Είναι γεγονός ότι τα τελευταία χρόνια, η Μέση Ανατολή έχει δει μεταβαλλόμενες γεωπολιτικές συμμαχίες, με την Τουρκία να αναδεικνύεται ρυθμιστικός παράγοντας στην περιοχή.
Ενώ το Ιράν θεωρείται από καιρό ο πιο επικίνδυνος αντίπαλος του Ισραήλ λόγω των πυρηνικών του φιλοδοξιών του μέσω της στρατιωτικής υποστήριξης σε ομάδες πληρεξουσίου και της αντι-ισραηλινής ρητορικής, μια πιο προσεκτική εξέταση αποκαλύπτει ότι η Τουρκία αποτελεί ακόμη μεγαλύτερη απειλή για την ασφάλεια του Ισραήλ, σύμφωνα με σχετικό άρθρο του Ισραηλινό ΜΜΕ, το οποίο επισημαίνει:
Η επιθετική πολιτική Ερντογάν και η στήριξη στη Μουσουλμανική αδελφότητα
Αυτή η απειλή δεν διαμορφώνεται μόνο από τις περιφερειακές φιλοδοξίες της Τουρκίας αλλά και από την ιδεολογική της ευθυγράμμιση με ομάδες όπως η Μουσουλμανική Αδελφότητα, η οποία αμφισβητεί άμεσα τη σταθερότητα του Ισραήλ.
Ιστορικά, το Ισραήλ και η Τουρκία μοιράζονταν μια ρεαλιστική σχέση, ειδικά κατά τη δεκαετία του 1990 και τις αρχές της δεκαετίας του 2000, βασισμένη σε αμοιβαίες ανησυχίες για την ασφάλεια και κοινά συμφέροντα.
Ωστόσο, αυτή η συμμαχία άρχισε να επιδεινώνεται υπό την ηγεσία του Τούρκου προέδρου Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, του οποίου η εξωτερική πολιτική έχει αλλάξει σημαντικά, ακολουθώντας επιθετική στάση στη Μέση Ανατολή.
Η Τουρκία του Ερντογάν τοποθετείται ολοένα και περισσότερο ως αμφισβητίας της υπάρχουσας περιφερειακής τάξης, υιοθετώντας πολιτικές που συχνά συγκρούονται με τα συμφέροντα του Ισραήλ.
Ένας από τους σημαντικότερους παράγοντες που συμβάλλουν στην πιθανή απειλή της Τουρκίας για το Ισραήλ είναι οι στενοί δεσμοί της με τη Μουσουλμανική Αδελφότητα (MB), ένα σουνιτικό ισλαμιστικό κίνημα που ιδρύθηκε στην Αίγυπτο το 1928.
Η Μουσουλμανική Αδελφότητα υποστηρίζει την ίδρυση ενός Ισλαμικού Χαλιφάτου, με βάση την ερμηνεία του ισλαμικού νόμου, και ιστορικά ήταν εχθρική προς την ύπαρξη του Ισραήλ.
Την τελευταία δεκαετία, η Τουρκία υπό τον Ερντογάν έχει σφυρηλατήσει μια συμμαχία με την MB, προσφέροντας πολιτική, στρατιωτική και οικονομική υποστήριξη στην ομάδα και τις θυγατρικές της σε όλο τον αραβικό κόσμο.
Σε χώρες όπως η Αίγυπτος, η Λιβύη και η Συρία, η Τουρκία έχει υποστηρίξει ισλαμιστικές φατρίες που συνδέονται με την MB, μια κίνηση που υπονομεύει άμεσα τα ισραηλινά συμφέροντα.
Η ιδεολογία της Αδελφότητας είναι θεμελιωδώς αντίθετη με το εβραϊκό κράτος, θεωρώντας το Ισραήλ ως κατακτητή μουσουλμανικών εδαφών και έχει ζητήσει ιστορικά την καταστροφή του.
