Με τη Ρωσία να πραγματοποιεί μαζική στρατιωτική ενίσχυση κοντά στην Ουκρανία και τη Δύση να απορρίπτει κατηγορηματικά τα αιτήματα της Μόσχας για ασφάλεια, το παράθυρο για διπλωματία στην κρίση φαίνεται να κλείνει.
Αλλά ακόμη και καθώς η Μόσχα συνεχίζει να ενισχύει τις δυνάμεις της και να διεξάγει πολεμικές ασκήσεις, ο πρόεδρος Βλαντίμιρ Πούτιν κρατά το παράθυρο ανοιχτό για περισσότερες διαπραγματεύσεις σε ένα υπολογισμένο παιχνίδι μπρα ντε φερ με σκοπό να πείσει την Ουάσινγκτον και τους συμμάχους της να αποδεχθούν τις απαιτήσεις της Ρωσίας.
Η Δύση φοβάται ότι μια ρωσική εισβολή στην Ουκρανία μπορεί να είναι επικείμενη, ενώ η Ρωσία υποστηρίζει ότι δεν έχει σχέδια για κάτι τέτοιο, αλλά θέλει να αντιμετωπιστούν οι ανησυχίες της για την ασφάλειά της.
Ακολουθεί μια ματιά στη στρατηγική του Κρεμλίνου στην αντιπαράθεση όπως δημοσιεύτηκε στo Associated Press :
Η Ρωσία θέλει οι ΗΠΑ και οι σύμμαχοί της να εμποδίσουν την Ουκρανία και άλλα πρώην σοβιετικά έθνη να ενταχθούν στο ΝΑΤΟ, να αποφύγουν την τοποθέτηση όπλων κοντά στη Ρωσία και να αποσύρουν τις δυνάμεις της συμμαχίας από την Ανατολική Ευρώπη.
Η Ουάσινγκτον και το ΝΑΤΟ απορρίπτουν αυτά τα αιτήματα, αλλά προσφέρονται επίσης να συζητήσουν πιθανά όρια στις αναπτύξεις πυραύλων, μεγαλύτερη διαφάνεια στις στρατιωτικές ασκήσεις και άλλα μέτρα οικοδόμησης εμπιστοσύνης.
Ο Πούτιν δεν έχει ακόμη παραδώσει την επίσημη απάντηση της Μόσχας στις δυτικές προτάσεις, αλλά τις έχει ήδη χαρακτηρίσει δευτερεύουσες και προειδοποίησε ότι δεν θα δεχθεί το "όχι" ως απάντηση στα κύρια αιτήματά του. Αντέκρουσε το δυτικό επιχείρημα για την πολιτική ανοικτών θυρών του ΝΑΤΟ, υποστηρίζοντας ότι απειλεί τη Ρωσία και παραβιάζει την αρχή του "αδιαίρετου της ασφάλειας" που κατοχυρώνεται στις διεθνείς συμφωνίες.
Με τη Δύση να απορρίπτει τα βασικά αιτήματά του, το Κρεμλίνο έχει αυξήσει το διακύβευμα συγκεντρώνοντας πάνω από 100.000 στρατιώτες κοντά στην Ουκρανία και πραγματοποιώντας μια σειρά στρατιωτικών ελιγμών από τον Αρκτικό Ωκεανό έως τη Μαύρη Θάλασσα.
Στο πλαίσιο της επίδειξης ισχύος, η Μόσχα μετέφερε τραίνα με στρατεύματα, άρματα μάχης και όπλα από την Άπω Ανατολή και τη Σιβηρία στη Λευκορωσία για κοινά πολεμικά παιχνίδια, προκαλώντας τις ανησυχίες της Δύσης ότι η Ρωσία θα μπορούσε να τα χρησιμοποιήσει ως κάλυψη για μια εισβολή.
Η Ουάσινγκτον και οι σύμμαχοί της εγείρουν την προοπτική πρωτοφανών κυρώσεων σε περίπτωση εισβολής, συμπεριλαμβανομένης πιθανής απαγόρευσης των συναλλαγών σε δολάρια, δρακόντειων περιορισμών στις εισαγωγές βασικής τεχνολογίας, όπως τα μικροτσίπ, και το κλείσιμο ενός πρόσφατα κατασκευασμένου ρωσικού αγωγού φυσικού αερίου προς τη Γερμανία.
