Ένας "πυρετός" διαβουλεύσεων σε θεσμικές συναντήσεις προηγήθηκε της συμφωνίας μεταξύ της κυβέρνησης και των συνδικαλιστικών εκπροσώπων των συμβολαιογράφων για το ψηφιακό συμβόλαιο μεταβίβασης ακινήτων.
Οι δύο πλευρές "τα βρήκαν" και η ψηφιακή μεταρρύθμιση στον τομέα των μεταβιβάσεων ακινήτων προχωρά, όπως είχε σχεδιαστεί, ενώ αναμένεται εντός της ημέρας το μάλλον τυπικό της υπόθεσης, δηλαδή η ανακοίνωση της Συντονιστικής Επιτροπής Συμβολαιογραφικών Συλλόγων Ελλάδας για την αναστολή της αποχής διαρκείας, που έχουν προγραμματίσει από τη Δευτέρα.
Για να φτάσουμε ως εδώ, καθώς η υπόθεση είχε οδηγηθεί σε αδιέξοδο, προηγήθηκε ένα θρίλερ διαβουλεύσεων. Σύμφωνα με πληροφορίες του protothema.gr, τις επαφές που είχε ξεκινήσει ο υφυπουργός Ψηφιακής Διακυβέρνησης, Κωνσταντίνος Κυρανάκης, συνέχισε ο υπουργός, Δημήτρης Παπαστεργίου. Χθες το απόγευμα, εκπρόσωποι των συμβολαιογράφων πέρασαν την πόρτα του γραφείου του υπουργού, εκθέτοντας τα αιτήματα και τις διαφωνίες τους σχετικά με τη μεταρρύθμιση του ψηφιακού φακέλου μεταβίβασης ακινήτων. Η συνάντηση, σύμφωνα με τις ίδιες πηγές, έγινε σε καλό κλίμα, το οποίο μεταφέρθηκε και στη σημερινή (το μεσημέρι) πολύωρη συνάντηση των συμβολαιογράφων με τον υπουργό Δικαιοσύνης, Γιώργο Φλωρίδη.
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ
Συμβολαιογράφοι: Συμφώνησαν να χρησιμοποιείται ο ψηφιακός φάκελος μεταβίβασης ακινήτου
Για το κύριο σημείο τριβής, δηλαδή το συμβόλαιο αυτό καθεαυτό, βρέθηκε, καθώς φαίνεται, μια μέση λύση, η οποία ικανοποιεί και τις δύο πλευρές. Από τη μία, η κυβέρνηση δεν είχε απολύτως καμία πρόθεση να κάνει πίσω στη μεταφόρτωση του αρχείου σε ψηφιακή μορφή (σε μορφή .pdf και αρχεία τύπου json και xml, που θα περιέχουν τα στοιχεία της συναλλαγής) χωρίς να είναι επιτρεπτή οποιαδήποτε χειρόγραφη παραπομπή, ή σκαναρισμένα αρχεία. Ουσιαστικά, δηλαδή, οι συμβολαιογράφοι θα μεταφέρουν το τελικό συμβόλαιο σε ψηφιακή μορφή, χωρίς να χρειάζεται να μεταφορτώσουν αρχεία.
Από την άλλη, οι συμβολαιογράφοι πήραν τη δέσμευση του Υπουργείου Ψηφιακής Διακυβέρνησης ότι δεν θα επεμβαίνει σε ζητήματα όπως ο τρόπος που τηρεί το αρχείο του ο συμβολαιογράφος, καθώς και ο έλεγχος της δικαιοπρακτικής ικανότητας των συμβαλλομένων. Γι' αυτά τα ζητήματα, θα συνεχίσει να ακολουθείται η ίδια διαδικασία με σήμερα, καθώς εξακολουθούν να ρυθμίζονται από την υπάρχουσα νομοθεσία.
Οι συμβολαιογράφοι "πήραν" επίσης στις διαπραγματεύσεις με τα συναρμόδια Υπουργεία την αποκλειστικότητα της εκκίνησης συναλλαγής. Όπως εξηγούν παράγοντες του Υπουργείου Ψηφιακής Διακυβέρνησης, η συναλλαγή θα αρχίζει με την καταχώρηση στον ψηφιακό φάκελο μεταβίβασης των προς συναλλαγή ΚΑΕΚ και της πρόσκλησης σε συμβαλλόμενα μέρη, μέσω gov.gr. Κατά την εκκίνηση της συναλλαγής τα ΚΑΕΚ “κλειδώνουν”, ώστε να μην μπορεί να πραγματοποιηθεί παράλληλα καμία άλλη συναλλαγή για τα ίδια ακίνητα μέχρι την ολοκλήρωσή της παρούσας.
