Τη χρυσή λύση που θα συμβιβάσει τις αντικρουόμενες απόψεις των κρατών μελών της Ευρωπαϊκής Ένωσης ως προς μια ουσιαστική απάντηση στο ηλεκτροσόκ νοικοκυριών και επιχειρήσεων από το ξέφρενο ράλι των τιμών της ενέργειας και τη θωράκιση των ευρωπαϊκών κοινωνιών και οικονομιών απέναντι στους ρωσικούς εκβιασμούς, αναζητά η Κομισιόν, με την προσδοκία όλων αυτή τη φορά η παρέμβαση να είναι γενναία και να μην κλοτσήσει ξανά το τενεκεδάκι παρακάτω καθώς τα σενάρια για το χειμώνα προοιωνίζονται εφιαλτικά.
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ
Σκρέκας: «Θα στηρίξουμε τους καταναλωτές φυσικού αερίου – Θα ανακοινωθούν επιδοτήσεις»
Είναι σαφές, ωστόσο, ότι πρόκειται για ένα σταυρόλεξο για πολύ δυνατούς λύτες με πολλαπλές παραμέτρους. Εξ ού και τα βλέμματα στρέφονται σήμερα στο Στρασβούργο και τη συνεδρίαση του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, όπου η Ούρσουλα Φον ντερ Λάιεν θα παρουσιάσει - κατά την ετήσια ομιλία της - την πρόταση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για την αντιμετώπιση της ενεργειακής κρίσης, η οποία θα τεθεί επί τάπητος στη νέα έκτακτη Σύνοδο των Υπουργών Ενέργειας στις 30 Σεπτεμβρίου.
Με ενδιαφέρον αναμένεται το κατά πόσο αυτή θα περιλαμβάνει εντέλει κάποια αναφορά σε πλαφόν είτε μόνο στο ρωσικό φυσικό αέριο είτε συνολικά στη χονδρική του τιμή όπως ζητά η Ελλάδα και πολλές άλλες χώρες. Σε κάθε περίπτωση οι πληροφορίες θέλουν το επικαιροποιημένο προσχέδιο να περιλαμβάνει στόχο περιορισμού της κατανάλωσης ηλεκτρικής ενέργειας με δύο σενάρια. Ένα υποχρεωτικό της τάξης του 5% για τις 3 – 4 ώρες αιχμής και ένα εθελοντικό ύψους 10%. Η επίτευξη του στόχου θα γίνεται με ευελιξία ανάλογα με τις ιδιαιτερότητες κάθε χώρας. Στα προτεινόμενα μέτρα εντάσσονται επίσης η παροχή ρευστότητας στις εταιρίες παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας και πλαφόν στους παραγωγούς ενέργειας χαμηλού κόστους κυρίως δηλαδή ΑΠΕ, ορυκτών καυσίμων κ πυρηνικής ενέργειας.
Στα ενδιαφέροντα καταγράφεται όσα μετέδωσε το Bloomberg για προσωρινή φορολόγηση (έκτακτη εισφορά) των υπερκερδών των εταιρειών ορυκτών καυσίμων σε ποσοστό 33% επί των κερδών προ φόρων για το σύνολο του 2022. Σύμφωνα με πληροφορίες η ελληνική κυβέρνηση είναι αποφασισμένη να αξιοποιήσει την εν λόγω πρόταση της Κομισιόν για επιβολή ενός ειδικού τέλους αλληλεγγύης στις πετρελαϊκές διυλιστικές επιχειρήσεις της χώρας, καθώς και τις χονδρεμπορικές εταιρείες αερίου κατά τα πρότυπα της φορολόγησης στα υπερκέρδη των εταιριών παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας, με στόχο την ενίσχυση του Ταμείου Ενεργειακής Μετάβασης που χρηματοδοτεί τις επιδοτήσεις των καταναλωτών. Σχετική συζήτηση άλλωστε είχε γίνει και στην πρόσφατη Σύνοδο των Υπουργών Ενέργειας, όπου είχε εμφανιστεί θετικός ο Κώστας Σκρέκας ενώ υπερθεμάτισαν Γερμανία και Ισπανία.
