Αντίστροφα μετρά ο χρόνος για το άνοιγμα της ψηφιακής πλατφόρμας μέσω της οποίας θα υποβληθούν οι αιτήσεις για την εξαγορά καταπατημένων εκτάσεων του Δημοσίου καθώς αναμένεται να ενεργοποιηθεί έως το Σεπτέμβριο.
Ο νόμος, με τον οποίο απλοποιείται η διαδικασία και καθιερώνονται σημαντικές εκπτώσεις για όσους θέλουν να αποκτήσουν τίτλους ιδιοκτησίας επί εκτάσεων τις οποίες το Δημόσιο θεωρεί καταπατημένες, ψηφίστηκε τον περασμένο μήνα και τώρα η ηλεκτρονική πλατφόρμα είναι σχεδόν έτοιμη για να αρχίσει να δέχεται αιτήσεις από το φθινόπωρο.
Σε έως 60 άτοκες μηνιαίες δόσεις, θα μπορέσουν να «αγοράσουν» οι ιδιώτες 90.000 καταπατημένα ακίνητα του Δημοσίου και οι σχετικές αιτήσεις αναμένεται να ξεκινήσουν τον Σεπτέμβριο. Η εξόφληση μπορεί να γίνει σε έως 60 μηνιαίες δόσεις με ελάχιστο ποσό τα 100 ευρώ.
Δυνατότητα εξαγοράς έχουν όσοι κατέχουν καταπατημένα κτήματα ή κτίσματα για πάνω από 30 έτη αλλά με ειδικούς περιορισμούς ενώ το ύψος του τιμήματος καθορίζεται με βάση την αντικειμενική τιμή και μειώνεται έως κι 80% ανάλογα με την χρόνο κατοχής, την «κοινωνική ταυτότητα», το ύψος του εισοδήματος και το είδος του ακινήτου.
Με τις νέες ρυθμίσεις στο πλαίσιο για την εξαγορά καταπατημένων εκτάσεων:
- Δεν απαιτείται πλέον να υπάρχει κτίσμα εντός του γηπέδου (οικοπέδου ή αγροτεμαχίου) πριν την υποβολή της αίτησης για εξαγορά του ακινήτου.
- Δεν απαιτείται, πλέον η προσκόμιση αεροφωτογραφιών ως αποδεικτικού μέσου, αφού δεν θα εξετάζεται η ύπαρξη ή μη κτίσματος στο ακίνητο.
- Για ένταξη στη ρύθμιση τίθεται το Ε9 ως τεκμήριο ύπαρξης ιδιοκτησιακού δικαιώματος επί του ακινήτου. Προστίθεται ως απαραίτητη προϋπόθεση, ότι για να προβεί σε άσκηση του δικαιώματος εξαγοράς του ακινήτου κάποιος ενδιαφερόμενος, απαιτείται να το έχει περιλάβει στο έντυπο Ε9 για τα πέντε τελευταία χρόνια τουλάχιστον πριν την αίτηση, προκειμένου να είναι σαφές ότι οι αιτούντες θεωρούσαν πως το ακίνητο είναι δικό τους.
- Επεκτείνεται η δυνατότητα του Δημοσίου να αποφασίσει εξαίρεση από το δικαίωμα εξαγοράς ενός ακινήτου, για λόγους δημοσίου συμφέροντος. Εντός εξαμήνου τα συναρμόδια Υπουργεία (πχ Ναυτιλίας, Άμυνας κλπ) θα ορίσουν αιτιολογημένα τις περιοχές ή τα ακίνητα ενδιαφέροντος τους, προκειμένου αυτά να εξαιρεθούν της διαδικασίας εξαγοράς. Αυτό σημαίνει ότι de facto αποκλείονται από τη ρύθμιση, οι εν δυνάμει ιδιοκτήτες που περιλαμβάνονται στις συγκεκριμένες περιοχές.
- Επισπεύδεται η προθεσμία απάντησης (συναίνεσης) από την Εταιρεία Ακινήτων του Δημοσίου σε 2 μήνες (αντί 3 μήνες που προβλεπόταν αρχικά) εντός των οποίων πρέπει να τελειώνει η εξέταση του αιτήματος.
- Τίθεται δεκαήμερη προθεσμία για την ενημέρωση του αιτούντος σε περίπτωση που λείπουν δικαιολογητικά. Ωστόσο, αν και δίνεται σαν δικαίωμα για διόρθωση σφαλμάτων στον ιδιώτη, μετά την αποκλειστική διορία των 10 ημερών αυτός θα χάνει ουσιαστικά την δυνατότητα διεκδίκησης του ακινήτου.
Υποθέσεις στα δικαστήρια
Προσφέρεται έκπτωση στο τίμημα εξαγοράς για τον ιδιώτη, προκειμένου να αρθεί η αμφισβήτηση της κυριότητας του δημοσίου. Συγκεκριμένα παρέχεται:
- έκπτωση 50% αν ο ιδιώτης έχει αναγνωρισθεί από πρωτόδικα ως κύριος του ακινήτου
- έκπτωση 50% αν ο ιδιώτης έχει αναγραφεί ως κύριος στις πρώτες κτηματολογικές εγγραφές και έχει ασκηθεί αγωγή από το Δημόσιο ή δεν έχει παρέλθει η προθεσμία άσκησης αγωγής.
- έκπτωση 70% αν ο αιτών έχει ασκήσει ένδικο μέσο κατά δικαστικής απόφασης για την αναγνώριση της κυριότητας του ακινήτου έως την 31η Δεκεμβρίου 2022.
Παρέχεται ειδική έκπτωση 80% επί της αντικειμενικής αξίας, για ακίνητο που καλύπτει τις στεγαστικές ανάγκες του αιτούντα (ή του αρχικού δικαιοπαρόχου) ως αποτέλεσμα μαζικής εγκατάστασης πληθυσμιακών ομάδων πριν το 1964. Σε αυτή την περίπτωση το τίμημα αντιστοιχεί στο 20% της αντικειμενικής αξίας του ακινήτου.
Επισημαίνεται ότι μετά την υποβολή της αίτησης, στην περίπτωση που εγκριθεί από την αρμόδια επιτροπή, εντός πέντε ημερών εκδίδεται πιστοποιητικό αποδοχής, το οποίο κοινοποιείται στον αιτούντα. Το τίμημα εξαγοράς εξοφλείται είτε εφάπαξ είτε τμηματικά σε 60 ισόποσες, άτοκες, μηνιαίες δόσεις. Το ποσό της κάθε δόσης δεν μπορεί να μικρότερο των 100 ευρώ. Σε περίπτωση εφάπαξ καταβολής, παρέχεται έκπτωση 10% επί του τιμήματος εξαγοράς.