Τα Erdoganomics των φαραωνικών έργων υποδομών, οι συνεχείς πιέσεις του Τούρκου προέδρου στην κεντρική τράπεζα να κρατήσει χαμηλά τα επιτόκια, οι γεωπολιτικές εντάσεις αλλά και η εμπλοκή του υπουργού Οικονομικών και γαμπρού του Ερντογάν, Μπεράτ Αλμπαϊράκ, σε υπόθεση ξεπλύματος χρήματος συνθέτουν την «τέλεια καταιγίδα» για το τουρκικό νόμισμα.
Η λίρα που έχει υποτιμηθεί 22% από τις αρχές του έτους και έχει συνολικά χάσει το ήμισυ της αξίας της από το 2017 βρίσκεται σε έναν κατήφορο δίχως τέλος. Σήμερα η ισοτιμία της έναντι του αμερικανικού νομίσματος καταγράφει νέο ιστορικό χαμηλό στις 7,6440 λίρες ανά δολάριο. Χθες είχε κλείσει στις 7,6356 λίρες.
Τα βλέμματα των επενδυτών στρέφονται στην κεντρική τράπεζα, το διοικητικό συμβούλιο της οποίας θα συνεδριάσει την ερχόμενη Πέμπτη. Αναλυτές της Goldman Sachs εκτιμούν ότι θα θελήσει πιθανότατα να αξιοποιήσει το εργαλείο του επιτοκίου έκτακτης ρευστότητας (LLW) το οποίο στο 11,25% είναι το υψηλότερο μεταξύ των επιτοκίων που ορίζει. Ενδεχόμενη αύξησή του θα μπορούσε να προσφέρει στήριγμα στη λίρα, αλλά αυτό θα είναι μάλλον προσωρινό προειδοποιούν ειδικοί της αγοράς συναλλάγματος.
Και τούτο, γιατί μία τέτοια κίνηση πιθανότατα θα καθυστερήσει περαιτέρω την αύξηση του βασικού επιτοκίου που έχει παραμείνει στο 8,25% από τον Μάιο, παρά το ανηλεές σφυροκόπημα που δέχεται το τουρκικό νόμισμα.
Η τουρκική κυβέρνηση προσπαθεί να παρουσιάσει την υποτίμηση του νομίσματος ως ένα success story, ένα ανταγωνιστικό πλεονέκτημα, που μπορεί να δώσει ώθηση στις εξαγωγές και στήριγμα στον τουρισμό, την ώρα που η οικονομία προσπαθεί να αναρρώσει από τις επιπτώσεις της πανδημίας του Covid19.
Ωστόσο ακόμη και εάν αυτό συμβεί (κάτι αβέβαιο σε ένα περιβάλλον περιοριστικών μέτρων στις μεταφορές και τα ταξίδια και εμπορικών εντάσεων- εμποδίων), κανείς δεν μπορεί να κρύψει το γεγονός ότι η υποτιμημένη λίρα «τρώει» την αγοραστική δύναμη των νοικοκυριών, αλλά και καθιστά δυσβάσταχτο το βάρος για επιχειρήσεις και ιδιώτες που έχουν λάβει δάνεια σε αμερικανικό δολάριο.
Ακόμη και για τους Τούρκους εξαγωγείς η τόσο μεγάλη αποδυνάμωση της λίρας εξελίσσεται σε πονοκέφαλο, αφού μπορεί να καθιστά πιο φθηνά τα προϊόντα τους στις διεθνείς αγορές, αλλά αυξάνει σε επικίνδυνο βαθμό και το κόστος των εισαγόμενων πρώτων υλών, που χρησιμοποιούν.
Αυτό, ωστόσο, που πρέπει να ανησυχεί περισσότερο από κάθε τι άλλο τον Ερντογάν είναι ότι η τουρκική οικονομία, που ο ίδιος διατείνεται ότι «πετάει», χάνει την εμπιστοσύνη των ξένων επενδυτών και έρχεται αντιμέτωπη με μία τεράστια φυγή κεφαλαίων. Χάνει και την εμπιστοσύνη των Τούρκων, που αποκαλύπτουν τους φόβους τους με την μαζική στροφή στο δολάριο και τον χρυσό.
