Είναι γνωστό ότι Μ. Βρετανία και Γαλλία είναι οι μόνες Ευρωπαϊκές πυρηνικές δυνάμεις. Σε αυτές και στις πυρηνικές κεφαλές των ΗΠΑ που βρίσκονται σε Ευρωπαϊκά κράτη η "γηραιά Ήπειρος", στηρίζει την πυρηνική αποτροπή της έναντι της Ρωσίας, με υψηλόβαθμους αξιωματούχους της τελευταίας, από την έναρξη του πολέμου στην Ουκρανία και εντεύθεν, να παίζουν φραστικά -μέχρι στιγμής - ολοένα και περισσότερο με το "κόκκινο κουμπί".
Εκτιμήσεις υπηρεσιών πληροφοριών Δυτικών χωρών κάνουν λόγο για αυξημένη πιθανότητα τα επόμενα χρόνια , μετά το τέλος του πολέμου στην Ουκρανία, η Ρωσία να επιτεθεί είτε στις Βαλτικές χώρες του ΝΑΤΟ, είτε στη Μολδαβία-Πολωνία.
Προ αυτών των πιθανών δυσάρεστων εξελίξεων οι Ευρωπαϊκές χώρες θωρακίζουν την άμυνά τους περαιτέρω, με την Μ. Βρετανία να προχωράει σε δοκιμαστική εκτόξευση πυρηνικού πυραύλου, ανεπιτυχώς ωστόσο για δεύτερη συνεχόμενη φορά προβληματίζοντας φίλους και ενθαρρύνοντας εχθρούς, ότι η πυρηνική αποτροπή της παραπαίει.
Δεύτερη συνεχόμενη αποτυχημένη εκτόξευση βαλλιστικού πυραύλου Trident (SLBM) από Βρετανικό υποβρύχιο
"Ο βαλλιστικός πύραυλος Trident του Βασιλικού Ναυτικού απέτυχε στη δοκιμαστική εκτόξευση για δεύτερη συνεχόμενη φορά", αναφέρει Διεθνές έγκριτο ΜΜΕ, επισημαίνοντας:
"Το Υπουργείο Άμυνας του Ηνωμένου Βασιλείου (MoD) κινήθηκε για να παράσχει διαβεβαιώσεις μετά την αποτυχία της τελευταίας δοκιμής βαλλιστικού πυραύλου εκτοξευόμενου από υποβρύχιο, πυραύλου Trident (SLBM) του Βασιλικού Ναυτικού.
Ωστόσο, αυτή είναι τώρα η δεύτερη διαδοχικά αποτυχημένη δοκιμή δίνοντας λαβή στους επικριτές του εξαιρετικά ακριβού πυρηνικού αποτρεπτικού πυραύλου του Ηνωμένου Βασιλείου.
Το Υπουργείο Άμυνας παρείχε πολύ λίγες λεπτομέρειες για το τι συνέβη κατά την τελευταία δοκιμή που αφορούσε το πυρηνοκίνητο υποβρύχιο βαλλιστικών πυραύλων (SSBN) HMS Vanguard στον Ατλαντικό στις 30 Ιανουαρίου.
Ωστόσο, παραδέχτηκε ότι «συνέβη μια ανωμαλία» κατά τη διάρκεια της άσκησης αλλά το συμπέρασμα είναι ότι αυτή δεν θα είχε συμβεί σε ένα σενάριο εν καιρώ πολέμου.
Ένας εκπρόσωπος του Υπουργείου Εξωτερικών είπε: «Σε ότι αφορά την εθνική ασφάλεια, δεν μπορούμε να παράσχουμε περαιτέρω πληροφορίες για αυτό. Ωστόσο, είμαστε βέβαιοι ότι η ανωμαλία αφορούσε συγκεκριμένα γεγονότα, και επομένως δεν υπάρχουν επιπτώσεις στην αξιοπιστία των ευρύτερων συστημάτων πυραύλων Trident και του αποθέματος. Το πυρηνικό αποτρεπτικό μέσο του Ηνωμένου Βασιλείου παραμένει ασφαλές και αποτελεσματικό».
Η αποκάλυψη της "The Sun"
Η εφημερίδα "The Sun επικαλέστηκε μια ανώνυμη πηγή που περιέγραψε τον πύραυλο να πέφτει στον ωκεανό αμέσως μετά την εκτόξευση: «Έφυγε από το υποβρύχιο, αλλά έπεσε, ακριβώς δίπλα τους».
Η ίδια έκθεση ανέφερε ότι ο πύραυλος Trident είχε προωθηθεί επιτυχώς στον αέρα από το συμπιεσμένο αέριο στον σωλήνα εκτόξευσης, αλλά ότι ο κινητήρας πυραύλων στερεού καυσίμου πρώτου σταδίου απέτυχε να αναφλεγεί.
