Σε ρυθμίσεις οφειλών ύψους 1 δισ. ευρώ μέσω του εξωδικαστικού μηχανισμού στοχεύει το οικονομικό επιτελείο εντός του πρώτου τριμήνου του 2023 και, σύμφωνα με αρμόδιες πηγές, ο στόχος αυτός θα επιτευχθεί και μάλιστα νωρίτερα - πιθανότατα εντός Φεβρουαρίου.
Σύμφωνα με τα πρόσφατα στοιχεία, από την ηλεκτρονική πλατφόρμα έχουν περάσει οφειλές ύψους 670 εκατ. ευρώ, εκ των οποίων έχουν ήδη ρυθμιστεί οφειλές ύψους 406 εκατ. ευρώ. Ταυτόχρονα, στο τελικό στάδιο της ρύθμισης βρίσκονται αιτήματα 356 εκατ. ευρώ, τα οποία αναμένεται να οριστικοποιηθούν εντός Ιανουαρίου.
Στελέχη του ΥΠΟΙΚ αναγνωρίζουν, σε δηλώσεις τους στο Capital.gr, τις σημαντικές προσπάθειες που καταβάλλουν τους τελευταίους μήνες οι πιστωτές επιτυγχάνοντας θεαματική βελτίωση στα ποσοστά εγκρισιμότητας των αιτημάτων μέσω της ηλεκτρονικής πλατφόρμας. "Μας ζητούν, σε ορισμένες περιπτώσεις, να επανεξετάσουν ακόμη και αιτήματα που έχουν απορρίψει στο παρελθόν", αναφέρει πηγή με γνώση των διαδικασιών.
Σύμφωνα με τα στοιχεία που παρουσίασε πρόσφατα από το βήμα της Βουλής ο υπουργός Οικονομικών Χρήστος Σταϊκούρας, μέχρι στιγμής έχουν υλοποιηθεί 2.367 ρυθμίσεις οφειλών, συνολικού ύψους 437 εκατ. ευρώ, ενώ μόνο τις τελευταίες 2 εβδομάδες ολοκληρώθηκαν περίπου 350 ρυθμίσεις οφειλών.
Τον Νοέμβριο, τα αιτήματα για ρυθμίσεις μέσω της ηλεκτρονικής πλατφόρμας ανέρχονταν σε 2290, με των οποίων τα 1214 οριστικοποιήθηκαν. Αξίζει να αναφερθεί ότι το ποσοστό εγκρισιμότητας των αιτημάτων έχει βελτιωθεί σημαντικά στο 65% για τους χρηματοδοτικούς φορείς (τράπεζες και servicers) έναντι 25% τον περασμένο Ιούλιο. Για το Δημόσιο τα ποσοστά εγκρισιμότητας είναι σχεδόν απόλυτα (97%).
Πέντε παρεμβάσεις για περισσότερες ρυθμίσεις
Υψηλότερα θέτει, ωστόσο, ο κ. Σταϊκούρας τον πήχυ των προσδοκιών, ώστε το εργαλείο ολιστικής και βιώσιμης αντιμετώπισης του ιδιωτικού χρέους επιχειρήσεων και νοικοκυριών να έχει ακόμη μεγαλύτερη διείσδυση.
"Με αυτά τα στοιχεία, ο υφιστάμενος εξωδικαστικός μηχανισμός καθίσταται το πιο αποτελεσματικό εργαλείο ρύθμισης οφειλών της τελευταίας δεκαετίας. Δεν είμαστε, όμως, ακόμη ικανοποιημένοι. Απαιτείται περισσότερη δουλειά, κυρίως από τους διαχειριστές δανείων", ανέφερε χαρακτηριστικά στη Βουλή την προηγούμενη Πέμπτη.
Όπως αποκάλυψε, τις προσεχείς εβδομάδες οι τράπεζες θα προχωρήσουν σε βελτιωτικές προτάσεις προκειμένου να βελτιωθούν ακόμη περισσότερο τα ποσοστά εγκρισιμότητας. Οι βελτιώσεις που εξετάζονται από κοινού με την Ειδική Γραμματεία Διαχείρισης Ιδιωτικού Χρέους κινούνται στους παρακάτω άξονες:
- Ευελιξία: Το ΥΠΟΙΚ εξετάζει από κοινού με τα funds -που κατέχουν πλέον το μεγαλύτερο μέρος των επισφαλών απαιτήσεων- δυνατότητες για μεγαλύτερη ευελιξία στο πλαίσιο του νόμου, ώστε οι οφειλέτες να έχουν τη δυνατότητα να αποπληρώσουν νωρίτερα τις ρυθμίσεις τους χωρίς επιβάρυνση.
- Διάρκεια: Τα funds ζητούν παρεμβάσεις στη χρονική διάρκεια των ρυθμίσεων. Σημειώνεται ότι, με βάση τα σημερινά στοιχεία, η μέση διάρκεια των ρυθμίσεων για οφειλές προς τους πιστωτές είναι 15 έτη και για οφειλές προς το Δημόσιο 18 έτη.
