Οι όλο και πιο επιθετικές ενέργειες της Ρωσίας κατά των Ευρωπαίων πελατών φυσικού αερίου αρχίζουν να έχουν αντίκτυπο. Οι εξαγωγές φυσικού αερίου αερίου της χώρας έχουν μειωθεί κατά περισσότερο από το 1/3 από τον Ιανουάριο, σύμφωνα με το CNN. Όμως η άνοδος των τιμών έχει διατηρήσει τα ταμεία της Ρωσίας φουσκωμένα, καθώς η Μόσχα συνεχίζει να διακόπτει τις παροχές.
Οι εξαγωγές φυσικού αερίου της Μόσχας σε χώρες εκτός της Κοινοπολιτείας Ανεξαρτήτων Χωρών, η οποία περιλαμβάνει 11 χώρες της Κεντρικής Ασίας και της Ανατολικής Ευρώπης, μειώθηκαν σχεδόν κατά 28% τους πρώτους πέντε μήνες του 2022, όπως ανακοίνωσε την Τετάρτη η Gazprom.
Μέχρι στιγμής, η Gazprom έχει διακόψει τουλάχιστον 20 δισ. κυβικά μέτρα από τις ετήσιες προμήθειες φυσικού αερίου σε πελάτες έξι ευρωπαϊκών χωρών - Πολωνία, Βουλγαρία, Φινλανδία, Δανία, Γερμανία, Ολλανδία - επειδή αρνήθηκαν να πληρώσουν σε ρούβλια, σύμφωνα με απαίτηση του Ρώσου προέδρου Βλαντίμιρ Πούτιν.
Αυτό αντιστοιχεί σχεδόν στο 13% των συνολικών ετήσιων εισαγωγών φυσικού αερίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης από τη Ρωσία, σύμφωνα με στοιχεία του Διεθνούς Οργανισμού Ενέργειας.
Ωστόσο, ο James Huckstepp, υψηλόβαθμο στέλεχος της S&P Global Commodity Insights, δήλωσε στο CNN ότι οι τιμές του φυσικού αερίου έχουν αυξηθεί κατά μέσο όρο σε 96 ευρώ ανά μεγαβατώρα το 2022 από πέρυσι.
Επομένως, "είναι απίθανο η Ρωσία να έχει σημαντικά λιγότερα έσοδα μέχρι να γίνουν περαιτέρω διακοπές", σημείωσε ο Huckstepp.
Μετά το τελεσίγραφο του Πούτιν, η Gazprom προσέφερε στους πελάτες της μια λύση. Οι αγοραστές θα μπορούσαν να κάνουν πληρωμές σε ευρώ ή δολάρια σε λογαριασμό στη ρωσική Gazprombank, η οποία στη συνέχεια θα μετέτρεπε τα χρήματα αυτά σε ρούβλια και θα τα μετέφερε σε έναν δεύτερο λογαριασμό από τον οποίο θα γινόταν η πληρωμή στη Ρωσία.
Πολλοί μεγάλοι πελάτες δέχτηκαν την πρόταση της Gazprom για να διατηρήσουν τη ροή του φυσικού αερίου. Αλλά άλλοι αντιστάθηκαν. Την Τρίτη, η Shell Energy ανέφερε ότι "δεν συμφωνεί με τους νέους όρους πληρωμής", με αποτέλεσμα η Gazprom να διακόψει τη ροή προς τους Γερμανούς πελάτες της. Η ολλανδική GasTerra ανέφερε ομοίως σε δήλωσή της τη Δευτέρα ότι δεν θα συμμορφωθεί με τις "μονόπλευρες απαιτήσεις πληρωμής" της Gazprom.
Η ΕΕ κινείται με ταχείς ρυθμούς για να μειώσει ούτως ή άλλως την ενεργειακή της εξάρτηση από τη Ρωσία, αυξάνοντας τις εισαγωγές υγροποιημένου φυσικού αερίου (LNG) ενώ παράλληλα έχει δεσμευτεί να μειώσει την κατανάλωση του ρωσικού φυσικού αερίου κατά 66% πριν από το τέλος του έτους.
Ακόμη, οι χώρες της ΕΕ "τρέχουν" να γεμίσουν τις αποθήκες φυσικού αερίου πριν τον ερχομό του χειμώνα για να αποφευχθούν δυνητικά καταστροφικές διαταραχές στην προσφορά. Το μπλοκ έχει θέσει ως στόχο οι αποθήκες των κρατών - μελών να είναι γεμάτες τουλάχιστον κατά 80% έως τον Νοέμβριο.
Η Γερμανία εξαρτάται ιδιαίτερα από το ρωσικό φυσικό αέριο για την τροφοδοσία των σπιτιών και της βαριάς βιομηχανίας της, αλλά έχει καταφέρει να μειώσει το μερίδιο της Μόσχας στις εισαγωγές της στο 35% από 55% πριν από την έναρξη του πολέμου στην Ουκρανία.
Η Ρωσία δεν αισθάνεται όμως ακόμη τον αντίκτυπο. Ενώ η ΕΕ αποτελεί τον μεγαλύτερο αγοραστή του ρωσικού φυσικού αερίου, σύμφωνα με στοιχεία της αμερικανικής Υπηρεσίας Πληροφοριών Ενέργειας, η εκτίναξη των τιμών του πετρελαίου και του αερίου έχει "εκτοξεύσει" τα έσοδα του Κρεμλίνου.
Οι εισαγωγές ρωσικών ορυκτών καυσίμων από την ΕΕ απέφεραν στη Μόσχα 47 δισ. δολάρια τους δύο μήνες μετά την εισβολή στην Ουκρανία, ποσό διπλάσιο από την αξία της ίδιας περιόδου το 2021, σύμφωνα με έκθεση του Κέντρου Έρευνας για την Ενέργεια και τον Καθαρό Αέρα.
Ορισμένες από τις μεγαλύτερες ενεργειακές εταιρείες της Ευρώπης έχουν ξεκινήσει τη διαδικασία ανοίγματος νέων λογαριασμών στην Gazprombank για να συνεχιστούν οι προμήθειες φυσικού αερίου, παρά την επιμονή των αξιωματούχων της ΕΕ ότι μια τέτοια κίνηση υπονομεύει τις κυρώσεις που έχουν επιβληθεί κατά της Ρωσίας.
Αλλά καθώς η Ευρώπη θα συνεχίσει να απομακρύνεται περισσότερο από το ρωσικό φυσικό αέριο τους επόμενους μήνες, η Μόσχα θα δυσκολευτεί να βρει εναλλακτικούς αγοραστές - όπως έχει κάνει και για το πετρέλαιό της - επειδή οι εξαγωγές φυσικού αερίου της παραδίδονται κυρίως μέσω αγωγών, η κατασκευή των οποίων διαρκεί χρόνια.
