Είναι γνωστό ότι Ερντογάν και Πούτιν έχουν αναπτύξει ιδιαίτερα στενές σχέσεις τα τελευταία χρόνια, ενώ δεδομένου του γεγονότος ότι η Τουρκία δεν είναι μέρος του δυτικού μπλοκ επιβολής κυρώσεων εναντίον της Ρωσίας, η Άγκυρα έτυχε προνομιακής μεταχείρσης από τη Μόσχα.
Τα οικονομικά οφέλη της Τουρκίας από την "ιδιαίτερη σχέση της" με τη Ρωσία
Σύμφωνα με Διεθνές ΜΜΕ, η Τουρκία έκανε οικονομία στις δαπάνες πετρελαίου και κέρδισε κάποια χρήματα από το φθηνό ρωσικό πετρέλαιο.
Ωστόσο εύνοια του Ρώσου ηγέτη Βλαντιμίρ Πούτιν προς τον Τούρκο ομόλογό του, δεν περιοριζόταν στο πετρέλαιο.
Η Ρωσία ανέβαλε ένα χρέος περίπου 20 δισεκατομμυρίων δολαρίων φυσικού αερίου που είχε η τουρκική δημόσια εταιρεία BOTAŞ για μετά το 2023.
Ο Πούτιν είπε στον Ερντογάν ότι η Τουρκία έχει γίνει η πιο αξιόπιστη οδός για τις αποστολές φυσικού αερίου στην Ευρώπη και προσφέρθηκε να δημιουργήσει έναν ευρωπαϊκό κόμβο φυσικού αερίου στην Τουρκία κατά τη διάρκεια συνάντησης τον Οκτώβριο στο περιθώριο της έκτης συνόδου κορυφής της Διάσκεψης για την αλληλεπίδραση και τα μέτρα οικοδόμησης εμπιστοσύνης στην Ασία (CICA) στην πρωτεύουσα του Καζακστάν, Αστάνα.
Ο Ερντογάν με τη σειρά του πρότεινε να προχωρήσει ο δεύτερος πυρηνικός σταθμός της Τουρκίας, η κατασκευή του οποίου σχεδιάζεται για τη Σινώπη στη νότια ακτή της Μαύρης Θάλασσας.
Οι Τουρκικές εξαγωγές αυξήθηκαν μόνο προς τη Ρωσία
Οι εξαγωγές της Τουρκίας μειώθηκαν κατά 10,5% στα 20,9 δισεκατομμύρια δολάρια τον Ιούνιο σε σύγκριση με τον ίδιο μήνα πέρυσι, σύμφωνα με επίσημα στοιχεία που έδωσε στη δημοσιότητα το τουρκικό υπουργείο Εμπορίου τη Δευτέρα.
Οι εισαγωγές έφτασαν επίσης τον Ιούνιο στο χαμηλότερο επίπεδο τους τελευταίους 20 μήνες.
Ωστόσο, το εμπόριο με τη Ρωσία ακολούθησε διαφορετική τροχιά σε σύγκριση με άλλες χώρες.
Οι εξαγωγές της Τουρκίας στη Ρωσία τον Ιούνιο αυξήθηκαν κατά 23,9 τοις εκατό και παρουσίασαν αύξηση 88,6 τοις εκατό από την αρχή του έτους, σε σύγκριση με τα στοιχεία του περασμένου έτους.
Τον Ιούνιο του προηγούμενου έτους, οι εξαγωγές της Τουρκίας στη Ρωσία ανήλθαν σε 684,9 εκατομμύρια δολάρια.
Ωστόσο, τον Ιούνιο του 2023, ο αριθμός αυτός αυξήθηκε στα 848,4 εκατομμύρια δολάρια, αντικατοπτρίζοντας μια σημαντική αύξηση.
Κατά την περίοδο από 1 Ιανουαρίου έως 30 Ιουνίου, οι εξαγωγές της Τουρκίας στη Ρωσία παρουσίασαν αξιοσημείωτη αύξηση.
Οι εξαγωγές του περασμένου έτους, αξίας 2,6 δισεκατομμυρίων δολαρίων υπερδιπλασιάστηκαν φέτος, φτάνοντας τα 4,9 δισεκατομμύρια δολάρια.
Το Ρωσο-Τουρκικό εμπόριο ανθεί
Παρά τη μείωση των εισαγωγών, η Ρωσία έχει διατηρήσει τη θέση της ως ο μεγαλύτερος εμπορικός εταίρος της Τουρκίας όσον αφορά τα αγαθά που αγοράζονται.
Μεταξύ Ιανουαρίου και Ιουνίου, η Τουρκία εισήγαγε συνολικά 27,7 δισεκατομμύρια δολάρια σε αγαθά από τη Ρωσία. Η Ρωσία αντιπροσωπεύει σημαντικό μερίδιο των συνολικών εισαγωγών της Τουρκίας, που αντιπροσωπεύει το 13,4%. Ακολουθεί στενά η Ρωσία, με 20,84 δισ. δολάρια και μερίδιο 12,1%.
Τον Ιούνιο οι εισαγωγές από τη Ρωσία μειώθηκαν από 5,09 δισεκατομμύρια δολάρια σε 2,98 δισεκατομμύρια δολάρια σε σύγκριση με το προηγούμενο έτος. Αυτή η μείωση μπορεί να αποδοθεί στη μείωση των εισαγωγών φθηνού πετρελαίου της Τουρκίας από τη Ρωσία.
