Πριν από λίγες ημέρες, η Αφρική φιλοξένησε μια συνάντηση των υπουργών Εξωτερικών των BRICS στο Κέιπ Τάουν, την πρωτεύουσα της Νότιας Αφρικής, για να συζητήσουν την ατζέντα της επικείμενης συνόδου κορυφής των ηγετών τον προσεχή Αύγουστο. Μέσω αυτής της συνάντησης φάνηκε ξεκάθαρα ότι η συμμαχία BRICS θα γίνει μάρτυρας σημαντικών εξελίξεων που θα αποφασιστούν σίγουρα από την επερχόμενη σύνοδο κορυφής. Εκεί η συμμαχία επιδιώκει να επεκταθεί με τη συμπερίληψη νέων χωρών με σκοπό τη διαμόρφωση ενός πολυπολικού κόσμου μακριά από την κυριαρχία της Δύσης και τη διάσπαση της κυριαρχίας του δολαρίου.
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ
ΟΗΕ για πόλεμο στην Ουκρανία: «Φόβοι» ότι η Ρωσία θα εγκαταλείψει τη συμφωνία για τα σιτηρά της Μαύρης Θάλασσας
Η Ναλέντι Παντόρ, υπουργός Διεθνών Σχέσεων και Συνεργασίας της Νότιας Αφρικής, επιβεβαίωσε κατά την προεδρία της συνόδου ότι "η φετινή σύνοδος κορυφής των BRICS θα πραγματοποιηθεί στο Γιοχάνεσμπουργκ", σημειώνοντας ότι το θέμα της συνόδου είναι "BRICS και Αφρική: Σύμπραξη για αμοιβαία επιτάχυνση της ανάπτυξης, βιώσιμη ανάπτυξη και πολυμέρεια".
Οι BRICS είναι μια μοναδική ομάδα που αποτελείται από τη Βραζιλία, τη Ρωσία, την Ινδία, την Κίνα και τη Νότια Αφρική. Οι διαπραγματεύσεις για τον σχηματισμό αυτής της συμμαχίας ξεκίνησαν το 2006 και η πρώτη της σύνοδος κορυφής πραγματοποιήθηκε το 2009, αμέσως μετά την οικονομική κρίση του 2008. Έκτοτε, οι διαδοχικές σύνοδοι κορυφής αυτής της συμμαχίας έχουν συνηθίσει να λαμβάνουν ραγδαίες διαδοχικές εξελίξεις. Όπως επισημαίνει η ακαδημαϊκός και συγγραφέας Δρ. Μάργουα Ελ-Σινάουι σε ανάλυσή της, αναμένουμε ότι στην επόμενη σύνοδο κορυφής θα ληφθούν σημαντικές αποφάσεις που θα θέσουν ουσιαστικά τα θεμέλια για τον πολυπολικό κόσμο. Το κύριο ενδιαφέρον των χωρών BRICS αυτή τη στιγμή επικεντρώνεται στις παγκόσμιες οικονομικές και χρηματοπιστωτικές πτυχές, προτείνοντας την εισαγωγή ενός νέου διεθνούς νομίσματος που θα περιορίζει την κυριαρχία του δολαρίου.
Η σημασία και η μοναδικότητα της ομάδας BRICS έγκειται στους στρατηγικούς στόχους που επιδιώκουν να επιτύχουν οι χώρες αυτές. Σε αυτό το σημείο το μπλοκ BRICS εργάζεται από την ίδρυσή του για τη διαμόρφωση μιας νέας πολυπολικής διεθνούς τάξης και την προώθηση της αρχής της κυριαρχίας και της ανεξαρτησίας των κρατών. Η Ένωση BRICS εργάζεται επίσης για τη δημιουργία μιας διεθνούς ισορροπίας στην οικονομική διαδικασία και για να αποκτήσει ρόλο στην παγκόσμια διαχείριση της παγκόσμιας οικονομίας παράλληλα με την G20, με στόχο την εισαγωγή μεταρρυθμίσεων στους διεθνείς και χρηματοπιστωτικούς οργανισμούς, ιδίως στο Διεθνές Νομισματικό Ταμείο και την Παγκόσμια Τράπεζα. Αυτό γίνεται για να αποτραπεί η εκμετάλλευση των διεθνών οργανισμών για να παρεμβαίνουν στις εσωτερικές υποθέσεις των χωρών για λογαριασμό μιας χώρας ή μιας ομάδας χωρών, όπως συμβαίνει τώρα.