Τα χρονικά περιθώρια πάντως για την επίλυση του γρίφου στενεύουν επικίνδυνα καθώς το ξέφρενο ράλι των τιμών στην ενέργεια δοκιμάζουν εκτός από τις αντοχές νοικοκυριών και επιχειρήσεων στην Ευρώπη και εκείνες των εθνικών προϋπολογισμών. Γι’ αυτό και η ελληνική κυβέρνηση έχει το βλέμμα στραμμένο στις ευρωπαϊκές αποφάσεις, εμμένοντας στην άποψη ότι απαιτείται συντονισμένη και γενναία παρέμβαση εξορθολογισμού της αγοράς.
Τα επόμενα βήματα της κυβέρνησης
Από το εύρος της ευρωπαϊκής παρέμβασης εξάλλου θα κριθούν και αρκετά από τα επόμενα βήματα της κυβέρνησης μετά την ανακοίνωση του πακέτου 5,5 δις ευρώ. Στο επίκεντρο βρίσκεται ήδη ο τρόπος και το ύψος επιδότησης των οικιακών καταναλωτών που χρησιμοποιούν ως μέσο θέρμανσης μόνο το φυσικό αέριο χωρίς δυνατότητα μετατροπής του καυστήρα σε πετρελαίου, καθώς η αύξηση της τιμής του μοιάζει με βαρέλι δίχως πάτο.
Το επόμενο 15ήμερο αναμένονται επίσης οι ανακοινώσεις για την κλιμακωτή επιδότηση των λογαριασμών ρεύματος από τον Οκτώβριο και μετά και το ποσοστό εξοικονόμησης βάσει του οποίου αυτή θα διπλασιάζεται. Επιπλέον, ζήτημα χρόνου αποτελεί η επιβολή πλαφόν στις τιμές για καυσόξυλα και πέλετ που έχει εξαγγείλει ο Άδωνις Γεωργιάδης, μετά τη συμπίεσή τους προς τα πάνω ελλείψει των εισαγωγών από Ρωσία και Ουκρανία κι ενώ πολλοί πολίτες στρέφονται σε αυτά για να θερμάνουν το σπίτι τους μπροστά στην εκτόξευση των τιμών της ενέργειας. Το σενάριο που εμφανίζεται ως επικρατέστερο είναι η επιβολή πλαφόν στο περιθώριο κέρδους των επιχειρήσεων του κλάδου ξυλείας κατά τα πρότυπα εκείνου που είχε επιβληθεί τον περασμένο Μάρτιο σε καύσιμα, λιπάσματα, ζωοτροφές κ.λ.π.
Η κυβέρνηση πρόκειται να τρέξει επίσης και το πρόγραμμα επιδότησης εγκατάστασης 250.000 φωτοβολταϊκών στέγης για νοικοκυριά, αγρότες και μικρές επιχειρήσεις, που ανακοίνωσε ο Πρωθυπουργός από τη ΔΕΘ, με στόχο την κάλυψη μέρους των αναγκών τους σε ρεύμα μέσω της παραγωγής της δικής τους ενέργειας την οποία θα καταναλώνουν δωρεάν. Οι πληροφορίες αναφέρουν ότι αυτό θα τρέξει με συστήματα net-metering (συμψηφισμός ενέργειας), η κρατική χρηματοδότηση θα καλύπτει το 40% με 60% της επένδυσης και το όριο για κάθε φωτοβολταϊκό θα είναι τα 10 κιλοβάτ. Σύμφωνα με τον Πρωθυπουργό οι όροι σύνδεσης από τον ΔΕΔΔΗΕ για τις επιλέξιμες επενδύσεις είναι διασφαλισμένοι, καθώς με πρόσφατη νομοθετική ρύθμιση απελευθερώθηκε ηλεκτρικός χώρος 10 Μεγαβάτ σε κάθε μετασχηματιστή του δικτύου διανομής, για την «υποδοχή» εφαρμογών net-metering και συστημάτων του προγράμματος «φωτοβολταϊκά στη στέγη».
