Μεταξύ των άλλων συνεπειών της, η ρωσική εισβολή στην Ουκρανία έδωσε πνοή στην Ατλαντική Συμμαχία (η Ευρώπη στη μια πλευρά του Ωκεανού και οι ΗΠΑ στην άλλη) όπως ποτέ πριν στη μεταψυχροπολεμική εποχή. Ορισμένοι ειδικοί λένε ότι η συμμαχία υπό την ηγεσία των Ηνωμένων Πολιτειών μπορεί να έχει φτάσει στο αποκορύφωμά της.
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ
Το έδαφος σείεται... πως οι Ρώσοι με τα Grad (MLRS) ισοπέδωσαν τα δυτικό όπλα στην Ουκρανία (Βίντεο)
Αλλά την ίδια στιγμή, οι δύο εξέχουσες δυνάμεις της Ευρώπης, η Γαλλία και η Γερμανία, φαίνονται πολύ επικεντρωμένες στη σημασία της «στρατηγικής αυτονομίας» και τη μείωση της εξάρτησης της Ευρώπης από τις ΗΠΑ για την ασφάλειά της, χτίζοντας την ισχύ των στρατευμάτων τους. Τούτου λεχθέντος, η σημαντική τάση είναι η αυξανόμενη αναγνώριση της ανάγκης ανάπτυξης και ενίσχυσης «Ευρωπαϊκών Πυρηνικών Όπλων».
Η κατάληψη της Βουλής των Αντιπροσώπων των ΗΠΑ από τους Ρεπουμπλικάνους και η ανακοίνωση του πρώην Προέδρου Ντόναλντ Τραμπ για την προεδρία το 2024 ενίσχυσαν περαιτέρω αυτήν την τάση «αυτονομίας» τόσο στη Γερμανία όσο και στη Γαλλία.
Έχουν υπόψη τους την επανειλημμένη προτροπή της Προεδρίας Τραμπ προς τις ευρωπαϊκές χώρες ότι δεν μοιράζονται αρκετά για την ασφάλειά τους σε βάρος των Αμερικανών φορολογουμένων.
Όπως εκτιμά ο Τζέρεμι Σαπίρο (Jeremy Shapiro), διευθυντής ερευνών στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο Εξωτερικών Σχέσεων, οι Ρεπουμπλικάνοι θα ρωτήσουν ξανά γιατί οι Αμερικανοί πρέπει να πληρώνουν περισσότερα από τους γείτονες της Ουκρανίας.
Συνολικά, ενώ οι ΗΠΑ έχουν ήδη ξοδέψει δισεκατομμύρια δολάρια και έχουν δεσμευτεί για περισσότερα από 40 δισεκατομμύρια δολάρια σε στρατιωτική βοήθεια για την Ουκρανία, η Ευρώπη έχει υποσχεθεί μόνο τα μισά.
Η στάση του Γάλλου Προέδρου Μακρόν για το μέλλον του έθνους
Σε αυτό το πλαίσιο, μπορεί κανείς να δει το χρονοδιάγραμμα της αποκάλυψης από τον Γάλλο Πρόεδρο Εμμανουέλ Μακρόν στις 9 Νοεμβρίου της «εθνικής στρατηγικής αναθεώρησης» της Γαλλίας, με σκοπό να ορίσει πώς θα είναι η άμυνα της χώρας το 2030.
Ο Μακρόν είπε ότι η Γαλλία θέλει να είναι μια «ανεξάρτητη, σεβαστή, ευέλικτη δύναμη στην καρδιά της ευρωπαϊκής στρατηγικής αυτονομίας» με ισχυρούς δεσμούς με την Ατλαντική συμμαχία. Πρόσθεσε ότι η Γαλλία ήθελε να επικεντρωθεί στην ενίσχυση της ανάπτυξης αμυντικής ικανότητας της Ευρωπαϊκής Ένωσης, μειώνοντας την εξάρτηση του μπλοκ των 27 εθνών για την ασφάλεια από τις ΗΠΑ και το ΝΑΤΟ.
Φυσικά, ο Μακρόν έχει υποστηρίξει με συνέπεια το παραπάνω αφήγημα ότι η Ευρώπη χτίζει τη δύναμή της. Αφού του πήρε συνέντευξη, το περιοδικό Economist έγραψε: «Η Ευρώπη έχει γίνει υπερβολικά εξαρτημένη από τους άλλους - από την ικανότητά της να καινοτομεί μέχρι το στρατιωτικό βάρος και ακόμη και τα τρόφιμα. Η Ευρώπη, κατά την ορολογία του κ. Μακρόν, χρειάζεται στρατηγική αυτονομία. Αυτό το βήμα για μεγαλύτερη κυριαρχία περιλαμβάνει τα πάντα, από περισσότερες αμυντικές δαπάνες μέχρι την Ευρώπη με τους τεχνολογικούς γίγαντες της και πολλά άλλα εκτός αυτού».
