Την επανατροχιοδρόμηση της εθνικής αντιπροσωπείας στα μείζονα ζητήματα των τουρκικών προκλήσεων, των ανακατατάξεων στην ανατολική μεσόγειο και της αμυντικής θωράκισης της χώρας προκαλεί η συζήτηση και κύρωση από την Ολομέλεια της Βουλής του πρωτοκόλλου αμυντικής συνεργασίας Ελλάδας – ΗΠΑ.
Μετά από δύο εικοσιτετράωρα πολιτικοποδοσφαιρικής έντασης που προκάλεσε η εισήγηση της Επιτροπής Επαγγελματικού Αθλητισμού για τον ΠΑΟΚ και την Ξάνθη αλλά και η κυβερνητική τροπολογία που ακολούθησε, το κοινοβούλιο καλείται να επανέλθει στο κρίσιμο ζήτημα της προάσπισης των κυριαρχικών δικαιωμάτων της χώρας.
Να σημειωθεί ότι το πρωτόκολλο προβλέπει την ενίσχυση της αμυντικής συνεργασίας με τις ΗΠΑ μέσω και της επέκτασης των Αμερικανικών στρατιωτικών βάσεων που λειτουργούν στην Ελλάδα.
Πρόκειται για το τελικό κείμενο συμφωνίας, η διαπραγμάτευση της οποίας ξεκίνησε επι κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ και ολοκληρώθηκε τον περασμένο Οκτώβριο απο την κυβέρνηση της ΝΔ και τον υπουργό Εξωτερικών Νίκο Δένδια. Ενόψει δε της έγκρισης της συμφωνίας απο την Ολομέλεια ο υπουργός Εξωτερικών των ΗΠΑ Μάικ Πομπέο έστειλε επιστολή στήριξης της Ελλάδας στον πρωθυπουργό Κυριάκο Μητσοτάκη.
Τον τρόπο ελαχιστοποίησης της εθνικής κυριαρχίας της Ελλάδας μέσα από τη Συμφωνία για τις βάσεις, που ετοιμάζεται να ψηφιστεί αυτήν τη βδομάδα στην Ολομέλεια της Βουλής, αναζητεί το Sputnik. Τι προβλέπουν συγκεκριμένα άρθρα.
Οι ΗΠΑ επεμβαίνουν σταθερά και μεθοδευμένα στη ροή της ελληνικής ιστορίας. Ένα ακόμα βήμα προς αυτήν την κατεύθυνση, είναι το Πρωτόκολλο Τροποποίησης της ελληνοαμερικανικής Συμφωνίας για τις βάσεις, που ψηφίζεται αυτή τη βδομάδα στην Ολομέλεια της Βουλής,
Ο Δημήτρης Καλτσώνης, αναπληρωτής καθηγητής Θεωρίας κράτους και δικαίου στο Πάντειο Πανεπιστήμιο, εξήγησε στο Sputnik τα μελανά σημεία που εντοπίζονται.
Μόνο αμοιβαία δεν είναι
«Το πρώτο που πρέπει να επισημανθεί είναι ότι ο τίτλος της Συμφωνίας ήταν (ήδη από την εκδοχή του ν. 1893/1990) και παραμένει ψευδεπίγραφος αφού αναφέρεται σε «αμοιβαία αμυντική συνεργασία».
Στην πραγματικότητα, πρόκειται για μονομερείς διευκολύνσεις που παρέχονται στις ΗΠΑ, καθότι η Ελλάδα δεν παίρνει τίποτα σε αντάλλαγμα.
Η σημερινή τροποποίηση της Συμφωνίας διαθέτει νέα στοιχεία σε σύγκριση με τη μέχρι τώρα συμφωνία. Από τη μια πλευρά βλέπουμε τον εμπλουτισμό του καταλόγου των βάσεων και των ευκολιών που παρέχει η χώρα μας στις ΗΠΑ, ενώ από την άλλη παρέχει ευκολίες ακόμη και εντός εγκαταστάσεων των ελληνικών ενόπλων δυνάμεων καθώς ακόμη και εντός πολιτικών εγκαταστάσεων», αναφέρει ο Δ. Καλτσώνης.
Η Σούδα και η αντισυνταγματικότητα
Όπως αναφέρει, από τη δεύτερη παράγραφο του πρώτο άρθρου, προκύπτει η αντισυνταγματικότητα του νόμου.