Η κυβέρνηση του προέδρου Τζο Μπάιντεν έχει επίσης αναπτύξει πρόσθετα αμερικανικά στρατεύματα στην Πολωνία, τη Ρουμανία και τη Γερμανία σε μια επίδειξη της δέσμευσης της Ουάσινγκτον να προστατεύσει την ανατολική πλευρά του ΝΑΤΟ. Οι ΗΠΑ και οι σύμμαχοί τους έχουν παραδώσει φορτία αεροπλάνων με όπλα και πυρομαχικά στην Ουκρανία.
Υπολογισμένη κλιμάκωση
Συγκεντρώνοντας στρατεύματα που θα μπορούσαν να επιτεθούν στην Ουκρανία από πολλές κατευθύνσεις, ο Πούτιν έχει επιδείξει ετοιμότητα να κλιμακώσει την κρίση για να επιτύχει τους στόχους του.
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ
Ναύαρχος Τσαϊλάς για ουκρανική κρίση: Εάν ο Πούτιν επιχειρούσε μια εισβολή δύο πιθανές ενέργειες θα αποτολμούσε
"Ο Πούτιν εμφανίζεται υπερβολικά σίγουρος και επιδεικνύει υψηλό επίπεδο ανοχής στον κίνδυνο", δήλωσε ο Ben Hodges, ο οποίος υπηρέτησε ως διοικητής του Στρατού των ΗΠΑ στην Ευρώπη και τώρα εργάζεται στο Κέντρο Ανάλυσης Ευρωπαϊκής Πολιτικής. "Φαίνεται ότι έχει πρόθεση να ασκήσει τη μέγιστη δυνατή πίεση στη Δύση σε αυτή την αυτοδημιούργητη κρίση, με την ελπίδα ότι η Ουκρανία ή το ΝΑΤΟ θα κάνουν τελικά παραχωρήσεις".
Ορισμένοι παρατηρητές αναμένουν ότι ο Πούτιν θα εντείνει περαιτέρω τις εντάσεις επεκτείνοντας το εύρος και την περιοχή των στρατιωτικών ασκήσεων.
Ο Fyodor Lukyanov, επικεφαλής του Συμβουλίου για την Εξωτερική και Αμυντική Πολιτική με έδρα τη Μόσχα, ο οποίος παρακολουθεί στενά τις σκέψεις του Κρεμλίνου, προέβλεψε ότι η άρνηση της Δύσης να συζητήσει τα κύρια αιτήματα της Ρωσίας θα πυροδοτήσει έναν νέο γύρο κλιμάκωσης.
"Λογικά, η Ρωσία θα χρειαστεί να αυξήσει το επίπεδο των εντάσεων", δήλωσε ο Λουκιανόφ. "Εάν οι στόχοι που έχουν τεθεί δεν επιτυγχάνονται, τότε θα πρέπει να αυξήσει την πίεση -- πρώτα απ' όλα μέσω επίδειξης δύναμης".
Ο Lukyanov δήλωσε ότι ενώ η εισβολή στην Ουκρανία δεν είναι αυτό που θέλει ο Πούτιν, μπορεί να προκαλέσει τη Δύση με άλλα μέσα.
"Η όλη ιδέα, όπως την οραματίστηκε ο Πούτιν ... δεν ήταν να επιλυθεί η ουκρανική κρίση μέσω πολέμου, αλλά να φέρει τη Δύση στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων σχετικά με τις αρχές των ευρωπαϊκών ρυθμίσεων ασφαλείας", σημείωσε ο Lukyanov. "Τη στιγμή που η Ρωσία θα ξεκινήσει έναν πόλεμο εναντίον της Ουκρανίας, όλο το προηγούμενο παιχνίδι θα τελειώσει και το νέο παιχνίδι θα συμβεί σε ένα εντελώς διαφορετικό επίπεδο κινδύνου. Και το μόνο που γνωρίζουμε για τον κ. Πούτιν είναι ότι δεν είναι τζογαδόρος. Είναι ένας υπολογισμένος παίκτης".