Είναι σημαντικό ότι στην «εθνική στρατηγική του ανασκόπηση», ο Γάλλος Πρόεδρος επέμεινε ότι η «αξιόπιστη, σύγχρονη» πυρηνική αποτροπή είναι το κλειδί. Μετά το BREXIT, η Γαλλία έγινε η μόνη χώρα της ΕΕ με πυρηνικά όπλα. «Οι πυρηνικές μας δυνάμεις συμβάλλουν μέσω της ύπαρξής τους στην ασφάλεια της Γαλλίας και της Ευρώπης», είπε.
Ο Μακρόν, όπως αναφέρουν οι EurasianTimes, κατέστησε επίσης σαφές ότι «μια πιθανή πυρηνική βαλλιστική επίθεση από τη Ρωσία στην περιοχή δεν θα έφερνε καμία πυρηνική απάντηση από το Παρίσι». Είπε ότι το δόγμα της Γαλλίας «βασίζεται σε αυτό που ονομάζουμε θεμελιώδη συμφέροντα του έθνους. Δεν θα διακυβεύονταν καθόλου» σε μια τέτοια κατάσταση.
Με άλλα λόγια, ο Μακρόν λέει ότι τα γαλλικά πυρηνικά όπλα είναι μόνο για τη Γαλλία. Και αυτό, με τη σειρά του, φαίνεται να έχει αναζωπυρώσει μια συζήτηση στη Γερμανία σχετικά με την ανάπτυξη ενός δικού της πυρηνικού αποτρεπτικού μέσου. Αυτό είναι ένα θέμα που λίγοι στη Γερμανία ήθελαν να συζητήσουν μέχρι πρόσφατα, δεδομένης της ιστορίας και της αποστροφής της για όλα τα πυρηνικά ζητήματα. Πολύ περισσότερο μετά τις γενικές εκλογές του 2021 που τερμάτισαν ένα 16χρονο σερί συντηρητικών κυβερνήσεων υπό την Άνγκελα Μέρκελ.
Η χώρα έχει σήμερα μια κυβέρνηση ενός ευρύ συνασπισμού τριών κομμάτων από την αριστερά και τη δεξιά, το Σοσιαλδημοκρατικό Κόμμα (SPD), το Ελεύθερο Δημοκρατικό Κόμμα (FDP) και τους Πράσινους. Τόσο το SPD όσο και οι Αριστεροί Πράσινοι, ιδιαίτερα οι τελευταίοι, είναι μεγάλοι θιασώτες του πυρηνικού αφοπλισμού και του κλεισίματος ακόμη και μη στρατιωτικών πυρηνικών σταθμών. Την τελευταία φορά που ήταν στην κυβέρνηση (1988), το κόμμα των Πρασίνων είχε υποστηρίξει έντονα την αντικατάσταση του ΝΑΤΟ με μια ευρωπαϊκή ειρηνευτική τάξη. Ακόμη και κατά τις προεκλογικές εκστρατείες πέρυσι, οι Πράσινοι είχαν προτείνει μια Γερμανία χωρίς πυρηνικά όπλα.
Αλλά η ρωσική εισβολή στην Ουκρανία τα άλλαξε όλα αυτά. Η γερμανική κυβέρνηση, με επικεφαλής τον καγκελάριο Όλαφ Σολτς (SPD), έχει δεσμευτεί όχι μόνο να δαπανήσει τουλάχιστον το 2% του ακαθάριστου εγχώριου προϊόντος (ΑΕΠ) της χώρας για αμυντικούς σκοπούς, αλλά υποστήριξε επίσης τη διανομή των πυρηνικών όπλων του ΝΑΤΟ σε γερμανικό έδαφος.
Στροφή Γερμανίας προς τα πυρηνικά όπλα
Σύμφωνα με πληροφορίες, η γερμανική κυβέρνηση εκπονεί τώρα μια πρώτη στρατηγική εθνικής ασφάλειας, η οποία αναμένεται να δημοσιοποιηθεί στις αρχές του επόμενου έτους, και θα μιλήσει για τη διατήρηση μιας αξιόπιστης πυρηνικής αποτροπής. Ο δημόσιος διάλογος επί του παρόντος στη Γερμανία δείχνει επίσης ότι καθώς το διεθνές περιβάλλον ασφάλειας επιδεινώνεται, οι στρατιωτικές επιλογές και οι νέοι πυρηνικοί οπλισμοί γίνονται πιο ελκυστικοί μεταξύ των πολιτικών ηγετών.