Το αρχικό σχέδιο ήταν το άοπλο UGM-133A Trident II, ή Trident D5 SLBM, να διανύσει μια απόσταση περίπου 3.700 μιλίων στον Ατλαντικό, πριν πέσει κάπου μεταξύ Αφρικής και Βραζιλίας. Σύμφωνα με πληροφορίες, ο Υπουργός Άμυνας του Ηνωμένου Βασιλείου Grant Shapps παρευρέθηκε στη δοκιμαστική εκτόξευση και επέβαινε στο HMS Vanguard εκείνη τη στιγμή.
Το υποβρύχιο βαλλιστικών πυραύλων (SSBN) HMS Vanguard
Κάθε σκάφος κλάσης Vanguard έχει 16 σωλήνες πυραύλων, αλλά στην πράξη χρησιμοποιούνται μόνο οκτώ, για συμμόρφωση με τους κανονισμούς της Συνθήκης. Το πολύ 40 κεφαλές φέρονται επί του παρόντος στα SSBN του Βασιλικού Ναυτικού κατά την αποτρεπτική περιπολία, με κάθε βλήμα Trident να μπορεί να μεταφέρει πολλαπλές κεφαλές ή πολλαπλά ανεξάρτητα στοχεύσιμα οχήματα επανεισόδου (MIRV).
Ενώ κάθε Trident μπορεί θεωρητικά να μεταφέρει 14 MIRV, ανάλογα με τον τύπο, 40 κεφαλές σε κάθε περίπολο ανέρχονται σε περίπου πέντε ανά βλήμα.
Oι πυραυλοι "Trident" στο στόχαστρο
Η ιστορία στη Sun ανάγκασε το Υπουργείο Εξωτερικών να εκδώσει μια δήλωση σχετικά με το αποτυχημένο τεστ, κάτι που προφανώς δεν είχε σχεδιάσει να κάνει, ενώ υπουργοί της κυβέρνησης επέμειναν ότι οι Trident παραμένουν αξιόπιστοι.
Ο συντηρητικός βουλευτής Tobias Ellwood, πρώην πρόεδρος της Επιτροπής Επίλεκτης Άμυνας, δήλωσε σε τηλεοπτική συνέντευξη ότι το πρόβλημα σχετίζεται με τον εξοπλισμό δοκιμής και όχι με τον ίδιο τον πύραυλο Trident.
«Καταλαβαίνω ότι ήταν κάποιος εξοπλισμός που ήταν στην πραγματικότητα συνδεδεμένος με τον ίδιο τον πύραυλο που εμπόδισε την εκτόξευση του πυραυλικού συστήματος μετά την αποχώρηση του βλήματος από το υποβρύχιο», είπε ο Έλγουντ.
Εν τω μεταξύ, ο σκιώδης υπουργός Άμυνας, John Healey, του Εργατικού Κόμματος, δήλωσε: «Οι αναφορές για αποτυχία δοκιμής Trident είναι ανησυχητικές. Ο υπουργός Άμυνας θα θέλει να διαβεβαιώσει το κοινοβούλιο ότι αυτή η δοκιμή δεν έχει αντίκτυπο στην αποτελεσματικότητα των αποτρεπτικών επιχειρήσεων του Ηνωμένου Βασιλείου».
Αναμφίβολα, η εκτόξευση ενός SLBM από ένα υποβρύχιο είναι μια πολύπλοκη διαδικασία και οι αποτυχίες δεν είναι καθόλου ασυνήθιστες.
Ωστόσο, το γεγονός ότι αυτή ήταν η δεύτερη δοκιμασία του είδους της που αποτυγχάνει διαδοχικά, ενισχύει την αμηχανία.
Η πρώτη αποτυχημένη δοκιμή το 2016
Τον Ιούνιο του 2016, μια άλλη εκτόξευση του πυραύλου "Trident" στον Ατλαντικό, ήταν μια θεαματική και αμφιλεγόμενη αποτυχία, με τον άοπλο πύραυλο να πετάει εκτός πορείας προς την εντελώς αντίθετη κατεύθυνση, προς την ηπειρωτική χώρα των Ηνωμένων Πολιτειών.
Ο μηχανισμός αυτοκαταστροφής του έπρεπε να ενεργοποιηθεί, διασφαλίζοντας ότι θα ανατινασσόταν στον αέρα πάνω από το νερό.
Έκτοτε, οι βρετανικής ιδιοκτησίας πύραυλοι "Trident" έχουν υποβληθεί σε πρόγραμμα επέκτασης ζωής, το οποίο θα έπρεπε να τους έκανε πιο αξιόπιστους.
Επίσης ανησυχητικό όσον αφορά την τελευταία αποτυχία είναι το γεγονός ότι αυτή προοριζόταν ως μια τελική άσκηση προ-ανάπτυξης για το HMS Vanguard μετά από περισσότερα από επτά χρόνια που πέρασαν για επισκευή του.
