Υπενθυμίζεται ότι σε σχέση με τα προηγούμενα προγράμματα, προβλέπονται αλλαγές στον προσδιορισμό των επιδοτήσεων ενώ δίνεται έμφαση στην εισοδηματική κατηγορία κάτω των 10.000 ευρώ και μόνο για αυτή την κατηγορία θα διατεθούν πόροι 100.000 ευρώ. Το ποσοστό επιχορήγησης των παρεμβάσεων κυμαίνεται από 40% έως 75% ανάλογα με το ατομικό και οικογενειακό εισόδημα, με τη μέση επιδότηση να υπολογίζεται στο 62% . Ως προς τα ποσά της επιδότησης, θα εφαρμοστεί ανώτατος προϋπολογισμός παρεμβάσεων, ο οποίος θα υπολογίζεται με βάση συγκεκριμένους συντελεστές επί της επιφάνειας των κύριων χώρων τμ του Ε9 ενώ σε κάθε περίπτωση, το ποσόν επιχορήγησης δεν μπορεί σε καμία περίπτωση να ξεπερνά τα 28.000 ευρώ.
Όπως προβλέπεται θα δοθεί προτεραιότητα σε νοικοκυριά με χαμηλότερα εισοδήματα, σε ΑΜΕΑ, μονογονεϊκές οικογένειες, μακροχρόνια ανέργους, πολύτεκνους και σε νοικοκυριά με αυξημένες ενεργειακές ανάγκες. Μια βασική διαφορά σε σχέση με τα προηγούμενα αντίστοιχα προγράμματα είναι ότι καταργείται η χρονική προτεραιότητα και εισάγεται ένα νέο σύστημα με συγκεκριμένα κριτήρια αξιολόγησης (ενεργειακά, οικονομικά, κοινωνικά), από τα οποία θα προκύπτει μια βαθμολογία η οποία θα καθορίζει και την επιλεξιμότητα των δικαιούχων.
Ατέλειες στο πρόγραμμα βλέπει η αγορά – Τα προβλήματα και οι προτάσεις
Όπως είχε γράψει πριν από καιρό το Insider.gr, αγορά και τεχνικός κόσμος επισημαίνουν πρακτικά προβλήματα, τα οποία όπως εκτιμούν πλήττουν την ορθή εφαρμογή του προγράμματος, μειώνουν το τελικό όφελος και εμποδίζουν την αναθέρμανση της αγοράς. Ο πρόεδρος του ΤΕΕ Αιτωλοακαρνανίας Στυλιανός Μπλέτσας, με επιστολή του προς τον υπουργό Περιβάλλοντος και Ενέργειας, Κώστα Σκρέκα, επισημαίνει το θέμα των ανατιμήσεων των υλικών σημειώνοντας ότι «οι ανώτερες επιλέξιμες τιμές ανά κατηγορία δαπάνης έχουν μείνει οι ίδιες εδώ και 4 χρόνια, χωρίς να λαμβάνονται υπ’ όψιν οι ανατιμήσεις που αποδεδειγμένα υπάρχουν σε όλα τα οικοδομικά υλικά. Γεγονός που κάνει ασύμφορη τη δαπάνη για τον ωφελούμενο».
Παραμένοντας το οικονομικό σκέλος, ο κ. Μπλέτσας εκφράζει την αντίθεση του ΤΕΕ στην κατάθεση των χρημάτων απευθείας στον ωφελούμενο και όχι στους εκάστοτε αναδόχους, γιατί έτσι «χάνεται το πλεονέκτημα της διαφάνειας που χαρακτήριζε όλα τα προηγούμενα προγράμματα και επιπρόσθετα μεγαλώνει τον κίνδυνο υπερτιμολογήσεων», όπως σημειώνει χαρακτηριστικά.
Ως προς την επιδότηση, προτείνεται το ποσοστό επιδότησης για την τρίτη και τέταρτη εισοδηματική κατηγορία να αυξηθεί κατά 5% (από 55% σε 60% και από 45% σε 50%) έτσι ώστε να μην υπάρχει τόσο μεγάλη διαφορά μεταξύ της δεύτερης (70%) και της τρίτης (55%) εισοδηματικής κατηγορίας. Επίσης, στην επιστολή σημειώνεται ότι «δεν γίνεται αντιληπτό γιατί αν μια κατοικία είναι μισθωμένη ή δωρεάν παραχωρημένη (δηλαδή κατοικείται από κάποιον) θα έχει επιδότηση 40% ανεξαρτήτως εισοδήματος ιδιοκτήτη, ενώ αν στην ίδια κατοικία κατοικεί ο ιδιοκτήτης η επιδότηση μπορεί να φτάσει μέχρι και 75 %».
