Την αναμόρφωση της Εισφοράς Αλληλεγγύης Συνταξιούχων (ΕΑΣ) από το 2025 θα εξαγγείλει ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης στη Διεθνή Εκθεση Θεσσαλονίκης. Εντός του Αυγούστου κλειδώνει ο τρόπος της αναμόρφωσης που θα δώσει «ανάσα» στους συνταξιούχους και αυξήσεις έως 150 ευρώ σε 400.000 συνταξιούχους με κύρια σύνταξη άνω των 1.400 ευρώ.
Στο τραπέζι βρίσκονται τα παρακάτω δύο σενάρια:
Αλλαγή της αρχιτεκτονικής της ΕΑΣ, ώστε αυτή να μην επιβάλλεται από το πρώτο ευρώ αλλά μόνο στο ποσό που υπερβαίνει το πλαφόν κάθε κλιμακίου, όπως δηλαδή ακριβώς συμβαίνει και με τους φορολογικούς συντελεστές στη φορολογία εισοδήματος.
Για παράδειγμα, σύνταξη 1.500 ευρώ έχει σήμερα ΕΑΣ 3%, η οποία επιβάλλεται σε όλο το ποσό και είναι 45 ευρώ. Αν όμως επιβάλλεται μόνο στο ποσό που υπερβαίνει τα 1.400 ευρώ, δηλαδή στα 100 ευρώ με έναν κάπως αυξημένο συντελεστή – π.χ. 10% – τότε το ποσό της εισφοράς μειώνεται, για παράδειγμα, στα 10 ευρώ.
Μείωση των συντελεστών της ΕΑΣ από το δεύτερο κλιμάκιο και πάνω. Η λογική σε αυτό το σενάριο είναι πως με το ισχύον σύστημα ο συντελεστής διπλασιάζεται από το πρώτο στο δεύτερο κλιμάκιο, δηλαδή αυξάνεται απότομα από το 3% στο 6%. Η προωθούμενη ρύθμιση προβλέπει αναλογικότερο τρόπο μετάβασης από κλιμάκιο σε κλιμάκιο, ώστε η περικοπή να είναι πιο ομαλή και πιο δίκαιη.
Ειδικότερα, οι νέοι συντελεστές ΕΑΣ τους οποίους προβλέπει το εν λόγω σενάριο για τα πρώτα 4 κλιμάκια είναι οι εξής:
- 1.400-1.700 ευρώ: 3%
- 1.701-2.000 ευρώ: 4% (από 6%)
- 2.000-2.300 ευρώ: 5% (από 7%)
- 2.300-2.600 ευρώ: 6% (από 9%)
Ωστόσο, για την ΕΑΣ που επιβάλλεται στα εισοδήματα άνω των 2.600 ευρώ δεν φαίνεται να προβλέπεται κάποια αλλαγή. Ετσι:
- Για συντάξεις από 2.600,01 έως 2.900 ευρώ: ποσοστό 10%.
- Για συντάξεις από 2.900,01 έως 3.200 ευρώ: ποσοστό 12%.
- Για συντάξεις από 3.200,01 έως 3.500 ευρώ: ποσοστό 13%.
- Για συντάξεις από 3.500,01 ευρώ και άνω: ποσοστό 14%.
Τονίζεται ότι η ΕΑΣ επιβλήθηκε την 1η Αυγούστου 2010 και καταβάλλεται στον λογαριασμό αλληλεγγύης γενεών του ΑΚΑΓΕ με σκοπό την κάλυψη ελλειμμάτων των κλάδων κύριας σύνταξης φορέων κοινωνικής ασφάλισης. Η εν λόγω εισφορά επιβάλλεται στα εισοδήματα άνω των 1.400 ευρώ (16.800 ευρώ) κλιμακωτά, ενώ και επιπλέον εισφορά σε ποσοστό από 3% έως 10% καταβάλλουν όσοι συνταξιούχοι έχουν επικουρική από 300 ευρώ και άνω.
Ποιους αφορά το μέτρο
Πρόκειται για το τελευταίο μνημονιακό μέτρο, ένα ιδιότυπο αδικαιολόγητο φορολογικό «χαράτσι» που επιβαρύνει τους συνταξιούχους. Η τροποποίηση της κλίμακας για την Εισφορά Αλληλεγγύης Συνταξιούχων (ΕΑΣ) θα αφορά συνταξιούχους με μηνιαίες αποδοχές άνω των 1.400 ευρώ για κύρια σύνταξη και 300 ευρώ για επικουρική.
Τονίζεται ότι η μείωση της ΕΑΣ είναι επιβεβλημένη, καθώς ο μηχανισμός με τον οποίο υπολογίζεται καταλήγει όχι μόνο στο να περιορίζει ή και να μηδενίζει τις αυξήσεις στις συντάξεις (εν προκειμένω το 3% της αύξησης για το 2024 γίνεται 0%), αλλά προκαλεί ακόμα και πραγματική μείωση της σύνταξης, σε σημείο που οι συνταξιούχοι να παίρνουν λιγότερα από αυτά που έπαιρναν πριν από την αύξηση!
Τα στοιχεία της ΕΝΥΠΕΚΚ δείχνουν ότι το 2024 οι συνταξιούχοι θα χάσουν σχεδόν μισό δισ. ευρώ από την Εισφορά υπέρ Αλληλεγγύης Συνταξιούχων (ΕΑΣ), που παρακρατείται από όλες τις κύριες συντάξεις πάνω από 1.400 ευρώ μεικτά (μείωση 3%-14%) και από όλες τις επικουρικές πάνω από 300 ευρώ μεικτά (μείωση 3%-10%).
Μάλιστα, με τις (ετήσιες) αυξήσεις-αναπροσαρμογές λόγω πληθωρισμού πολλοί ασφαλισμένοι αλλάζουν κατηγορία καταβολής της Εισφοράς (ονομαστικές αποδοχές) και φορολογούνται επαχθέστερα. Δηλαδή αντί να έχουν αύξηση έχουν μείωση των αποδοχών.