Ακόμη και διαφορετικά, σε μια δημοσκόπηση του Ιουνίου 2022, οι περισσότεροι ερωτηθέντες υποστήριξαν τη φιλοξενία αμερικανικών πυρηνικών όπλων στη Γερμανία. Αυτό έρχεται σε πλήρη αντίθεση με τα προηγούμενα χρόνια, όταν πολλοί Γερμανοί στις δημοσκοπήσεις τάχθηκαν υπέρ της απομάκρυνσης αυτών των όπλων από τη χώρα. Φυσικά, υπό την προηγούμενη γερμανική κυβέρνηση της Άνγκελα Μέρκελ της συντηρητικής Χριστιανοδημοκρατικής Ένωσης (CDU), υπήρχαν εκκλήσεις για «ευρω-αποτροπή».
Ο κορυφαίος αμυντικός εμπειρογνώμονας των Χριστιανοδημοκρατών στην Bundestag, Ρόντεριχ Κισεβέτερ (Roderich Kiesewetter), έκανε αυτή την υπόθεση. Και ο Κισεβέτερ , βουλευτής και εκπρόσωπος εξωτερικής πολιτικής του τότε κυβερνώντος κόμματος της Γερμανίας, είχε αναπτύξει αυτή τη γραμμή σκέψης. Αυτό το «ευρωαποτρεπτικό» από τους υποστηρικτές του δεν σήμαινε απαραίτητα ότι η Γερμανία θα κατασκεύαζε πυρηνικά όπλα κατά παράβαση της συνθήκης περί μη διάδοσης των πυρηνικών όπλων (NPT). Σήμαινε υποστήριξη και χρηματοδότηση εκείνων των ευρωπαϊκών χωρών που είχαν ήδη πυρηνικά όπλα – τη Γαλλία και το Ηνωμένο Βασίλειο.
«Η ιδέα μου είναι να αξιοποιήσω τα υπάρχοντα όπλα στη Μεγάλη Βρετανία και τη Γαλλία», υποστήριξε ο Κισεβέτερ, ενώ αναγνώρισε ότι η απόφαση της Βρετανίας να αποχωρήσει από την Ευρωπαϊκή Ένωση θα μπορούσε να αποκλείσει τη συμμετοχή της.
Η διατριβή του Κισεβέτερ είχε τέσσερεις πυλώνες: «Μια γαλλική υπόσχεση να δεσμεύσει τα όπλα της σε μια κοινή ευρωπαϊκή άμυνα, γερμανική χρηματοδότηση για να αποδείξει τη συλλογική φύση του προγράμματος, μια κοινή διοίκηση και ένα σχέδιο τοποθέτησης γαλλικών κεφαλών σε άλλες ευρωπαϊκές χώρες».
Αυτή η θέση της «ευρω-αποτροπής», που παρέχεται από τις γαλλικές στρατηγικές δυνάμεις, επαναβεβαιώνεται σήμερα από τον Φρίντριχ Μερτς, ηγέτη του CDU. Ο συνάδελφός του στο κόμμα και επικεφαλής του συντηρητικού Ευρωπαϊκού Λαϊκού Κόμματος στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, Μάνφρεντ Βέμπερ, έχει μάλιστα προτείνει στη Γερμανία να χρηματοδοτήσει τη γαλλική «force de frappe».
Ωστόσο, το πρόβλημα με τη γερμανική ιδέα μιας «ευρω-αποτροπής» συνάντησε μια σημαντική οπισθοδρόμηση, και αυτή είναι η ειρωνεία, με την τελευταία γαλλική εθνική στρατηγική ανασκόπηση και την ανακοίνωση του Προέδρου Μακρόν ότι η γαλλική αποτρεπτική δύναμη είναι εκεί για να προστατεύσει και να υπερασπιστεί το γαλλικό έδαφος, και δεν επεκτείνεται στους ευρωπαίους εταίρους της.
Και αυτό, με τη σειρά του, μπορεί να οδηγήσει στην αναβίωση της δημόσιας απαίτησης ότι η χώρα πρέπει να έχει τα πυρηνικά της όπλα. Η Γερμανία είχε μια συζήτηση στα τέλη της δεκαετίας του 1960 για το αν θα έπρεπε να έχει πυρηνική δύναμη, κάτι που είχε υποστηρίξει σθεναρά ο τότε υπουργός Άμυνας Φραντς Γιόζεφ Στράους.
Όπως γράφει ο Στέφεν Σζάμπο (Stephen F Szabo), Επίκουρος Καθηγητής στο Κέντρο Γερμανικών και Ευρωπαϊκών Σπουδών BMW στο Πανεπιστήμιο Georgetown, «μια πυρηνική Βόρεια Κορέα, ένα Ιράν με περίεργο πυρήνα, και η προοπτική η Ιαπωνία και η Νότια Κορέα να γίνουν πυρηνικές δυνάμεις θέτει το ερώτημα: Γιατί να μείνει πίσω η Γερμανία δεδομένης της ισχύος και της κεντρικής της θέσης στην ευρωπαϊκή ασφάλεια;».