«Στο άρθρο 1 παρ. 2 παρέχονται μη συνορεύουσες ευκολίες στις βάσεις στη Σούδα "όπως καθορίζονται σε υφιστάμενες ή μελλοντικές συμφωνίες και διευθετήσεις". Η λέξη “μελλοντικές" σημαίνει ότι παρέχονται με συνεννόηση των μερών, χωρίς νόμο ψηφισμένο από τη Βουλή με πλειοψηφία, τουλάχιστον 151 βουλευτών, όπως απαιτεί το άρθρο 27 παρ.2 του Συντάγματος».
Λίγο πιο κάτω στο άρθρο 1 παρ. 3 αναφέρονται αόριστα "άλλες εγκαταστάσεις", (πλην των ρητά αναφερόμενων βάσεων της Λάρισας και του Στεφανοβίκειου) των ελληνικών ενόπλων δυνάμεων, όπως κάθε φορά συμφωνούνται από τα μέρη, και στις οποίες παρέχονται ευκολίες στις ΗΠΑ. Πρόκειται, και εδώ, για μια αντισυνταγματική δυνατότητα που παρέχεται στις ΗΠΑ. Η παροχή τέτοιων δυνατοτήτων, ακόμη και σε ένοπλες δυνάμεις που κάποιος τις θεωρεί σύμμαχες, είναι έξω από κάθε έννοια εθνικής κυριαρχίας και εγκυμονεί μεγάλους κινδύνους.
Ακόμη μεγαλύτερη εντύπωση προκαλεί το γεγονός, ότι στην παρ. 9 του ίδιου άρθρου ορίζεται ότι η διοίκηση και ο έλεγχος, τα ζητήματα ασφάλειας των εγκαταστάσεων των ελληνικών ενόπλων δυνάμεων μπορεί να παραχωρηθούν στις ΗΠΑ, μέσω μιας αόριστης αναφοράς περί "μελλοντικών διευθετήσεων" των ζητημάτων αυτών.»
Αοριστίες
Αξίζει να σημειωθεί, ότι στο Πρωτόκολλο, οι δραστηριότητες των δυνάμεων των ΗΠΑ δεν αναφέρονται συγκεκριμένα, αλλά αόριστα: «σκήσεις», «κινήσεις», «διέλευση». Αυτό, εκτός από τα ζητήματα αντισυνταγματικότητας, έρχεται σε αντίθεση ακόμη και με την Συμφωνία του 1990. Στην τελευταία, προφανώς λόγω της πίεσης που ασκούσε η ελληνική κοινή γνώμη και το κίνημα ενάντια στις βάσεις, γινόταν κάπως προσπάθεια να οριστούν συγκεκριμένα όλα αυτά, ακόμη και η πτητική δραστηριότητα.
Στο άρθρο 1 παρ. 8 παρέχονται ευκολίες στο λιμάνι της Αλεξανδρούπολης. Το Πρωτόκολλο δεν περιορίζεται ούτε σε αυτό. Αλλά στην παρ. 8. 2 γενικεύεται, χωρίς συγκεκριμένο προσδιορισμό, η παροχή ευκολιών σε πολιτικές εγκαταστάσεις αόριστα, οπουδήποτε («άλλες τοποθεσίες»).
Φοροαπαλλαγές στους Αμερικανούς
Ο Δημήτρης Καλτσώνης επισημαίνει ότι η απαλλαγή από τους φόρους για τους Αμερικανούς, είναι τουλάχιστον προκλητική.
«Εξακολουθούν να ισχύουν οι φοροαπαλλαγές που προέβλεπε η Συμφωνία του 1990 για το προσωπικό των βάσεων, τους εργολάβους τους, κλπ. Άλλες χώρες ζητούν την καταβολή ενοικίου για τις βάσεις που παρέχουν. Η Ελλάδα αντίθετα, παρέχει φοροαπαλλαγές στις ΗΠΑ.
Το Πρωτόκολλο επαναφέρει λογικές του 1950.
Το άρθρο 1 της Συμφωνίας του 1953 έδινε κι αυτό διευκολύνσεις εν λευκώ: "Η ελληνική κυβέρνηση εξουσιοδοτεί την κυβέρνηση των ΗΠΑ να χρησιμοποιεί οδούς, σιδηροδρομικές γραμμές και χώρους, να κατασκευάζει, αναπτύσσει, χρησιμοποιεί και θέτει σε λειτουργία στρατιωτικά και βοηθητικά έργα εν Ελλάδι… Οι Ένοπλες Δυνάμεις των ΗΠΑ και τα υπό τον έλεγχό τους υλικά δύνανται να εισέρχονται, εξέρχονται, κυκλοφορούν, υπερίπτανται ελευθέρως εν Ελλάδι και στα χωρικά της ύδατα, υπό την επιφύλαξη οποιασδήποτε τεχνικής συνεννοήσεως'».