Αυτοί οι στρατηγικοί στόχοι έχουν καταστήσει την ομάδα BRICS στόχο για όλες τις αναπτυσσόμενες χώρες και τις αναδυόμενες οικονομίες. Σε αυτό το σημείο 19 χώρες εξέφρασαν το ενδιαφέρον τους να ενταχθούν στην ομάδα "BRICS", μεταξύ των οποίων η Αίγυπτος, το Ιράν, η Σαουδική Αραβία, η Αλγερία, η Αργεντινή, τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα, το Μπαχρέιν και η Ινδονησία. Μπορούμε να πούμε ότι πολλές αναπτυσσόμενες χώρες βλέπουν την ομάδα BRICS ως σανίδα σωτηρίας από τις απεγνωσμένες προσπάθειες των δυτικών χωρών, με επικεφαλής τις Ηνωμένες Πολιτείες της Αμερικής, να ελέγξουν τις αναπτυσσόμενες οικονομίες.
Πράγματι, η ομάδα BRICS αποτελεί μια νέα ελπίδα για την προστασία των συμφερόντων των τριτοκοσμικών χωρών και για να σταθεί ως αποτρεπτική δύναμη απέναντι στις μεγάλες δυνάμεις. Αυτό που επίσης ενθαρρύνει τις χώρες αυτές να ενταχθούν στις BRICS είναι ότι η ομάδα αυτή δεν επιδιώκει να αποκλείσει τις υπόλοιπες διεθνείς ομάδες ή να επιβάλει μια εναλλακτική παγκόσμια τάξη για απόλυτη ηγεμονία, όπως προωθούν πολλά γραπτά στη Δύση. Αυτό οφείλεται απλώς στο γεγονός ότι όλες οι οικονομίες των BRICS συνδέονται πλέον με τη δυτική οικονομία γενικά και την αμερικανική οικονομία ειδικότερα μέσω της κίνησης των χρηματοοικονομικών ροών και των εμπορικών ανταλλαγών. Κατά συνέπεια, η ένταξη στις BRICS δεν σημαίνει τη δημιουργία ενός εναλλακτικού συστήματος, αλλά μάλλον αποσκοπεί στο να δώσει φωνή στις αναδυόμενες οικονομίες και να διαμορφώσει μια ομαδική πίεση στις μεγάλες χώρες, προκειμένου να μην τις αφήσει να ελέγχουν μόνες τους τις τύχες του κόσμου, είτε μέσω της οικονομικής είτε μέσω της πολιτικής απόφασης.
Όμως, παρά τη νομιμότητα των στόχων της ομάδας BRICS, η οποία επιδιώκει την εξεύρεση μιας πραγματικής παγκόσμιας ισορροπίας για την προστασία των συμφερόντων των αναπτυσσόμενων χωρών, αντιμετωπίζει μεγάλη εχθρότητα από τη Δύση γενικά και τις Ηνωμένες Πολιτείες της Αμερικής ειδικότερα. Η εχθρότητα αυτή αντικατοπτρίζεται σαφώς στην αυξανόμενη δυτική και αμερικανική οικονομική έρευνα, η οποία επιδιώκει να επικεντρωθεί μόνο στα εμπόδια που θα υπονομεύσουν την ομάδα αυτή και θα εγείρουν φόβο για την ένταξή της και να αγνοήσει τα επιτεύγματα που έχει επιτύχει η ομάδα παρά τις προκλήσεις με τρόπο που αντιβαίνει στην αρχή της αμεροληψίας και της αντικειμενικότητας της επιστημονικής έρευνας. Παραδείγματα αυτών των εμποδίων στα οποία εστιάζουν οι μελέτες αυτές είναι οι στρατηγικές και πολιτικές προκλήσεις, οι σημαντικότερες από τις οποίες είναι τα συνοριακά προβλήματα και οι περιφερειακές συγκρούσεις μεταξύ των χωρών του μπλοκ, καθώς και η γεωγραφική απόκλιση των χωρών αυτών που εμποδίζει το εμπόριο.
