Το Εργατικό Κόμμα του Κουρδιστάν ανακοίνωσε αργά την Τρίτη ότι έληξε τη μονομερή κατάπαυση του πυρός που κήρυξε μετά τους δίδυμους σεισμούς του Φεβρουαρίου. Η κίνηση αυτή σηματοδοτεί μια σκλήρυνση της στάσης των μαχητών, με πιθανές επιπτώσεις για το κουρδικό πολιτικό κίνημα στο εσωτερικό της Τουρκίας και την παρουσία των αμερικανικών στρατευμάτων στη Συρία.
Η ομάδα, περισσότερο γνωστή με τα αρχικά PKK, επικαλέστηκε τις κλιμακούμενες επιθέσεις της Τουρκίας κατά των μαχητών της στη Συρία και στο Ιράκ και τη συνεχιζόμενη απομόνωση του φυλακισμένου ηγέτη της, Αμπντουλάχ Οτσαλάν, ως τους κύριους λόγους για τη ματαίωση της εκεχειρίας.
Στην πραγματικότητα, το PKK είχε ποντάρει σε μια νίκη της αντιπολίτευσης στις βουλευτικές και προεδρικές εκλογές που θα έφερναν τα πάνω κάτω. Αν και παρουσιάστηκε ως μια ανθρώπινη χειρονομία, η εκεχειρία αποσκοπούσε εν μέρει στη διευκόλυνση της εκλογικής συμμαχίας μεταξύ ενός μπλοκ έξι κομμάτων της αντιπολίτευσης με επικεφαλής τον Κεμάλ Κιλιτσντάρογλου, ο οποίος ηττήθηκε από τον Τούρκο πρόεδρο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν. Ο Ερντογάν, με τη σειρά του, χρησιμοποίησε τις εκκλήσεις του ΡΚΚ προς τον κουρδικό λαό να υποστηρίξει τον αντίπαλό του ως απόδειξη ότι ο Κιλιτσντάρογλου βρισκόταν στο κρεβάτι με τους "τρομοκράτες".
Το PKK ήλπιζε ότι μια νίκη της αντιπολίτευσης θα οδηγούσε τελικά στην επανάληψη των απευθείας ειρηνευτικών συνομιλιών με το τουρκικό κράτος. Οι συνομιλίες ξεκίνησαν από τον Ερντογάν το 2009, αλλά κατέρρευσαν το 2015 λόγω της άρνησης, μεταξύ άλλων, του φιλοκουρδικού Κόμματος Δημοκρατίας των Λαών (HDP) να υποστηρίξει το σημερινό εκτελεστικό προεδρικό σύστημα που παρέχει στον Ερντογάν πλήρη εξουσία.
Όπως επισημαίνει ανάλυση του Al-Monitor, το πιο άμεσο ερώτημα είναι τι πρακτικό αποτέλεσμα θα έχει η λήξη της τελευταίας εκεχειρίας. Η κοινά αποδεκτή άποψη είναι ότι, σε στρατιωτικούς όρους, όχι πολλά. Ο Ιλχάμι Ισίκ, ένας Κούρδος σχολιαστής που συμβούλευε την κυβέρνηση στις ειρηνευτικές συνομιλίες, δήλωσε: "Το PKK έχει χάσει σε μεγάλο βαθμό την επιθετική του ικανότητα, ιδιαίτερα στο εσωτερικό της Τουρκίας". Αλλά οι μαχητές θα μπορούσαν ενδεχομένως να καταφύγουν στην αστική τρομοκρατία, στοχεύοντας την τουριστική βιομηχανία της Τουρκίας, η οποία αποφέρει πολλά δισεκατομμύρια δολάρια, πρόσθεσε.
Ο Γιασάρ Τσίγα, διοικητής του PKK, άφησε να εννοηθεί κάτι τέτοιο στις 5 Ιουνίου σε σχόλια στο ειδησεογραφικό πρακτορείο Firat News που υποστηρίζει το PKK. "Κάθε κουρδική νεολαία μπορεί να τους αντιμετωπίζει στις τουρκικές πόλεις όπως αντιμετωπίζουν το Κουρδιστάν", είπε. "Εάν ο εχθρός επιμείνει να συνεχίσει αυτόν τον πόλεμο το 2023, θα πρέπει να μετατρέψουμε όλη την Τουρκία σε κόλαση".