Η αξιοιστία του πληρώματος του υποβρυχίου HMS κλάσης Vanguard
Ένας εκπρόσωπος του Υπουργείου Εθνικής Άμυνας δήλωσε: «Το HMS Vanguard και το πλήρωμά του έχουν αποδειχθεί πλήρως ικανά να χειριστούν τη συνεχή αποτρεπτική λειτουργία του Ηνωμένου Βασιλείου στη θάλασσα, περνώντας όλες τις δοκιμές κατά τη διάρκεια μιας πρόσφατης επιχείρησης επίδειξης και shakedown, μια δοκιμή ρουτίνας για να επιβεβαιωθεί ότι το υποβρύχιο μπορεί να επιστρέψει στο σέρβις μετά από εργασίες βαθιάς συντήρησης».
Για το πλήρωμα του HMS Vanguard, η αποτυχία του πυραύλου και ο επακόλουθος έλεγχος των μέσων ενημέρωσης δύσκολα θα ήταν ευπρόσδεκτες. Αυτό έρχεται επίσης σε μια στιγμή που τα πληρώματα του Βασιλικού Ναυτικού SSBN είναι πιθανό να υπόκεινται σε υψηλότερα επίπεδα στρες λόγω παρατεταμένων περιόδων στη θάλασσα.
Η συνεχής αποτροπή εν πλω του Ηνωμένου Βασιλείου περιλαμβάνει τα τέσσερα σκάφη της κλάσης Vanguard, τα οποία άρχισαν να τίθενται σε υπηρεσία το 1994.
Ένα από αυτά τα SSBN βρίσκεται στη θάλασσα ανά πάσα στιγμή.
Πέρυσι, ένα σκάφος κλάσης Vanguard επέστρεψε από μια περιπολία περίπου έξι μηνών - πιθανώς μια χρονική διάρκεια που έσπασε ρεκόρ. Οι εκτεταμένες αναπτύξεις για SSBN του Βασιλικού Ναυτικού έχουν οδηγήσει σε ερωτήματα στο παρελθόν όσον αφορά την επιχειρησιακή ασφάλεια. Τον Δεκέμβριο του 2022, η εφημερίδα The Guardian ανέφερε ότι τα υποβρύχια Vanguard είχαν αναπτυχθεί στη θάλασσα για περιόδους που ήταν τότε ρεκόρ πέντε μηνών το καθένα εκείνο το έτος.
«Ο μεγάλος κίνδυνος είναι ότι αυτή η αμετάβλητη ρουτίνα, εβδομάδα με την εβδομάδα, οδηγεί σε πλήξη, εφησυχασμό και αναπόφευκτη πτώση των προτύπων», έγραψε τότε ο Ρομπ Φόρσαιθ, πρώην διοικητής του Polaris SSBN. «Εξίσου ανησυχητικό, οι προσωπικές σχέσεις δοκιμάζονται στο όριο».
Από το 1998, τα SSBN του Βασιλικού Ναυτικού παρέχουν τη μοναδική ικανότητα πυρηνικών όπλων του Ηνωμένου Βασιλείου, αν και η τελευταία αποτυχία έχει προκαλέσει συζήτηση σχετικά με το εάν υπάρχει επιχείρημα για την ανάθεση του ρόλου της πυρηνικής επίθεσης στη Βασιλική Αεροπορία του Ηνωμένου Βασιλείου.
Η επικείμενη αντικατάσταση των υποβρυχίων κλάσης Vanguard με τέσσερα νέα σκάφη κλάσης Dreadnought
Αυτό φαίνεται εξαιρετικά απίθανο, ειδικά με το Ηνωμένο Βασίλειο να έχει δεσμευτεί να αντικαταστήσει την κατηγορία Vanguard με τέσσερα νέα σκάφη κλάσης Dreadnought, με τα υποβρύχια από μόνα τους να κοστίζουν περίπου 43 δισεκατομμύρια δολάρια. Αυτά τα σκάφη αναμένεται να εισέλθουν στην υπηρεσία του Βασιλικού Ναυτικού στις αρχές της δεκαετίας του 2030. Τα νέα SSBN θα είναι επίσης οπλισμένα με εκσυγχρονισμένους πυραύλους Trident, οι οποίοι πιθανότατα θα λάβουν κεφαλές W93.
Συμπέρασμα
Ο εκσυγχρονισμός του στόλου SSBN του Ηνωμένου Βασιλείου και των SLBM "Trident "που τον οπλίζουν είναι ένα αμφιλεγόμενο εγχείρημα..
H αποτυχία δύο διαδοχικών δοκιμών πυραύλων "Trident" μπορεί να είναι απλώς μια σύμπτωση, ωστόσο είναι το τελευταίο πράγμα που θέλει το Υπουργείο Άμυνας του Ηνωμένου Βασιλείου καθώς προσπαθεί να δικαιολογήσει το κόστος των νέων υποβρυχίων κλάσης Dreadnought, πείθοντας παράλληλα εχθρούς και φίλους για την πυρηνική αποτροπή του ΗΒ, η οποία είναι αμφισβητήσιμη στην πράξη επί του παρόντος.