Η εκτεταμένη οικονομική και χρηματοοικονομική συνεργασία της Τουρκίας με το Κατάρ αποκαλύπτει το βαθμό στον οποίο το ηγετικό Κόμμα Δικαιοσύνης και Ανάπτυξης (AKP), με επικεφαλής τον Πρόεδρο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, βασίζεται σε κονδύλια φυσικού αερίου από το Κατάρ για να βοηθήσει στην ανακούφιση της καθημαγμένης τουρκικής οικονομίας.
Τα τελευταία χρόνια, ο Τούρκος πρόεδρος δέχθηκε αυξανόμενη πίεση καθώς η αντιπολίτευση τον κατηγορεί για τις επιδεινούμενες οικονομικές συνθήκες της χώρας.
Οι οικονομολόγοι στη χώρα και αλλού δεν έχουν κρύψει τις ανησυχίες τους, με μερικούς από αυτούς να χαρακτηρίζουν την οικονομική κατάσταση στην Τουρκία «μια μεγάλη καταστροφή».
Η τουρκική κυβέρνηση έχει χρησιμοποιήσει δύο βασικές στρατηγικές για την πρόσβαση και την εκμετάλλευση του πλούτου του Κατάρ. Ο πρώτος είναι η παροχή βοήθειας και οικονομικών επιχορηγήσεων από το Κατάρ, μερικές από τις οποίες είναι δημόσιες, ενώ άλλες γίνονται κάτω από το τραπέζι. Αυτό επιτυγχάνεται με το πρόσχημα της καταβολής της συνεισφοράς του Κατάρ υπέρ των ισλαμιστών συμμάχων που αγωνίζονται σε συγκρούσεις στην περιοχή, ειδικά στη Συρία, τη Λιβύη και το Αζερμπαϊτζάν.
Ο δεύτερος τρόπος με τον οποίο η Τουρκία εκβιάζει το Κατάρ είναι η δέσμευση της Ντόχα σε συνθήκες και συμφωνίες συνεργασίας σε διάφορους τομείς. Οι περισσότερες από αυτές τις συμφωνίες είναι εντελώς άδικες, ωφελώντας την Τουρκία μόνο προσελκύοντας το κεφάλαιο του Κατάρ να επενδύσει στην Τουρκία ή να ενεργοποιήσει εμπορικές ανταλλαγές, που συνήθως σημαίνει εξαγωγή τουρκικών αγαθών στο Κατάρ.
Ωστόσο, το Κατάρ άρχισε να αμφισβητεί εάν ο όρος «στρατηγική εταιρική σχέση» επιφέρει αμοιβαία οφέλη. Έχουν αρχίσει να βλέπουν τους ασυνήθιστους δεσμούς μεταξύ της χώρας τους και της Άγκυρας ως άνισους και αισθάνονται ότι η Τουρκία εκμεταλλεύεται το Κατάρ για τον πλούτο του αφού το ενθάρρυνε να απομονωθεί από τις υπόλοιπες χώρες του Αραβικού Κόλπου.
Υποστήριξαν ότι οι επερχόμενες συμφωνίες μεταξύ των δύο χωρών θα μπορούσαν να αποτελέσουν μέρος της προσπάθειας της Τουρκίας να παγιδεύσει το Κατάρ, έτσι ώστε να δεσμεύεται πλήρως με τη σχέση του με την Άγκυρα.
Υπογράφοντας τέτοιες συμφωνίες, το Κατάρ δεν θα είναι σε θέση να αλλάξει πορεία στο μέλλον και να ανακουφίσει το μεγάλο οικονομικό βάρος που φέρει λόγω της σχέσης του με την Τουρκία και της εμπλοκής σε ξένες συγκρούσεις στις οποίες η Ντόχα πρόκειται πολύ σύντομα να χάσει το ενδιαφέρον της.
Ο Τούρκος πρέσβης εξήγησε ότι «η ύπαρξη τουρκικής ελεύθερης ζώνης στο Κατάρ θα αποτελέσει σημαντικό σημείο καμπής για τις μοναδικές εμπορικές σχέσεις μεταξύ των δύο χωρών και θα συμβάλει στην προσέλκυση περισσότερων τουρκικών επενδύσεων στο Κατάρ και στη δημιουργία περισσότερων ευκαιριών απασχόλησης».
Σημείωσε ότι το Κατάρ είναι μια χώρα εισαγωγής εργασίας, πράγμα που σημαίνει ότι οι νέες ευκαιρίες εργασίας για τις οποίες μιλά ο πρέσβης θα ωφελήσουν μόνο το τουρκικό εργατικό δυναμικό.
Σε μια σαφή ένδειξη για το πώς επωφελείται η Τουρκία από την «εταιρική σχέση» της με το Κατάρ, ο Γκόξου δήλωσε ότι οι τουρκικές εξαγωγές προς το Κατάρ έχουν τριπλασιαστεί τα τελευταία πέντε χρόνια και ότι ο συνολικός όγκος του εμπορίου μεταξύ Τουρκίας και Κατάρ ανήλθε σε 2,24 δισεκατομμύρια δολάρια πέρυσι.
Η όρεξη της Τουρκίας για χρήματα από το Κατάρ αποκαλύπτει την έκταση της οικονομικής και χρηματοπιστωτικής της κρίσης.
Νωρίτερα αυτό το μήνα, η κρίση ώθησε τον Τούρκο πρόεδρο να κάνει επείγουσα αλλαγή στην ηγεσία της Κεντρικής Τράπεζας, της οποίας ο πρόεδρος, Murat Uysal, απολύθηκε.
Ο Ερντογάν έχει επίσης απολύσει τον γαμπρό του και τον στενό σύμβουλό του Μπεράτ Αλμπάιρακ, κάποτε ισχυρό υποψήφιο για την ανάληψη των ηνίων στο υπουργείο Οικονομικών.
Ο Atilla Yesilada, αναλυτής της GlobalSource Partners, είπε ότι άνθρωποι με επιρροή στο εσωτερικό της Τουρκίας έπεισαν τον Ερντογάν ότι «η καταστροφή ήταν επικείμενη» και «τον παρότρυναν να λάβει άμεσα τα απαραίτητα μέτρα αν θέλει να επιβιώσει στην εξουσία ».