Πιθανοί οδοί συμβιβασμού
Ενώ ο Πούτιν και οι αξιωματούχοι του έχουν επιμείνει ότι περιμένουν από τις ΗΠΑ και το ΝΑΤΟ να υποκύψουν στις απαιτήσεις της Ρωσίας -μια προοπτική που μοιάζει σχεδόν αδύνατη- ορισμένοι παρατηρητές του Κρεμλίνου αναμένουν ότι η Μόσχα θα δεχτεί τελικά έναν συμβιβασμό που θα βοηθήσει στην αποφυγή εχθροπραξιών και θα επιτρέψει σε όλες τις πλευρές να σώσουν τα προσχήματα.
Παρόλο που οι δυτικοί σύμμαχοι δεν θα απαρνηθούν την πολιτική ανοικτών θυρών του ΝΑΤΟ, δεν έχουν καμία πρόθεση να αγκαλιάσουν την Ουκρανία ή οποιοδήποτε άλλο πρώην σοβιετικό κράτος σύντομα. Ορισμένοι αναλυτές έθεσαν την ιδέα ενός πιθανού μορατόριουμ στην επέκταση της συμμαχίας.
Η Gwendolyn Sasse, συνεργάτης του Carnegie Europe που διευθύνει το Κέντρο Ανατολικοευρωπαϊκών και Διεθνών Σπουδών στο Βερολίνο, εξέφρασε σκεπτικισμό, λέγοντας ότι "το χειρότερο θα ήταν να σηματοδοτήσει ότι υπάρχουν διαιρέσεις στο ΝΑΤΟ", σημειώνοντας ότι ούτε ο Πούτιν θα μπορούσε να είναι ικανοποιημένος με αυτό.
Ένα άλλο ενδεχόμενο είναι η "Φινλανδοποίηση" της Ουκρανίας, δηλαδή η χώρα να αποκτήσει ουδέτερο καθεστώς, όπως έκανε η Φινλανδία μετά τον Β' Παγκόσμιο Πόλεμο. Η πολιτική αυτή τη βοήθησε να διατηρήσει φιλικές σχέσεις με τη Σοβιετική Ένωση καθ' όλη τη διάρκεια του Ψυχρού Πολέμου.
Μια τέτοια κίνηση θα αποτελούσε μια απότομη αναθεώρηση της πορείας του Κιέβου προς την ένταξη στο ΝΑΤΟ και πιθανότατα θα τροφοδοτούσε έντονες εγχώριες επικρίσεις, αλλά το ουκρανικό κοινό θα μπορούσε τελικά να καλωσορίσει την αλλαγή πολιτικής ως ένα μικρότερο κακό, σε σύγκριση με μια ρωσική εισβολή.
Ερωτηθείς σχετικά με την ιδέα της "φινλανδοποίησης", ο Γάλλος πρόεδρος Εμανουέλ Μακρόν δήλωσε στους δημοσιογράφους τη Δευτέρα ότι "αυτό είναι ένα από τα μοντέλα που βρίσκονται στο τραπέζι", αλλά έκανε πίσω την επόμενη ημέρα όταν επισκέφθηκε το Κίεβο.
Ένας άλλος πιθανός συμβιβασμός θα περιλάμβανε πιθανότατα μέτρα για την αποκλιμάκωση των εντάσεων στην ανατολική Ουκρανία, η οποία ελέγχεται από αυτονομιστές που υποστηρίζονται από τη Ρωσία από τότε που ξέσπασε εκεί μια εξέγερση το 2014, λίγο μετά την προσάρτηση της ουκρανικής χερσονήσου της Κριμαίας από τη Μόσχα.
Η Ρωσία έχει παροτρύνει τη Δύση να πιέσει την Ουκρανία να εκπληρώσει τις υποχρεώσεις της βάσει μιας ειρηνευτικής συμφωνίας του 2015, η οποία έγινε με τη μεσολάβηση της Γαλλίας και της Γερμανίας και απαιτούσε από το Κίεβο να προσφέρει αυτοδιοίκηση στα εδάφη που ελέγχονται από τους αντάρτες. Η συμφωνία έχει θεωρηθεί από τους Ουκρανούς ως προδοσία των εθνικών συμφερόντων της χώρας και η εφαρμογή της έχει καθυστερήσει.
Ο Μακρόν αυτή την εβδομάδα περιέγραψε τη συμφωνία ως "το μόνο μονοπάτι που επιτρέπει την οικοδόμηση της ειρήνης ... και την εξεύρεση μιας βιώσιμης πολιτικής λύσης".