Ενώ η απειλή του Ιράν για το Ισραήλ είναι σε μεγάλο βαθμό στρατιωτική και επικεντρώνεται στο πυρηνικό ζήτημα, η σύνδεση της Τουρκίας με τη Μουσουλμανική Αδελφότητα αντιπροσωπεύει μια βαθύτερη, ιδεολογική πρόκληση.
Αυτό είναι ιδιαίτερα ανησυχητικό καθώς η Τουρκία χρησιμοποιεί την πολιτική και στρατιωτική της επιρροή για να διαδώσει ιδεολογίες που συνδέονται με την MB σε όλο τον αραβικό κόσμο, κάτι που θα μπορούσε να αποσταθεροποιήσει περαιτέρω την περιοχή και να δημιουργήσει πιο εχθρικά περιβάλλοντα για το Ισραήλ.
Η αυξανόμενη στρατιωτική παρουσία της Τουρκίας στη Συρία απειλεί το ισραήλ
Πέρα από την ιδεολογική υποστήριξη, η αυξανόμενη στρατιωτική παρουσία της Τουρκίας σε βασικές ζώνες συγκρούσεων όπως η Συρία, αποτελεί άμεση απειλή για την ασφάλεια του Ισραήλ.
Η επέμβαση του Ερντογάν στη Συρία, όπου η Τουρκία έχει υποστηρίξει ομάδες ανταρτών, συμπεριλαμβανομένων ορισμένων με διασυνδέσεις με εξτρεμιστικές φατρίες, είχε σημαντικές επιπτώσεις για το Ισραήλ.
Ενώ ο συριακός εμφύλιος αρχικά φαινόταν μακριά από τα ισραηλινά συμφέροντα, η αυξανόμενη παρουσία δυνάμεων που υποστηρίζονται από την Τουρκία στη βόρεια Συρία, σε συνδυασμό με τις επανειλημμένες απειλές του Ερντογάν να επιτεθεί στις κουρδικές δυνάμεις (οι οποίοι είναι βασικοί σύμμαχοι της Δύσης και των ΗΠΑ), έχει δημιουργήσει ένα ασταθές περιβάλλον στα βορειοανατολικά σύνορα του Ισραήλ.
Το Ισραήλ ανησυχεί ήδη για την ιρανική στρατιωτική περιχαράκωση στη Συρία, όπου το Ιράν έχει δημιουργήσει βάσεις και παρέχει όπλα στη Χεζμπολάχ και σε άλλες πολιτοφυλακές που αποτελούν άμεση απειλή.
Ωστόσο, ο διευρυνόμενος ρόλος της Τουρκίας στη Συρία παρουσιάζει ένα διαφορετικό είδος πρόκλησης.
Ενώ οι ιρανικές δυνάμεις θεωρούνται γενικά ως αντίπαλοι, οι τουρκικές δυνάμεις μπορεί να θεωρηθούν ως μια πιο απρόβλεπτη απειλή, ιδιαίτερα δεδομένης της υποστήριξής τους στις σουνιτικές ισλαμιστικές φατρίες και της δυνατότητας για αυτές τις ομάδες να γίνουν αντιπρόσωποι των τουρκικών συμφερόντων.
Εάν αυτές οι δυνάμεις, οι οποίες μπορεί να περιλαμβάνουν ομάδες που συνδέονται με τη MB, αποκτήσουν ισχύ στη Συρία, θα μπορούσαν να στοχεύσουν τα ισραηλινά συμφέροντα, είτε μέσω άμεσης στρατιωτικής δράσης είτε ενθαρρύνοντας τα αντι-ισραηλινά αισθήματα στην περιοχή.
Η στρατιωτική παρουσία της Τουρκίας στη Λιβύη αποσταθεροποιεί την Μεσόγειο
Επιπλέον, η στρατιωτική παρουσία της Τουρκίας στη Λιβύη, όπου υποστηρίζει την Κυβέρνηση Εθνικής Ενότητας (GNA) στον συνεχιζόμενο εμφύλιο πόλεμο, έχει προκαλέσει ανησυχίες στο Ισραήλ.