Ξεκινώντας το 2016, η Τουρκία κλιμάκωσε δραματικά τον πόλεμό της κατά του PKK, καταλαμβάνοντας εδάφη που κατείχαν οι σύμμαχοί τους Μονάδες Προστασίας του Λαού (YPG) στη βόρεια Συρία και σκοτώνοντας συστηματικά πολυάριθμους μεσαίου επιπέδου και αρκετούς ανώτερους αξιωματούχους σε επιθέσεις με μη επανδρωμένα αεροσκάφη τόσο στη Συρία όσο και στο Ιράκ. Ωστόσο, στο στόχαστρο μπαίνουν και άμαχοι που συνδέονται με το κίνημα. Ο Χουσεΐν Αρασάν, Τούρκος υπήκοος και Κούρδος ακτιβιστής που αναζήτησε καταφύγιο στο ιρακινό Κουρδιστάν, πυροβολήθηκε την Παρασκευή στην πόλη Σουλεϊμανίγια.
Το υπουργείο Άμυνας της Τουρκίας ανακοίνωσε σήμερα ότι εντόπισε και κατέστρεψε "τρομοκρατικούς πυρήνες" στις περιοχές Μανμπίζ και Τελ Ριφάατ της Συρίας, οι οποίες θεωρητικά προστατεύονται από τη Ρωσία και το συριακό καθεστώς. Ωστόσο, το YPG και ο πολιτικός του βραχίονας ελέγχουν ουσιαστικά και τα δύο μέρη, στα οποία ζουν μικτοί κουρδικοί και αραβικοί πληθυσμοί. Το υπουργείο ανέφερε ότι 53 μαχητές σκοτώθηκαν στις επιχειρήσεις. Οι Συριακές Δημοκρατικές Δυνάμεις, η υπό κουρδική ηγεσία δύναμη που είναι ο κορυφαίος σύμμαχος των Ηνωμένων Πολιτειών στη μάχη κατά του Ισλαμικού Κράτους στη Συρία, διέψευσε τον ισχυρισμό.
Αμερικανοί αξιωματούχοι αναγνωρίζουν τους δεσμούς και συμφωνούν ότι τυχόν ενέργειες του PKK που προκαλούν θανάτους αμάχων στην Τουρκία θα καταστήσουν δυσκολότερη την υπεράσπιση της συμμαχίας ΗΠΑ-SDF. Οι αξιωματούχοι της κυβέρνησης Μπάιντεν είναι ανένδοτοι ότι περίπου 900 ειδικές δυνάμεις των ΗΠΑ θα παραμείνουν στη βορειοανατολική Συρία τουλάχιστον μέχρι το τέλος της τρέχουσας θητείας της. Εάν οι αμερικανικές δυνάμεις αποχωρούσαν, ο συριακός κουρδικός θύλακας πιθανότατα θα κατέρρεε.
Ο Τσαρλς Λίστερ, διευθυντής του προγράμματος Συρίας του Ινστιτούτου Μέσης Ανατολής, πιστεύει ότι το PKK θα μπορούσε επίσης να εκπαιδεύσει τα όπλα του στο βόρειο Χαλέπι, "επιστρέφοντας σε εκστρατείες αστικών βομβαρδισμών όπως αυτές που είδαμε τα τελευταία χρόνια". Ο Λίστερ συνέχισε: "Αυτός θα ήταν ο τρόπος του PKK να απομονώσει τουλάχιστον εν μέρει τα άμεσα συμφέροντα των SDF από την ευρύτερη περιφερειακή του προσπάθεια να ανταποδώσει στην όλο και πιο αποτελεσματική αεροπορική εκστρατεία της Τουρκίας".
Ο Λίστερ πρόσθεσε: "Η Τουρκία έχει δημιουργήσει ένα τεράστιο στρατιωτικό πλεονέκτημα έναντι του PKK, και το PKK έχει ελάχιστα μέσα με τα οποία μπορεί να απαντήσει τώρα, εκτός από την αστική τρομοκρατία - όχι ότι αυτό θα έκανε κάτι άλλο από το να τροφοδοτήσει τις στρατιωτικές ενέργειες της Τουρκίας".
Η λήξη της εκεχειρίας έρχεται καθώς το φιλοκουρδικό Δημοκρατικό Κόμμα των Λαών (HDP) επανεκτιμά τη στρατηγική του. Ο Ισίκ πιστεύει ότι το HDP πιθανότατα θα στραφεί προς μια πιο ριζοσπαστική πορεία. "Η ρητορική τους θα γίνει πιο σκληρή, η εστίαση πιο κουρδική", προέβλεψε ο Ισίκ.
Ο Ισίκ βλέπει λίγες προοπτικές για αλλαγή της στάσης του Ερντογάν, αλλά συμφωνεί ότι "το χαρτί Οτσαλάν είναι πάντα στο τραπέζι". Ως εκ τούτου, η τρέχουσα κλιμάκωση κατά του PKK μπορεί να έχει σχεδιαστεί για να μαλακώσει τους αντάρτες και να τους οδηγήσει σε μια συμφωνία με τους όρους της κυβέρνησης, κατέληξε ο Ισίκ.