- Κούρεμα: Ως αντάλλαγμα για μικρότερες διάρκειες ρυθμίσεων, το ΥΠΟΙΚ συζητά με τα funds το ενδεχόμενο υψηλότερου ποσοστού διαγραφής σε περίπτωση προκαταβολής σημαντικού μέρους της οφειλής. Η δυνατότητα αυτή είναι ιδιαίτερα χρήσιμη για τις οφειλές μεγάλων εταιρειών (corporate). Ήδη, τα ποσοστά διαγραφής οφειλών είναι σημαντικά, με τα μεγαλύτερα κουρέματα να καταγράφονται στα επιχειρηματικά δάνεια (39,6%), ενώ ακολουθούν τα καταναλωτικά (31,4%), τα στεγαστικά (21,4%) και τελευταία τα χρέη προς το Δημόσιο (20%). Σημειώνεται στο σημείο αυτό ότι το ποσοστό της διαγραφής χρέους αποφασίζεται συναρτήσει της ακίνητης περιουσίας που διαθέτει ο δανειολήπτης.
- Διαμεσολάβηση: Ως μοχλό πίεσης για μεγαλύτερη αποδοχή των αιτημάτων από τράπεζες και servicers, το ΥΠΟΙΚ εξετάζει το ενδεχόμενο ανάμεσα στην απόρριψη του αιτήματος και τις πράξεις αναγκαστικής εκτέλεσης -δηλαδή τον πλειστηριασμό- να προστεθεί ένα επιπλέον στάδιο: η διαμεσολάβηση η οποία θα είναι υποχρεωτική. Με αυτόν τον τρόπο, εκτιμούν τα στελέχη του ΥΠΟΙΚ, θα αποτρέπεται η αβασάνιστη απόρριψη των αιτημάτων και θα εξαντλούνται από τον πιστωτή τα περιθώρια εύρεσης μιας κοινής λύσης με τον δανειολήπτη.
- Επιτόκια: Τα επιτόκια για τις οφειλές στους πιστωτές έχουν ήδη βελτιωθεί με παρέμβαση του υπουργείου σε Euribor + 2,5 – 3%. Εκεί που απαιτείται παρέμβαση είναι στις οφειλές προς το Δημόσιο όπου το επιτόκιο είναι υψηλότερο (Euribor + 5%). Σημειώνεται ότι, λόγω της συνεχιζόμενης αύξησης των ευρωπαϊκών επιτοκίων, η δόση που καταβάλλουν μηνιαίως οι "κόκκινοι" οφειλέτες αυξάνεται διαρκώς με κίνδυνο να μην μπορεί να εξυπηρετηθεί.
- Ενήμερα δάνεια: Στους επιλέξιμους οφειλέτες του εξωδικαστικού αναμένεται να ενταχθούν, για πρώτη φορά και οι ενήμεροι δανειολήπτες που έχουν υποστεί μείωση των εισοδημάτων τους, αποκάλυψε ο κ. Σταϊκούρας. Προς το παρόν, όσοι ενήμεροι οφειλέτες καταθέτουν αίτημα στην πλατφόρμα για ρύθμιση των χρεώνουν τους στο Δημόσιο απορρίπτονται από τις τράπεζες καθώς, εάν τα δάνεια ρυθμιστούν, επαναταξινομούνται στην κατηγορία των "κόκκινων" αυξάνοντας τον δείκτη NPE.
"Το συζητάμε με τις τράπεζες που έχουν κυρίως τα ενήμερα δάνεια ώστε να βρεθεί μια φόρμουλα να συμπεριληφθούν οι ευάλωτοι ενήμεροι δανειολήπτες χωρίς να απειλείται η κουλτούρα πληρωμών", αναφέρει στο Capital.gr πηγή της ΕΙΔΙΧ. Το πιθανότερο σενάριο είναι να δοθεί επιμήκυνση στα εν λόγω δάνεια ώστε οι οφειλέτες να μπορούν να εξυπηρετούν μια συνολική ρύθμιση μαζί με τα χρέη τους προς το Δημόσιο.
- Αποδοχή από οφειλέτες: Ένα σημαντικό "αγκάθι" στη διαδικασία του εξωδικαστικού είναι η αποδοχή από τους ίδιους τους οφειλέτες η οποία θα πρέπει να αυξηθεί. Το ποσοστό αποδοχής σήμερα διαμορφώνεται σε 60%, σημαντικά βελτιωμένο από το 40% όπου βρισκόταν τους μήνες Αύγουστο-Σεπτέμβριο. Ωστόσο, υπάρχει ανάγκη να βελτιωθεί περαιτέρω, αναφέρουν οι ίδιες πηγές.
Προς αυτή την κατεύθυνση, η ΕΙΔΙΧ ξεκίνησε την εξυπηρέτηση των οφειλετών μέσω της υπηρεσίας myEGDIXlive η οποία τέθηκε σε εφαρμογή στις 11 Δεκεμβρίου. Με τον τρόπο αυτό, οι ενδιαφέρομενοι δανειολήπτες ενημερώνονται μέσω τηλεδιάσκεψης, χωρίς να απαιτείται να προσέλθουν σε γραφείο εξυπηρέτησης δανειοληπτών.
Εφόσον το επιθυμεί ο οφειλέτης, στην τηλεδιάσκεψη μπορεί να συμμετέχει και τρίτο πρόσωπο, όπως ο δικηγόρος, ο λογιστής ή ο σύμβουλός του.