Η πιθανότητα η Τουρκία να δημιουργήσει μόνιμη στρατιωτική βάση στη Βόρεια Αφρική, θα δημιουργούσε ένα νέο μέτωπο κατά του Ισραήλ, δεδομένης της εγγύτητας του.
Αυτό θα μπορούσε να επιτρέψει στην Τουρκία να αποσταθεροποιήσει την ευρύτερη περιοχή της Μεσογείου, όπου το Ισραήλ έχει κρίσιμα οικονομικά και στρατιωτικά συμφέροντα, συμπεριλαμβανομένης της εξερεύνησης αερίου και της θαλάσσιας ασφάλειας.
Η ανάσχεση της τουρκικής απειλής από το Ισραήλ
Δεδομένης της αυξανόμενης απειλής από την Τουρκία, το Ισραήλ πρέπει να επανεξετάσει τη στρατηγική του στάση στην περιοχή.
Ενώ το Ιράν παραμένει στο επίκεντρο λόγω του πυρηνικού του προγράμματος και των στρατιωτικών του δυνατοτήτων, το Ισραήλ πρέπει επίσης να έχει κατά νου την ιδεολογική πρόκληση που θέτει η υποστήριξη της Τουρκίας στους Αδελφούς Μουσουλμάνους.
Η ενίσχυση των συμμαχιών με αραβικά έθνη που είναι επιφυλακτικά για την τουρκική επέκταση -όπως η Αίγυπτος, η Σαουδική Αραβία και τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα- θα μπορούσε να βοηθήσει στην αντιστάθμιση της περιφερειακής επιρροής της Τουρκίας.
Επιπλέον, το Ισραήλ πρέπει να συνεχίσει να ενισχύει τις στρατιωτικές του ικανότητες, ιδιαίτερα στην αεράμυνα και τη συλλογή πληροφοριών, για να αντιμετωπίσει το αυξανόμενο στρατιωτικό αποτύπωμα της Τουρκίας στη Συρία και τη Λιβύη.
Το Ισραήλ θα πρέπει επίσης να αυξήσει τις διπλωματικές του προσπάθειες για να αποκαλύψει τον αποσταθεροποιητικό ρόλο της Τουρκίας στην περιοχή, ενισχύοντας παράλληλα τις σχέσεις του με κουρδικές ομάδες και άλλες μη ισλαμιστικές φατρίες στη Συρία.
Με αυτόν τον τρόπο, το Ισραήλ μπορεί να διατηρήσει μια ευέλικτη και συνολική προσέγγιση στην πολυδιάστατη απειλή που θέτει η Τουρκία, διασφαλίζοντας τη μακροπρόθεσμη ασφάλειά του σε μια ολοένα και πιο ασταθή Μέση Ανατολή.
Συμπερασματικά θα λέγαμε πως ενώ το Ιράν θεωρείται από καιρό η μεγαλύτερη απειλή του Ισραήλ, η άνοδος της Τουρκίας ως περιφερειακής δύναμης με στενή ιδεολογική σύνδεση με τη Μουσουλμανική Αδελφότητα, αντιπροσωπεύει μια δυνητικά πιο επικίνδυνη πρόκληση.
Οι στρατιωτικές επεμβάσεις της Τουρκίας, η υποστήριξή της στις σουνιτικές ισλαμιστικές ομάδες και οι φιλοδοξίες της να αποκαταστήσει την επιρροή της Οθωμανικής εποχής την φέρνουν σε άμεση αντίθεση με τα ισραηλινά συμφέροντα.
Ως εκ τούτου, το Ισραήλ θα πρέπει να υιοθετήσει μια πολύπλευρη στρατηγική που να αντιμετωπίζει τόσο τις στρατιωτικές όσο και τις ιδεολογικές πτυχές της τουρκικής απειλής.
