέλευση ορισμένων από τους μεγάλους σε ηλικία ψηφοφόρους.
Σε ο,τι αφορά τις επισημάνσεις ορισμένων αναλυτών που διαβλέπουν κινδύνους από τα δεξιά της κυβερνητικής παράταξης, συνεργάτες του πρωθυπουργού αντιτείνουν ότι «η πολυδιάσπαση που επικρατεί σε αυτόν τον χώρο περιορίζει την όποια απειλή θα μπορούσε να δημιουργηθεί». Με εξαίρεση, άλλωστε, το αποκαλούμενο «κόμμα Κασιδιάρη» που ξεχωρίζει, καθώς κινείται στην περιοχή του 2%, κανένα άλλο σχήμα δεν έχει δυναμική εκπροσώπησης στην επόμενη Βουλή.
Ο έγκλειστος στις φυλακές πρώην βουλευτής της Χρυσής Αυγής συσπειρώνει το μεγαλύτερο ποσοστό από το 2,8% που έλαβε το νεοναζιστικό μόρφωμα το 2019, αλλά, κατά πληροφορίες, παρά την περί αντιθέτου φημολογία, δεν πρόκειται να ληφθούν μέτρα για να εμποδιστεί η συμμετοχή του στις εκλογές. Κι αυτό διότι «εκτός από το ότι προσκρούει στο Σύνταγμα, που προβλέπει αμετάκλητη απόφαση στέρησης των πολιτικών δικαιωμάτων για να μην είναι κάποιος υποψήφιος, η θέσπιση τυχόν άλλου φωτογραφικού περιορισμού θα ενίσχυε την παρουσία του στη δημόσια ζωή».
Να σημειωθεί ότι στην απίθανη περίπτωση που το κόμμα Κασιδιάρη συγκεντρώσει πάνω από 3% και εισέλθει στη Βουλή, τότε ο πήχης της αυτοδυναμίας θα αυξηθεί περίπου δύο μονάδες.
Επιβράδυνση του πληθωρισμού
Υπέρ της διεξαγωγής των εκλογών στη διάρκεια της άνοιξης συνηγορούν, κατά την άποψη στελεχών του κυβερνητικού επιτελείου, και τα τελικά στοιχεία της Eurostat για τον πληθωρισμό που επικράτησε στις χώρες της Ε.Ε. στη διάρκεια του περασμένου μήνα. Επισημαίνουν ότι είναι στοιχεία που καταδεικνύουν αφενός την πανευρωπαϊκή διάσταση του προβλήματος και αφετέρου την επιβράδυνση που σημειώθηκε στη χώρα μας, διαψεύδοντας το αφήγημα της Κουμουνδούρου για «ακρίβεια Μητσοτάκη».
Ειδικότερα, ο πληθωρισμός στην Ελλάδα τον Οκτώβριο υποχώρησε στο 9,5% (αντί για 9,8% που είχε εκτιμηθεί αρχικά) έναντι 12,1% που έχει καταγραφεί τον Σεπτέμβριο. Την ίδια στιγμή στην Ευρωζώνη ενισχύθηκε, φθάνοντας στο 10,6% από 9,9% που ήταν τον Σεπτέμβριο. Η Ελλάδα καταγράφει την 8η καλύτερη επίδοση ανάμεσα στις 27 χώρες της Ε.Ε. και κατατάσσεται κάτω από τον ευρωπαϊκό μέσο όρο, γεγονός που είναι «σε πλήρη αντίθεση με όσα λένε ο ΣΥΡΙΖΑ και ο Αλέξης Τσίπρας, οι οποίοι ματαίως επιχειρούν να εμφανίσουν τη χώρα μας “πρωταθλήτρια” σε κάθε αρνητικό δείκτη».
«Μπροστά στο μεγαλύτερο πανευρωπαϊκό -οικονομικό και κοινωνικό- πρόβλημα που αποτελεί η έξαρση του πληθωρισμού και η εισαγόμενη ακρίβεια, η κυβέρνηση, πέρα από την πρωτοβουλία για το “καλάθι του νοικοκυριού”, έχει ήδη αναπτύξει σειρά παρεμβάσεων που αποδίδουν απτά αποτελέσματα», υποστηρίζουν συνεργάτες του πρωθυπουργού. Οι ίδιοι θεωρούν ότι οι πολίτες θα πιστώσουν στην κυβέρνηση ότι «εξάντλησε τα περιθώρια του προϋπολογισμού για τη στήριξη των πλέον αδύναμων, ενώ έλαβε μέτρα για την προστασία εργαζομένων και επιχειρήσεων που καμία άλλη κυβέρνηση δεν είχε λάβει ποτέ στο παρελθόν».