Αναφορικά με το χρονικό ορίζοντα ολοκλήρωσης των εργασιών, επισημαίνεται ότι η νέα απαίτηση (των 6 μηνών για την ολοκλήρωση του 30% των εργασιών) δημιουργεί πρόσθετο πρόβλημα στην υλοποίηση του έργου γιατί πολλές φορές είναι αδύνατη η πραγματοποίηση οικοδομικών εργασιών λόγω καιρικών συνθηκών (μονώσεις κλπ) και κυρίως γιατί ο ανάδοχος που θα κληθεί υποχρεωτικά πρώτος να υλοποιήσει εκείνο το 30% του συνόλου, θα πρέπει να προηγηθεί κατά 5-6 μήνες της ολοκλήρωσης χωρίς να έχει πληρωθεί για όλο αυτό το διάστημα.
Για τον «κόφτη» των 180 € / τ.μ., ο πρόεδρος του ΤΕΕ Αιτωλοακαρνανίας σημειώνει ότι αυτό, σε συνδυασμό με την αύξηση των τιμών των οικοδομικών υλικών, θα δημιουργήσει μικρές και οριακές ενεργειακές αναβαθμίσεις και σε πολλές περιπτώσεις δεν θα επαρκούν τα χρήματα για την επίτευξη του ενεργειακό στόχου (ειδικά σε κατοικίες Η και Ζ), που καλώς παραμένει σε τρεις ενεργειακές κατηγορίες. «Πιστεύουμε ότι μια κανονική τιμή για τον συγκεκριμένο κόφτη θα μπορούσε να είναι η: 270 € / τ.μ. με μέγιστο προϋπολογισμό ανά κατοικία το ποσό των 32.000 €, δηλαδή να καλύπτεται πλήρως μια κατοικία 120 τμ», αναφέρεται σχετικά.
Παράλληλα, προτείνονται και άλλες αλλαγές οι οποίες συνοψίζονται στις εξής:
• Ο «κόφτης» του 0,90 x Kwh x επιφάνεια να γίνει 1,70 x Kwh x επιφάνεια.
• Να υπάρχει ελεύθερη επιλογή του ενεργειακού επιθεωρητή του Β΄ ΠΕΑ από τον ωφελούμενο και να διερευνηθεί άλλος τρόπος από την πολιτεία για τον έλεγχο των παρεμβάσεων που εκτελέστηκαν.
• Να δοθεί επαρκής χρόνος προετοιμασίας του φακέλου του προγράμματος.
• Να αυξηθεί ο χρόνος υποβολής των αιτήσεων σε δύο μήνες
• Να καθοριστούν ελάχιστες αμοιβές των επιθεωρήσεων, των μελετών και του τεχνικού συμβούλου και οι αμοιβές αυτές να καλύπτονται 100% από το πρόγραμμα
• Συμμετοχή με έως δύο αιτήσεις από τον ίδιο ωφελούμενο με την προϋπόθεση ότι τα ακίνητα χρησιμοποιούνται ως πρώτη κατοικία είτε από τον ίδιο είτε από άλλους με δωρεάν παραχώρηση ή ενοικίαση και με επιδότηση ανάλογα με το εισόδημα του ιδιοκτήτη.
• Να δοθεί μπόνους πρόκρισης σε όσους έχουν υποβάλλει αιτήσεις σε προηγούμενα προγράμματα αλλά δεν κατάφεραν να ενταχθούν
• Να δημιουργηθεί HelpDesk για το ΝΕΟ ΕΞΟΙΚΟΝΟΜΩ στο ΤΕΕ
• Ο έλεγχος των αιτήσεων να διενεργείται μόνο από μηχανικούς και για κάθε αίτηση να είναι ο ίδιος ελεγκτής από την αρχή μέχρι την περαίωσή της
Στο ίδιο πνεύμα την εβδομάδα που μας πέρασε, με ερώτηση που κατέθεσαν στη Βουλή, 36 βουλευτές του ΣΥΡΙΖΑ- Προοδευτική Συμμαχία έθεσαν επίσης το θέμα των ανατιμήσεων ζητώντας από τα αρμόδια υπουργεία να πάρουν θέση αναφορικά με την πιθανή αναμόρφωση του οδηγού του νέου προγράμματος. Όπως σημειώνουν, «με τις αυξήσεις στα βασικά οικοδομικά υλικά που χρησιμοποιούνται στα προγράμματα ενεργειακής αναβάθμισης, όπως στα κουφώματα αλουμινίου έως 15%, pvc έως 10%, μονωτικά έως 30% στεγανωτικά υλικά έως 20% και στα οικιακά φωτοβολταϊκά συστήματα έχουμε ως αποτέλεσμα την εξανέμιση της ωφέλειας των προβλεπόμενων επιδοτήσεων για τους ωφελούμενους, οι οποίοι οδηγούνται είτε στην κάλυψη των επιπλέον ποσών που ζητούνται από τους προμηθευτές από ίδια κεφάλαια, είτε στην οριστική ακύρωση του προγράμματος διότι κρίνουν ότι τελικά είναι ασύμφορο».