Αναλυτές της Bank of America, η οποία είναι ένα από τα τέσσερα μεγάλα τραπεζικά ιδρύματα των Ηνωμένων Πολιτειών, επαναλαμβάνουν επίσης τους ίδιους ισχυρισμούς, καθώς τονίζουν ότι το νόμισμα των BRICS είναι απίθανο να αντικαταστήσει το δολάριο ΗΠΑ ως παγκόσμιο αποθεματικό νόμισμα, διότι θα απαιτούσε συνεργασία μεταξύ των κρατών μελών που έχουν περιορισμένες εμπορικές συναλλαγές μεταξύ τους, με εξαίρεση την Κίνα, η οποία έχει συχνά τεταμένες σχέσεις με ορισμένες από τις χώρες BRICS.
Στην πραγματικότητα, οι ισχυρισμοί αυτοί αγνοούν σκόπιμα τα πραγματικά απτά επιτεύγματα αυτού του μπλοκ, αφενός, και την επιθυμία αυτής της συμμαχίας να ενσωματωθεί στο υπάρχον παγκόσμιο σύστημα, αφετέρου, η οποία ενθάρρυνε πολλές χώρες να ενταχθούν σε αυτό. Παράδειγμα αυτών των επιτευγμάτων είναι ασφαλώς η ίδρυση της Νέας Αναπτυξιακής Τράπεζας, η οποία αποτελεί μια πραγματική συμπληρωματική ευκαιρία και όχι υποκατάστατο των υφιστάμενων χρηματοπιστωτικών ιδρυμάτων, τόσο στον δημόσιο όσο και στον ιδιωτικό τομέα. Αυτό που το επιβεβαιώνει είναι το γεγονός ότι, αν και η Τράπεζα ιδρύθηκε από την ομάδα BRICS, είναι ανοικτή σε όλα τα μέλη των Ηνωμένων Εθνών. Σε αυτό το σημείο, οι όροι της συμφωνίας για την τράπεζα διατηρούν ελάχιστη συμμετοχή 55% για τα ιδρυτικά μέλη και μέγιστο 30% για τις ανεπτυγμένες χώρες. Αξίζει επίσης να αναφερθεί ότι η συμμαχία είχε και άλλες απτές επιτυχίες σε οικονομικό επίπεδο, όπως η επίτευξη της ολοκλήρωσης μεταξύ της Ευρασιατικής Ένωσης και των αγορών της Λατινικής Αμερικής.
Παρά τα εμπόδια στα οποία εστιάζει η δυτική έρευνα, οι BRICS έχουν αποδειχθεί ότι αποτελούν μια ανερχόμενη δύναμη στις διεθνείς σχέσεις. Μπορούμε επίσης να πούμε ότι τα βασικά εμπόδια που υποθέτουν οι δυτικές μελέτες μπορεί να είναι από μόνα τους πλεονεκτήματα που έχουν αυξήσει την αποτελεσματικότητα αυτής της συγκέντρωσης. Αυτό οφείλεται στο γεγονός ότι η φύση των χωρών που αποτελούν το μπλοκ, οι οποίες διαθέτουν σημαντικές οικονομικές και στρατιωτικές δυνατότητες, εκτός από τον πλούτο των χωρών αυτών σε πόρους και ενέργεια, συνέβαλε στη δημιουργία ποικιλομορφίας και πολλαπλότητας στις πηγές ενέργειας και παραγωγής και οδήγησε στην ολοκλήρωση σε διάφορους τομείς παρά τη γεωγραφική απόκλιση. Επιπλέον, υπάρχει και ένας άλλος σημαντικός παράγοντας, ο οποίος είναι ότι υπάρχει ένας σημαντικός κοινός στόχος μεταξύ των χωρών αυτών προς τη μετατροπή σε μια νέα παγκόσμια οικονομία και τη θεμελίωση ενός πολυπολικού διεθνούς συστήματος, ο οποίος είναι ο στόχος που οδήγησε στην αύξηση του ρυθμού της τεχνικής και οικονομικής συνεργασίας μεταξύ των χωρών BRICS.
Παρ' όλα αυτά, δεν υπάρχει αμφιβολία ότι το μόνο εμπόδιο που αντιμετωπίζει η ομάδα αυτή είναι η εχθρότητα των Ηνωμένων Πολιτειών απέναντί της και η συνεχής προσπάθειά τους να πυροδοτούν συνοριακές συγκρούσεις μεταξύ των χωρών της ομάδας αυτής, η οποία αποτελεί φαινόμενο του 21ου αιώνα.