Οι συμβολαιογράφοι έλαβαν την εγγύηση της κυβέρνησης για ένα από τα κύρια σημεία των διαφωνιών τους, ότι η συγκεκριμένη ρύθμιση δεν τροποποιεί τον τρόπο κατάρτισης των συμβολαιογραφικών πράξεων, τις διατάξεις ουσιαστικού Δικαίου, οι οποίες αφορούν τον τρόπο κτήσης των εμπραγμάτων δικαιωμάτων τόσο του Δημοσίου όσο και των ιδιωτών, όπως αυτές ορίζονται στο κείμενο του Αστικού Κώδικα και στους ειδικούς νόμους.
Από εκεί και πέρα, σημείο-«κλειδί» αποτελεί και η δέσμευση του Υπουργείου Ψηφιακής Διακυβέρνησης και του Κτηματολογίου να πραγματοποιείται η μεταγραφή σε μόλις μία ημέρα (διαδικασία που σήμερα μπορεί να διαρκεί και αρκετούς μήνες), εφόσον χρησιμοποιείται η εφαρμογή του ψηφιακού φακέλου μεταβίβασης ακινήτων. Στην περίπτωση που προκύπτουν ζητήματα ακυρότητας, δεσμεύεται για απάντηση στον αγοραστή εντός αντίστοιχου χρονικού διαστήματος.
Επιπλέον, οι ίδιοι φορείς δεσμεύτηκαν να εξετάσουν και να εντάξουν παρατηρήσεις και βελτιώσεις που θα προταθούν από τους Συμβολαιογραφικούς Συλλόγους της χώρας, ώστε η λειτουργία της εφαρμογής να είναι εύρυθμη για τους επαγγελματίες, αλλά και για τη μείωση της ταλαιπωρίας των πολιτών.
Οι συμβολαιογράφοι πήραν ακόμα μια δέσμευση από τα δύο Υπουργεία. Ότι οποιοδήποτε ψηφιακό εργαλείο ή εφαρμογή πρόκειται να δημιουργηθεί στο μέλλον, ακόμα και αν αποτελεί υλοποίηση προβλεπομένου σε ήδη προκηρυχθέντα διαγωνισμό και αφορά τον τρόπο ή τον τόπο σύνταξης συμβολαιογραφικής πράξης, θα δημιουργηθεί με επιμέλεια της Συντονιστικής Επιτροπής Συμβολαιογραφικών Συλλόγων Ελλάδος, στην οποία και θα ανήκει, όπως και η αποκλειστική αρμοδιότητα της λειτουργίας, συντήρησης και φιλοξενίας του σχετικού ψηφιακού εργαλείου ή εφαρμογής.
Από εκεί και πέρα, σε ό,τι αφορά τη διαδικασία αυτή καθεαυτή, η οποία αλλάζει από την πρώτη μέρα του 2024 (είναι η ημερομηνία επίσημης έναρξης του ψηφιακού φακέλου μεταβίβασης) μετά τη λήψη των απαραίτητων εξουσιοδοτήσεων, ο συμβολαιογράφος θα αντλεί μέσω του ψηφιακού φακέλου μεταβίβασης, τα απαραίτητα δικαιολογητικά από ΑΑΔΕ, ΕΦΚΑ, ΤΕΕ, Κτηματολόγιο.
Η υποβολή του προς μεταγραφή φακέλου στο Κτηματολόγιο, θα πραγματοποιείται αποκλειστικά μέσω της εφαρμογής στο τελευταίο βήμα της διαδικασίας, όπου παρέχεται η δυνατότητα πληρωμής τελών από τον αγοραστή με χρήση κάρτας ή μέσω κωδικού τραπέζης. Οι συμβολαιογράφοι θα συνεχίσουν να χρησιμοποιούν την ίδια εξωτερική εφαρμογή που χρησιμοποιούν σήμερα, με το Υπουργείο Ψηφιακής Διακυβέρνησης για αυτό το σκοπό έχει αναπτύξει και παρέχει δωρεάν υποστήριξη σε εταιρείες λογισμικού, οδηγό διασύνδεσης και ειδική διεπαφή (API).
Από 1/1/2024 το σύνολο των συμβολαιογράφων της χώρας θα χρησιμοποιούν πιλοτικά τον ψηφιακό φάκελο μεταβίβασης ακινήτου προκειμένου να εκκινούν κάθε αγοραπωλησία, που μπορεί να υπαχθεί σε αυτόν, να συγκεντρώνουν σε ένα σημείο το σύνολο των απαιτούμενων δικαιολογητικών, αλλά και να υποβάλλουν ψηφιακά τα αντίγραφα των συμβολαίων που καταρτίζουν προς το Ελληνικό Κτηματολόγιο.