Προσπάθεια να μπεί "χαλινάρι" στην Τουρκία από G7- ΗΠΑ
Η Τουρκία ύστερα από πιέσεις της G7 και συμφώνησε να σταματήσει τη διαμετακόμιση δυτικών εμπορευμάτων που έχουν επιβληθεί στις κυρώσεις προς τη Ρωσία.
Ο James O'Brien, επικεφαλής του Γραφείου Συντονισμού Κυρώσεων του Υπουργείου Εξωτερικών των ΗΠΑ, δήλωσε στις 7 Απριλίου ότι Τούρκοι αξιωματούχοι κατέστησαν σαφές ότι είχαν εφαρμόσει την απαγόρευση επανεξαγωγής αγαθών που έχουν επιβληθεί ως κύρωση στη Ρωσία, κοινοποιώντας αυτή την απόφαση σε διάφορες κυβερνήσεις και υπηρεσίες.
Ωστόσο, ο αντίκτυπος αυτής της αλλαγής δεν έχει ακόμη παρατηρηθεί από την Ουάσιγκτον.
Ο O'Brien ανέφερε ότι θα χρειαστεί λίγος χρόνος για να αξιολογηθεί η κατάσταση, αλλά εξέφρασε προσδοκίες για σημαντική πτώση του εμπορίου.
Ωστόσο, φαίνεται ότι οι εξαγωγές της Τουρκίας στη Ρωσία δεν παρουσιάζουν πτωτική τάση, δεδομένων των επίσημων εμπορικών στοιχείων για τον Μάιο και τον Ιούνιο.
Τον Μάρτιο η τουρκική κυβέρνηση παρείχε στις εταιρείες έναν κατάλογο με απαγορευμένα ξένα προϊόντα και τους έδωσε εντολή να μην μεταφέρουν αυτά τα είδη στη Ρωσία. Η υιοθέτηση τέτοιων μέτρων ακολουθεί τις προσπάθειες των Ηνωμένων Πολιτειών και άλλων χωρών-μελών της G7 να πείσουν τρίτες χώρες να περιορίσουν την πώληση ειδών που η Ρωσία θα μπορούσε ενδεχομένως να χρησιμοποιήσει σε στρατιωτικές εφαρμογές- επιχειρήσεις.
Το κάλεσμα Ρώσων επιχειρηματιών από τον Ερντογάν
Τον Μάρτιο του 2022, ο Πρόεδρος Ερντογάν έκανε μια αμφιλεγόμενη δήλωση σχετικά με Ρώσους ολιγάρχες σε φιλοκυβερνητικούς δημοσιογράφους στο δρόμο της επιστροφής από τη σύνοδο κορυφής του ΝΑΤΟ στις Βρυξέλλες, λέγοντας: «... εάν υπάρχουν ορισμένες ομάδες κεφαλαίων που θέλουν να έρθουν στη δική μας χώρα , φυσικά, δεν θα τους κρατήσουμε κλειστές τις πόρτες μας. Η πόρτα μας είναι ανοιχτή και σε αυτούς».
Το κάλεσμα του Ερντογάν πρέπει να εισακούστηκε από Ρώσους επιχειρηματίες, αφού οι Ρώσοι κατέλαβαν την πρώτη θέση ανά χώρα στον αριθμό των ξένων κοινοπραξιών που ιδρύθηκαν στην Τουρκία το 2022, με 1.363 εταιρείες που ιδρύθηκαν με Ρώσους εταίρους.
Από αυτές, οι 140 ήταν ανώνυμες εταιρείες και οι 1.223 ήταν εταιρείες περιορισμένης ευθύνης. Το 2021 ιδρύθηκαν μόνο 177 εταιρείες με ρωσικά κεφάλαια. Οι Ρώσοι επένδυσαν κυρίως σε εταιρείες παροχής συμβουλών σε ακίνητα και επενδύσεις.
Τέλος ο Ερντογάν, μετά από συνεδρίαση του υπουργικού συμβουλίου τη Δευτέρα, υποστήριξε ότι τα κόμματα της αντιπολίτευσης χρησιμοποιούνται ως εργαλείο πίεσης εναντίον του για τις σχέσεις του με την Ρωσία, κατηγορώντας τον ηγέτη της αξιωματικής αντιπολίτευσης Kemal Kılıçdaroğlu, ο οποίος ήταν ο αντίπαλός του στις προεδρικές εκλογές του Μαΐου, ότι είχε στόχο την δημιουργία κρίσης μεταξύ Ρωσίας και Τουρκίας.
Συμπέρασμα
Τελικά είναι πολύ περισσότερα αυτά που ενώνουν Ερντογάν και Πούτιν από εκείνα μεταξύ ΗΠΑ-ΝΑΤΟ-ΕΕ και Τουρκίας.
Ο Ερντογάν εκτός των άλλων "τα έχει βρεί" στην Αστάνα με Ρωσία-Ιράν, εχθρούς της Δύσης, για τη Συρία, θέτοντας στο στόχαστρο Ουάσιγκτον-Βρυξέλλες-Κούρδους.
Η Τουρκία μόνο κατ΄όνομα ανήκει στη Δύση, στην οποία τα τελευταία χρόνια έχει δημιουργήσει τεράστια προβλήματα, σε αντίθεση με την φίλη της Ρωσία με την οποία έχει ολοένα και στενότερες σχέσεις.
